تاثیر شدید کرونا به همراه اختلافات جدی اعضای اوپک با روسیه موجب شد قیمت نفت طی 30 سال اخیر به پایینترین میزان برسد، هرچند تحریم ایران موجب شد کمترین تاثیر را از این حادثه بپذیرد.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- فرهاد گلزار، یکی از انواع نفتها، نفت شِیل یا Oil Shale است، نفتی که از نوعی سنگ آتش زا به دست میآید و آمریکا بیشترین منابع نفتی شِیل را دارد.
استخراج این نوع نفت، هزینه زیادی دارد و کارشناسان معتقدند که اگر قیمت نفت زیر شصت دلار در هر بشکه باشد، استخراج آن صرفه اقتصادی ندارد. گران شدن نفت در این سالها منجر به سرمایهگذاری زیاد آمریکا و شرکتهای بزرگ این کشور در نفت شِیل شد و سهامداران زیادی در این بخش سرمایهگذاری کردند تا در آینده با فروش نفت به دست آمده، به سود کلان دست یابند.
این مساله تا جایی پیش رفت که در این اواخر آمریکا را از واردکننده نفت به یک صادرکننده تبدیل کرد و حذف نفت ایران با تحریمهای تحمیل شده، چندان ضربهای به بازارهای جهانی نفت وارد نکرد.
کرونا ویروس که منشاء آن از چین آغاز شد، منجر به کاهش تقاضای چین و با شیوع این ویروس در سراسر جهان، منجر به کاهش بیسابقه قیمت نفت شد. علاوه بر اینکه عربستان برای اینکه بتواند مشتریان خود مخصوصا از شرق آسیا که درگیر کرونا-ویروس بودند را به خرید بیشتر تشویق کند، نفت خود را چند دلار از قیمت روز جهانی کمتر به فروش میرساند و این عامل دیگری بر کاهش مضاعف قیمت نفت شد.
عامل دیگر کاهش بیشتر قیمت نفت را باید در مخالفت روسیه با کاهش عرضه نفت در اوپک دانست؛ گویی همه متحدین و رقبای آمریکا دست به دست هم دادهاند تا نفت شِیل آمریکا را زمین بزنند و سهامداران و سرمایهگذاران آمریکایی را به ورشکستگی کامل بکشانند؛ لذا میتوان گفت: کرونای چینی به شدت بر نفت آمریکایی اثرگذار بوده!
آژانس بینالمللی انرژی، اداره اطلاعات انرژی آمریکا و اوپک در گزارشهای ماهانه که به تازگی منتشر کردند، پیشبینی خود از میزان تقاضای جهانی برای نفت در نیمه اول سال ۲۰۲۰ را پایین بردند؛ برآورد این آژانسها از میزان افت تقاضا برای نفت به دلیل تاثیر ویروس کرونا، منعکسکننده نقطه نظر آنها درباره شدت تاثیر این اپیدمی در فقدان شواهد قاطع از تاثیر واقعی آن است.
تعجبی ندارد آژانس بینالمللی انرژی که نماینده بزرگترین کشورهای مصرفکننده نفت است، بزرگترین تاثیر کرونا بر تقاضا و اوپک که نماینده تولیدکنندگان نفت است، جزئیترین تاثیر را پیشبینی کرده است؛ اداره اطلاعات انرژی آمریکا که نماینده بزرگترین کشور مصرفکننده و تولیدکننده نفت در جهان است، بین این دو قرار دارد.
آژانس بینالمللی انرژی که پیشبینی خود از تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه اول امسال را به میزان ۱.۳ میلیون بشکه در روز کاهش داد که سه برابر بازبینی صورت گرفته توسط اوپک بوده است.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، تقاضای جهانی برای نفت در سه ماه اول ۱.۳ میلیون بشکه در روز کمتر از میزانی خواهد بود که یک ماه قبل تصور میشد؛ این کاهش بسیار بزرگتر از میزانی است که اوپک انتظار دارد و به اندازهای است که جهان را برای نخستین بار در یک دهه گذشته با کاهش سالانه تقاضا روبرو خواهد کرد.
اکنون پیشبینی میشود مصرف نفت جهان در سه ماهه اول ۹۴۰ هزار بشکه در روز کمتر از پیشبینی ماه گذشته باشد؛ رشد تقاضا بر مبنای سالانه در سه ماهه دوم بهبود خواهد یافت اما ۲۷۰ هزار بشکه در روز خواهد بود که نصف پیشبینی یک ماه پیش است.
هرچند تحریمهای سنگین ایران طی 22 ماه گذشته، موجب شد تا حد زیادی ناف اقتصاد کشور به اجبار از نفت بریده شود؛ و اثرپذیری بازار ایران از سقوط آزاد نفتی به کمترین میزان خود طی دوران بعد از انقلاب برسد.
کاهش قیمت نفت باعث میشود که ایران همان مقدار فروش نفتی را هم که زیر قیمت برای جذب مشتری میفروخت، نتواند به فروش برساند، چون اصلا به صرفه نیست و این فرصت بسیار مناسبی است تا با تمرکز بیشتر بر اقتصاد غیرنفتی، وابستگی کشور را به نفت کمتر و کمتر کنیم.