زیرنظام‌های ‌آموزشی درپی ‌عدالتخواهی از وزارت علوم / پرونده حق‌التدریسی‌ها از بی‌عدالتی‌ها پرده برداشت

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی – باز کردن پرونده اساتید حق‌التدریس مشکلات زیادی را نمایان کرد به گونه‌ای که هر برگ از این پرونده نشانی از یک بی‌عدالتی یا قانونی اعمال نشده است. به عنوان مثال وقتی موضوع جذب آن‌ها را پیگیری می‌کردیم به نامه‌ای از رییس اتحادیه موسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی به علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزیر علوم رسیدیم که خبر از وجود رشته‌های یکبار پذیرش و مشکل عدم همراهی وزارت با غیرانتفاعی‌ها می‌داد.

 

 

 

درواقع این نامه مشخص می‌کند که شورای گسترش وزارت علوم در زمان مدیریت مجتبی شریعتی نیاسر با پذیرش دانشجو در رشته‌های یکبار پذیرش دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی غیردولتی تا سال ۹۹-۹۸ موافقت کرده و حال پذیرش دانشجویان در این رشته‌ها منوط به تامین شرایط علمی و آموزشی یا دقیق‌تر بگوییم داشتن هیئت علمی با مرتبه استاد تمام شده است.

 

برای آنکه این موضوع روشن‌تر شود با علی آهون‌منش رییس اتحادیه موسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی کشور به گفتگو پرداختیم.

آهون‌منش درباره رشته‌های یکبار پذیرش به خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، توضیح داد: زمانی که محمد فرهادی، مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را بر عهده داشت، طی توافقی با دانشگاه آزاد اسلامی که در آن زمان قریب به ۱۸۰۰ کدرشته محل‌شان، غیرقانونی شناخته شده بود به توافق رسید که این دانشگاه می‌تواند به ازای هر سه استاد حق‌التدریس خود، یک نفر را به عنوان استاد تمام وقت در نظر بگیرد و به واسطه این اعضای هیئت علمی، کد رشته محل‌های مجاز داشته باشد.

رییس اتحادیه موسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی کشور ادامه داد: این توافق باعث شد تا دانشگاه آزاد بتواند تعداد زیادی از اساتید حق‌التدریس را بعنوان اعضای هیئت علمی مورد نیاز معرفی کند و در نتیجه بخش اعظم کدرشته محل‌های غیرقانونی آن‌ها مجوز رسمی بگیرد. در آن زمان دانشگاه‌های غیرانتفاعی نیز چنین خواسته‌ای را به وزیر وقت اعلام و درخواست کردند که این شیوه برای آن‌ها هم اجرایی شود. ابتدا با مخالفت روبرو شد، اما پس از اعتراض‌های فراوان درنهایت پذیرفته شد که حداکثر، فقط یک یا دو رشته در مقطع ارشد با این شیوه راه‌اندازی شوند، مشروط بر اینکه اعضای هیئت علمی مورد نیاز را بعد از اعلام موافقت مزبور، استخدام کنند.

به گفته وی، درواقع به دانشگاه‌های غیرانتفاعی این فرصت داده شد که استخدام عضو هیئت علمی پس از اخذ مجوز کدرشته صورت پذیرد و برای پذیرش مجدد دانشجو نسبت به جذب هیئت علمی اقدام لازم را انجام داده باشند.

 

آهون‌منش اظهار داشت: این موضوع علیرغم موافقت وزیر، از سوی مجتبی شریعتی نیاسر، معاونت آموزشی وقت وزارت علوم، در حد صحبت باقی ماند و بعد از پیگیری فراوان موافقت شد فقط به تعدادی از دانشگاه‌ها و موسسه‌های غیرانتفاعی اجازه داده شود، یک یا حداکثر دو کدرشته محل ارشد، را راه‌اندازی کنند. اکنون که معاون آموزشی جدید روی کار آمده است با اجرای این مصوبه مخالفت و اعلام کرده که دانشگاه‌های غیرانتفاعی باید برای پذیرش در رشته‌های مزبور نیز حتما یک دانشیار و دو استادیار دائم داشته باشند، در غیر اینصورت مجوز پذیرش دانشجو برای آن رشته‌ها داده نمی‌شود.

وی با بیان اینکه اجرای این دستور، کار را برای غیرانتفاعی‌ها سخت و اختلاف دفتر گسترش (معاونت آموزشی وزارت علوم) را تشدید کرده است، عنوان کرد: اینگونه شد که برای علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم نامه‌ای ارسال شد، تا این فرصت مجددا احیا شود و داشتن دو استادیار برای پذیرش دانشجو در آن رشته‌ها کفایت کند، اما تاکنون هیچ پاسخی از وزارت علوم داده نشده است.

رییس اتحادیه موسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی کشور تصریح کرد: درخواست‌ها و اعتراضات موسسات غیرانتفاعی به اجرایی شدن این موضوع در دانشگاه آزاد و عدم اجرای آن در غیرانتفاعی‌ها نشان می‌دهد، وزارت علوم بین زیر نظام‌های آموزشی خود با عدالت برخورد نمی‌کند؛ بنابراین ما همچنان منتظر هستیم تا معاونت آموزشی وزارت علوم به این درخواست توجه کرده و در این باره پاسخی بدهد.

 

افزایش درخواست‌هایی این چنینی و عدم رسیدگی وزارت علوم به این موضوع مطمئنا باعث می‌شود که دانشگاه‌ها روز به روز نسبت به جذب اساتید حق‌التدریس ترغیب شوند و هیچگاه تقاضایی از سوی دانشگاه‌ها برای جذب اعضای هیئت علمی و درنهایت ایجاد فراخوانی از سوی وزارت علوم برای جذب نباشد. اینگونه می‌شود که اساتید حق‌التدریس آینده نیز در وعده جذب مو سفید می‌کنند و مشکلات زنجیره‌وار ادامه پیدا خواهد کرد، اما آهون‌منش در این خصوص توضیح داد: اگر وزارت علوم اجازه بدهد، غیر‌انتفاعی‌ها حاضرند به ازای عقد قرار داد با سه نفر از حق التدریسی‌ها، به عنوان یک عضو هیئت علمی تمام وقت، بتوانند کد رشته مورد نظر را مجوز بگیرند. این کار هم باعث اشتغالزایی فارغ‌التحصیلان و هم مشغول به کار دائم شدن حق التدریسی‌ها می‌شود.

به گفته وی، درحال حاضر بین ۲۰ تا ۳۰ هزار استاد حق‌التدریس و ۸ هزار عضو هیئت علمی تمام وقت در دانشگاه‌های غیردولتی- غیرانتفاعی مشغول کار هستند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا به درخواست جذب اساتید حق‌التدریس، بیمه شدن و بالابردن حق‌الزحمه آن‌ها ترتیب اثری داده نمی‌شود، گفت: قرارداد اساتید حق‌التدریس اینگونه نیست که به جذب دائم آنان منجر شود، بلکه آنان از ابتدا می‌دانند که صرفا برای چند ماه یا تدریس چند واحد درسی مکلف هستند و پس از آن دانشگاه تعهدی برای جذب یا سپردن تدریس واحد‌های درسی به آن‌ها در ترم‌های آینده ندارد، اما می‌شود در آینده از توانایی آن‌ها در قالب حق‌التدریسی مجدداً بهره گرفت.

رییس اتحادیه موسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی کشور ادامه داد: با توجه به آنکه جذب اساتید حق‌التدریس و در نظر گرفتن اولویت جذب برای آن‌ها در فراخوان‌های وزارت علوم، مربوط به شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ بنابراین اگر اساتید حق‌التدریس گلایه‌مندی یا پیشنهاداتی در این باره دارند بهتر است درخواست‌شان را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کنند، تا پس از بررسی و برآورد نیاز، دستور لازم به وزارت علوم داده شود که از طریق فراخوان آنان را استخدام کنند.