راه‌اندازی رشته دانشگاهی بدون داشتن عضو هیئت علمی / حق‌التدریس‌ها قربانی درآمدزایی

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی- باز هم نامه‌ای دیگر و باز هم نمکی دیگر از وزارت علوم بر زخم کهنه اساتید حق‌التدریس. بی‌عدالتی وزارت علومی‌ها تمامی ندارد و آن‌ها روزانه نسبت به اعتراضات و مشکلات خانواده خود بی‌تفاوت‌تر می‌شوند گویا در این فرصت باقیمانده تا پایان دولت دوازدهم دیگر حوصله‌ای برای رسیدگی به مشکلات ندارند و مانند بقیه واسپاری‌های خود می‌خواهند اختیار حل مشکلات را به دولت و مسئولان جدید بسپارند.

روز‌های نخست هنگامی که با اساتید حق‌التدریس درباره مشکلات‌شان صحبت کردیم هرگز فکرش را نمی‌کردیم که مسئولان وزارتی آنقدر برای شفاف‌سازی تنها یک قرارداد ساده یا حتی رسیدگی به درخواست این گروه از اعضای خانواده آموزش عالی سخت‌شان باشد و انتشار اخبار و صدای اعتراضات را ندیده و نشنیده بگیرند. اما حال که پیش رفته‌ایم و پای درد و دل اساتید حق‌التدریس نشسته‌ایم با دریای بیکرانی از مشکلات حل نشده برخورد کردیم.

ماجرایی دیگر از نامه علی آهون‌منش دبیر اتحادیه دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی غیردولتی- غیرانتفاعی به علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم درباره رشته‌های یکبار پذیرش و تامین شرایط علمی و آموزشی شروع شد.

 

روشن‌تر آنکه شورای گسترش وزارت علوم در زمان مدیریت مجتبی شریعتی نیاسر با پذیرش دانشجو در رشته‌های یکبار پذیرش دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی غیردولتی تا سال ۹۹-۹۸ موافقت کرده و حال پذیرش دانشجویان در این رشته‌ها منوط به تامین شرایط علمی و آموزشی یا دقیق‌تر بگوییم داشتن هیئت علمی با مرتبه استاد تمام شده است.

 

اما این مسئله منجر به گلایه‌مندی دانشگاه‌های غیرانتفاعی شده که چرا وقتی آن‌ها سه دوره بدون داشتن اعضای هیئت علمی مرتبط و تنها با یک استادیار در رشته‌های یکبار پذیرش، دانشجویان را آموزش دادند حال باید برای جذب هیئت علمی اقدام کنند. آهون‌منش در این نامه اعلام کرده است که این موضوع ضربه مهلکی بر پیکره دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی غیردولتی- غیرانتفاعی وارد می‌کند.

 

به کار گرفتن اساتید حق‌التدریس با حداقل مزایا و شرایط قراردادی گویا به دهان برخی دانشگاه‌های غیردولتی مزه کرده است و آن‌ها دیگر حاضر به پذیرش اعضای هیئت علمی و پذیرفتن مسئولیت‌های آن‌ها نیستند. البته وزارت علومی که اجازه راه‌اندازی رشته‌های این چنینی را بدون توجه به آینده تحصیلی و زندگی دانشجویان می‌دهد و پس از آن هیچ نظارتی روی کیفیت و نحوه روند دانشگاه‌ها ندارد در این داستان کم مقصر نیست.

چرا باید دانشگاه‌ها رشته‌های یکبار پذیرش داشته باشند، اصلا این رشته‌ها چقدر به نفع جامعه و جوانان است؟ مگر نه اینکه ایجاد یک رشته باید با برنامه‌ریزی، آینده‌نگری و صرف هزینه‌های مناسب باشد تا دانشجویان پس از فراغت از تحصیل بتوانند به واسطه مهارت و دانش‌شان کاری از پیش برند و در نهایت گره‌ای از مشکلات جامعه رفع کنند، پس فعالیت اینگونه رشته‌ها چه معنایی دارد؟ چرا باید مسئولان وزارتی زیربار چنین موضوعی روند که دانشگاهی بدون داشتن عضو هیئت علمی رشته‌ای را به جریان بیندازد و بدون در نظر گرفتن آینده جوانان، تنها برای منفعت طلبی پیش رود؟ به نظر می‌رسد این کار وزارت علوم و دانشگاه‌ها چیزی جز بازی با آینده دانشجویان و درآمدزایی نیست.

بیشتر بخوانید: وقتی وزارت علوم فرصت اشتغال جوانان حق‌التدریس را می‌سوزاند / راهی هموار برای ورود مجدد اساتید بازنشسته به کار

 

زهرا قدسی، رئیس انجمن اساتید حق‌التدریس دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی استان البرز و عضو اصلی مرکزی شورای راهبردی اساتید در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو بیان کرد: درحالی که کشور درگیر شیوع ویروس کرونا است عده‌ای از این وضعیت سوءاستفاده می‌کنند و با دور زدن فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، کنار گذاشتن قانون و عدالت سعی دارند از راه‌های دیگری نیرو‌های مورد نیازشان را تامین کنند.

عضو اصلی مرکزی شورای راهبردی اساتید با اشاره به نامه علی آهون‌منش دبیر اتحادیه دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی غیردولتی- غیرانتفاعی به علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم ادامه داد: این نامه نشان می‌دهد که دانشگاه‌ها قانون را دور می‌زنند و متاسفانه وزارت علوم هم نظارتی ندارد. وقتی دانشگاهی برای رشته‌ای عضو هیئت علمی ندارد چگونه برای راه‌اندازی آن مجوز می‌گیرد و سه دوره نیز پذیرش دانشجو دارد. اگر قرار است صرف درآمدزایی مطرح باشد و با چند عضو هیئت علمی ماجرا به پایان برسد کاش این مبلغ اخذ شده حداقل در راه رفع نیاز‌های جامعه هزینه شود.

وی با بیان اینکه نظارتی روی عملکرد دانشگاه‌ها نمی‌شود، اظهار داشت: وقتی جوانان تحصیل‌کرده و به ویژه اساتید حق‌التدریس سال‌های طولانی در انتظار هیئت علمی شدن دانشگاه‌ها هستند چرا باید خلاف قانون و مقررات رشته‌های یکبار پذیرش مجوز بگیرند و بدون درخواستی برای جذب اعضای هیئت علمی مرتبط، واحد‌های درسی با استادیار و ... آموزش داده شود.

 

قدسی عنوان کرد: البته متاسفانه گاهی این اتفاق رخ می‌دهد که دانشگاه‌ها از مدارک دکتری اساتید حق‌التدریس برای اخذ مجوز راه‌اندازی یک رشته سوءاستفاده می‌کنند و هیچگاه برای جذب آن استاد تلاشی نمی‌شود؛ بنابراین بهتر است که مسئولان وزارت علوم به جای برون‌سپاری تصمیم‌گیری‌ها، رسیدگی ویژه‌ای روی فعالیت دانشگاه‌ها داشته باشند که آیا واقعا برای فعالیت یک رشته هیئت علمی آن در دانشگاه مشغول فعالیت است و حقوق ماهانه معینی دارد یا نه؟

افزایش درخواست‌هایی این چنینی و عدم رسیدگی وزارت علوم به این موضوع مطمئنا باعث می‌شود که دانشگاه‌ها روز به روز نسبت به جذب اساتید حق‌التدریس ترغیب شوند و هیچگاه تقاضایی از سوی دانشگاه‌ها برای جذب اعضای هیئت علمی و درنهایت ایجاد فراخوانی از سوی وزارت علوم برای جذب نباشد. اینگونه می‌شود که اساتید حق‌التدریس آینده نیز در وعده جذب مو سفید می‌کنند و مشکلات زنجیره‌وار ادامه پیدا خواهد کرد.