گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- عباس اسماعیل گل؛ هر سال با نزدیک شدن به ایام برگزاری جشنواره فیلم فجر که از آن به عنوان بهار سینمای ایران یاد میشود، یکی از بحثهای اصلی درباره عدم اکران شماری از آثار باقیمانده از جشنواره سال گذشته و سنگینتر شدن بار چرخه اکران در این زمینه است. این چرخه هر سال سنگینتر میشود و شمار بیشتری از آثار اکران نشده به قطار طولانی آثار اکران نشده سینمای ایران اضافه میشود. قطاری که تنها راه رهایی از آن، یا گسترش چشمگیر ظرفیتهای ناوگان اکران آثار سینمایی است که در عمل به واسطه هزینههای سنگین آن امکان پذیر نیست یا استفاده راهحلهای جایگزینی همچون اکران آنلاین است. روشی که سالهاست در سینمای جهان هم در حال انجام است.
شیوع بیماری کرونا، اتفاقی بود که چرخه نیمه جان اکران در سینمای ایران را به سمت مرگ بود. چرخهای که اگر تا پیش از این با هر زحمتی که بود که کار خود را پیش میبرد، با ماجرای کرونا به شکلی زمینگیر شد که حالا شمار آثاری که در نوبت اکران هستند، از شمارش در رفته است!
تصمیم ابراهیم حاتمیکیا و سازندگان فیلم سینمایی «خروج» برای اکران آنلاین این فیلم، تصمیمی جسورانه برای کمک به این چرخه در حال فروپاشی بود. اتفاقی که با اکران آنلاین فیلم «طلا» به کارگردانی شهبازی و تهیه کنندگی رامبد جوان ادامه یافته است و اگر در ادامه با حمایت مردم و عدم استفاده آنها از نسخههای قاچاق همراه شود، میتواند مسیری تازه پیش روی سینمای ایران قرار دهد. این مسیر نه فقط در ایام شیوع بیماری کرونا بلکه تا سالها میتواند ادامه پیدا کند و به چرخه اکران آثار سینمایی کمک کند.
اکران آنلاین فیلم های «خروج» و«طلا» در ابتدا در مرحله اجرا دارای ایرادات و مشکلاتی بود با این همه آنچه که میتوان به شکل قطعی درباره این اتفاق تازه سینمای ایران گفت آن است که با وجود همه این انتقادات، باز هم آغاز اکران آنلاین با اثری مهم همچون «خروج» گامی رو به جلو برای سینمای ایران محسوب میشود که میتواند نه فقط در دوره شیوع بیماری کرونا بلکه پس از آن نیز بخشی مهم از مشکلات اقتصادی سینما به ویژه در حوزه چرخه اکران را حل کند و البته عدالت در توزیع محصولات سینمایی را تا حدودی برقرار سازد و به همه سینماگران این شانس را دهد تا راحتتر آثارشان را به دست مخاطبان برسانند.
بر همین اساس طی این مدت حرف و حدیث های فراوانی برای فیلم هایی که سازندگان آن برای حضور در طرح "اکران آنلاین" مشغول مذاکرات هستند به گوش میرسد که اکران آنلاین برخی از این آثار قطعی به نظر میرسد و برخی برای نهایی شدن، همچنان مشغول مذاکرات و رایزنی هستند که در ادامه گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو نگاهی داشته است به آثاری که با برخورداری از شانس بالای پیوستن به «اکران آنلاین»، باید بجای پرده نقره ای سالن های سینماها برای نخستین بار در خانه های مردم اکران شود که در ادامه این گزارش از نظرتان میگذرد:
«بنفشه آفریقایی»
فیلم سینمایی «بنفشه آفریقایی» به کارگردانی مونا زندی حقیقی و تهیه کنندگی علیرضا شجاع نوری جدیدترین فیلمی است که قرار است بزودی راهی اکران آنلاین شود.
فیلم «بنفشه آفریقایی» که نامش از یک گیاه پرطرفدار نشات گرفته است ، نخستین بار در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و لی آنطور که انتظار میرفت مورد استقبال مخاطبان و منتقدان سینما قرار نگرفت و حالا با اکران آنلاین به دنبال فرصتی برای دیده شدن میگردد.
این فیلم که پس از جشنواره فیلم فجر مجالی برای اکران در سینماها نیافت هم اکنون چاره ای جز حضور در اکران آنلاین ندیده است.
اما درباره مونا زندی، کارگردان «بنفشه آفریقایی» باید گفت؛ این کارگردان در فیلم نخست و قبلی خود با عنوان «عصر جمعه» اثری متفاوت و قابل تامل با بازی رویا نونهالی، هانیه توسلی و مهرداد صدیقیان روانه سینماها کرد و تا حدودی مورد اقبال منتقدان و مخاطبان قرار گرفته بود و بسیار امیدوار بود که در فیلم دومش (بنفشه آفریقایی) با بهره گیری از بازیگران مطرحی چون فاطمه معتمدآریا، سعید آقاخانی و رضا بابک موفقیت «عصر جمعه» را تکرار کند اما شاید انتخاب قصه ای کم رمق، نامتعارف و برخی مواقع ساختارشکن بیشتری ضربه را به جدیدترین ساخته مونا زندی زده است، در ادامه کافی است تنها دو خط از خلاصه داستان فیلم «بنفشه آفریقایی» را بخوانید: شکوه، شوهر سابقش، آقا فریدون را از خانه سالمندان به خانه خودش میآورد. رضا، شوهر شکوه، دوست قدیمی آقا فریدون بوده است. آقا فریدون همه این سالهای جدایی از شکوه تصور میکرده که شکوه با دوستش او را قال گذاشته و فرار کرده است. ولی شکوه که بعد از ۱۵ سال زندگی مشترک و بچهدار شدن از آقا فریدون جدا شده، میگوید که یک سال بعد از جدایی از او، با رضا ازدواج کرده و رضا میگوید که از اولین باری که شکوه را دیده، عاشقش شده. حالا این سه نفر در یک خانه و زیر یک سقف در کنار هم قرار گرفته اند و ...
همانطور که از خلاصه فیلم بر می آید، قصه فیلم زندگی همزمان یک زن با شوهر سابق و شوهر دومش در یک خانه مشترک را روایت میکند، جدا از این مسئله که برخی ها معتقدند که همین که یک زن و شوهر متفق القول در اقدامی خیرخواهانه شوهر سابق زن را به خانه می آورند، اقدامی انسان دوستانه به حساب می آید که نگارنده مطلب هم با این موضوع که نفس کار انسان دوستانه است مشکلی ندارد اما سوال اینجاست که چرا حتما باید برای روایت اقدامات انسان دوستانه و خداپسندانه از یک مثلت عشقی و ساختارشکن استفاده کرد آیا نویسنده رای روایت زیبایی های زندگی هیچ مسئله ای غیر شوهر اول و دوم و.. یه ذهنش نرسیده است؟
جدا از روند کند قصه و درنیامدن شخصیت ها، باید از سازندگان این فیلم این پرسش را پرسید که چه مسائلی موجب شده که احساس ضرورت کنند که یک موضوع انسان دوستانه را بر پایه یک مسئله ساختارشکنانه در قالب فیلم خود روایت کنید، البته از زمان ساخت اثر تاکنون سازندگان «بنفشه آفریقایی» جواب مشخصی به این پرسش نداده اند. البته پیش تر باید این سوال از مسئولینی که به فیلمنامه این اثر مجوز ساخت داده اند، پرسیده شود.
اما با قاطعیت باید گفت، به هر حال این اثر دو سال پیش با همه حرف و حدیث هایش ساخته و در جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد اما اینکه چند ماهی است به خاطر شرایط کرونایی کشور، باید از طرح های نوپایی چون اکران آنلاین حمایت کرد، هیچ شکی نیست و حتی گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو همیشه از حامیان این طرح در سینمای ایران بوده است که پرداختن به «اکران آنلاین» در قالب پرونده ویژه «خبرگزاری دانشجو» با ارایه چندین بسته گزارش خبری خود گواه این ادعا است، اما حمایت از طرح «اکران آنلاین» به معنای عدم نظارت بر فیلم های راه یافته به این چرخه نوپا نیست، و مشخص نیست فیلم هایی چون «بنفشه آفریقایی» که با مضمون ساختار شکن و نامتعارف خود با چه مجوزی قرار است سر از خانه های مردم در بیاورند.
در پایان باید گفت، عدم نظارت مسئولین متولی در وزارت ارشاد بر حضور فیلم ها در اکران آنلاین، مسلما این عرصه را همچون سریال های نمایش خانگی به حیات خلوت عده ای بدل خواهد کرد و هر فیلم نامتعارف و ساختارشکنی که امیدی به حضوری پرفروش در گیشه های پس از دوران کرونا ندارند به بهانه حمایت از اکران آنلاین و در کنار مردم بودن ، آثارشان را راهی کران آنلاین میکنند تا ضمن درآمد قابل توجهی که از پلتفرم ها به دست میاورند، میلیون ها مخاطب فیلمشان را در خانه تماشا کنند.
گفتنی است، فاطمه معتمدآریا در نقش شکو، سعید آقاخانی در نقش رضا، رضا بابک در نقش فریدون، مهدی حسینی نیا در نقش قاسم، رویا جاویدنیادر نقش ثریا، ندا جبرائیلی در نقش فرشته در «بنفشه آفریقایی» به ایفای نقش میپردازند.
ازحواشی دیگر این فیلم میتوان، به نام این فیلم اشاره کرد که این فیلم با نام «باران تابستان» پروانه ساخت گرفت و سپس به «زنگاری» تغییر نام داد و بعد از آنکه فیلمیرداری آن از نیمه گذشت، نام فیلم به «بنفشه آفریقایی» تغییر کرد.