مرثیه‌سرایی برای کم آبی سیستان و بلوچستان انتها ندارد / مردمی که از آب چهارپایان می‌نوشند!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حنانه جانمحمدی؛ * اظهارات معین الدین سعیدی، نمانیده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی زخم کهنه کم آبی در سیستان و بلوچستان را دوباره باز کرد. استانی در هم جواری دریا که مردمش از آب آشامیدنی استاندارد و لوله کشی شده محرومند و با وجود انعکاس گسترده اخبار، اما کوششی از جانب مسئولین برای برطرف شدن این مشکلات وجود نداشته است. طبق آمار وزارت نیرو این استان پایین‌ترین شاخصه دسترسی به آب در میان ۳۱ استان کشور را دارد. ۱۳۰۰ روستای سیستان و بلوچستان به صورت سقایی و تانکری و مابقی روستا‌ها از آب هوتک‌ها رفع حاجت می‌کنند. هرچند که روستاییانی که از آبرسانی سقایی برخوردارند به دلیل حجم پایین سهمیه بندی آب، مجبور به استفاده از هوتک هستند.

هرچند که استاندار سیستان و بلوچستان هنوز اعتقادی به این ندارد که مردم این استان برای برطرف کردن نیاز‌های خود به آب راکد هوتک‌ها وابسته اند، اما کودکان زیادی جان خود را برای نوشیدن آب یا بازی‌های کودکانه از دست داده اند. بعضی از آن‌ها نقص عضو شده اند و عده‌ای جان سالم به در برده اند. با این حال موهبتی، استاندار سیستان و بلوچستان از عملیات انتقال آب عمان به شرق کشور خبر داد و گفته: مطالعات مختلف انتقال آب عمان به شرق کشور پایان یافته، مجوز‌های مختلف صادر شده و کارگروه‌های مختلف سه استان خراسان جنوبی، رضوی و سیستان و بلوچستان هم تشکیل شده است، زمین پروژه اختصاص یافته و قرار بوده شهریورماه عملیات پروژه آغاز شود که با تاخیر مواجه شده است.

به گفته موهبتی در مجموع یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از سواحل چابهار برداشت و ۱۱۰ میلیون مترمکعب سهم خراسان جنوبی، ۶۰ میلیون مترمکعب سهم خراسان جنوبی و ۲۲۸ میلیون مترمکعب هم سهم سیستان و بلوچستان است که از این ۲۲۸ میلیون مترمکعب ۱۲۰ میلیون مترمکعب سهم چابهار، مردم و صنایع آن است. عملیات انتقال آب عمان به صورت کاملا خصوصی و با مشارکت کنسرسیومی از صنایع مختلف سه استان در حوزه‌های صنعت و معدن و با محوریت ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی صنایع معدنی ایران) انجام می‌شود، در این کنسرسیوم ۱۰ تا ۱۲ شرکت بزرگ صنعتی و معدنی حضور دارند که به انتقال آب نیاز دارند.

 

---

روایت تکراری کم آبی؛ این‌بار در سرزمین بلوچ‌ها / سهمیه‌ هر نفر ۱۵ لیتر در شبانه‌روز!

 

مجتبی جهانتیغ، پزشک و عدالتخواه استان سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار دانشجو می‌گوید: سخنان اخیر نماینده چابهار، آقای سعیدی در کمسیون عمرانی مجلس خطاب به وزارت نیرو و دعوت روسای مجلس و قوه قضاییه و دولت به خوردن آب کثیف هوتک که خود در آن جلسه همچون جام زهر محرومیت نوشید بهمراه شرح زجر دسترسی به آب شرب در بلوچستان، یک روضه کامل است؛ روضه‌ای از زجر حداقل نیم میلیون نفر برای آب. آن هم در کنار دریا و چند صد میلیون متر مکعب آب دو سد بزرگ (زیردان و پیشین) که جای آسایش و رفاه، در سکوت مردم را مصیب زده کرده است. حاصل سال‌ها انباشت سومدیریت ها، فساد، غفلت و ناکارآمدی‌های سیاستی نهادی و ساختاری. آبی کثیف که نمایی از شدت نابرابری در کشور است.

به گفته جهانتیغ این آب کثیف، نمایی از نتایج خصوصی سازی نیز هست. چرا بعد از گذشت دهه ها، این سیاست‌ها و قوانین لغو و بازنگری نمی‌شود؟ دولت همواره برای تامین آب این مناطق، کمبود بودجه را بهانه می‌کند، در حالی که فساد در شرکت‌های خصوصی مربوطه نیز بیداد می‌کند. نمونه اخیر دستگیری مدیرکل آبفا روستایی استان سیستان و بلوچستان و هفت شرکت پیمانکار است؛ در حالی که اغنیا با یارانه دولتی از وفور آب، متراژ استخر‌ها را افزایش می‌دهند و مردم دشتیاری و چابهار هرساله برای تامین آب، عزادار مرگ کودکان خود هستند. میزان یارانه دولتی در تامین هر متر مکعب آب در میزان مصرف مناطق ۱ تا ۳ تهران، در هر روز ۱ میلیارد و ۲۲۵ میلیون تومان است که صرف پر کردن آب استخر‌های مناطق مرفه نشین و آبیاری فضای سبز واحد‌های مسکونی می‌شود. یعنی با قطع چندماهه یارانه دولتی و آزادسازی نرخ آن برای میلیاردر‌های ساکن این مناطق، بودجه آبرسانی به سیستان و بلوچستان تامین می‌شود.

 

این عدالتخواه ادامه می‌دهد: نماینده مطالبه گر و عدالت خواه چابهار، آقای سعیدی، محافظه کاری‌ها و رخوت نمایندگان استان سیستان و بلوچستان را شکسته است و با درک رسانه‌ای خود با تکرار نطق‌های پر درد خود، توجه رسانه‌ها به محرومیت‌های هولناک منطقه سیستان و بلوچستان جلب می‌کند. برجسته شدن مطالبات، مسائل و محرومیت‌های سیستان و بلوچستان در سطح ملی از آرزو‌های مردم و فعالین رسانه و اجتماعی است، که به سختی محقق می‌شود و نمایندگان با جایگاهی که دارند، می‌توانند به راحتی این آرزو‌ها را محقق کرده و گام‌های جدی در حل مسائل با ایجاد فشار اجتماعی کشوری بردارند؛ چرا که ریشه کنی محرومیت‌های سیستان و بلوچستان تنها با اراده سیاسی و بودجه فرا استانی و ملی قابل تحقق دارد.

امین کمالی، دبیر جنبش دانشجویان عدالتخواه استان سیستان و بلوچستان نیز در خصوص ید طولای کم آبی در سیستان و بلوچستان می‌گوید: موضوع آب سیستان و بلوچستان ماجرای تازه‌ای نیست. در اکثر روستا‌ها یا آب نیست یا اگر هست بسیار آلوده است. این شایسته نیست که مردم از آبی که چهارپایان استفاده می‌کنند، بنوشند. مسئولین استان عادت کرده اند که صورت مسئله را پاک کنند. مسئولین می‌آیند و وعده‌هایی می‌دهند و باز هم روز از نو و روزی از نو.

 

کمالی می‌گوید: مردم این استان اگر مثل غیزانیه اعتراض خود را بیان می‌کردند شاید نتیجه‌ای داشت. نمایندگان مردم سیستان و بلوچستان به خاطر دلسوزی به بیان مشکلات مردم پرداخته اند، اما هنوز پیگیری از طرف دولت صورت نگرفته است. کاش می‌شد که همان قدر واکنش‌ها به اظهارات آقای سعیدی زیاد بود، نسبت به گره گشایی معضلات سیستان و بلوچستان هم زیاد بود. جریان دانشجویی بار‌ها در تلاش برای مطالبه گری از استانداری بوده است، اما تا به حال جوابی دریافت نکرده است. متاسفانه مردم استان گاهی اوقات از وقوع سیل و زلزله خوشحال می‌شوند چرا که با اعزام نیرو‌های دولتی شاید صدایی از آن‌ها شنیده بشود.