به نظر میرسد گفتگوهای اخیر وزیر خارجه هرچند به طور متعارف باید به موضوعات سیاست خارجی ایران بپردازد، اما بیش از آن رنگ وبوی انتخاباتی و مصرف داخلی دارد.
گروه سیاسیخبرگزاری دانشجو، من قصد ندارم وارد انتخابات ریاستجمهوری شوم. قصد من این است که این وظیفهای که الان دارم را انجام دهم. الان فرصت بهرهبرداری از شرایط ویژه سیاست خارجی است. مردم ما ۴ سال در برابر جنگ اقتصادی مقاومت کردند و دولتی که این جنگ را به راه انداخته کنار رفته و دولتی که به جای آن آمده میراثدار یک شرایط بد خارجی و داخلی است. این یک فرصت برای ایران است. من میخواهم از این فرصت از طرف کل جمهوری اسلامی استفاده کنم؛ نه از طرف فردی که داعیه انتخاباتی دارد؛ به همین دلیل دلم میخواهد همه دوستان مطمئن باشند که این فرصت برای کشور است؛ نه فرصت برای یک فرد یا یک جناح؛ بنابراین نمیخواهم این بحثها با موضوعاتی که من هیچ علاقهای به آن ندارم به شکلی مخلوط شود که دوستانی موفقیت این مسیر را که موفقیت کشور و مردم است، بهحساب موفقیت یک فرد بگذارند.
روزنامه همشهری صبح امروز گفتگوی با ظریف منتشر کرده است که بخشی از مهمترین قسمتهای آن جملات بالا بود. چند وقتی هست که آقای وزیر دست به مصاحبه اش با رسانههای داخلی و خارجی گرم شده و از قضا رسانههای داخلی بیشتر سمت وسوی گفتگو با وزیر را به سمت انتخابات ۱۴۰۰ و موضوع کاندیداتوری ظریف میبرند.
مرد دیپلمات کشور نیز گرچه هر بار این موضوع را تکذیب میکند، اما به نظر میرسد از فضای ایجاد شده در جهت انتقادات تند و شدید به تیم مقابل حداکثر بهره برداری را میکند. مثلاً همین امروز در ادامه این گفتگو به همشهری گفته: «سیاست جمهوری اسلامی در رابطه با برجام خیلی ارتباطی با دولتها ندارد و این سیاستی است که در سطح نظام اتخاذ شده است و من تقاضایم از همه دوستان هردو جناح این است که موضوع برجام را موضوع انتخاباتی نکنند. موضوع برجام موضوع معیشت مردم و شناسایی حقوق ایران است. البته حقوق ایران شناسایی شده؛ الان چیزی که مانده و در دوران ترامپ به هم خورد، بحث معیشت مردم است و الان این است که باید حل و جنگ اقتصادی متوقف شود و این موضوع دعوای داخلی نیست.
*آمریکا را نیاز داشتیم تا" وتو" نکند
ظریف در ادامه در خصوص ضرورت مذاکره مستقیم با آمریکا هم گفت:الان هیچکس به ایران نمیگوید نمیتوانی غنیسازی داشته باشی. قبل از مذاکره با آمریکا نه فقط آدمهای افراطی مثل بولتون میگفتند، بلکه شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام میگفتند. امروز نمیتوانند این حرف را بزنند. وقتی هم آمریکا این حرف را میزند، تنها میماند و این دستاوردهای ملت ایران از برجام است. اتفاقا برای اینها ما آمریکا را نیاز داشتیم؛ چون اگر آمریکا همراه نمیشد، میتوانست قطعنامه پایان قطعنامهها یعنی ۲۲۳۱را وتو کند.
اینکه چرا ضرورت داشت با آمریکا مذاکره شود، این بود که وتو نکند و حالا آن قطعنامهها پایان یافته است. الان آمریکا چهکار کرده؟ از قلدری خود استفاده کرده و برخی کشورهای دیگر هم نشان دادند، استقلال اقتصادی ندارند و شرکتهایشان قبل از اینکه به پایتختهای خود پاسخ بدهند به واشنگتن نگاه میکنند و این یک بیدارباش جدی برای نظام اقتصادی جهانی بود. یک آدمی که در ۳هفته آخر ریاستجمهوریاش میگفتند برکنارش کنید، چون تعادل ندارد، چنین تأثیری بر اقتصاد کشورها گذاشت. شما خاطرتان هست در چند هفته آخر میگفتند از کنگره با ارتش آمریکا صحبت کردند نکند آقای ترامپ جنگ هستهای راه بیندازد. اروپاییها فهمیدند چنین آدمی کنترلش بر اقتصاد اروپا از خود آنها بیشتر است و این یک بیدارباش برای دنیا بود.
*برخی دوستان از الان شروع کردهاند و دوست دارند دور بعد دولت در اختیارشان باشد و مذاکرهکننده باشند
وی در این بخش از گفتگو مستقیم به قول خودش دوستان اصولگرا را مخاطب قرار داد و گفت: دوستان ما که دوست دارند ما را به نخواندن برجام و ۲۲۳۱ متهم کنند، بروند نگاه کنند. برای خودشان هم خوب است؛ چون برخی دوستان از الان شروع کردهاند و دوست دارند دور بعد دولت در اختیارشان باشد و مذاکرهکننده باشند. نوش جانشان ما مشکلی نداریم، اما اقلا بدانند درباره چه چیزی مذاکره میکنند. بدانند داشتههای ما چیست و بدانند دست ما چقدر پر است. این برجام و توافقها مال همه کشور است. آنها هم روزی میخواهند از آن استفاده کنند. پس پلهای پشت سرشان را خراب نکنند. بعدها به این پلها احتیاج دارند.
*من شاید با نتیجه برخی انتخاباتها موافق نبوده باشم
ظریف چندی پیش هم در گفتگو با انتخاب خواهان حضور حداکثری مردم در انتخابات ۱۴۰۰ شده و گفته بود:من شاید با نتیجه برخی انتخاباتها موافق نبوده باشم؛ اما همواره به اراده و رای مردم احترام گذاشتهام. قاعده مردم سالاری این است که انتخاب مردم در مقطعی موافق دیدگاه ماست و در مقطعی مخالف؛ لذا ما هم باید این تمرین را بکنیم که وقتی مخالف ما به هر دلیلی توسط مردم انتخاب میشود، آن را بپذیریم. خب بله من امیدوارم که در دور بعدی کسانی در ایران سر کار بیایند که دوست داشته باشند رابطهی همراه با تعامل با دنیا داشته باشند و به دنبال سربلندی مردم باشند.
من فکر میکنم مردم در نهایت انتخابی را خواهند داشت که به نفع کشور است و ان شالله همهی دیدگاهها و تفکرات امکان حضور فعال در صحنهی سیاسی را پیدا خواهند کرد و انتخابات پرشوری را خواهیم داشت. مردم ان شالله با صندوق رای قهر نخواهند کرد. صندوق رای مهمترین ملاک رضایت یا نارضایتی مردم ازعملکردهاست. حضور مردم در پای صندوقهای رای حتما تاثیرگذار است و عدم حضور مردم باعث انتخابهای دیگری میشود که ممکن است خواستهیاکثریت مردم نباشد؛ لذا اعتقاد دارم که در نهایت آنچه مصلحت کشور است را مردم تشخیص میدهند و با حضور خودشان، این مصلحت را رقم میزنند.
وزیر امورخارجه کشورمان علی رغم اینکه در طول گفتگو با انتخاب چندین بار صراحتا کاندیداتوری خود را رد کرد، اما در خصوص حمایت از شخص خاصی در انتخابات ۱۴۰۰ گفت:اجازه دهید تا زمانش برسد، البته این را به محکمی اینکه خودم به عنوان کاندیدا حضور پیدا نمیکنم، رد نمیکنم، ولی باید صبر کنیم. اصولا اعتقاد دارم که وزارت خارجه نباید وارد این حوزه شود.
به نظر میرسد گفتگوهای اخیر وزیر خارجه هرچند به طور متعارف باید به موضوعات سیاست خارجی ایران بپردازد، اما بیش از آن رنگ وبوی انتخاباتی و مصرف داخلی دارد.
ظریف به دنبال آن است که در عین آنکه ژست پرهیز از حضور در انتخابات و فعالیت جناحی میگیرد، اما به شدت به پیروزی احتمالی انتخابات از جناح مقابل خود تاخته و آنها را متهم به برنامه ریزی و هدف گذاری برای مذاکره با آمریکا کند واز سوی دیگر با تبعیض قائل شدن بین آمریکای ترامپ و آمریکای بایدن این طور وانمود کند که تعامل با آمریکای بایدن به مراتب آسانتر از ترامپ است و به این ترتیب آرزوی مذاکره با کدخدا را آرزوی همه احزاب و طیفها و جناحها در ایران جلوه دهد.
در حالی که جمهوری اسلامی بر اساس سیاستهای کلی نظام تفاوتی بین آمریکای جمهوری خواه و آمریکای دموکرات نمیبیند و بر اساس سخن معمار کبیر انقلاب؛ آمریکا را شیطان بزرگ میداند و مذاکره با شیطان در هر لباسی مطرود است.