رزاقی: کشور نیازمند مدیران جهادی است نه افراد خودخواه و عملا آمریکایی/ پازوکی: پذیرش FATF از شروط لازم برای حل مشکلات است

به گزارش گروه انشگاه خبرگزاری انشجو، مناظره مقاوم‌سازی اقتصاد ایران با حضور ابراهیم رزاقی و مهدی پازوکی دو اقتصاددان و مدرس دانشگاه به همت انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی (ره) برگزار شد.

فرهنگی بدتر از فرهنگ آمریکایی در اقتصاد به وجود آورده‌ایم

ابراهیم رزاقی در این مناظره در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث ایجاد وضع اقتصادی موجود در کشورمان شده‌اند، گفت: عوامل خیلی متعدد هستند. بعد از تجربه دفاع مقدس، آقای هاشمی که رئیس‌جمهور شد، سیاست‌های سرمایه‌داری لیبرال را تحت عنوان «سیاست‌های تعدیل اقتصادی» پیاده کرد. مبانی نظام سرمایه‌داری، حداکثر سود و لذت است. دین در آن دخالتی ندارد، ولی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اینطور نیست و مبانیش خدایی‌ست.

وی افزود: مکتب سرمایه‌داری می‌گوید دولت در اقتصاد دخالت نکند و این باعث رشد بازار می‌شود. درست هم است، مدتی رشد به‌وجود آمد، ولی بعد از آن برخی‌ها انحصارگر شدند. بعد از آن تقریباً تمام نظریه‌پردازان گفتند دولت حتماً باید در اقتصاد دخالت کند.

رزاقی با بیان اینکه چرا در کشور ما این همه به‌سمت دلالی، احتکار و فساد می‌روند؟ افزود: مردم در این شرایط اگر پولی هم داشته‌باشند، آن را به طرف فعالیت‌های غیر‌تولیدی می‌برند. با وجود اینکه می‌توانستیم ۷۵ تا ۱۵۰ میلیون شغل ایجاد کنیم، اما ۱۰ تا ۱۲ میلیون شغل ایجاد کردیم. ما با شرایطی مواجه هستیم که اقتصاد ما حتی مانند اقتصاد سرمایه‌داری هم نیست. فقط به درد آن می‌خورد که یک عده از فرصت استفاده کرده و پولدار شوند. با وجود آنکه قانون اساسی ما، مبانیش خدایی‌ست و ما با آن می‌توانستیم نه‌تنها اقتصاد خودمان را قوی‌تر کرده، بلکه به کشور‌های دیگر هم کمک کنیم، اما فرهنگی را به‌وجود آوردیم که از فرهنگ آمریکایی هم بدتراست.

این اقتصاددادن گفت: مسئولین یک‌سری بهانه هم دارند. مثلاً می‌گویند تحریم است. تحریم یعنی اینکه شما این نقطه‌ضعف را دارید که نفت را خام می‌فروشید. نباید نفت خام را بفروشید، بلکه باید آن را پالایش کنید و به کالای نهایی تبدیل کنید. در این صورت تحریم معنی ندارد. در شرایط حاضر عده‌ای کرونا را بهانه می‌کنند. شما باید در مقابل آن به‌گونه‌ای عمل کنید که کمترین تلفات انسانی را داشته‌باشیم و ساختار کارخانه‌ها را تغییر هم دهید. استفاده از تعاونی‌ها هم که در قانون اساسی تأکید شده، باید مورد توجه قرار می‌گرفت. با وجود آنکه ۱۸ میلیون عضو تعاونی‌ها هستند، اما سودآوری ندارند. این‌ها باعث نا‌امیدی‌ست. البته از ابتدای انقلاب ما را تحریم کردند. در آن زمان به ما اسلحه نمی‌دادند، ولی ما اسلحه‌ساز شدیم. صنایع دفاعی، ماهواره‌ها، نیروی فضایی و موشک‌ها هم همین است.

مهدی پازوکی دیگر اقتصاددان حاضر در این مناظره در خصوص عواملی که موجب ایجاد وضع اقتصادی موجود در کشورمان شده اند، گفت: جهل و ناآگاهی سبب شده است تا اقتصاد ایران به‌شدت بسته شود. در ابتدای انقلاب ما خواهان کمال مطلوب بودیم، وضع موجود را نفی می‌کردیم و خواهان این بودیم که فقر و تبعیض از بین برود. اساسا انقلاب برای همین به‌وقوع پیوست، ولی طرز تفکری که در زمان اخیر قدرت گرفته به شدت به دنبال محدودیت کشور بوده و باعث بسته‌شدن کشور ما شده است.

در هیچ کجای دنیا جز ایران به ۹۶ درصد مردم یارانه نمی‌دهند

وی افزود: اگر با مشکلات اقتصادی برخورد علمی و کارشناسی نکنیم، مشکلات از بین نخواهند رفت. برای مثال، در کجای دنیا به ۹۶ درصد مردم کشور یارانه می‌دهند؟ مردمانی، چون مردمان حاشیه‌ سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان حقشان است و حتی باید به مبلغ یارانه اضافه‌تر کرد، ولی استاد دانشگاه و پزشک نیازی ندارند. دلیل اینکه برخورد علمی نمی‌کنیم این است که قصد داریم همه را راضی نگه داریم. اگر مدیریت کشور را علمی کنیم قطعا موفق خواهیم بود. ما باید برگردیم به ساختن اقتصاد و ایجاد اشتغال و این بمبی علیه دشمنان این مملکت است.

رقابت عادلانه در صورت تحقق اصول اقتصاد مقاومتی امکان‌پذیر است

در بخش دیگری از این مناظره رزاقی در پاسخ به این سوال که قانون اساسی برای رشد کشور چه تدابیری اندیشیده است و آیا قوانین موجود در قانون اساسی جوابگوی عبور از بحران موجود هست یا خیر؟ گفت: یکی از اصول اساسی در قانون اساسی اصل تعاون است که دولت وظیفه کمک به رشد این تعاونی‌ها و همچنین جلوگیری از فساد آن‌ها را از طریق قانون‌گذاری در مجلس بر عهده دارد. انسان ذاتاً تمایل به کمک به سایر انسان‌ها دارد که این میل ذاتی مخالف اندیشه‌های سودجویی نظام سرمایه‌داری است؛ پس می‌توان نتیجه گرفت قانون اساسی ما منافع جمعی را اولویت قرار می‌دهد و در مقابل سرمایه‌داری منافع فردی را. نکته‌ای که در این بحث حائز اهمیت است، راه وصول به تعاون و منافع جمعی چه توسط دولت و چه توسط مردم، در صورتی است که اصول اقتصادمقاومتی تحقق یابد چرا که فقط در این صورت رقابت به صورت عادلانه انجام می‌گیرد.

وی اضافه کرد: اصل تعاون به ‌تنهایی جوابگوی عبور از بحران موجود نیست، زیرا در کنار آن دولت باید مولفه‌های دیگری همچون حمایت از تولیدکننده، جلوگیری از فساد و تبعیض و مقاومت در برابر تهاجم خارجی‌ها را نیز لحاظ کند. ایران ظرفیت تحقق این اهداف را دارد، چون که این اهداف جزء قانون اساسی کشور ذکر شده و مقدس انگاشته می‌‎شوند در حالی که، در کشور‌های سرمایه‌داری این اهداف مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

 پذیرش FATF از شروط لازم برای حل مشکلات است

پازوکی نیز بیان کرد: اگر قانون اساسی ظهورعملی پیدا کند، تا حد زیادی جوابگوی مشکلات موجود در کشور خواهد ‌بود. در مباحث قانون اساسی، به ویژه بخش اقتصادی، اصل بر بخش خصوصی است، اما در ایران که اقتصادش بر مبنای بخش دولتی است، نمی‌توان انتظار اجرایی‌شدن در سطح قانون اساسی را داشت.

وی افزود: ما نظام اقتصاد اسلامی داریم، ولی علم اقتصاد اسلامی نداریم، بنابراین بحث‌های ارزشی را که جنبه شخصی نیز دارند نباید مبنای علمی، چون اقتصاد قرار داد.

این اقتصاددان گفت: برای عبور از مشکلاتی که گفته شد، باید سیستمی طراحی کنیم که امکان عملی‌کردن قانون اساسی را در زمینه‌های مختلف، چون مبارزه با فساد و فقر داشته‌باشد که برای تحقق آن ابتدا باید با پدیده‌ها و مشکلات برخورد علمی و کارشناسی داشته باشیم. برای مثال، تفکر داشتن سرمایه نباید عیب پنداشته‌شود، چون فرد با کارو تلاش خود به آن رسیده است؛ فلذا برای حمایت از این تفکر و افزایش سرمایه‌گذاری در جامعه باید سیستمی را ایجاد کنیم که امنیت اقتصادی را تحقق بخشد.

پازوکی بیان کرد: هدف ما از تشکیل مناطق‌آزاد، ایجاد سکویی برای صادرات بود که محقق نشد و بالعکس زمینه‌ساز واردات، دلالی و معافیت‌های مالیاتی شد. برای وارد شدن بخش خصوصی در اقتصاد ایران، باید زمینه‌ی ورود آن را من‌جمله با رفع معافیت‌های مالیاتی برخی نهاد‌های دولتی فراهم کرد.

این اقتصاددان در ادامه در پاسخ به این سوال که چه میزان از مشکلات اقتصادی کشور، به مسائل بین‌المللی مثل لوایح پالرمو، FATF، برجام و امثالهم وابسته است؟ گفت: اقتصاد ایران، یک اقتصاد بسته است، در یک اقتصاد بسته اگر بهترین اقتصاددانان را به عنوان مشاورین اقتصادی دعوت کنیم، کاری از پیش نخواهند برد و البته یکی از مشکلات فعلی ایران نیز بسته بودن اقتصاد است؛ بنابراین ما باید سعی کنیم با ارتباط‌گیری با دنیا باعث انتقال تکنولوژی به درون کشور شویم.

وی با تاکید بر اینکه مشکلات اقتصادی کشور با پذیرش FATF حل نمی‌شود، ولی FATF یکی از شروط لازم برای حل مشکلات است، اظهار داشت: اگر FATF را نپذیریم، امکان اینکه سیستم بانکی ما با جامعه جهانی کار کند، پایین است. سیستم بانکی ما ازدنیا عقب افتاده است، از سوی دیگر سیستم بانکی ما اسلامی هم نشده، FATF یک پیمان دولتی است که می‌تواند تا حدی سیستم بانکی را درست کند.

پازوکی با بیان اینکه FATF مشکل اقتصاد ایران را حل نمی‌کند، اظهار داشت: مشکل اقتصاد ایران با آدم‌های قوی و با مدیران کارآمد حل می‌شود. به دولت‌های آقای روحانی و دولت‌های قبلی باید ایراد بگیریم که چرا از آدم‌های تحصیل‌کرده و مدیران دارای تجربه استفاده نکرده‌اند.
کشور نیازمند مدیران جهادی است نه افراد خودخواه و عملا آمریکایی
همچنین رزاقی در پاسخ به سوال مطرح شده بیان کرد: این موضوع بستگی به دید انسان دارد. FATF می‌گوید، اطلاعات بدهید تا به‌واسطه آن از صادرات نفت ما جلوگیری کنند و همچنین، زمانی که آمریکا ما را تحریم می‌کند و کشور‌های دیگر اجازه این رفتار را به آن نمی‌دهد، متوجه بشوند که واسطه‌ها و صرافان مالی چه افرادی هستند.

وی با بیان اینکه آقای رفسنجانی بزرگ‌ترین صدمه را به ایران زد و پس از آن سه رئیس‌جمهور بعدی نیز همان مسیر را دنبال کردند، افزود: بزرگ‌ترین صدمه آن بود که ما الگویی برای اقتصاد نداریم و فقط سرمایه‌داری باید برقرار باشد، آن هم بدترین نوع سرمایه‌داری که هیچ نتیجه‌ای برای کشور‌هایی که صنعتی نیستند ندارد و فقط می‌توانند مصرف‌کننده باشند و باید کالای خام را صادر کنند و کالا‌های کشور‌های دیگر را بخرند.

رزاقی اظهارداشت: ما به دنبال استقلال هستیم، هویت خودمان را می‌خواهیم، خدایی فکر می‌کنیم، به همه مردم مظلوم دنیا توجه می‌کنیم و آن چیزی که حداکثر سود و لذت است را دنبال نمی‌کنیم و آن‌ها نیز به این مطالب آگاه هستند؛ اما عده‌ای هستند که این تفکر را ندارند و بقیه را نیز بیمار می‌کنند، اما این ذهنیت کل مردم ایران نیست و علت پیروزی ما در بخش‌های غیراقتصادی، همین مسئله است.

این اقتصاددان گفت: ما بزرگ‌ترین حرکت انسانی خدایی را در دنیا انجام دادیم و با فداکاری‌های بسیار پیروز شدیم؛ در حالی که دربرابر تمام قدرتمندان دنیا قرار داشتیم و هشتاد کشور در جنگ تحمیلی به صدام کمک کردند، اما ما موفق شدیم و در هر زمینه‎‌ای هم می‌توانیم موفق باشیم، اما با وجود مدیران جهادی، ایثارگر و خداجو و نه افراد فاسد، خودخواه و عملا امریکایی.

ثبات‌سازی اقتصادی، حاکمیت قانون و انضباط پولی  سه اولویت دولت سیزدهم

در ادامه این مناظره پازوکی در خصوص سه اولویت اصلی که رئیس جمهور آینده باید در نظر بگیرد، گفت: ثبات‌سازی اقتصادی، حاکمیت قانون و انضباط پولی سه اتفاقی است که باید در دولت آینده بیفتد، البته در راستای ثبات سازی اقتصاد دولت باید هزینه‌های غیرضرور و تمام معافیت‌های مالیاتی را حذف و انضباط اداری را حاکم کند.

وی بیان کرد: من اعتقاد دارم می‌شود کشور را درست کرد و بهتر از این اداره کرد؛ به شرطی که با معضلات اقتصادی و اجتماعی برخورد علمی و کارشناسی صورت بگیرد. همچنین ما نباید فرار به جلو داشته باشیم. باید واقع‌بین باشیم و با مشکلات برخورد علمی کنیم و از دستاورد‌ها بشری بهره ببریم.

دولت سیزدهم تعاونی‌ها را به صحنه تولید بازگرداند

رزاقی نیز بیان کرد: باید فرض کنیم یک رئیس‌جمهور انقلابی سر کار بیاید، در آن صورت، امید داریم که با ارائه راهکار‌هایی به استقلال اقتصادی نزدیک شویم. اولین نکته این است که چه تعداد بیکار داریم که باید شناسایی شوند. ۱۸ میلیون تعاونی در حال اغما هستند با این وجود دولت بعدی باید این تعاونی‌ها را با دادن آگاهی‌ها و بردنشان در صحنه‌های تولید، فعال کند و موضوع مالیات گرفتن باید به طوری باشد که برای واسطه‌ها، واسطه‌گری صرف نکند، در واقع باید از هر فعالیتی که سودش بیشتر از تولید است به صورت تصاعدی مالیات گرفته شود، مضاف بر این باید از واردکننده برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی مالیات هنگفت گرفته شود.

وی افزود: تعاونی‌ها و چه غیرتعاونی‌ها، باید به‌گونه‌ای فکر کنند که مردم با هم دوست هستند و فقیری دیگر نباشد. بانک‌ها حق چاپ اسکناس نداشته باشند و دولت نباید بدون گرفتن مالیات، با چاپ اسکناس شرایط را بگذراند. رئیس‌جمهور باید واردات را سامان بدهد، واردات را برای موارد ضروری قرار دهد و در داخل به تولیدکننده‌ها کمک کند که نیاز‌های کشور را برطرف کنند. به تشکل‌هایی که از نظام آسیب دیده‌اند، آگاهی بدهد؛ زیرا مردمی که دارند زجر می‌کشند و در تنگنا هستند توانایی تشخیص ندارند و ممکن است از رسانه‌های بیگانه پیروی کنند.