گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مقام معظم رهبری برای مقابله با تحریم شاه کلیدی تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی» و «مدیریت جهادی» را به دست مدیران، تولیدکنندگان، صنعتگران و مردم دادند که برخی شرکتها و کارخانهها توانستند با استفاده از این کلید، درهای بسیاری از مشکلات خود را باز کنند.
کارخانه تراکتور سازی تبریز هم از جمله صنایعی بود که در شرایط تحریم توانست با استفاده از این مسیر به ۴۰ کشور جهان تراکتور و قطعات بفروشد و سالانه ۶۶۰ میلیارد تومان ارزآوری داشته ۱۰۰ درصد قطعات تراکتور را در داخل تولید کند. کارخانهای که کشورهای اروپایی به مسئولانش گفته بودند پول به حساب ما واریز کنید، اما تعهد نمیدهیم تا چند سال دیگر قطعه به شما بدهیم و به خاطر تحریم هم شاید امکان بازگشت پول نباشد؛ با همت مهندسانش کاری کرد که همان کشورهای اروپایی برای خرید قطعه امروز التماسش را میکنند.
ایستادگی صنعتگران در مقابل موج سنگین تحریمها و خودکفایی ۹۰ درصدی قطعات و ساخت بیش از ۳ هزار قطعه در شرکت تراکتور سازی نشان داد، خواستن توانستن است و چه زیبا شعار «ما میتوانیم» در این کارخانه محقق شد.
ابوالفتح ابراهیمی مدیرعامل هلدینگ تراکتورسازی تبریز درباره اقداماتی که در این کارخانه انجام شده میگوید: کشورهای اروپایی گفتند، پول به حساب ما واریز کنید، تعهد نمیدهیم تا چند سال دیگر قطعه به شما بدهیم، به خاطر تحریم شاید امکان بازگشت پول هم نباشد، پس از این مهندسان ما دست به کار شدند تا جایی که بعدا همان کشورها التماس کردند، به ما قطعه بفروشید.
تراکتورسازی شامل کارخانههای موتورسازی، ریختهگری و حتی خودروسازی است. این کارخانه در ارومیه و کردستان دو کارخانه مونتاژ و در کشورهای آفریقایی نمایندگی دارد. به برخی کشورها به صورت «سی کی دی» میفرستد و آنها تراکتور میسازند. علاوه بر اینها، هلدینگ تراکتورسازی تبریز ۲ کارخانه تراکتور در آمریکای لاتین و ونزوئلا و یک کارخانه هم در تاجیکستان دارد.
تراکتور نقش مهمی در تولید کشاورزی داشته و کاتالیزور بخش صنعت نیز محسوب میشود، با بیش از ۸۰۰ قطعهساز همکاری داریم و اگر به هر دلیلی تولید افت داشته باشد، به صنعت و اشتغال این بخش آسیب وارد میکند. رابطه مستقیمی بین اشتغال صنعت و فعالیت هلدینگ تراکتورسازی به ویژه در استانها وجود دارد. بیش از ۱۸۰ نمایندگی فروش و بیش از ۲۰۰ نمایندگی خدماتی در ایران وجود دارد. مجموعه اینها خانوادهای است که بیش از ۲۰۰ هزار شغل غیرمستقیم و ۶ هزار شغل مستقیم ایجاد کرده است.
تراکتورسازی تلاش میکند تنوع و کیفیت، تولیدات خود را بیشتر کند و نیاز کشور را تأمین کند. نیاز کشور ایران به تراکتور در شرایط خشکسالی ۱۱ هزار، شرایط عادی ۱۶ هزار و شرایط مطلوب تا ۲۰ هزار دستگاه است و مازاد آن را صادر میکنیم.
به گفته مدیرعامل هلدینگ تراکتورسازی تبریز، این کارخانه تراکتور با قدرت از ۳۵ تا ۱۵۰ اسب بخار را تولید میکند که تمام نیازهای کشاورزی کشور را پاسخ میدهد، البته شاید در مزارع بزرگ تراکتورهایی با بیش از ۱۵۰ اسب بخار هم لازم باشد که تعداد آنها از ۱۰ تا ۲۰ دستگاه فراتر نمیرود، بنابراین اقتصادی نیست و تراکتورهایی تا ۱۵۰ اسب بخار به خوبی نیاز کشاورزی کشور را پاسخ میدهد و نیاز به تراکتورهای بزرگتر به صورت جدی وجود ندارد.
شاید کل واردات تراکتور سنگین در سال یعنی بیش از ۱۵۰ اسب بخار به ۳۰ دستگاه هم نرسد، اما صادرات امسال از ۱۵۰۰ دستگاه عبور کرد. صادرات قبل از تحریمها عمدتا به کشورهای اروپایی نظیر هلند بود و آنها از کیفیت و قیمت بسیار راضی بودند.
تراکتورهای ارزان در دنیا طالب زیادی دارد، اگرچه به دنبال بهرهوری هستند، اما از نظر اقتصادی هم میخواهند به صرفه باشد، در هلند تراکتور ما را که نصف قیمت بازار آنها بود، ترجیح میدادند. در کشورهای جهان سوم تراکتور گران اصلا توجیه اقتصادی ندارد و به خاطر اینکه هزینه تولید را کاهش دهند از تراکتورهای ارزانتر استفاده میکنند.
مدیرعامل هلدینگ تراکتورسازی تبریز تاکید میکند: همه قطعات تراکتور را خودمان تولید میکنیم، در همه نقاط کشور در روستاهای دور افتاده هم قطعات وجود دارد و تهیه آنها راحتتر و کم هزینه است. معادل ۶۶۰ میلیارد تومان میزان ارزآوری صادرات تراکتور بود. موتورسازان به کشورهای یوگسلاوی سابق و قطعهسازان به کشورهای دیگر صادر میکنند تراکتور ایران به ۴۰ کشور جهان صادر میشود.
تراکتور ۹۰ درصد داخلیسازی شده، اما ۱۰ درصد برخی قطعات مانند تایر وارداتی است و این در تمام دنیا رایج است که برخی قطعات غیر مرتبط را برای کاهش هزینه از شرکتهای دیگر تامین یا وارد میکنند. به خاطر برخی قطعات نمیتوان خط تولید مجزا راهاندازی کرد.
تحریم بر تولیدات کارخانه تراکتورسازی تاثیر گذاشت، اما به نفع این کارخانه شد! و تولیدات کارخانه را بیشتر کرد.
ابوالفتح ابراهیمی در این باره میگوید: زمانی که جواب سربالا از تأمین کنندگان اروپایی شنیدیم، مهندسان ایرانی تصمیم خود را گرفتند و عزم جزم کردند که هر طور شده تولید را در داخل انجام بدهند. پس از آن مهندسان ما خودشان قالبهایی را طراحی کردند و روی نرم افزارهایی که خودشان نوشته بودند کار کردند و مدلهای بسیار موفقی را ارائه کردند. علاوه بر مدلهای خارجی، روی تکنولوژیهای پیشرفته کار کردند. مهندسان تحصیلکرده و دانشمند ما همه اینها را طراحی کردند، کار به جایی رسید، همین کشورهایی که زمانی حرفهای سربالا به ما گفته بودند، به التماس افتادند که به آنها قطعه بفروشیم.
وی ادامه میدهد: ما روی کاهش قیمت تمام شده کار کردیم، بهرهوری نیروی انسانی را افزایش دادیم روشهای ارتقای بهرهوری را مرتب در همه زمینهها شناسایی میکنیم. کار به جایی رسید با کاهش قیمت تمام شده، مشتریان زیادی پیدا کردیم، به همین دلیل در عراق و افغانستان تراکتور ایران بسیار طالب دارد. ما تلاش کردیم که براساس ویژگیها و نیازمندی کشورها تولید کنیم. ۱۵۰۰ دستگاه تراکتور را به ۴۰ کشور صادر کردیم.
امروز ما شاید از نظر تکنولوژی پایینتر از کشورهای اروپایی و آمریکایی باشیم، اما به گفته مدیرعامل کارخانه تراکتورسازی تبریز از نظر خودکفایی جزو هفت کشور نخست هستیم که میتوانیم همه قطعات را خودمان تولید میکنیم، در شرایط تحریم تولید و صادر میکنیم که به خاطر خودکفایی در تولید است، خوداتکایی در شرایط تحریم مهمترین مولفه برای اقتصاد کشور است. وقتی صنایع موشکی ما این قدر پیشرفته است، دسترسی به صنعت پیشرفته تراکتور کار بسیار راحتی است که با همت جهادی دانشمندان مان محقق شده و خواهد شد.