جا ماندن پرورش از آموزش

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مهدی سرخیلی؛ امروز پس از گذشت نه سال از تاسیس دانشگاه فرهنگیان میزان پذیرش دانشجو در این دانشگاه رو به فزونی دارد، خصوصا در رشته مشاوره؛ نکته قابل توجه اینست که بسیاری از دانشجو معلمان این رشته باید در مدارس با عنوان مربی پرورشی و یا معاون پرورشی خدمت کنند و همین امر باعث اهمیت دوچندان رشته تحصیلی و حوزه فعالیت کاری آنان در مدارس خواهد شد.

پس از آنکه در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد معاونت پرورشی و امور تربیتی از مجموعه آموزش و پرورش به غلط حذف شد رهبر معظم انقلاب بار‌ها در مورد این بخش مهم از آموزش و پرورش تذکرات جدی دادند و همیشه خواستار توجه به مسئله پرورشی در مدارس شدند. اکنون پس از گذشت حدود پانزده سال از احیای دوباره امور تربیتی در آموزش و پرورش هنوز رهبر انقلاب در رابطه با این مسئله در دیدار‌های گوناگون با مجموعه آموزش و پرورش و دانشگاه فرهنگیان خواستار اهتمام ورزیدن هرچه بیشتر به این موضوع هستند؛ به طور مثال در اردیبهشت ماه سال نود و هفت در بازدید از دانشگاه فرهنگیان فرمودند: یک نکته دیگر در مورد آموزش و پرورش، مسئله‌ معاونت پرورشی است که بنده در دوره‌های قبل و همچنین در این دوره، روی این مسئله تکیه کردم، تأکید کردم؛ باید جدّی بگیرید این مسئله را. خب وزیر محترم، این کار را باید جدّی بگیرند. مسئله معاونت پرورشی در خود آموزش و پرورش، بسیار امر مهمّی است؛ پرورش خیلی مهم است و راه‌های پرورش هم راه‌های علمی مهمّی است.

بار دیگر به فاصله دو سال در شهریور نود و نه خطاب به مدیران کل آموزش و پرورش فرمودند: نکتهی بعدی که روی آن تکیه عقب است؛ یعنی این را بدون هیچ پرورش، میخواهم بکنم، مسئله‌ی فعّالیّتهای پرورشی است. الان هم در آموزش و پرورش ملاحظه‌ای آدم قاطعاً می تواند بگوید. متأسّفانه مدّتها است که با همه تأکیدی که در این زمینه شده، بحث پرورش، بحث عقب مانده است؛ یعنی واقعاً به مسئله پرورش، به بخش پرورش توجّه لازم و اهتمام لازم نشده، که باید بشود. حالا در قضیّه فضای مجازی و ارتباط دور و مانند اینها، این معنا یک مقداری بیشتر مهم خواهد بود؛ باید روش‌ها و قالب‌های جدیدی را پیدا کنید برای اینکه بتوانید انشاءالله آن جنبه پرورش را در آموزش و پرورش، در بین این میلیون‌ها نوجوانی که در اختیار شما هست، تأمین کنید.

مسئله پرورشی عقب است

مقام معظم رهبری برای بیان وضعیت پرورشی و امور تربیتی در مدارس و آموزش و پروش کشور این عبارت را استخدام میکنند که معنای آن واضح است. پس از سال‌ها تاکید نسبت به این موضوع چه دلیلی برای عقب ماندن این مسئله باید وجود داشته باشد؟! در دنیای امروز که مسائلی از قبیل شبیخون فرهنگی، جنگ نرم و ... از سوی دشمنان فرزندان ایران اسلامی را تهدید میکند معاونت پرورشی اموزش و پرورش باید عقب باشد؟ دشمن با همه‌ توان خود به میدان آمده تا دانش آموزان و آینده سازان این میهن را با امثال سند ۰۲۰۲ تربیت کند. در این میدان و کارزار جنگ تربیتی آرایش معاونت پرورشی چگونه است؟ دلیل تاکیدات رهبر انقلاب مبنی بر تقویت معاونت پرورشی و امور تربیتی رصد حملات دشمن است به همین علت لازم می دانند تا طلایه داران تربیت در آموزش و پرورش که معاونین پرورشی و امور تربیتی هستند در مقابل یورش‌های گوناگون دشمن علیه دانش آموزان ما قد علم کرده و دفاع کنند تا خروجی فرصت ۲۰ ساله تربیت در آموزش و پرورش دانش آموزانی متعهد، راستگو، مسئولیت پذیر، شجاع، فداکار، پاکدامن، پرهیزکار، بلند همت، عاشق کشور و میهن و در یک کلام صالح باشد.

با توجه به اهمیت امور تربیتی دانشجو معلمانی که قرار است در آینده‌ای نه چندان دور در این حوزه مشغول به فعالیت شوند باید به طور علمی و عملی با این بخش مهم آشنا شده و آمادگی لازم را برای انجام وظیفه خطیر پرورش و تربیت تخصصی در مدارس را پیدا کنند، اما آیا امروز اینگونه است؟! آیا دانشجو معلمان رشته مشاوره (بسته فعالیت‌های پرورشی) با حوزه کاری خود آشنا هستند؟ آیا آمادگی دارند تا در مدارس با شیوه‌های نوین و علمی امور تربیتی و پرورش را اداره کنند؟ آیا دانشگاه فرهنگیان اساتید و شرایط علمی تخصصی مرتبط با این حوزه کاری را برای دانشجویان فراهم کرده است؟ بنابر مسائلی که گفته شد اهمیت تربیت تخصصی مربیان پرورشی در دانشگاه فرهنگیان مشخص است، لذا آرایش علمی دانشگاه فرهنگیان باید به گونه‌ای باشد که بتواند معلمان و مربیانی آماده برای پذیرش این مسئولیت را تربیت کند و به دغدغه چند ساله رهبر معظم انقلاب جامه عمل بپوشاند.

علاوه بر این سردرگمی که برای دانشجو معلمان این رشته ایجاد شده نیز باید برطرف شود و آنان بدانند که وظیفه اصلی شان در دوران خدمت چیست؟ که این مهم میسر نمی شود مگر با آموزش کافی و توضیح اهمیت امور پرورشی در نظام آموزش و پرورش برای این دانشجو معلمان؛ اگر از ابتدا اهمیت این بخش از آموزش و پرورش برای مربی آینده پرورشی مشخص شود دیگر در مدارس شاهد بی اهمیتی معاونت پرورشی نخواهیم بود و امور تربیتی در مدارس وظایفش به درستی توسط مربیان تازه نفس و تعلیم یافته تخصصی امر تربیت و پرورش اجرا خواهد شد. اما شرایط حال حاضر دانشگاه فرهنگیان برای تربیت مربی پرورشی در رشته مشاوره مساعد نیست و شبیه به یک شیرینی پزی است که سفارش رولت خامه‌ای گرفته باشد، اما رولت بدون خامه تحویل دهد.

مربی پرورشی در رشته مشاوره دانشگاه فرهنگیان مانند رولت بدون خامه است! محتوا ندارد و درس‌ها و دوره‌های لازم برای اجرای وظیفه خود در مدارس را ندیده؛ بسیاری از دروسروانشناسی را خوانده
و تعلیم دیده، اما این محتوا برای مربی پرورشی با آن همه وظایف در مدرسه نه تخصصی است و نه کافی. با نگاه به شرح وظایف مربیان پرورشی و امور تربیتی در مدارس به این نتیجه خواهیم رسید که یک مربی پرورشی باید با برگزاری جشنواره‌ها، کار و فعالیت تشکیلاتی، برگزاری اردو ها، نحوه ارتباط درست با دانش آموز و اولیا، آماده سازی گروه‌های سرود، برگزاری و بزرگداشت مناسبت‌های ملی مذهبی، فرهنگ سازی میان دانش آموزان، فعالیت‌های قرآنی و ... آشنا و توانمند باشد، اما در دوره چهارساله دانشگاه فرهنگیان این لوازم اصلی یک مربی پرورشی به دست او نخواهند رسید.

توجه به این نکته ضروری است که متاسفانه دید دانش آموزان و اولیا آن‌ها به مربیان و معاونین پرورشی در مدارس دید مثبتی از جهت پویایی و با اهمیت بودن فعالیت آنان نیست. حال آنکه باید توجه داشت مربی پرورشی و امور تربیتی در مدرسه حافظ فرهنگ کشور است، اگر نباشد تلاش‌های او دیگر رنگی از ارزش ها، آرمان‌ها و باور‌های کشور و نظام اسلامی در ذهن دانش آموز ما نخواهد ماند. اگر مربی پرورشی فعالیت خود را به درستی انجام ندهد و جریان تربیت صحیح اسلامی را به دانش آموزان منتقل نکند، راهزنان تربیت، دانش آموز ما را خواهند ربود و با هر محتوایی که به نظرشان درست باشد او را تربیت میکنند. از هم پاشیدن خانواده ها، اعتیاد به مواد مخدر در میان نوجوانان و جوانان، فساد اخلاقی، بی بند و باری جنسی و ... از جمله مسائلی است که مربی پرورشی میتواند از آن‌ها جلوگیری کرده و دانش آموزان، خانواده آنان و جامعه را از آسیب‌های بسیار هولناک این قبیل مشکلات نجات دهد.

مربی پرورشی توان تخصصی تربیت دانش آموزانی با مهارت‌های زندگی را دارد، یعنی دانش آموز با فعالیت‌های مربی پرورشی کار تشکیلاتی و گروهی را یاد میگیرد، معنای تعامل با هم سن و سالان خود را درک میکند، در زندگی اجتماعی رشد خواهد کرد، شخصیت اجتماعی اش تکامل م یابد، روحیات غیر اخلاقی اش از بین میروندو .... این‌ها فقط بخشی از کارکرد‌ها و اهمیت امور تربیتی و مربی پرورشی در مدارس است؛ لذا با توجه با مسائلی که ذکر شد نیاز امروز برای تربیت کامل، دقیق، تخصصی و صحیح مربی پرورشی در دانشگاه فرهنگیان مشخص است، اگر دانشگاه فرهنگیان امروز وظیفه خود را نسبت به تربیت درست مربیان پرورشی در رشته آموزش مشاوره و راهنمایی (بسته فعالیت‌های پرورشی) به ثمر برساند و مربیانی با تخصص، تعهد و پویا تحویل نظام آموزش و پرورش بدهد دیر نباشد که معاونت پرورشی و مسئله امور تربیتی به بهترین درجه خود از لحاظ کارکرد و تربیت دانش آموزان خواهد رسید؛ به عبارتی دیگر بند بند نقشه راه آموزش و پرورش یعنی سند تحول را در امر پرورشی و امور تربیتی اجرا خواهد کرد و دیگر مسئله پرورشی عقب نخواهد ماند. اما اگر بالعکس عمل کند، مربیانی بدون تخصص را روانه آموزش و پرورش خواهد کرد و در عقب ماندن امر پرورش در نظام آموزش و پرورش کشور شریک خواهد بود. وظیفه دانشگاه فرهنگیان برای جلوگیری از عقب ماندگی امر پرورشی و امور تربیتی در آموزش و پرورش کشور تربیت تخصصی، با مفهوم، مکتبی، انقلابی و ... دانشجو معلمان رشته آموزش مشاوره و راهنمایی (بسته فعالیت‌های پرورشی) است.

مهدی سرخیلی - فعال دانشجویی دانشگاه فرهنگیان خوزستان

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.