گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * اجرای طرح آمایش آموزش عالی در استانهای کشور با حاشیههای بسیار در حال اجراست. رفتار وزارت علوم اکنون با مخالفان اجرای این طرح در شهرستانها دیکتاتورمآبانه شده است؛ دستورات از تهران ابلاغ میشود و روسای دانشگاهها باید اجرا کنند. خواستهها و نظرات دانشگاهیان شنیده نمیشود و از سوی وزارت علوم راهی برای گفتگو با دانشجویان و دانشگاهیان گشوده نمیشود. این رخداد علاوه بر بیرجند و برخی دانشگاههای خراسان رضوی، در خراسان شمالی هم رخ داده و گلایه مسئولان و برخی اعضای هیات علمی را در این دانشگاهها به دنبال داشته است.
اولین گزارشها درباره انحلال دانشگاه کوثر در بجنورد از تیرماه سال گذشته منتشر شد. دومین دانشگاه دخترانه کشور که در سال ۹۱ تأسیس شده و در همان سال در ۷ رشته تحصیلی ۲۵۰ دانشجو پذیرفت. تعداد دانشجویان این دانشگاه اکنون به حدود سه هزار و ۴۰۰ دانشجوی دختر رسیده است. دانشجویان این دانشگاه در ۲۱ رشته کارشناسی ارشد و کارشناسی تحصیل میکنند. این دانشگاه ۶۱ نفر عضو هیات علمی تمام وقت دارد و تنها در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ این دانشگاه ۶۵۰ دانشجو جذب کرد.
نکته مهم جایگاه علمی دانشگاه دخترانه کوثر است. براساس آخرین رتبه بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، این دانشگاه توانسته است رتبه نخست دانشگاههای خراسان شمالی را به دست آورد و جایگاه خود را ۱۱ پله ارتقا بخشد. با این حال، وزارت علوم تصمیم به انحلال آن گرفته است. در واقع براساس تصمیم وزارت علوم، یک دانشگاه با رتبه علمی بالاتر باید در یک دانشگاه با رتبه علمی پایینتر ادغام شود!
در تابستان سال گذشته، اخباری درباره انحلال این دانشگاه شنیده می شد. حسینی، رئیس دانشگاه کوثر با صراحت اعلام کرده بود که از سوی وزارت علوم نامهای مبنی بر ادغام دانشگاه کوثر با دانشگاه بجنورد به دستش نرسیده است.
او طرح آمایش آموزش عالی را طرحی برای استفاده دانشگاهها از امکانات یکدیگر تعریف کرده و گفته بود که از سوی وزارت علوم حتی نامهای درخصوص استفاده این ۲ دانشگاه از امکانات یکدیگر ابلاغ نشده و بنابراین خبر از بیخ و بن کذب است! پس از مدتی، حسینی در مصاحبه با یکی از رسانههای دانشگاهی کشور، اعلام کرده بود که براساس سند آمایش وزارت علوم، دانشگاه کوثر قرار است مأموریت گرا شود و فعالیت خود را به صورت تخصصی در حوزه علوم انسانی ادامه دهد.
وحیدی، نماینده مردم بجنورد، اما نظر دیگری را ارائه داد. براساس دیدگاه او، همین که وزارت علوم به جای آنکه وعده اختصاص زمین ۸۰ هکتاری را عمل کند، از دانشگاه کوثر خواسته تا فضای جدید را در دل دانشگاه بجنورد و در مساحتی ۱۰ هکتاری بسازد، آغازی برای ادغام دانشگاه کوثر با دانشگاه بجنورد و انحلال این دانشگاه است.
وحیدی همان زمان درباره تصمیم گیری هیات امنای دانشگاههای خراسان شمالی برای فروش ساختمان در حال احداث دانشگاه کوثر را هم نشانه دیگری برای انحلال این دانشگاه اعلام کرد.
بیشتر بخوانید:
چند روز پس از آن، احمد محقر، رئیس دانشگاه بجنورد در نشست خبری تأکید کرد که مذاکرهای برای ارائه خدمات به دانشگاه کوثر بجنورد نداشته ایم و به این صورت تلاش کرد تا اظهارات وحیدی را تکذیب کند.
او در این نشست خبری درباره واگذاری ۱۰ هکتار از زمینهای این دانشگاه به دانشگاه کوثر توضیحاتی ارائه کرد. براساس اظهارات محقر، اختصاص این زمینها به دانشگاه کوثر از سال ۹۷ و طی موافقت نامهای مطرح بوده و جانمایی آن هم به اتمام رسید.
براساس اظهارات محقر در این نشست خبری، فروش ساختمان نیمه کاره دانشگاه کوثر از سال ۹۳ مطرح بوده، استاندار وقت هم به این موضوع انتقاد داشته است. ظاهرا به همین دلیل وضعیت این دانشگاه تا سال ۹۹ بلاتکلیف باقی میماند تا موضوع طرح آمایش آموزش عالی مطرح میشود.
مساله فروش ساختمان دانشگاه کوثر، واکنش آیت الله یعقوبی، نماینده، ولی فقیه در خراسان شمالی را هم برانگیخت. او اعلام کرد که دانشگاه کوثر، دستاورد جمهوری اسلامی است و بودجه ساختمان در حال ساخت آن هم از دفتر رهبری تأمین شده و بنابراین؛ کسی حق فروش آن را ندارد.
تکذیب مسئولان دانشگاههای بجنورد و کوثر درخصوص ادغام این دو دانشگاه یا انحلال دانشگاه کوثر ادامه داشت تا اینکه رحیمی، معاون وزیر علوم در پارک علم و فناوری بجنورد خط بطلانی بر همه این اظهارنظرها کشید و با اظهاراتش نشان داد که ابراز نگرانیهای نمایندگان مجلس و نماینده، ولی فقیه در خراسان شمالی، آنقدرها هم بیراه نبوده است.
رحیمی در نیمههای شهریور سال ۹۹ در بجنورد در اظهاراتی، مواضع مبهمی از وزارت علوم درباره ادامه فعالیت دانشگاه کوثر را اعلام کرد. او گفت: «ماهیت یک دانشگاه وابسته به جنسیت نیست؛ لذا هیچ جای دنیا نیست که دانشگاه تک جنسیتی داشته باشد. دانشگاه کوثر میخواهد به چه نیازی پاسخ دهد؟ آیا اینکه خانوادههایی ترجیح میدهند دخترشان در محیط تفکیک جنسیتی درس بخواند، برای تأسیس و هزینه کردن در دانشگاه تک جنسیتی کافی است؟»
به نظر میرسد معاون پژوهشی وزیر علوم، آنقدرها نسبت به فعالیت دانشگاههای تک جنسیتی اطلاعاتی ندارد! در کشورمان چند دانشگاه و موسسه آموزش عالی دخترانه فعالیت میکند؛ درحالی که که تعداد دانشگاههایی که فقط دانشجوی پسر پذیرش میکنند، بیشتر است. از سوی دیگر در کشورهای دیگر نیز دانشگاههای دخترانه یا پسرانه زیادی وجود دارد. برخی کالجهای دانشگاه کمبریج، دانشگاه سلطنتی زنان انگلستان، دانشگاههایی در عربستان، امارات، کره جنوبی، فلیپین صرفا به دانشجویان دختر آموزش میدهند. در آمریکا نیز دانشگاهها و مراکز آموزش عالی وجود دارد که صرفا به دختران یا پسران آموزش میدهد!
بیشتر بخوانید:
او در ادامه اظهارات خود سرنوشت دانشگاه کوثر را در دو مسیر اعلام کرد؛ حفظ استقلال و ادامه وضعیت کنونی آن یا تشکیل پردیس خواهران زیر نظر دانشگاه بجنورد!
معاون پژوهشی وزیر علوم در همان زمان اعلام کرده بود که دانشگاههای اسفراین و شیروان در دانشگاه بجنورد ادغام میشوند.
با اینکه رحیمی درباره دانشگاه کوثر، موضعی قطعی از سوی وزارت علوم درباره دانشگاه کوثر اعلام نکرده بود، استاندار خراسان شمالی در روزهای پایانی شهریور اعلام کرد که نامهای به وزارت علوم ارسال و اعلام کرده که با ادغام دانشگاه کوثر با دانشگاه بجنورد مخالف است.
وضعیت دانشگاه کوثر همچنان نامعلوم است. محمد شیخ زاده، مسئول بسیج اساتید خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما، ادغام دانشگاه کوثر بجنورد با دانشگاه بجنورد را مصداق از بین بردن فرصتهای توسعه این استان دانسته و میگوید: مسئولان باید دلیل ایجاد دانشگاه کوثر را بررسی کنند و تصمیماتی بگیرند که با این دلایل هماهنگی داشته باشد.
او معتقد است که سیاستهای وزارت علوم برای مأموریت گرا کردن دانشگاه کوثر است و میگوید: در ایجاد دانشگاههای تک جنسیتی، یکی از مأموریتهای دانشگاه ها، ایجاد فضایی برای تحصیل جوانان در فضای تک جنسیتی است. برخی خانوادهها ترجیح میدهند که فرزندشان در فضایی با حضور دختران و پسران در کنار یکدیگر حضور نداشته باشند و دانشگاه کوثر بجنورد با توجه به بافت فرهنگی خراسان شمالی و سبک زندگی مردم شکل گرفته است.
شیخ زاده به وجود دانشگاههای دخترانه در شهرهای سمنان، قم و تهران اشاره میکند و میگوید: دانشگاه کوثر مورد نامهربانی مسئولان قرار گرفته است. خانوادهها از این دانشگاه استقبال خوبی کردند، اما امکانات خوبی به آن نرسید.
او به رتبه علمی این دانشگاه اشاره میکند و میگوید: باوجود این جایگاه علمی، دانشگاه کوثر در صورت ادامه مسیر خود به همین صورت، میتواند ظرفیت علمی خوبی برای خراسان شمالی باشد.
مسئول بسیج اساتید خراسان شمالی به وزارت علوم پیشنهاد میدهد که اگر میخواهد این دانشگاه را مأموریت گرا کند، زیرساختهایی برای رشتههای علوم انسانی و مسائل بانوان و خانواده را در آن فراهم آورد.
او نیز مانند دیگر مسئولان استانی، ادغام دانشگاه را به معنای حذف آن میداند و میگوید: بسیج اساتید در همه جلسات موضع مخالف خود را در این خصوص اعلام کرده است. اعتقاد ما این است که فعالیت این دانشگاه تداوم داشته باشد؛ چراکه در راستای منویات رهبر معظم انقلاب تأسیس شده است.