افتتاح ناقص طرح آبرسانی به دشت سیستان از سوی رئیس جمهور / رئیس قوه قضائیه به این جریان ورود کند

امین کمالی، دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی دانشگاه زابل در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در خصوص افتتاح طرح ۴۶ هزار هکتاری آبرسانی به دشت سیستان که روز پنج شنبه دوم اردیبهشت‌ماه با حضور ویدیوکنفرانسی رئیس جمهور افتتاح شد، گفت: خردادماه ۱۳۹۹ بخشی از طرح آبرسانی به دشت سیستان (که حدود ۳۲ هزار هکتار بود) افتتاح شد، اما چون طرح نواقصی داشت، بعد از افتتاح ۳۲ هزار هکتار مذکور مردم و کشاورزان، دغدغه‌مندان، مطالبه‌گران، نمایندگان و ائمه جمعه سیستان به این جریان ورود کردند و مقابل افتتاح مابقی آن ایستادند و تلاش‌های زیادی جهت حل مشکلاتش نیز انجام دادند که به همین واسطه وقفه‌ای در افتتاح ادامه این طرح پر ایراد ایجاد شد.

کمالی افزود: پیرو آن، قول‌هایی جهت حل مشکلات طرح آبرسانی به دشت سیستان داده شد اما متاسفانه این وعده‌ها تنها در حد حرف باقی ماند و بدون اینکه نواقص ۳۲ هزار هکتار افتتاح شده رفع شود و با وجود نقد‌هایی که به آن وجود داشت، روز گذشته شاهد افتتاح ۱۴ هزار هکتار باقی مانده طرح آبرسانی به دشت سیستان بودیم. به طور کلی اجرای طرح آبرسانی به دشت سیستان، یکی از ضروریات منطقه سیستان است که با عنایت مقام معظم رهبری، بودجه خوبی هم به آن اختصاص پیدا کرده اما نکته‌ای که وجود دارد این است که این طرح به مانند گزارشاتی که رسانه‌ای می‌شود، اجرایی نشده است.

وی درخصوص گزارشات نادرستی که در مراسم افتتاحیه داده شد، ابراز کرد: در آئین افتتاحیه گفته شد که ۴۶ هزار هکتار سطح در گستره ۲۰۳ هزار هکتاری دشت سیستان آبیاری می‌شود و حتی آمادگی جهت آبیاری تا ۱۰هزار هکتار و بیشتر نیز وجود دارد اما شواهد خلاف آنچه گفته می‌شود را نشان می‌دهد چرا که، اگر آبیاری و آبرسانی به درستی صورت گرفته و نواقصی ندارد، نباید کشاورزان زیر نظر طرح از نحوه اجرای آن گلایه می‌کردند. کشاوران دشت سیستان در حال حاضر خون گریه می‌کنند چرا که اندک سرمایه خود را صرف کشاورزی در این منطقه کردند اما به دلیل عدم آبرسانی صحیح در منطقه، زمین‌های آنان خشک شده و متحمل خسارات سنگینی شده‌اند و به بسیاری‌ از اراضی حتی آب هم نرسیده است.

مشکلات نظام بهره‌بردای آب طرح آبرسانی به دشت سیستان

کمالی در خصوص مشکلات نظام بهره‌برداری آب در این طرح، گفت: نظام بهره‌برداری از آب این طرح سراسر مشکل است و از روز اول هیچ برنامه‌ریزی دقیقی برای آن صورت نگرفته و اصلا مشخص نیست که کدام زمین چه مقدار آب باید برداشت کند. این طرح حتی یک تقویم بهره‌برداری ندارد که مشخص کند هر زمین چه روزی نوبت دریافت آب دارد. طرح مذکور، از لحاظ فنی هم مشکلات بسیاری دارد و با اینکه بخشی از این مشکلات حل شده اما هنوز ایراداتی دارد که یکی از آن‌ها جای‌گذاری بسیار بد حوضچه‌ها است. قرار بود مدیرکل جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان در مناظره‌ای تلویزیونی حضور پیدا کنند و پاسخگوی مشکلات طرح باشند و پیگیر رفع این مصائب شوند اما این اتفاق صورت نگرفت و او پاسخگو نشد.

وی بیان کرد: با وجود اینکه رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس جهاد کشاورزی و معاون اول رئیس جمهوری چندی پیش در بازه‌های مختلف از این طرح بازدید داشتند و مشکلات کشاورزان منطقه به اطلاع آنان رسید، ممانعتی برای افتتاح مابقی این طرح صورت نگرفت و شاهدیم باقی آن نیز افتتاح شد. این افتتاح یک دهن کجی به مردم، کشاورزان، مطالبه‌گران و دغدغه‌مندان سیستان بود که نشان داد رضایت مردم و مطالبه‌گران از افتتاح این طرح ناقص هیچ اهمیتی برای مسئولان مربوطه ندارد و مشخص بود که افتتاح این طرح نمایشی و نزدیک انتخاباتی بود چرا که کشاورزان در حال حاضر از افتتاح آن ناراضی هستند اما هیچکس صدای آن‌ها را نمی‌شنود.

سیستان؛ بهشت طرح‌های نیمه تمام ایران

دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی دانشگاه زابل در ادامه به طرح‌هایی که در این منطقه از کشور به اسم محرومیت کلنگ‌زنی شده اما پس از مدتی با صرف هزینه‌های بسیار، بی‌نتیجه رها شدند پرداخت و بیان کرد: طرح آبیاری با لوله در سیستان، نخستین طرح نیمه تمام نیست. بار‌ها اعلام کردیم که سیستان بهشت طرح‌های نیمه تمام ایران است و این را می‌شود در طرح لوله‌های سیمانی که قبل از این در سیستان با بودجه‌های کلان قرار بود اجرا شود و نیمه تمام رها شد و خیلی از کارخانجاتی که قرار بود افتتاح شوند و نشدند هم مشاهده کرد. اگر این رویه ادامه داشته باشد، طرح ۴۶ هزار هکتاری آخرین طرح نیمه تمام نخواهد بود و تا وقتی که جلوی این طرح‌های بی فرجام گرفته نشود، همه ساله شاهد بودجه‌های کلانی خواهیم بود که به بهانه اجرای طرح‌های مختلف و رفع محرومیت سیستان به تنگه احد ایران اختصاص پیدا می‌کند و در انتها هم این طرح‌ها بدون تغییر قابل توجه در شرایط مردم رها شده و یا افتتاح سیاسی می‌شوند.

وی افزود: لازم است یکبار برای همیشه، دستگاه قضا به صورت جدی به ترک فعل‌های صورت گرفته ورود کند و پرونده‌های مالی مجریان این طرح‌ها را مورد بررسی قرار دهد که چرا هزاران میلیارد تومان بودجه در استان هزینه می‌شود، اما نتیجه ملموسی را شاهد نیستیم. به طور مثال در همین طرح ۴۶هزار هکتاری شاهدیم یکی از پیمانکاران متواری و از کشور خارج شده و هیچ خبری از او نیست. باید یکبار جلوی سوءاستفاده از اسم محرومیت سیستان گرفته شود و مسئولان قضایی و نظارتی سریعا به این جریان ورود کنند. اگر طرح ۴۶ هزار هکتار مورد رضایت بوده، چرا مسئولان مستقیما پای حرف مردم و کارشناسان نمی‌نشینند تا مردم، کارشناسان و حتی کشاورزان بگویند چقدر از اجرای این طرح رضایت دارند.

کمالی گفت: آقایان افتتاح اخیر را تحت عنوان افتتاح کامل و فاز دوم مطرح کردند در صورتی که فاز دوم قرار بود با لوله در زمین‌ها اجرایی شود، اما اکنون اثری از فاز دوم نیست و افتتاح ناقص ادامه فاز اول که نیمه تمام مانده بود را به عنوان فاز دوم افتتاح کردند.

وضعیت نامطلوب آب چاه نیمه‌های سیستان

وی ادامه داد: یکی از چالش‌های اساسی دیگر این طرح این است که این طرح را به آب‌های چاه نیمه‌ها وابسته کردند درحالی که این آب‌ها ناپایدار بوده و از افغانستان تغذیه می‌شود و نمی‌توان زیاد به آن‌ها دل بست. همانطور که شاهدیم افغانستان طی ماه‌های اخیر حقابه ایران را نداده و اکنون شرایط آبی به حدی وخیم است که آب چاه نیمه‌های سیستان به عنوان یکی از منابع ذخیره‌های آب شرب شمال و مرکز سیستان و بلوچستان بسیار کم است و حتی شاید به جیره‌بندی آب برسد، حال سوال اینجاست آیا نمی‌شد طرح‌های دیگری که وابسته به آب نباشند را اجرایی کرد؟ چرا در سیستان طرح‌های غیروابسته به آب کلید نخورده و همواره اقتصاد اینجا وابسته به آب متصور شده است؟ این‌ها سوالاتی است که هیچوقت به آن پرداخته نشده و بی‌جواب ماندند چرا که قطعا یکسری هستند که در این موارد ذی‌نفع بودند.

کمالی با بیان اینکه مجموع این اتفاقات منجر به مهاجرت مردم از استراتژیک‌ترین مرز ایران می‌شود که باید فکری برای آن کرد، ابراز کرد: طی این سال‌ها همواره گفته شده که مجریان قبلی کوتاهی کردند و حتی شاهد بودیم که مشکلاتی وجود داشته و این طرح آنچنان که باید به مجریان جدید تحویل داده نشده اما سوال ما این است، اگر چنین بوده چرا به ترک فعل‌های صورت گرفته در این زمینه ورود نشده است؟ چه موقع قرار است حق مردم محروم و مظلوم سیستان از این افراد گرفته شود و به این تخلفات رسیدگی شود؟ از رئیس قوه قضائیه درخواست داریم به این طرح‌های کلان که با عنوان رفع محرومیت در حال اجرا هستند اما در عمل به خواسته‌ها و نیاز‌های مردم توجه لازم نمی‌شود و در انتها بصورت نیمه تمام افتتاح و سپس رها می‌شود، رسیدگی کنند.

کمالی در پایان به عزم جنبش عدالت خواه دانشجویی دانشگاه زابل در پیگیری این موضوع تا حصول نتیجه اشاره کرد و یادآور شد: جنبش‌های دانشجویی استان از جمله جنبش عدالتخواه دانشگاه زابل به موضوعات مختلف این طرح از لحاظ فنی، سیاسی، اجتماعی و حتی حقوق کارگران ورود کرده و کماکان پیگیر این موضوع هستند. علیرغم اینکه این افتتاح صورت گرفته اما هنوز هم مطالبه‌گری‌های ما با قدرت ادامه دارد.