پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو، در خصوص پیشروی طالبان در افغانستان و تصرف شهرهای مهمی، چون هرات و قندهار گفت: یک سوال اساسی در اینجا وجود دارد و آن اینکه آنچه در افغانستان در جریان است آیا در چارچوب توافق دوحه است؟
*طالبان به بخشهایی از" توافق دوحه" پایبند است که به نفعش بوده
وی ادامه داد: در پاسخ به این سوال باید گفت آنچه در کلیت افغانستان رخ میدهد خارج از توافق دوحه نیست، اما مهم این است که این توافق دو بخش داشت یک بخش توافق سری و محرمانه بود و محور بخش بعدی این بود که آمریکا نیروهای خود را از افغانستان خارج میکند و در مقابل طالبان متعهد میشود که داعش، القاعده و سایر گروههای رادیکال علیه منافع آمریکا و متحدینش مورد عمل نشوند.
ملازهی ادامه داد: بعد از امضای این توافق نامه آقای خلیل زاد صراحتا عنوان کرد در این مسیر یک دولت موقت ۱۸ ماهه ایجاد خواهد شد که در آن دولت موقت طالبان نقش سیاسی موثری ایفا خواهد کرد.
این کارشناس مسائل افغانستان تصریح کرد:، اما آنچه این روزها در همسایگی ما اتفاق میافتد آن است که بخشهایی از روند پیش رو در چارچوب توافق دوحه است و بخشهایی خارج از آن است، آنجا که در چارچوب توافق است بخشهایی است که طالبان احساس کرده قدرت برتر نظامی دارد و لذا دلیلی برای حرکت در چارچوب توافق دوحه ندیده است و از این منظر به دنبال اشغال مراکز استانها رفته است.
وی با اشاره به بخشهایی از توافق دوحه گفت: براساس این توافق پیش بینی آن بود که طالبان شهرهای کوچک و مناطق مرزی را تحت تصرف بگیرد، اما یکباره به سمت اشغال مراکز استانها و شهرهای بزرگ رفت. دلیل آن نیز این بود که طالبان به این نتیجه رسید آمریکاییها در روند اقدامات آنها دخالتی نخواهند کرد. از سوی دیگر آمریکا نیز تصور میکرد اشرف غنی رئیس جمهور تحت فشارهای سیاسی کنار خواهد رفت، اما غنی این کار را نکرد و لذا این بن بست به وجود آمد و امروز شاهد آن هستیم که طالبان تقریبا نصف مراکز استانها در افغانستان را اشغال کرده است.
*خیزش مردمی در مناطقی چون مزارشریف مانع پیشروی های طالبان خواهد شد
ملازهی موضوع مهمی که میتواند سد نسبی در برابر اقدامات طالبان ایجاد کند را خیزش مردم در شمال افغانستان دانست و گفت: به عنوان مثال در مزار شریف که این خیزش شکل منسجم تری به خود گرفته است ممکن است بتواند در برابر پیشرویهای طالبان موثر باشد.
این کارشناس مسائل افغانستان تصریح کرد: تمام این اتفاقات در کنار یکدیگر حکایت از آن دارد که طالبان در برخی اقدامات خود، توافق دوحه را لحاظ کرده، اما هر جا که به نفع او نبوده آن را نادیده گرفته است.
*اشرف غنی مطابق پیش بینی آمریکائی ها از قدرت کناره گیری نکرد
وی تصریح کرد: اساسا اشرف غنی مطابق پیش بینی آمریکاییها تاکنون کناره گیری نکرده است و او نیز براساس منافع خود نمیخواهد بازنده این جنگ باشد و اگر بنای به باختن باشد ترجیح میدهد به جای تسلیم در برابر زورگویی آمریکا بازنده یک جنگ باشد.
*گسیل 3هزار نیروی نظامی آمریکا به کابل تا فردا ابزار آمریکا برای تسلط بر افغانستان است
ملازهی در خصوص اعزام ۳۰۰۰ نیروی نظامی آمریکا تا فردا به کابل نیز گفت: این اقدام آمریکاییها در حقیقت به بهانه حمایت از سفارتخانه هایشان صورت میگیرد، اما واقعیت این است که اینها بهانه آمریکاییها برای تسلط بر افغانستان است والا فرودگاههای کابل در اختیار آنهاست و آمریکا به سادگی میتواند در طول یک روز چند هزار نیروی خود را به سادگی از افغانستان خارج کند.
این کارشناس مسائل افغانستان در خصوص حضور روسیه در افغانستان نیز گفت: در مورد مزار شریف بعضی اخبار به گوش میرسد که روسها قولهایی به دولت افغانستان دادند تا بتوانند این شهر را در برابر طالبان حفظ کرده و مانع سقوط آن شوند.
*دولت رسمی کابل چاره ای جز قربانی کردن غنی ندارد
وی در پایان این گفتگو خاطرنشان کرد: شرایط در افغانستان طوری است که طالبان مجبور خواهد شد بحث مذاکره را جدیتر بگیرد و دولت رسمی کابل نیز چارهای جز قربانی کردن اشرف غنی ندارد تا به این ترتیب راه حل سیاسی برای افغانستان پیدا شود، اما واقعیت آن است که تحولات به قدری وسیع است و بازیگران به اندازهای متنوع و منافع متضاد است که هر لحظه ممکن است اتفاق دیگری بیفتد.