وزیر پیشنهادی علوم چطور اشتغال فارغ‌التحصیلان و دیپلماسی علمی را رونق می‌دهد؟

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محسن عبدالعلی‌پور؛ محمدعلی زلفی‌گل چندی است از سوی رئیس جمهور دولت سیزدهم بعنوان وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شده است و جامعه علمی و دانشگاهی کشور حال منتظر تصمیم نمایندگان هستند. با وزیر پیشنهادی علوم به گفتگو نشستیم تا برنامه‌های او را درباره چند موضوع مهم و دغدغه جامعه دانشگاهی را جویا شویم.

یکی از چالش‌های آموزش عالی مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های تقلبی است که این موضوع به بدنه دانشگاهی و علمی کشور آسیب‌هایی وارد کرده و خواهد کرد، شما چه برنامه‌ای برای مقابله با این موضوع دارید؟

خوشبختانه در سال‌های اخیر قوانین و مقرراتی درخصوص این موضوع از سوی مراجع ذی صلاح به تصویب رسیده و در مراکز علمی کمیته اخلاق فعالیت خود را در جهت مبارزه با این موضوع اغاز نموده است. در کنار اجرای دقیق‌تر این قوانین به دنبال مقررات سخت گیرانه‌تری برای پیشگیری از این پدیده شوم هستیم.

در عین حال استفاده از سامانه‌های مشابه‌یاب کمک شایانی در این زمینه خواهد بود. البته از نظر بنده موارد مذکور کافی نیست و به دنبال مکانیزم دقیق‌تری برای پیشگیری از این موضوع هستیم. مهم‌تر از برخورد با موضوع تقلب، ریشه‌یابی این معضل است که با ریشه‌یابی به دنبال رفع این موضوع خواهیم بود.

برخی رشته‌های دانشگاهی کمترین میزان اشتغال پس از فارغ التحصیلی را دارند به گونه‌ای که همین رشته‌ها موجب تولید جوان بیکار در جامعه می‌شوند، شما برای حل این موضوع در وزارت علوم چه برنامه‌ای را اولویت قرار می‌دهید؟

یکی از مشکلاتی که گذر زمان برای رشته‌ها و تخصصص‌های دانشگاهی پدید می‌آورد کاربردی نبودن برخی از رشته‌ها است که این امر به دلیل عدم تناسب نیاز جامعه و یا صنعت به رشته تحصیلی مذکور است. متاسفانه برخی از رشته‌ها با گذشت چند دهه همچنان با سرفصل‌های قدیمی و غیرمتناسب با نیاز‌های روز تدریس می‌شود.

تغییر سرفصل‌ها متناسب با نیاز‌های جامعه، صنعت و کاربردی کردن این رشته‌ها می‌تواند بخشی از مشکل مذکور را مرتفع کند، اما توجه به ایجاد میان رشته‌ای‌های جدید که متناسب با نیاز‌های موجود است گام موثری در جهت رفع این مشکل خواهد بود.

دیدگاه شما در خصوص مواجه با دانشجویانی که فعالیت سیاسی دارند چگونه است؟ آیا از نظر شما دانشگاه می‌تواند یک فضای باز سیاسی داشته باشد؟

دانشگاه محملی برای فعالیت‌های مختلف دانشجویان به منظور رشد علمی و آگاهی‌های اجتماعی آنهاست که همه این موارد در قوانین و مقررات پیش‌بینی شده است. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مجری مقررات وضع شده برای رشد و تعالی دانشجویان است.

بر این اساس تمامی تلاش خود را در جهت ایجاد فضای مناسب برای ارایه دیدگاه‌ها در چهارچوب تعریف شده با استفاده از مکانیزم‌های طراحی شده به کار خواهم بست. فضای مباحثات دانشجویی بستر مناسبی برای ارایه دیدگاه‌های سازنده در جهت رشد و تعالی یک دانشگاه خواهد بود. 

برنامه شما برای تعاملات هرچه بیشتر دانشگاه‌های ایران با جوامع بین‌المللی علمی چیست؟

اساسا امروزه فرآیند‌های علمی و پژوهشی بدون همکاری‌های بین المللی کمتر به موفقیت می‌رسد. از طرف دیگر کیفیت آموزش دانشگاه‌های ما به گونه‌ای است که در فضا‌های رقابتی دنیا فارغ التحصیلان ایرانی امکان موفقیت بیشتری نسبت به کشور‌های در حال توسعه دیگر دارند. پس اعتبار علمی فضای آکادمیک ایران در دنیا قابل احترام است.

همین سرمایه عظیم برای ما این امکان را فراهم می‌کند که بتوانیم در قالب فعالیت‌های مختلفی مانند تعریف پروژه‌های پژوهشی مشترک، تبادل استاد و دانشجو، بورس‌های تحقیقاتی کوتاه مدت، میزبانی همایش‌های بین‌المللی و توسعه نشریات بین المللی ایرانی برای چاپ مقالات از سایر کشور‌ها فعالیت‌های بین المللی وزارت علوم و موسسات تابعه را توسعه دهیم. در این بین نباید از ظرفیت دانشمندان و نخبگان ایرانی شاغل در مجامع علمی بین‌المللی و دانشگاه‌های سایر کشور‌ها غافل شویم.