تأثیر ناآرامی‌های قزاقستان بر روابط چین و روسیه چیست؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، پایگاه خبری «اورآسیا ریویو» در مقاله‌ای تحلیلی ضمن ارزیابی واکنش‌های دو کشور چین و روسیه به ناآرامی‌های قزاقستان مدعی شد که این اتفاق موجب تحکیم روابط میان این دو قدرت شده است.

این پایگاه خبری تحلیلی آمریکایی، عملیاتِ نظامی به رهبری روسیه در وقایع اخیر قزاقستان را نشان دهنده آزمایشی مهم برای ارزیابی روابط چین و روسیه دانست.

در این گزارش تحلیلی آمده است: اوایل ماه ژانویه جاری قزاقستان محل اعتراضات سراسری مردم علیه دولت این کشور در پی افزایش قیمت سوخت شد. درحالی که واکنشِ روسیه به این اعتراضات کاملا مستقیم و روشن بود. مسکو با دستوری فوری سازمان پیمان امنیت جمعی (سستو) را برای کمک به دولت توکایف برای آرام کردن و ثبات قزاقستان بسیج کرد. اعزام ۲ هزار و ۵۰۰ سرباز از روسیه، ارمنستان، تاجیکستان، بلاروس و قرقیزستان که از اعضای این سازمان بودند مناقشه برانگیز شد و این سوال را در اذهان متبادر کرد که واکنش چین به این اقدام که با نقش برجسته روسیه انجام می‌شود چگونه خواهد بود.

بدین ترتیب بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران باور داشتند چنین پیشروی در آسیای میانه به آسانی می‌تواند منجر به تنش و اختلاف بزرگی میان دو قدرت این منطقه یعنی چین و روسیه شود. اما در ادامه مشخص شد درمورد پتانسیل قطع روابط دوجانبه میان این دو کشور اغراق شده بوده است و چنین اتفاقی نیفتاد بلکه برعکس این ناآرامی‌ها منجر به تحکیم روابط میان روسیه و چین شد.

برپایه این گزارش، واکنش چین به ناآرامی‌های قزاقستان از این جهت حائز اهمیت است که قزاقستان کشوری کلیدی و مهم برای چین است. از آنجا که قزاقستان یکی از کشور‌های کلیدی در پروژه ابتکار راه و جاده چین در منطقه آسیای میانه به شمار می‌رود. پکن سرمایه گذاری‌های مهمی از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ به ارزش ۱۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار در این کشور انجام داده است و در این مدت به تقویت روابط خود با «نور سلطان» پرداخته است.

علاوه بر آن دو کشور چین و قزاقستان از طریق سازمان همکاری شانگ‌های (SCO) روابط چندجانبه خود را با تاسیس کارگروهی در سال ۲۰۰۱ از طریق همکاری‌های اقتصادی و امنیتی در قلب اورآسیا توسعه دادند.

به نوشته این رسانه، واکنش چین به ناآرامی‌های اخیر قزاقستان نه در تائید و نه در مخالفت با حرکت نظامی روسیه بود. با این حال در بیانیه‌ای تند و غیرمتعارف «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین از «قاسم جومارت توکایف» رئیس جمهوری قزاقستان حمایت کرد و ناآرامی‌ها را تلاشی برای انقلابی رنگی در این کشور دانست.

در ادامه، چین همچنین در بیانیه‌ای رسمی که از طریق سازمان همکاری شانگ‌های منتشر کرد از اراده خود برای ایفای نقشی مثبت در برقراری ثبات در قزاقستان سخن گفت. در همین حال «وانگ ونبینگ» سخنگوی وزارت امورخارجه این کشور در سخنانی تاکید کرد که «حفاظت از امنیت کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگ‌های و ثبات منطقه‌ای همواره از اولویت‌های اصلی و ماموریت این سازمان بوده است.»

این مطلب می‌افزاید: در میان توافقی خاموش میان چین و روسیه، واکنش‌ها از سوی هر دو کشور در مسئله قزاقستان نشان داد هر کدام نقشی تعیین کننده در منطقه آسیای میانه را به عهده گرفته اند. روسیه به مسائل امنیتی، برگزاری رزمایش‌های نظامی، توسعه پایگاه‌های نظامی و مبادله اطلاعات مهم امنیتی در منطقه مشغول است و از سوی دیگر چین به دنبال رشد و توسعه اقتصادی در این منطقه می‌باشد.

در پایان این گزارش آمده است روسیه به چین اعتماد دارد و مطمئن است پکن منافع اساسی این کشور را به مخاطره نمی‌اندازد. از سوی دیگر چینی‌ها هم از حضور روسیه و حفظ ثبات در منطقه آسیای میانه راضی به نظر می‌رسند. علاوه بر آن همکاری میان این دو قدرت برپایه احترام متقابل است و در نهایت منطقه آسیای میانه به مثابه محلی برای آزمایش و راستی آزمایی برای ایجاد روابط دوجانبه بیشتر است.