به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، محمدمهدی اسماعیلی دوشنبه شب در آیین افتتاحیه هفته فرهنگی ایران در بیروت با تشکر و قدردانی از مهماننوازی و میزبانی لبنان، به ویژگیهای منحصر به فرد دو فرهنگ ایران و لبنان اشاره کرد و گفت: سه مؤلفه از ﻋﻨﺎﺻـﺮ و مؤلفههای اصلی و سازنده، هویت دو فرهنگ ایرانی و لبنانی را برجسته و متمایز میکند.
وی، حضور پررنگ و تأثیرگذار انگیزههای اخلاقی و معنوی در همه عرصههای فرهنگی و هنری ایران و لبنان را اولین عنصر متمایزکننده فرهنگ دو کشور دانست و توضیح داد: انگیزههای معنوی در همه رویدادهای فرهنگی و هنری دو کشور از جایگاه بالایی برخوردار است. هنر همواره از مؤثرترین و بهترین ابزارها در جهت نشر و گسترس تعالیم انسانی در دو کشور بوده است.
اسماعیلی الگو و مؤلفههای فرهنگی لبنان را ستود و تاکید کرد: لبنان با توجه به اینکه دروازهای است که شرق را به اروپا متصل میکند، طی سالیان دراز پلی دائمی برای نشر و گسترش اندیشه معنوی شرق به اروپا بوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به حضور ارزشمند هنرمندان توانمند ایرانی در لبنان برای اجرای برنامههای هنری مختلف در مناطق مختلف این کشور اشاره کرد و گفت: هنرمندان عزیز ایران با روحیه معنوی در این رویداد بزرگ فرهنگی شرکت کرده اند تا با آثار و هنرنماییهای خود، فرهنگ متکی بر معنویّت ایران زمین را به نمایش بگذارند.
وی به دومین ویژگی متمایز کننده دو فرهنگ ایرانی و لبنانی اشاره کرد و افزود: تعامل مثبت و سازنده فرهنگ دو کشور با دستاوردهای فرهنگ و تمدن بشری دیگر، ویژگی مثبت آنها است که به غنای فرهنگ دو کشورِ دارای سابقة کهن و درخشان افزوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مؤلفه سوم متمایز کننده دو تمدن ایرانی و لبنانی شاخصههای تمدن ساز این دو فرهنگ است.
اسماعیلی با بیان اینکه تبادل فرهنگها و فرایند وام گیری زمانی مثبت است که با عناصر و فاکتورهای فرهنگ و هویت ملی در تضاد نباشد، تصریح کرد: به دلیل اطمینان زیربنای فرهنگی، هر دو کشور هیچگاه مصرف کننده صرف فرهنگ دیگران نبوده اند و با وجود اینکه دو کشور آگاهانه و نه تقلید کورکورانه از عناصر مثبت فرهنگهای دیگر که با عناصر و فاکتورهای فرهنگ و هویت ملیشان در تضاد نیست نیز بهره برده اند.
وی به نقش تعیین کننده هویت و فرهنگ در شکلگیری منافع و کنشها اشاره کرد و گفت: هویت هر کشور به فرهنگ و هنر مردمانش گره خورده، زیرا فرهنگ و هنر عصاره تجربیات یک ملت و نیز بیانگر درک و نوع شناخت این ملت از خود و واقعیت دنیای خارج است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود برپایی هفته فرهنگی ایران در لبنان را فرصت مناسبی برای تحکیم روابط برادرانه وتوسعه روابط فرهنگی با این کشور دانست.
اسماعیلی ابراز امیدواری کرد در آیندهای نزدیک تهران میزبان هفته فرهنگی لبنان باشد.
کمکهای ایران در جهت تحکیم حاکمیت ملی و تمامیت ارضی لبنان است
وزیر فرهنگ لبنان نیز ضمن خیر مقدم با حاضران و مهمانان ایرانی به اهمیت برگزاری این رویداد فرهنگی اشاره کرد و گفت: این رویداد فرهنگی مهم بهترین دلیل برای اثبات این حقیقت است که فرهنگ نقش مهمی در تسهیل گفت گوی تمدنها دارد و فرهنگ عالیترین الگوی روابط میان ملتهاست.
محمد وسام المرتضی افزود: رویدادها و فعالیتها در عرصههای اقتصادی، امنیتی، سیاسی، نظامی و .. که ارتباط مستقیمی با منافع کشورها دارد گاهی نقاب منافع مادی بر تن میکنند، موضوعی که کشورها را خواه ناخواه به سمت تنش و یا جنگ میکشاند، اما فرهنگ ذاتا انسان را به سوی ارنج نهادن به ارزشهای معنوی سوق میدهد و باعث تهذیب نفس و ارتقای روابط و ایجاد هم افزایی و صلح میان جوامع بشری میشود.
وی ادامه داد: بارزترین و غالبترین ویژگی گردهماییهای ایرانی ـ لبنانی، سابقه فرهنگی مبتنی بر پایبندی و احترام به ارزشهایی از جمله حاکمیت، آزادی، مقاومت در برابر ظلم و مقابله با تجاوزگری بوده و هست. همین ویژگی است که باعث میشود رویدادهای فرهنگی میان دو کشور به جریان یا گروه خاصی اختصاص نداشته باشد بلکه به صورت یکسان، متعلق به همه لبنانیها و همه ایرانیها، و همچنین برای همه مردم عرب به ویژه مردم مظلوم فلسطین است.
وزیر فرهنگ لبنان با بیان اینکه مساله فلسطین شاخصی وحدت بخش است، تاکید کرد: موضعگیری در قبال سیاستهای رژیم اشغالگر و مخالفت با آن پیش از هر چیز یک موضع اخلاقی و حمایت از فرهنگ حق و تعلق خاطر به آن است.
وی به حمایتهای جمهوری اسلامی ایران از دولت و مردم لبنان اشاره کرد و از ادعاهای مطرح شده مبنی بر نقض حاکمیت ملی این کشور از سوی ایران انتقاد کرد و گفت: چانچه برخی سیاستمداران لبنانی و خارجی حمایتها و کمکهای ایران به لبنان به ویژه به مقاومت را نقض حاکمیت ملی لبنان تلقی میکنند، باید گفت دیدگاه آن بحث برانگیز، دچار خلل و در دو بعد فکری و عملی آن نادرست است. زیرا این حمایتها با هدف کمک به مردم لبنان و توانمندسازی آنان برای تحکیم حاکمیت خود در برابر دخالتهای خارجی و حفاظت از کشور در برابر تجاوزات همه جانبه اسراییل انجام میشود.
وزیر فرهنگ لبنان خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم واقعی با مساله برخورد کنیم باید بگوییم که به برکت همین حمایتها، آزادسازی بخش اعظم سرزمین اشغالی لبنان محقق شده و در نتیجه همین حمایتها است که اکنون دشمن از فروپاشی اجتماعی داخلی رنج میبرد و نظامیانش همواره در رعب و وحشتی مرگبار از لبنان به سر میبرند.
وی با تاکید بر اینکه کمکهای ایران به لبنان در جهت تحکیم حاکمیت ملی و تمامیت ارضی لبنان انجام میشود، این سؤال را مطرح کرد که آیا مقابله با اشغالگری و آزادسازی اراضی اشغالی اوج حاکمیت به شمار نمیرود؟ آیا این نوع حاکمیت سزاوار ماست یا حاکمیتی که با پیروی از دستورات سیاسی خارجی که منجر به تنش و ایجاد درگیری میان ملتها و کشورهای منطقه میشود و خواسته یا ناخواسته، دانسته یا ندانسته، هدفی جز تامین منافع صهیونیستی ندارد؟
محمد المرتضی ضمن ابراز خرسندی از میزبانی لبنان از هفته فرهنگی لبنان گفت: مایلیم روزهای فرهنگی فجر بسانِ سازی باشد برای نواختن پیوسته قطعه دوستیِ پایدار؛ سازی که ضرب آهنگهای جادویی آن با کوشش اندیشمندان، موسیقیدانان، اساتید و فرهیختگان ایرانی و لبنانی از همه شاخه علمی و فرهنگی نواخته و طنین انداز شود و این همان چیزی است که ما، مردم و دولتها دو کشور باید به دنبال محقق کردن آن باشیم.
وی اظهار داشت: بیشک پل زبان و نردبان موسیقی و دریچه اندیشه بهترین ابزاری هستند که میتوانند منطقه ما را به طلوع آزادی جدید رهنمون سازند و صلح واقعی، توسعه پایدار و رفاهی که شایسته و سزاوار ملتها است را محقق میکند.
هفته فرهنگی ایران پیامآور هم زیستی مسالمت آمیز هستند
رایزن فرهنگی ایران در لبنان نیز در ادامه این مراسم ضمن خوش آمدگویی به حاضرین گفت: بسیار خرسندیم این گردهمایی را با حضور نخبگان حوزه موسیقی، فرهنگ و هنر برگزار میکنیم تا جشنی در خور و سرشار از جلوههای زیبایی و آفرینشهای هنری و نواختن بر نوای مهر، دوستی و ارزشهای انسانی باشد.
عباس خامه یار تاکید کرد: این گردهمایی دربردارنده پیامی است که پژواک و بازتاب آن بسی والاتر و رساتر از صداهای بشری و رخدادهای سیاسی و اجتماعی است. پیامی که طنین آن در حالی اوج میگیرد که حامل و پیامآور مهمترین نیاز دنیای امروز جوامع بشری، یعنی همزیستی مسالمتآمیز است.
وی به پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و لبنان اشاره کرد و گفت: تاریخچه منابسات فرهنگی میان ایران و لبنان، پربار و غنی بوده است. ایران از جمله اولین کشورهایی بود که پس از استقلال لبنان در سال ۱۹۴۳ میلای، چندین توافقنامه از جمله توافقنامه همکاری فرهنگی با این کشور امضا کرد.
خامه یار افزود: پس از آنکه هم دلی، مقاومت و باور به اهدافِ واحد ما را متحد ساخت، امروز نیز گردهم آمدیم تا با درهم آمیختن نوای فارسی و نوای عربی، و کلمات فارسی با کلمات عربی، استعدادهای درخشانمان را با یکدیگر همگرا و یکپارچه کنیم.
وی گفت: مجموعهای از احساسات خوشایند؛ از جمله روحیه شاعرانه، بنمایه واژگان، روح ملودی و ارواح معانی که همگی آن را در ذهن داریم، اما زبان از بیان آن قاصر است، ما را یکپارچه و گردهم آورده است.
خامه یار به همگرایی میان ملتهای منطقه و نقش آفرینی بی بدیل ایرانیان در غنای فرهنگ و تمدن مشرق زمین اشاره کرد و افزود: تاریخ ما سرشار و لبریز است از شخصیتهای تأثیرگذار است که در علم و ادب و زیبایی شناختی سرآمد بودند. برای مثال میتوان اشارهای داشت به تأثیرگذاری شاعران عرفان و تصوف فارسی، از جمله فردوسی، سعدی، حافظ و جلال الدین رومی که هر کدام به نوبه خود مکتب ادبی خاص خود را بنیان نهادند و شاعران مختلفی از سایر زبانهای زنده دنیا از آنان تأثیر پذیرفتند. همچنین پیشگامان عرصه علم، اندیشه، دین و فلسفه که با دستاوردهای خود برای بشریت، همچون ستارگانی در آسمان این دنیای پهناور خوش درخشیدند؛ پیشگامانی از جمله علامه طباطبایی، علامه محمد تقی جعفری، دکتر الهی قمشهای و غلامحسین ابراهیمی دینانی و..
همچنین میتوان اشارهای داشت به هنرمندان سرآمدی که به دلیل آفرینشهای هنری منحصر به فرد صاحب سبک و مکتب از جمله هنرمندان خلاق، محمود فرشچیان، علی اکبر صادقی، حسین زنده رودی و ... هستند.
خامه یار افزود: انسانهای بزرگ و افتخارآفرین، در کشور ما بسیار فراوانند به همین دلیل به ذکر نام تنی چند از این انسانهای بزرگ تاریخ قدیم و جدید ایران اکتفا کردم.
رایزن فرهنگی ایران به اهمیت و جایگاه والای هنر اشاره کرد و گفت: هنر آینه تمدنی و هویتی کشورها و ملتهاست، و همچنین ابزاری است برای سنجش پیشرفت فرهنگی، علمی و توسعه تمدنی آنان. امروز ما فرهنگ را در روزهای مبارک فجر گرامی میداریم، اما از این حقیقت غافل نیستیم که فرهنگ مسالهای حساس و شایان اهمیت که باید هر روز گرامی داشته شود و در راه اعتلای آن تلاش نمود.
وی تاکید کرد: فرهنگ باید به سبک زندگی تبدیل شود تا ملتها به وسیله آن بتوانند به سوی آزادی حرکت کنند تا استقلال و حاکمیت پایدار کشورهای خود را محقق سازند.
در ادامه نوبت به اجرای گروه چهل نفره ارکستر بنیاد رودکی به رهبری «بردیا کیارس» و با حضور نوازندگانی از لبنان رسید.
نوازندگان ایرانی با اجرای فوقالعاده زیبای خود احساسات ملی و وطنی خود را با روحی سرشار از دقت و ظرافت به نکویی به تصویر کشیدند.
ارکستر بنیاد رودکی در این مراسم پنج قطعه (ساز و آواز، خاک مهرآئین، خوشه چین،ای ایرانای مرز پرگهر، بیتابی بلقیس، و بهار دلکش را با ترجمه همزمان با زیر نویس عربی بر روی پرده نمایش سالن) را اجرا کرد. هنرنمایی این ارکستر در اجرا و همخوانی فوق العاده زیبای قطعههای فارسی با استقبال و تشویق بی نظیر حاضران در سالن قرار گرفت.
در این کنسرت ارکستر بنیاد رودکی چند قطعه بی کلام را نیز اجرا کرد.
در ادامه اجرای کنسرتینو و یک قطعه لبنانی با عنوان «الضوء المشذّی» نیز اجرا شد.
پس از پایان مراسم افتتاحیه هفته فرهنگی ایران، نمایشگاه فرهنگی و هنری هنرمندان ایرانی که به همین مناسبت به لبنان اعزام شده اند نیز گشایش یافت.
در این نمایشگاه چندین اثر از هنرهای برتر ایران از جمله خوشنویسی، کاریکاتور، عکاسی، گلدوزی، میناکاری، معرقکاری، گلیمبافی و قالیبافی و... به نمایش گذاشته شده است.
هفته فرهنگی ایران در لبنان به مدت یک هفته (از ۹ تا ۱۴ اسفند) و به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، و با همکاری وزارت فرهنگ لبنان، و انجمن هنری «رسالات» لبنان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار میشود.
هفته فرهنگی ایران شاهد برنامههای متنوعی از جمله برگزاری چند میزگرد و هماندیشی در موضوعات علمی، هنری، و همچنین برگزاری نمایشگاه صنایع دستی و هنرهای ایرانی به همراه پخش فیلمهای ایرانی و شب موسیقی ایران و لبنان به صورت مشترک خواهد بود و در مراکز مختلف فرهنگی لبنان برگزار خواهد شد.