گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، سوسک سرخرطومی حنایی بهعنوان خطرناکترین آفت درختان نخل شناخته میشود که برای زندگی، لانهسازی و پرورش لارو از تنه درخت خرما برای رشد و تکثیر خود استفاده میکند. این حشره خطرناک با ایجاد حفرهها و راهروهای متعدد فضای کافی برای رشد کلنی درحال گسترش در درختان نخل بوجود میآورد و میزان رشد و باردهی درخت را تحت تاثیر قرار میدهد.
خسارت اصلی آفت سرخرطومی توسط مرحله لاروی سوسک است که این حشره نابالغ با تغذیه از دستههای آوندی نخل کانالهایی درجهت مختلف (بالا و پایین) ایجاد کرده و در اثر تغذیه متوالی این آفت، درختان حالت تشنگی از خود نشان میدهند. بتدریج حشره کامل شده و از طریق زخمهای موجود بر روی تنه، وارد درخت میشوند و شروع به تخمریزی کرده که تعداد زیاد تخمها، شرایط مناسب دمایی و مبارزه نکردن به موقع میتواند منجر به گستردگی این آفت و نهایتا مرگ نخل شود.
شناسایی سوسک سرخرطومی خرما در نخلستانها زمانبر است و معمولا کشاورز زمانی متوجه وجود این آفت میشود که تنه نخل پوسیده است. آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما نخستینبار در سراوان استان سیستان و بلوچستان دیده شد که با قرنطینه ۳۰ سال در همان منطقه باقی ماند، این آفت سال ۹۶ در شهرستان اوز فارس نیز مشاهده شد و تاکنون این آلودگی در فارس باقی مانده است. در حال حاضرآفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما به جان نخلستانهای فارس افتاده است و تهدیدی برای این نخلستانها محسوب میشود.
حمید دبیری، سرپرست بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی فارس در این باره میگوید: در زمان حاضر ۶ شهرستان فارس درگیر آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما هستند که آلوده شدن ۲ شهرستان لامرد و جهرم در سال گذشته نشان از گسترش این آفت است.
دبیری میافزاید: در زمان حاضر آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما تهدیدی مهم برای نخلستانهای فارس محسوب میشود و تاکنون ۳ هزار و ۲۸۰ اصله درخت خرما در استان به این آفت آلوده شده است.
دبیری در ادامه از امحا ۳۴۲ اصله درخت نخل و تیمار ۲ هزار و ۹۳۸ اصله درخت نخل آلوده در استان خبر داد و میافزاید: ۱۵۰ اصله درخت در لارستان و اوز، ۶۳ اصله درخت در خنج، ۵۷ اصله درخت در جهرم، ۴۴ اصله درخت در گراش، ۲۳ اصله درخت در قیر و کارزین و ۵ اصله درخت در لامرد بر اثر این آفت امحا شدهاند.
به گفته وی ۱۵۰ اصله درخت در لارستان و اوز، ۶۳ اصله درخت در خنج، ۵۷ اصله درخت در جهرم، ۴۴ اصله درخت در گراش، ۲۳ اصله درخت در قیر و کارزین و ۵ اصله درخت در لامرد بر اثر این آفت امحا شدهاند.
به عقیده سرپرست بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی فارس، نقل و انتقال غیرقانونی پاجوش خرما از حوزه خلیج فارس را عامل آلودگی نخلستانهای استان فارس است. این آفت یک آفت تنبل است و پرواز نمیکند بنابراین مهمترین راه انتقال آن جابجایی پاجوش آلوده است.
دبیری با بیان این که تشخیص این آفت سخت است و به دستگاههای مخصوص و روشهای نوین نیاز دارد، خاطرنشان میکند: در حال حاضر از روشهایی مثل سگهای آفتیاب، تزریق سم به تنه درخت، تشخیص درختهای آلوده با استفاده از دستگاه صوتی، ردیابی و پایش باغات آلوده با استفاده از تصاویر ماهوارهای درصدد مهار این آفت هستیم.
آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما نخستینبار در سراوان استان سیستان و بلوچستان دیده شد که با قرنطینه ۳۰ سال در همان منطقه باقی ماند، این آفت سال ۹۶ در شهرستان اوز فارس نیز مشاهده شد و تاکنون این آلودگی در فارس باقی مانده است.
استان فارس رتبه سوم تولید خرما و رتبه چهارم سطح زیر کشت این محصول را در کشور دارد. جمع کل سطح زیر کشت نخیلات فارس ۳۳ هزار و ۲۷۱ هکتار است. خرما در ۱۶ شهرستان فارس تولید میشود که قیروکارزین با ۶ هزار و ۴۵۵ هکتار بیشترین و کوه چنار با ۲۰ هکتار کمترین سطح زیر کشت خرما را به خود اختصاص داده است.
طبق آمار جهاد کشاورزی فارس ۱۶۰۵ اصله درخت در لارستان و اوز، ۸۱۵ اصله درخت در خنج، ۳۱۷ اصله درخت در قیروکارزین، ۱۱۴ اصله درخت در گراش، ۱۱۱ اصله درخت در لامرد و ۳۱۸ اصله درخت خرما در جهرم آلوده شدهاند.