به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۳۰ خرداد ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در ابتدا و در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه برای رسیدن به توافق در وین فاصله زیادی نداریم و اکنون نیز زمان آن است که گفتوگوها مجدداً و با سرعت از سر گرفته شود و تلاش شود تا از افزایش تنش جلوگیری شود و همچنین اعمال تحریمها از سوی آمریکا، گفت: سیاست یک بام و دو هوای واشنگتن سالهاست که برای همه روشن است. وقتی این اظهارات برخی مقامات آمریکا را میشنوید که از یک طرف میخواهند خطای دولت ترامپ را جبران کرده و کنشگر مسؤولی در نظام بینالملل باشند و حقوق بینالملل را رعایت کنند و از طرف دیگر رفتارهای قانون گریزانه و ادامه سیاستهای شکست خورده دولت ترامپ را در رفتار آنها میبینید، بیانگر این ضرب المثل عامیانه و عمیق فارسی است که باید قسم حضرت عباس را قبول کرد یا دم خروس را.
خطیبزاده یادآور شد: این رفتار آمریکا نشان میدهد که ما به هزاران دلیل باید دقت کرده و به هزاران دلیل که هر روز به آن دلایل اضافه میشود، دولت آمریکا بی اعتمادی جامعه جهانی را نسبت به خودش باعث شده و ما به همه این دلیل باید به دقت مراقب منافع و حقوق مردم بزرگ ایران باشیم.
وی درباره مذاکرات وین هم گفت: ما همچنان در مسیر دیپلماسی حرکت میکنیم و این قطار همچنان از ریل خود خارج نشده و به رغم تمامی بدعهدیها و اقداماتی که آمریکا انجام داده و ادامه همان مسیری را رفته که ترامپ رفته است. چرا در این نقطه هستیم؟ چون آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام یک طرفه و غیرقانونی خارج شد و فشار حداکثری را اعمال کرد که بعد هم به گفته خودشان به شکست مفتضحانه منجر شد. الان در این نقطه قرار داریم که به خاطر اینکه یک طرف تمامی اقدامات را صورت داد که این توافق که قطعنامه شورای امنیت نیز آن را تایید کرده بود، از بین ببرد. الان نیز در این مسیر قرار داریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: همانطور که آقای بورل به عنوان هماهنگ کننده برجام بیان کرد، امیدواریم طرف آمریکایی هر چه زودتر به مسیری که نتیجه آن امضای توافق است، برگردد. ما برای یک به توافق خوب، پایدار و موثر آماده هستیم و همه زمینهها را برای رسیدن به آن آماده میدانیم.
خطیبزاده درباره آخرین وضعیت دو نفتکش یونانی توقیف شده در ایران و وضعیت محموله نفت توقیف شده ایران در یونان هم افزود: مراحل قضایی نفتکشهای یونانی در محل طی میشود. دولت یونان از طریق وکلای خود تلاش کرده مستندات را آماده کند برای اینکه فرآیند آزادسازی کشتیها انجام شود. ما به دولت یونان توصیه کردیم که از ظرفیتهای قانونی ایران استفاده لازم را کنند و اطمینان دارم مسیر خودش را در مسیر قانونی و قضایی طی کند. امیدواریم در عمل شاهد آزادسازی محموله نفت متعلق به ایران باشیم و مطمئنم مسیری که خواهیم رفت حفظ روابط دوجانبه و مصون بودن از عامل سومی است که آمریکا در تمامی آنها نقش پررنگی دارد.
این دیپلمات ارشد ایرانی به تحولات دیپلماتیک طی دو هفته اخیر نیز اشاره کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران مجددا جایگاه خودش را به عنوان هاب ترانزیتی منطقه به دست میآورد. اولین انتقال محموله قزاقستان از طریق ریل و از مسیر ایران با قرار گرفتن ترکمنستان و ترکیه در مسیر این خط ریلی، عملیاتی شده و کانتینر کالاها از قزاقستان میتوانند از مسیر ریلی منتقل شود. از طرف دیگر در کریدور شمال - جنوب با برخی اقدامات انجام شده، اولین محمولهها به صورت کانتینری و ترکیبی از طریق دریا منتقل شده است. مسیر شمال - جنوب و مسیر شرق - غرب و مسیرهای جادهای دیگر در حال فعال سازی است و یا فعال شدهاند.
وی گفت: این موارد در سفرهایی که انجام میشود، برخی به امضای قرارداد منجر میشود و برخی در دست پیگیری است. در سفر رئیس جمهور قزاقستان متعاقب سفر رئیس جمهور ترکمنستان و همچنین رئیس جمهور تاجیکستان تلاش کردیم حلقه اتصالات منطقهای را تکمیل کنیم، چه در حوزه اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اکو و شانگهای. الان هدفگذاری برای ارتقای روابط با قزاقستان از نیم میلیارد دلار کنونی به سه میلیارد دلار است که افزایش قابل توجهی است و پویایی را در حوزه دیپلماسی اقتصادی و منطقهای میطلبد و این موارد ادامه دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین از سفر سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه به تهران در آخر هفته خبر داد و گفت: آخر هفته میزبان آقای لاوروف خواهیم بود تا بتوانیم همکاریها را با منطقه اوراسیا و قفقاز گسترش دهیم.
وی درباره عملیات گسترده ترکیه در شمال سوریه و عراق و اخبار منتشر شده مبنی بر عملیات برای تصاحب حلب و موصل که سؤال خبرنگاری بود و ادعاهای مطرح شده مبنی بر حمایت غیرمستقیم ایران از پ.ک.ک برای جلوگیری از پیشرویهای ارتش ترکیه هم اظهار داشت: اتهامات پراکنده و واهی که رسانهها درباره حوزههای مختلف مطرح میکنند ارزش پاسخگویی ندارد.
خطیبزاده خاطرنشان کرد: موضع ما درباره تحولات سوریه کاملا روشن است. روابط ایران و ترکیه خوب، چند لایه و راهبردی است ولی درباره پرونده سوریه کاملا به صورت واضح موضع خودمان را اعلام کردیم و از پروندههای اختلافی است که تلاش کردیم به عنوان دو کنشگر بالغ در منطقه از طریق فرآیندهای دیپلماتیک و مشخصا روند آستانه این اختلافات را مدیریت کنیم.
وی بیان کرد: در نشست اخیر آستانه گفتوگوهای خوبی بین هیأت ایران و ترکیه برگزار شد و مواضع خود را گفتیم که جنگ به هیچ وجه راهحل نیست و باید تلاش شود که تمامیت ارضی سوریه و حاکمیت مرکزی این کشور باید حفظ شود و این را به صورت مشخص به دوستان در ترکیه اعلام کردیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تحریمهای آمریکا علیه سوریه نیز اظهار داشت: اینکه تحریمهای آمریکا تروریسم واضح اقتصادی بر علیه ملتهاست، نقطه اشتراک همه آنهایی است که بر تحریمها متمرکز هستند. در مورد مردم سوریه این ظلم مضاعفی است. سالهایی بود که آمریکا و متحدانشان در منطقه و بیرون منطقه از طریق مزدوران اجارهایی تلاش کردند که تروریستها را در سوریه سکنی دهند و از آن طریق، دولت مرکزی سوریه را ساقط کنند که با مقاومت جانانه مردم سوریه شکست خورد.
این دیپلمات ارشد ایرانی خاطرنشان کرد: امروز آنها وارد فاز دیگری از این ظلم علیه مردم سوریه شدند تا مردم سوریه را با فشارهای مضاعفی روبرو کنند. این تنها تحریمهای آمریکا نیست. آنهایی که حملات رژیم اشغالگر قدس را به مراکز نگهداری غذا و مواد اولیه در سوریه پیگیری میکنند، میدانند تکمیل این پازل یعنی محروم نگهداشتن مردم سوریه و گرسنه نگهداشتن این مردم که البته با درایتهای دولت سوریه قطعا این اتفاق نخواهد افتاد، این پازل تکمیل میشود. همواره محکوم کرده و گفتیم این دومینویی است که حتما بانیان این تحریمها و حملات را دچار خواهد کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مهمترین اقدامات دستگاه دیپلماسی در یک سال گذشته نیز اظهار داشت: وزارت خارجه چه در حوزه رفع تحریمها که به مذاکرات وین معروف است چندین دور مذاکره و چندین ماه تلاش صورت گرفت البته ایران تصمیم گرفته بود در مسیر رفع تحریمها حتما به یک توافق خوب و پایدار برسد. آمریکا این اتلاف وقت و تطویل را انجام داده است. البته وزارت خارجه مجری تصمیمات شورای عالی امنیت ملی و نهادهای بالادستی در حوزه رفع تحریمها بوده است. آنچه وزارت خارجه انجام داد این بود که وظایف دیگر وزارت خارجه را معطل مذاکرات هستهای نکرد.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: آقای امیرعبداللهیان بارها درباره اولویتهای دستگاه دیپلماسی صحبت کرد و مهمترین آنها همسایه محوری بود. یک سال گذشته بازتاب دهنده این سیاست در عمل بود. بیشترین رفت و آمدها و بیشترین تحرکات با همسایگان بوده است که همسایگان و ایران در محیط آرامتری همکاری خود را انجام دهند و این برخلاف اقداماتی بوده که برخی کنشگران فرامنطقهای تلاش کردند این منطقه را ناآرام کنند.
خطیبزاده بیان کرد: حجم روابط تجاری ایران با همسایگان در برخی حوزهها بعضا چهار برابر شده است. با آفریقا روابط اقتصادی ما در برخی حوزهها به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است. البته سیاست متوازن را فراموش نکردیم که با کشورهای شرق و غرب یکسان این مسیر را طی کنیم. در حوزه ایرانیان بعد از چندین سال شورای عالی ایرانیان به ریاست رئیس جمهور برگزار و مصوبات خوبی داشت و دبیرخانه فعالی در وزارت خارجه فعال شد و کار ایرانیان با سامانه پرسمان و سامانه میخک نظم و نسق متفاوتی را گرفت.
وی ادامه داد: در حوزه همکاریهایی که باید با دستگاهها و نهادهای داخلی انجام میدادیم تلاش کردیم روان سازی را در این حوزهها داشته باشیم. اهدافی که پیگیری میشود بیشتر از آن چیزی است که گفتم. اگر امروز روز سومی است که فوتی کرونا نداریم به این خاطر است که دستگاه سیاست خارجی چه در حوزه تامین و چه در حوزه تولید واکسن و سلامت اقداماتی را صورت داد. چه در حوزههایی که موفق بودیم و چه حوزههایی که کمتر موفق بودیم، فرزندان این ملت لحظهای را تلف نکردند برای اینکه بتوانند به این مردم بزرگ و ولی نعمتان خدمت کنند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره امضای توافقنامه تجاری و اقتصادی بین اتاقهای بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خودمختار دونتسک هم گفت: از این موضوع اطلاعی ندارم. اما ایران و این جمهوری خودمختار هیچ توافقنامه یا قراردادی را نداشته و ندارند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤال دیگری اظهار داشت: دیپلماسی فرهنگی بخشی از دیپلماسی جامعی است که ایران پیگیری میکند. در حوزه دیپلماسی عمومی و معاونتی که مسؤولیت آن را بر عهده دارم پیگیری و ذیل آن هماهنگیها صورت میگیرد. در حوزه روابط با عراق، بخشی از آن تبادلهای فرهنگی و مردمی است که بین دو کشور وجود دارد. در حوزه تمدنی، معماری، هنر و بسیاری از ابعاد دیگر دارای وجوه مشترک فراوانی هستیم. همکاریها در کاخ کسری قبلا اتفاق افتاد موید همین نزدیکیها بین دو ملت و دو کشور به عنوان حوزه تمدنی یکسان و مرتبط است. البته حضور فرهنگی ما فقط به عراق و روسیه محدود نمیشود و با کشورهایی که علاقهمندی به فرهنگ و تاریخ ایران وجود دارد، تلاش کردیم که پیوندهای فرهنگی را قوی کنیم.
خطیبزاده درباره اخبار منتشر شده مبنی بر سفر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به منطقه نیز اظهار داشت: اخباری را که اشاره کردید ما هم شنیدیم. البته قضاوت درباره آنچه رخ میدهد، نمیکنم، ولی آنچه میبینم این است که رژیم جعلی قدس تلاش میکند از هر چیزی برای اهداف و نیات شوم ضد ثبات و ضد امنیت و ضد صلح خود استفاده کند. البته مقامات واشنگتن و برخی از کشورهای منطقه باید توجه کنند که در ادامه مسیری که این رژیم طراحی میکند، قرار نگیرند. فعلا منتظر میمانیم که ببینیم در آینده چه خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره بدهی عراق و پولهای بلوکه شده ایران در این کشور نیز خاطرنشان کرد: یک مدل تکراری وجود دارد که هر خبر خوبی را برخی دوست دارند تبدیل به امر استثنایی کرده و تلخی در آن اضافه و تشکیک در آن ایجاد کنند. به رغم تمامی فشارها، تلاش کردیم بدهیهای خود را از منابع مختلف نقد و وصول کنیم. در این مورد بله، بدهی وزارت برق عراق به وزارت نیروی ایران از طریق بانک تی.بی.آی وصول شده و اجازه دهید کم و کیف آن را بانک مرکزی توضیح دهد و این مورد تایید است و از دولت عراق در این زمینه تشکر میکنم.
وی درباره اظهارات رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره اینکه مذاکرات با ایران برای احیای برجام به بن بست رسیده و دلیل آن را بی پاسخ ماندن سؤالات آژانس مطرح کرده و درباره روند همکاری ایران وآژانس هم گفت: توصیه همیشه ما به آقای گروسی این بوده که در چارچوب وظایف فنی خود اظهارنظر کند. آنچه بین ایران و آژانس به عنوان بیانیه مشترک در پنجم مارس توافق شد، پیگیری شد هم به صورت مکتوب و هم در جلسات مختلف و اگر آژانس همچنان سؤال داشته باشد مسیر آن ادامه رفت و برگشتهاست و نه اقدامات رسانهای. مسیر وین در این مدت طی شده و این قطار دیپلماسی کار خودش را انجام میدهد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره پیشنهادات ایران به آمریکا قبل از صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس و اینکه این پیشنهادات سر جای خودش است؟ نیز اظهار داشت: همانطور که آقای امیرعبداللهیان بیان کرد ما قبل از اجلاس حکام و صدور قطعنامه علیه ایران، مجددا تلاش کردیم مسیر توافق را هموار کنیم. در تمامی این مدت این ابتکارات جمهوری اسلامی ایران بوده که به رغم کارشکنیها و تطویل و اتلاف انرژی که آمریکا از ما و بقیه تلف کرده، تلاش کردیم مسیر مذاکرات را جلو ببریم.
وی ادامه داد: قبل از نشست شورای حکام هم ابتکاری را ایران ارائه کرد و بورل از آن استقبال کرد و از طریق بورل به گوش طرف مقابل رسانده شد و ما حتی برای اینکه مطمئن شویم در این مسیر غیرمستقیم ارسال پیام نکات و ابتکار ایران شنیده شده، برای اولین بار از طریق دو وزیر خارجه دیگر این ابتکار و پیشنهاد ایران منتقل شد. یک بازه زمانی طراحی و نقشه راهی داده شد، ولی آمریکا مجددا تصمیم گرفت که تطویل ایجاد کرده و توافق را عقب بیندازد و با این برداشت غلط و توهم که اهرم سازی میکند، به شورای حکام رفت که البته پاسخ ایران قاطع و متناسب بود.
خطیبزاده خاطرنشان کرد: الان مسیر همان مسیر دیپلماسی است. یک برههای مسیر اشتباهی را رفتند و سوء محاسبه داشتند و پاسخ آنها داده شد، مسیر گفتوگو را از طریق بورل پیگیری میکنیم. گفتوگویی که بورل با آقای امیرعبداللهیان داشت در ادامه همین مسیر است.
وی همچنین گفت: اگر آمریکا بپذیرد که براساس تعهداتش ذیل برجام باید کلیه حلقههای تحریمی و فشار حداکثری علیه مردم ایران را کنار بگذارد و تلاش بیهوده نکند که اجزای فشار حداکثری را حفظ کند، میتوانیم به سرعت و براساس ابتکار ایران توافق را نهایی کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره پیشنهاد اخیر ایران به آمریکا اظهار داشت: در مورد اظهارات مبهم رسانهای هیچ وقت موضع رسمی نمیگیریم. اسیر جنگ روانی و بازی نشوید. آنچه امروز در آن هستیم، مقصر آن آمریکاست. همین امروز اگر آمریکا از این توهم دست بردارد که جز مسیر گفتوگوهای هستهای مسیر دیگری برای بازگشتش به برجام وجود ندارد، میشود به وین بازگشت. برخی اظهاراتی که میکنند که اختلافات ما با ایران فقط هستهای نیست و درباره موشک و منطقهای است، دم خروسشان را نشان میدهد و اینکه از روز اول به دنبال چه چیزی بودند. قطعا به نتیجه نخواهد رسید تنها و تنها در حوزه هستهای و رفع تحریمها باید سر میز مذاکره بیایند و بپذیرند که تمامی تحریمها را یک جا بردارند تا بتوانیم توافق را امضا کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به این سؤال که اینکه چرا ایران اینقدر فرصت به آمریکا میدهد؟ اظهار داشت: آمریکا بیش از حد ممکن از این ابزار تحریم در نظام بینالملل استفاده کرده تا حدی که برخی از تحریمهای آنها شوخی است. فارغ از آنچه در وین اتفاق میافتد، مسیر خنثی سازی تحریمها با قوت و جدیت پیگیری کردیم. در معادلات ما رفتار آمریکا در بازگشت به تعهداتش مهم است، نه برخی اقداماتی که پاسخ آن را هم در مسیر آژانس و هم در مسیرهای دیگر گرفته و باز هم میگیرند.
وی ادامه داد: آنچه تمرکز داریم این است که واشنگتن مسبب وضعیتی است که در حوزه مذاکرات وین داریم، یعنی خروج یکجانبه از برجام. اگر آمریکا بپذیرد تمام تعهداتش را انجام دهد و ما به آن اطمینان در مورد تحریمها و تضامین و انتفاع قطعی اقتصادی ایران برسیم، ما میتوانیم به وین برویم.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: هر یک تحریمی که آمریکا اضافه میکند، هر چقدر هم شکلی کار خودش را سخت میکند برای اینکه به افکار عمومی دنیا توجیه کند که واقعا در مسیر ترامپ قرار ندارد. آنچه ما میبینیم این است که واقعا عناصری در داخل آمریکا و دولت آمریکا و کاخ سفید کاملا کمر همت بستهاند که میراث ترامپ را حفظ کنند. قطعا نه میتوانند هم میراث ترامپ را حفظ کنند و هم به برجام برگردند و این امکان وجود ندارد.
وی درباره سفر امیرعبداللهیان به ترکیه اظهار داشت: یکی از مهمترین پروندههایی که در منطقه داریم، همکاریها با ترکیه است. طی سالهای گذشته یکی از باثباتترین و رو به گسترشترین روابط را با ترکیه داشتیم. رایزنیهای ما در سطوح عالی یکی از الزامات این مسیر است. دو طرف در تلاشند تاریخ مناسبی را پیدا کنند. بزودی این سفر انجام خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که پیشنهاد ایران شامل درخواستهای فرابرجامی بوده و اگر ایران آماده کنار گذاشتن خواستههای فراتر از برجام باشد، واشنگتن میتواند «بسیار سریع» به توافق بازگردد و اینکه اگر ایران درخواستهای فرابرجامی را کنار نگذارد واشنگتن گزینههای دیگری را در اختیار خواهد داشت، گفت: این اصطلاح فرابرجامی اصطلاحی است که آمریکا از مقابله ایران با زیادهخواهیهای آنها گفته و تکرار کرده است. از روز اول به آنها گفتیم هیچ موضوع دوجانبه و فرابرجامی را نمیتوانند در مذاکرات استفاده کنند. از این اصطلاح فرابرجامی خوششان آمد و احساس کردند که حالا میتوانند استفاده کنند. از نظر آنها تمامی میراث ترامپ فرابرجامی است و تنها باید یکی دو بند را براساس برداشت مضیق خود اجرا کنند.
وی گفت: ضمن احترام به تمامی ادوار مذاکراتی که انجام شده و اینکه قطعا نمیتوان بسیاری از آنها را بیان کنیم. ما استدلالهایمان برای اینکه چگونه چرخه انتفاع اقتصادی ایران و مردم ایران کامل میشود را از روز اول به طرف مقابل گفتیم. بسیاری از موضوعاتی که میگفتند را به عنوان خط قرمز و لیست قرمز و زرد مطرح میکردند که معلوم بود راهبردشان چیست. ما از روز اول گفتیم آنچه در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ آمده و تعهداتی که آنها دارند براساس آن مذاکره میکنیم.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: اگر آمریکا پاسخ ایران را بدهد و بپذیرد که هیچ نقطهای را که تعهد دارد از آن مستثنی نیست و باید انجام دهد و با سیاست داخلی آمریکا هم کاری نداریم، قطعا همین فردا میتوانیم برویم و توافق را به نتیجه برسانیم.
بحث خروج از معاهده NPT که توسط برخی کارشناسان مطرح شده نیز سؤال دیگری بود که از خطیبزاده پرسیده شد و وی در این باره گفت: اینکه در جامعه نخبگی و کارشناسای ما اظهارات مختلفی مطرح میشود همه میشنویم. ایران به عنوان یکی از امضا کنندگان اولیه پادمان و اعضای آژانس همواره به این معاهده پایبند بوده است و در این مسیر همکاری داشته است و اجازه دهید تمرکز کنیم در همین چارچوب روابط خود را ادامه دهیم.
خبرنگاری با بیان اینکه گفته میشود یکی از ابتکارات اخیر ایران درباره خروج سپاه از FTO، خروج قرارگاه خاتم و برخی سازمانها از فهرست تحریم بوده که خطیبزاده خاطرنشان کرد: باید به برخی از این منابع گفت که خود گویی و خود خندی عجب مرد هنرمندی. اول FTO را طرح و بعد آن را بزرگ و بعد درباره آن نظریه پردازی و بعد خارج و وارد میکنند. آنچه بین ما و آمریکا باقی مانده اساسا به یک موضوع ختم نمیشود و این برخی طرفها هستند که مایلند برای اینکه ابعاد دیگر اختلافات و عدم اجرای تعهداتشان را بپوشانند ،سعی میکنند یک موضوع را پررنگ کنند.
وی گفت: اتفاقا جمهوی اسلامی ایران در این موضوعات تنها انتفاع مردم ایران را در نظر دارد و تمام ابتکاراتی را که دادیم برای این است که مطمئن شویم آمریکا به تعهداتش عمل میکند و به هیچ وجه نمیشود اینها را به یک موضوع فروکاست.
خطیبزاده درباره شایعه منتشر شده مبنی بر استعفای علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه نیز گفت: کلیه کارها و اقدامات در وزارت خارجه انجام میشود و مذاکره کنندگان بی توجه به برخی شایعاتی که با هدف ساخته میشود، کار خود را انجام میدهند. درباره شایعات موضع رسمی گرفتن، کمال بی انصافی است.
ساخت دیوار مرزی در ترکیه بین ایران و ترکیه سؤال دیگری بود که در این نشست مطرح شد و خطیبزاده بیان کرد: یکی از موضوعاتی که همواره با دوستان در ترکیه داشتیم این است که در هر اقدامی باید همکاریهای دوجانبه در نظر گرفته شود و توپوگرافی منطقه و یکپارچگی منطقه و عدم تفکیک زیست بومها و ... در نظر گرفته شود و با اینها جلو برود. تا الان در نقاط مرزی دیدارهایی انجام شده است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره ترور سپهبد شهید سلیمانی و مستنداتی که ایران به عراق ارائه کرد و اظهارات اخیر پامپئو در این باره و انتظار ایران از عراق نیز گفت: آنچه در خاک عراق رخ داد جنایت آشکار بود و مرتکبان، عاملان، مباشران و آمران قطعا مورد تعقیب هستند و تصمیم قطعی ایران است که به پیشگاه عدالت آورده شوند. ما در این راستا با دوستان در عراق از طریقهای رسمی با همکاریهای اطلاعاتی و نزدیک انجام دادیم و قوه قضاییه به عنوان مسؤول پرونده پیگیریها لازم را انجام میدهند و این پیگیریها ادامه مییابد. این که برخی اظهارات توسط جرثومههای فساد و سرکردههای دروغ و تزویر و ریا گفته میشود همه از سهمخواهیهایی است که به تعبیر خودشان میخواهند برای سیاست داخلی داشته باشند ولی به واقع باید تا ابد در ترس زندگی کنند.
وی درباره پرداخت بدهی کره جنوبی به ایران نیز گفت: دولت جدیدی در کره بر سر کار آمده و حرفها و وعدههایی دادهاند و گفتند میخواهند بدهی ایران را پرداخت کنند، ولی هیچ حرکتی را همچنان ندیدیم و منتظریم ببینیم تفاوت دولت جدید و دولت عهدشکن قبلی در حوزه پرداخت بدهیها چیست. به دولت جدید کره وقت میدهیم به صورت عملی نشان دهد که مثل دوستانی که در منطقه داشتیم چه اقدامی را در بازپرداخت بدهیها انجام میدهد.
وی درباره تحریم دو شرکت چینی از سوی آمریکا در حوزه پتروشیمی نیز اظهار داشت: این یک نوع جنون تحریم است که مقامات آمریکا به آن دچار شدند. آنچه انجام میدهند از شدت ناتوانی آنهاست و تلاش میکنند همانطور که از دلار سلاح ساختند، از اقتصاد بینالملل یک سلاح بر علیه اقتصاد آزاد و علیه ملتهای دیگر استفاده کنند.
خطیبزاده خاطرنشان کرد: هر چقدر آمریکا از این ابزارها بیشتر استفاده کند کشورها را بیشتر مصمم میکند که از فضای دلار و اقتصاد آمریکایی فاصله بگیرند و خودشان حوزههای اقتصادی مستقلی را تعریف کنند که قطعا سرنوشت محتوم این اقدامات آمریکاست.
خبرنگاری درباره اظهارات علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه درباره وفاق سؤال کرد که وی پاسخ داد: جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی همواره با یک صدا صحبت کرده است و این از قدرتهای ایران بوده که به رغم تکثرهایی که در داخل حوزههای تصمیم سازی ما وجود دارد در حوزه عمل، اقدام و اعلام یک صدای واحد داشته و آن همان صدایی است که از این تریبون و تریبونهای جمهوری اسلامی ایران میشنویم. قطعا دیپلماسی و مسیر رفع تحریمها مسیری است که ایران تلاش میکند در رسیدن به یک توافق پایدار پیگیری کند.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره گفتوگوهای ایران و عربستان و اعزام حجاج ایرانی و بازگشایی سفارتخانهها نیز اظهار داشت: الان خیلی زود است که در خصوص مرحله پایانی برقراری روابط دیپلماتیک اعلام نظر کنیم. الان تمرکز ما بر اعزام حجاج است. از مساعدتها و همکاریهای مراجع ذیربط در عربستان تشکر میکنم. تمرکز ما این است که امنیت و آرامش و حج مقبول برای حجاج فراهم شود. حجاج ما وارد عربستان شدند و گزارشهای دریافت شده امیدوارکننده است.
وی گفت: امیدواریم تا پایان همین مسیر برود. مطمئنا میزبانی مناسب از حجاج ایرانی زمینهساز حرکت به سمت ادامه توافقات است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره مناسبات ایران با هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان نیز گفت: افغانستان همسایه ماست و به صورت روزانه با هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان در موضوعات مختلف در ارتباط هستیم. به مناسبت روز مهاجران آقای کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان صحبت کرد که جمهوری اسلامی ایران از روز اول میزبان بسیاری از مهاجران از کشورهای منطقه بوده و در حال حاضر نیز میزبان چند میلیون نفر از مردم افغانستان و آوارگان هستیم که به دلیل جنگ و مشکلات در داخل افغانستان به ایران پناه آوردند.
وی افزود: در موضوعات مختلف از حق آبه تا محیط زیست و امنیت مرزها و وضعیت مردم افغانستان، هیأتهایی آمدند و رفتند و ارتباط داریم. اینکه هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان بتواند روزی به عنوان دولت حاکمه قانونی افغانستان مورد شناسایی بینالمللی قرار بگیرد، خودش باید این شناسایی را از طریق همان نکاتی که جامعه جهانی به آنها گفتند یعنی تشکیل دولت فراگیر و بازتاب دهنده ترکیب قومیتی و مردم افغانستان به دست آورد.
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اظهارات پامپئو علیه ایران و اینکه بایدن قرار است به عربستان سفر کند و دورنمای تجدید روابط ایران و عربستان گفت: اینکه کشورهای منطقه باید توجه کنند در مسیر طراحی های رژیم اشغالگر قدس قرار نگیرند، امر کاملا روشنی است. واشنگتن هم باید حواسش باشد که رژیم اشغالگر قدس تلاش میکند از هر فضایی در حوزه عملیات روانی سوءاستفاده کند تا اهداف نامشروع خودش را بر علیه صلح ثبات و امنیت را در این منطقه پیگیری کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره منادی ترتیبات درونزای منطقهای برای صلح و ثبات و امنیت در منطقه بوده است. اتفاقا رژیم اشغالگر قدس و آنهایی که به سمت دشمن سازی و ایران هراسی حرکت کردند، مسببان اصلی وضعیت موجود هستند و این مسیر بارها امتحان شده و بارها شکست برای آنهایی بوده که این مسیر را رفتهاند.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: مطمئن هستیم که دوستان و کشورهای منطقه حواسشان هست و واشنگتن هم باید حواسش باشد که در این طراحیها قرار نگیرد. منطقه از آن دورانی که کسی دستور بدهد و همه گوش بدهند، سالهاست که عبور کرده است. میراثی که امروز در عراق و افغانستان میبینیم، میراثی شکست خورده است و مسیری است که باید منطق آن عوض شود و امیدواریم با ترتیبات درون زای منطقهای، عوض شود.
خبرنگاری با اشاره به اینکه فردا اولین اجلاس کشورهای عضو معاهده منع جنگ افزارهای هستهای است از خطیبزاده پرسید که آیا ایران برنامهای برای عضویت در این خصوص دارد؟ که وی پاسخ داد: موضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص سلاح هستهای کاملا روشن است. ایران جزو بانیان اصلی ابتکار خاورمیانه عاری از سلاح هستهای بوده و اتفاقا رژیم اشغالگر قدس و آمریکا در برخی ادوار گذشته به ویژه در حوزه اجلاسهایی که قرار بود در سازمان ملل و در نیویورک برگزار شود این ابتکارات را بلاک کرده و مانع از پیش رفتن این ابتکارات شدند.
وی ادامه داد: موضع ما چه از موضع شرعی و احکامی که صادر شده و فتوای مقام معظم رهبری که در سازمان ملل نیز به عنوان سند گذاشته شده و چه در ابتکاراتی که مطرح کردیم و همچنین به عنوان یکی از اعضای اصلی امضاکننده معاهده NPT روشن است. اتفاقا آنهایی که دارای سلاح هستهای هستند و پنج قدرت هستهای که همچنان هم زرادخانههای هستهای خود را گسترش میدهند و برخی طرفها به ویژه رژیم اشغالگر قدس که فعالانه از همه رژیمهای نظارتی پادمانی فرار میکنند و همچنان به گسترش این تسلیحات مبادرت ورزیدند باید متعهد شوند به خلع سلاح هستهای و این موضع قطعی ایران بوده و انشاءالله خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره عضویت ایران در این معاهده بیان کرد: عضویت ایران در معاهدات و موافقتنامههای بینالمللی تابع رویههای خاصی است و در یک نظام جامع آن را میبینیم. ژاپن قربانی سلاحهای هستهای بوده و این کشور باید بیشترین تلاش را صورت دهد که دارندگان سلاحهای هستهای به ویژه آمریکا و متحدان آن به شمول رژیم اشغالگر قدس مسیر خلع سلاح هستهای را بروند و متعهد شوند. معتقدم جامعه بینالمللی باید همه تلاش خود را در این راستا انجام دهد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره جام جهانی فوتبال گفت: دولت به صورت ویژه و رئیس جمهور به صورت ویژه در خصوص جام جهانی به صورت متمرکز به وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال کمک میکنند. جلسات متعددی به ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل و ستاد و کارگروهی تشکیل و وزارتخانهها مسؤولیت پیدا کردند که وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال در این مسیر تنها نباشند. یکی از اولویتهای وزارت خارجه و مرکز دیپلماسی عمومی وزارت خارجه نیز کمک در این زمینه است. تلاش کردیم هیچ درخواستی از آن طرف نباشد که این طرف بی پاسخ گذاشته شود. امیدواریم یک آماده سازی بسیار خوبی را داشته باشند.