به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، «بررسی مورفولوژی و مولکولی اثر دانه گرده بر اندازه میوه بادام» عنوان طرحی است که مرجان جعفری با راهنمایی بهروز شیران به انجام رسانده و بنیاد ملی علم ایران هم از آن حمایت کرده است.
جعفری که دانش آموخته دکتری تخصصی مهندسی کشاورزی - علوم باغبانی فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه از دانشگاه شهرکرد است در توضیح اهمیت اجرای این طرح گفت: با توجه به اینکه در شهرکرد، بیشتر زمین‌ها زیر کشت بادام است، نیاز به بررسی مشکلات کشت و برداشت این محصول و بررسی مشکلاتی نظیر ناسازگاری احساس می‌شد. سلامت و اندازه میوه‌ها در زمان برداشت هم یکی دیگر از دغدغه‌های کشاورزان در این مناطق است که به همین منظور، بررسی‌های لازم را در این تحقیق انجام دادیم.
وی افزود: در میان محصولات خشکباری، مغز بادام به دلیل اهمیت تغذیه‌یی بالا از جایگاه اقتصادی مهمی برخوردار است و از آن‌جایی که یکی از معیارهای بازارپسندی مغز بادام مربوط به اندازه آن است؛ لذا اندازه بذر از مهمترین فاکتورهای مؤثر بر عملکرد باغبانان است. به همین جهت، بررسی‌های زیادی برای بهبود و اصلاح این محصول صورت گرفته است. در نتایج برخی از این مطالعات بر استفاده از پدیده زنیا یا همان اثر دانه‌گرده بر ویژگی‌های بذر در افزایش اندازه مغز بادام تاکید شده است.
جعفری در ادامه خاطرنشان کرد: باتوجه به صفت خودناسازگاری و نیاز به ارقام دیگر جهت گرده‌افشانی بادام، متخصصان اصلاح درختان میوه از دانه گرده ارقام با صفات مطلوب به‌ویژه اندازه بزرگ میوه جهت گرده‌افشانی ارقام تجاری استفاده می‌کنند که نتیجه آن، ژنوتیپ یا رقم با اندازه بذر بزرگتر بوده است. با این وجود تاکنون مطالعه‌ای در مورد شناسایی ژن‌های مؤثر بر نمو و اندازه میوه و بررسی نقش کنترلی این ژن‌ها از طریق والد پدری یا مادری صورت نگرفته است. حال آنکه یکی از مهمترین اهداف اصلاحی در گیاهان افزایش عملکرد است که شامل دو فاکتور اصلی تعداد و اندازه است. با توجه به اینکه قسمت خوراکی بادام یعنی مغز آن، اهمیت زیادی دارد لذا هدف اصلی این طرح قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: از چالش‌های موجود در انجام این طرح می‌توان به مشکلات آنالیز و نبود امکانات و تجهیزات آزمایشگاهی اشاره کرد. به دلیل نبود دستگاه در ایران، تعدادی از آنالیزهای این طرح در کشور کره جنوبی انجام شد و در مقطعی از تحقیق نیز ما نیاز به اینترنت پرسرعت و سیستم پرقدرت داشتیم که چون در کشور موجود نبود، ناچار شدیم این فرایند را هم در اسپانیا به انجام برسانیم. با توجه به این مسائل، روند افزایشی دلار هم به مشکلات ما دامن زد و تحقیق را خیلی سخت‌تر می‌کرد اما با تمام این مسائل، توانستیم از این تحقیق، نتایج مورد قبولی دریافت کنیم.