ترکیه در سوریه به دنبال چیست؟

آغاز حمله و تمرکز بر ترکیه

با آغاز حمله گروه‌های تروریستی مسلح به حلب و مناطق اطراف آن به‌منظور تسلط بر کل شهر، توجه‌ها به ترکیه و گروه‌های مسلح تحت حمایت ارتش این کشور جلب شد. این گروه‌ها در قالب "ارتش ملی سوریه" فعالیت می‌کنند. در کنار آنها "گروه تحریر الشام" که در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دارد نیز در این عملیات نقش‌آفرینی می‌کند. این امر پرسش‌هایی درباره گزینه‌های ترکیه در برخورد با تغییرات نقشه نفوذ در سوریه مطرح کرده است.

هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، اعلام کرده که کشورش در درگیری‌های حلب دخالت مستقیم ندارد، اما ترکیه اقدامات احتیاطی را در دستور کار قرار داده است تا از ایجاد موج جدید مهاجرت جلوگیری کند. رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه نیز گزارش داده‌اند که این تحولات می‌تواند زمینه‌ای برای بازگشت بخشی از پناهجویان بدون اعمال فشار باشد.

اهمیت استراتژیک حلب

حلب به‌عنوان کلید هر راه‌حل پایدار برای بحران سوریه مورد توجه قرار گرفته است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که تسلط دولت سوریه بر این شهر باید پایان یابد. با این حال، کنترل حلب الزامی نیست که به ترکیه واگذار شود، بلکه می‌توان این شهر را تحت نظارت سازمان ملل به یک منطقه امن و نسبتاً مستقل تبدیل کرد. این حمله در حالی انجام می‌شود که دولت سوریه و متحدانش خواستار خروج کامل ارتش ترکیه از خاک سوریه شده و روسیه نیز حضور ترکیه را اشغالگری خوانده است.

در روزهای اخیر، موضع‌گیری‌های رسمی ترکیه درباره حمله گروه‌های مسلح به حلب محدود به وزارت امور خارجه بوده که تأکید کرده است: "حفظ آرامش در ادلب و مناطق اطراف آن برای ترکیه اولویت دارد."

عملیات "فجر آزادی" و اهداف ترکیه

عملیات موسوم به "فجر آزادی"، که توسط گروه‌های مسلح تحت حمایت ترکیه هدایت می‌شود، هدفش استفاده از خلأ قدرت ناشی از تحولات جاری در سوریه است. ترکیه این تحولات را به‌عنوان فرصتی برای اعمال دیدگاه خود در مورد عادی‌سازی روابط با دمشق و تدوین یک راه‌حل سیاسی ارزیابی می‌کند.
این کشور معمولاً چنین اقداماتی را با هماهنگی ایالات متحده انجام می‌دهد و در همکاری با "هیئت تحریر الشام" و آمریکا، تلاش دارد کنترل مسیرهای ارتباطی ایران به عراق و حزب‌الله را به دست گیرد.

اهداف آمریکا و اسرائیل

ایالات متحده با حمایت از نیروهای قسد و هیئت تحریر الشام در تلاش است مسیرهای لجستیکی ایران، به‌ویژه در بوکمال، را مسدود کند. این اقدام علاوه بر تضعیف دولت سوریه، امنیت اسرائیل را نیز تضمین خواهد کرد. در صورت پیشروی قسد در محور المیادین-بوکمال، نیروهای مسلح تحت حمایت آمریکا در التنف نیز وارد عمل خواهند شد تا مسیرهای تأمین تجهیزات حزب‌الله را مسدود کنند.

ترکیه و کردها

ترکیه قصد دارد تسلط نیروهای کرد بر مناطقی مانند تل‌رفعت، منبج و حلب را کاهش دهد. این کشور تمایلی به درگیری مستقیم با کردها در این مناطق ندارد، چرا که چنین اقدامی ممکن است واکنش آمریکا را به همراه داشته باشد. با این حال، ترکیه برای دستیابی به اهدافش، بر توافق‌های ضمنی و همکاری موقت با هیئت تحریر الشام تکیه دارد.

چشم‌انداز نهایی

در حالی که حملات گروه‌های مسلح تا حدی با منافع ترکیه، آمریکا و اسرائیل هماهنگ است، اما تحقق اهداف همه طرف‌ها تضمین‌شده نیست.

این تحولات ممکن است معادلات جنگ سوریه را به‌طور جدی تغییر دهد و بر روابط بین‌المللی و منطقه‌ای تأثیر بگذارد. هنوز مشخص نیست که آیا این رقابت‌ها به توافقاتی پایدار منجر می‌شود یا به درگیری‌های جدید دامن خواهد زد.