به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، در دنیای امروز که فناوری اطلاعات به سرعت در حال پیشرفت است، مسابقات برنامه‌نویسی نقشی کلیدی در کشف و پرورش استعداد‌های جوان و تقویت مهارت‌های فنی ایفا می‌کنند. این رقابت‌ها نه تنها بستری برای شکوفایی خلاقیت و نوآوری هستند، بلکه فرصتی برای هم‌افزایی دانش و تجربه بین متخصصان و علاقه‌مندان به این حوزه فراهم می‌آورند. در همین راستا، اولین دوره مسابقات بین‌المللی برنامه‌نویسی رایان، با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و میزبانی دانشگاه صنعتی شریف، به عنوان یکی از قطب‌های علمی کشور، گامی مهم در جهت توسعه و پیشرفت فناوری اطلاعات برداشته است.
مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، به عنوان موتور محرکه اصلی در توسعه فناوری‌های نوظهور، نقشی اساسی در تحولاتی نظیر هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و علم داده ایفا می‌کنند. این حوزه با فراهم آوردن ابزار‌ها و زیرساخت‌های لازم برای پیشرفت علوم و صنایع، مسیری روشن برای نوآوری و دستیابی به فناوری‌های مرز دانش ایجاد می‌کند. برگزاری مسابقات برنامه‌نویسی به عنوان یکی از ارکان اصلی این توسعه، نقشی اساسی در ارتقای دانش و مهارت‌های متخصصان و همچنین ترغیب جوانان به ورود به این رشته‌های پرمخاطب دارد.
به همین مناسبت، فرصتی را مغتنم شمردیم تا در گپی صمیمانه با دکتر حمیدرضا ضرابی‌زاده، رئیس دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف، به بررسی جریان شکل‌گیری مسابقات برنامه‌نویسی رایان بپردازیم. در این مصاحبه، ایشان به تفصیل به چگونگی شکل‌گیری ایده رایان، اهداف و چشم‌انداز‌های این مسابقات بین‌المللی پرداخته‌اند.
در ادامه، شما را به خواندن این گفتگو دعوت می‌کنیم تا از زاویه دید مدیر این رویداد مهم، با ابعاد مختلف این مسابقات آشنا شوید:
جناب دکتر ضرابی‌زاده، مسابقات بین‌المللی برنامه‌نویسی رایان با استقبال گسترده‌ای از سراسر جهان مواجه شده است. به عنوان یکی از دست‌اندرکاران این رویداد، بفرمایید چه هدفی را دنبال می‌کنید؟
با سپاس از شما، همانطور که می‌دانید، دنیای امروز بر پایه فناوری اطلاعات و علوم کامپیوتر شکل گرفته است. ما در مسابقات رایان، به دنبال ایجاد بستری برای شکوفایی استعداد‌ها و تقویت مهارت‌های فنی جوانان در این حوزه هستیم. هدف ما صرفاً برگزاری یک رقابت نیست، بلکه تلاش می‌کنیم تا با برگزاری این مسابقات، به توسعه و پیشرفت کشور در زمینه فناوری اطلاعات کمک کنیم.
چه مزایایی برای شرکت کنندگان در این مسابقات در نظر گرفته شده است؟
مسابقات رایان مزایای متعددی برای شرکت کنندگان دارد. اولاً، شرکت در این مسابقات باعث ارتقای توانمندی‌های فنی و تخصصی شرکت‌کنندگان در زمینه برنامه‌نویسی، حل مسائل پیچیده و تفکر الگوریتمی می‌شود. ثانیاً، این مسابقات به تقویت مهارت حل مسئله، که یکی از مهمترین مهارت‌های مورد نیاز در دنیای امروز است، کمک می‌کند. از سوی دیگر، حضور در این رقابت‌ها، فرصت‌های شغلی متعددی را برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند؛ چرا که بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها به دنبال جذب افراد ماهر در زمینه برنامه‌نویسی و الگوریتم‌ها هستند. همچنین، حضور برنامه‌نویسان ایرانی در مسابقات جهانی و رقابت با دانشگاه‌های بزرگ دنیا امکان حضور موثرتر کشور در عرصه‌های بین‌المللی را فراهم می‌کند.
یکی از اهداف مسابقات رایان، ترویج مهندسی و علم کامپیوتر در کشور است. چگونه می‌خواهید به این هدف دست یابید؟
بله، یکی از اهداف مهم ما، ایجاد انگیزه در جوانان برای ورود به رشته‌های مهندسی و علوم کامپیوتر است. مسابقات رایان، با ارائه مسائل جذاب و چالش‌برانگیز، می‌تواند انگیزه مضاعفی برای جوانان ایجاد کند تا در این رشته‌ها تحصیل کنند و به پژوهش و توسعه فناوری‌های جدید بپردازند. همچنین، با برگزاری این مسابقات در سطح بین‌المللی، تلاش می‌کنیم تا جایگاه ایران را در زمینه علم و فناوری ارتقا دهیم و مرجعیت علمی منطقه را کسب کنیم.
شما اشاره کردید که مسابقات رایان، به جذب استعداد‌های جوان کمک می‌کند. چگونه این اتفاق می‌افتد؟
مسابقات برنامه‌نویسی، فرصتی مناسب برای شناسایی و حمایت از استعداد‌های جوان در زمینه برنامه‌نویسی است. با برگزاری این مسابقات، ما می‌توانیم استعداد‌های درخشان را شناسایی کنیم و به آنها کمک کنیم تا در صنعت داخلی مشغول به کار شوند و ماندگاری آنها در کشور افزایش یابد. همچنین، این مسابقات، فرصتی برای تعامل و تبادل نظر بین برنامه‌نویسان از سراسر جهان است.
مسابقات رایان، رقابت‌محور هم هست؟
بله، یکی از اهداف ما ایجاد انگیزه رقابت در بین شرکت کنندگان است. این مسابقات فرصتی است تا شرکت کنندگان با دیگران به رقابت بپردازند و توانایی‌های خود را بسنجند. رقابت سازنده به شرکت کنندگان انگیزه می‌دهد تا توانایی‌های خود را بهبود بخشند.
آقای دکتر، لطفاً در مورد گستردگی این مسابقات و تعداد شرکت‌کنندگان توضیح دهید.
مسابقات رایان به معنای واقعی کلمه یک رویداد جهانی بود. مرحله‌ی انتخابی این مسابقات با شرکت بیش از ۲۵ هزار نفر از بهترین برنامه‌نویسان سراسر دنیا برگزار شد. این رقابت‌ها با میزبانی دانشگاه صنعتی شریف و با حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برگزار شد. برنامه‌نویسان برتر از ۱۴۰ کشور مختلف دنیا در این رقابت شرکت کردند که از نظر تعداد شرکت‌کننده به ترتیب کشور‌های هند، بنگلادش، چین، روسیه، مصر، ایران، ویتنام، قزاقستان، آمریکا و ژاپن بیش‌ترین آمار را به خود اختصاص دادند.
این آمار‌ها واقعا قابل توجه هستند. آیا می‌توانید جزئیات بیشتری از حضور کشور‌ها در قاره‌های مختلف ارائه دهید؟
حتماً. خوشبختانه شاهد حضور پررنگ برنامه‌نویسان از سراسر جهان بودیم:
۴۶ کشور از قاره‌ی اروپا در این مسابقات شرکت کردند، از جمله آلمان، بریتانیا، اسپانیا، رومانی، لهستان و…
۳۸ کشور از قاره‌ی آسیا در این مسابقات شرکت داشتند، از جمله چین، هند، بنگلادش، ویتنام، ایران، قزاقستان، ژاپن و…
۲۴ کشور از قاره‌ی آفریقا در این مسابقات حضور داشتند، از جمله مصر، تونس، مراکش، اتیوپی، نیجریه و…
۱۸ کشور از قاره‌ی آمریکا در این رقابت‌ها شرکت کردند، از جمله ایالات متحده، برزیل، مکزیک، کانادا و…
۱۱ کشور از قاره‌ی اقیانوسیه و ۳ کشور از قاره‌ی جنوبگان نیز در این مسابقات شرکت داشتند.
دکتر ضرابی‌زاده با توجه به حضور شرکت‌کنندگانی از سراسر جهان، آیا این مسابقات به ارتقای سطح علمی کشور هم کمک می‌کند؟
بله قطعاً. مسابقات رایان، مسائل پیچیده و جدیدی را به شرکت‌کنندگان ارائه می‌دهد که آنها را به تحقیق و توسعه روش‌های نوین ترغیب می‌کند. این امر، به نوبه خود به توسعه دانش و فناوری در حوزه مهندسی و علوم کامپیوتر کمک می‌کند. ضمن اینکه حضور برنامه نویسان ایرانی در این مسابقات فرصتی است تا در سطح جهانی با رقبا تعامل کرده و سطح دانش خود را ارتقا دهند.
در پایان مسابقه، برترین‌ها از کدام کشور‌ها بودند؟
در پایان مسابقه و بر اساس میانگین امتیازات سه نفر برتر هر کشور، کشور‌هایی که حداقل سه شرکت‌کننده در بین ۲۰۰ نفر برتر داشتند، به ترتیب چین، ژاپن، آمریکا، هنگ‌کنگ، روسیه، کانادا، کره جنوبی، ایران، لهستان، تایوان، ویتنام، هند و قزاقستان توانستند رتبه‌های برتر این مسابقه را کسب کنند.
با توجه به استقبال خوب از مسابقه، برنامه شما برای ادامه این مسیر چیست؟
ما بسیار خرسندیم که مسابقات رایان با این استقبال گسترده روبرو شده است. در همین راستا، مفتخریم اعلام کنیم که مرحله نهایی مسابقات بین‌المللی رایان، با حضور حدود ۱۰۰ برنامه‌نویس برگزیده از مسابقات انتخابی، به صورت حضوری در بهار سال ۱۴۰۴ به میزبانی دانشگاه صنعتی شریف در شهر تهران برگزار خواهد شد.
دکتر در این دوره، شاهد یک رویکرد جالب بودیم و آن هم طرح سوالات با محوریت تاریخ و فرهنگ ایران بود. در این مورد بیشتر توضیح می‌دهید؟
بله، دقیقاً. ما در مسابقات رایان، علاوه بر تمرکز بر جنبه‌های فنی برنامه‌نویسی، تلاش کردیم تا با گنجاندن سوالاتی با محوریت فرهنگ و تاریخ ایران، بعد تازه‌ای به این رقابت‌ها ببخشیم. ما بر این باوریم که برنامه‌نویسان نه تنها باید در زمینه فنی مهارت داشته باشند، بلکه باید با فرهنگ و تاریخ کشور خود نیز آشنا باشند.
مسابقه در چه بازه زمانی برگزار شد؟
برنامه‌نویسان شرکت‌کننده در این مسابقه، طی یک رقابت فشرده سه ساعته، به پاسخ‌گویی به این سوالات پرداختند. رقابت بسیار نزدیک بود و همه شرکت کنندگان با انگیزه بالایی در این مسابقه شرکت کردند.
در نهایت بفرمایید جوایز مرحله نهایی به چه صورت است؟
در مرحله نهایی، شرکت‌کنندگان علاوه بر دعوت به حضور در ایران، برای کسب جوایز ارزنده‌ای به رقابت خواهند پرداخت. نفر اول مدال طلا و ۱۵ هزار دلار، نفر دوم مدال نقره و ۱۰ هزار دلار و نفر سوم مدال برنز و ۵ هزار دلار جایزه نقدی دریافت خواهند کرد. همچنین، نفرات چهارم تا ششم هر کدام ۲ هزار دلار و نفرات هفتم تا دهم هر کدام ۱ هزار دلار جایزه نقدی دریافت خواهند کرد.
رایان؛ گامی بلند در جهت پیشرفت و نوآوری
مسابقات بین‌المللی برنامه‌نویسی رایان، نه تنها یک رقابت، بلکه یک رویداد فرهنگی و علمی است که با هدف ارتقای دانش، تقویت مهارت‌ها و ایجاد انگیزه در میان جوانان و متخصصان حوزه فناوری اطلاعات برگزار می‌شود. این مسابقات، گامی بلند در جهت پیشرفت و نوآوری در عرصه فناوری اطلاعات و توسعه دانش و استعداد‌های این حوزه در کشور عزیزمان ایران به شمار می‌رود. امید است که این رویداد، به نقطه عطفی در تاریخ برنامه‌نویسی کشور تبدیل شود و زمینه‌ساز موفقیت‌های بزرگ‌تری در این زمینه باشد.