۳۱ ژانویه در تاریخ؛ از استفاده کردن سلاح شیمیایی در جنگ جهانی اول تا قیام بزرگ مردم چین

در ۳۱ ژانویه ۱۲۲۱ میلادی (۶۱۸ هجری قمری / ۵۹۹ هجری خورشیدی)، نبرد پروان میان سپاه مغول و نیروهای سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه به پایان رسید و نخستین شکست مغولان از آغاز لشکرکشی چنگیزخان به ایران ثبت شد. در این نبرد، ۴۵ هزار مغول به فرماندهی قوتوقو (امیرزاده مغول) در برابر ۶۰ هزار سرباز ایرانی به فرماندهی جلال‌الدین جنگیدند.

سلطان جلال‌الدین پس از سقوط نیشابور، به شرق خراسان (افغانستان امروزی) عقب‌نشینی کرد و در تخارستان یک واحد نظامی مغول را شکست داد. این پیروزی باعث شد مردم شهرهای دیگر علیه مغول‌ها قیام کنند. اما در پاسخ، نیروهای مغول به فرماندهی تولی خان (پسر چنگیزخان) با خشونت تمام نیشابور را ویران کردند و بیش از ۱.۷ میلیون نفر را قتل‌عام کردند.

۶۱۹ سال بعد، در ۲ نوامبر ۱۸۴۰، در همین منطقه میان نیروهای پشتون به رهبری دوست‌محمدخان و ارتش انگلیس نبردی رخ داد که سرآغاز جنگ‌های استقلال افغانستان شد.

۱۸۵۰ میلادی - آغاز قیام بزرگ مردم چین علیه سلطنت منچو

در ۳۱ ژانویه ۱۸۵۰ میلادی، قیام تای‌پینگ‌ها یا "اراده خلق‌ها" علیه خاندان سلطنتی منچو آغاز شد. این شورش که به تقسیم عادلانه زمین، برابری زن و مرد و برقراری اصول برادری تأکید داشت، ناشی از فقر شدید و سلطه استعماری قدرت‌های خارجی بود.

این قیام ۱۴ سال ادامه یافت و بخش‌های جنوبی چین را تحت تأثیر قرار داد. اما سرانجام، با دخالت انگلیس و فرانسه و حمایت آن‌ها از خاندان منچو، سرکوب شد و صدها هزار نفر در این درگیری جان باختند.

۱۹۱۵ میلادی - استفاده از سلاح شیمیایی در جنگ جهانی اول

در ۳۱ ژانویه ۱۹۱۵، ارتش آلمان برای اولین بار در تاریخ، سلاح شیمیایی (گاز خفه‌کننده) را در جبهه روسیه علیه نیروهای این کشور به کار برد. این سلاح در نبرد بولیمو (Battle of Bolimow) در لهستان استفاده شد.

این حمله بخشی از تلاش ارتش نهم آلمان برای پیشروی به سمت ورشو بود، اما به دلیل شرایط آب‌وهوایی و برف سنگین، هر دو طرف عملیات نظامی خود را به تعویق انداختند.

۱۹۴۳ میلادی - پایان نبرد استالینگراد با تسلیم فیلدمارشال پاولوس

در ۳۱ ژانویه ۱۹۴۳، نبرد سنگین استالینگراد که از ۱۷ ژوئیه ۱۹۴۲ آغاز شده بود، با تسلیم فیلدمارشال فردریک پاولوس (Friedrich Paulus)، فرمانده ارتش ششم آلمان، به پایان رسید. این نبرد یکی از مهم‌ترین نقاط عطف جنگ جهانی دوم بود.

۲۷۰ هزار سرباز آلمانی و متحدانشان در این نبرد شرکت داشتند و تلفات طرفین به ۷۴۳ هزار نفر رسید. هیتلر، به امید جلوگیری از تسلیم شدن نیروهایش، پاولوس را یک روز قبل از تسلیم شدن به درجه فیلدمارشالی ارتقا داد، زیرا هیچ فیلدمارشالی در تاریخ آلمان تا آن زمان تسلیم نشده بود. اما پاولوس تصمیم گرفت تسلیم شود و تا ۱۹۵۳ در اسارت شوروی باقی ماند.

۱۹۵۸ میلادی - پرتاب اولین ماهواره آمریکا به فضا

در ۳۱ ژانویه ۱۹۵۸، ایالات متحده آمریکا اولین ماهواره خود، اکسپلورر ۱ (Explorer 1) را به فضا پرتاب کرد. این مأموریت آغازگر رقابت فضایی آمریکا و شوروی بود و منجر به کشف کمربند وان آلن شد که زمین را در برابر پرتوهای کیهانی محافظت می‌کند.

۱۳۵۷ شمسی - آماده‌سازی برای بازگشت امام خمینی (ره)

در ۱۱ بهمن ۱۳۵۷، خبرگزاری‌ها اعلام کردند که امام خمینی (ره) ساعت ۳:۳۰ بامداد به وقت تهران از پاریس به ایران پرواز خواهد کرد و بین ۹ تا ۹:۳۰ صبح ۱۲ بهمن به تهران خواهد رسید. در پی انتشار این خبر، میلیون‌ها نفر از مردم ایران برای استقبال از رهبر انقلاب وارد تهران شدند.

• ۱۵۴۳ میلادی - توکوگاوا ایه‌یاسو، بنیان‌گذار شگون‌سالاری توکوگاوا در ژاپن.
• ۱۷۹۷ میلادی - فرانتس شوبرت، آهنگساز اتریشی.
• ۱۹۲۹ میلادی - رودولف لودویگ موسباور، فیزیکدان آلمانی و برنده جایزه نوبل فیزیک ۱۹۶۱.
• ۱۹۸۹ میلادی - جاستین تیمبرلیک، خواننده و بازیگر آمریکایی.
• ۱۳۴۹ شمسی - لی یونگ آئه، بازیگر کره‌ای.

درگذشت‌های مهم 

• ۱۶۰۶ میلادی - گای فاکس، رهبر توطئه باروت در بریتانیا.
• ۱۹۳۳ میلادی - جان گالزورثی، نویسنده انگلیسی و برنده جایزه نوبل ادبیات ۱۹۳۲.
• ۱۳۸۷ شمسی - صفر ایرانپاک، فوتبالیست ایرانی.