دستیابی ایران به کشت سلولی گیاهی برای تولید ترکیبات ضد سرطان
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از بنیاد ملی علم ایران، حسن‌پور با مدرک دکتری تخصصی زیست‌شناسی-فیزیولوژی گیاهی، دانشیار گروه فیزیولوژی هوافضایی پژوهشگاه هوافضا درباره این طرح توضیح داد: گیاهان جزء ذخایر و منابع ژنتیکی هستند. تجارت جهانی روزافزون گیاهان دارویی، نسل گونه‌های مختلف را با خطر انقراض مواجه کرده است. استفاده مطلوب و منطقی از این منابع که به لحاظ فناوری بسیار کم هزینه‌تر و ساده‌تر از صنایع دارویی شیمیایی است، می‌تواند ضمن تأمین بخشی از نیاز‌های عمده بهداشتی و درمانی جامعه، از خروج ارز جلوگیری کرده و مانع گسترش وابستگی به خارج کشور شود.
وی افزود: استفاده از روش‌های بیوتکنولوژی نظیر کشت سوسپانسیون سلول و بافت می‌تواند به حفظ این سرمایه‌های ملی کمک کند و از این طریق به توسعه پایدار این گیاه در جامعه دست یافت.
وی ادامه داد: عروسک پشت پرده، گیاهی یک یا چند ساله است که در نواحی معتدل جهان رشد می‌کند. این گیاه دارای خواص درمانی ضد سرطان و ضد دیابت بوده و امروزه مورد توجه بسیاری قرار گرفته است و نیاز به مطالعه بیشتر دارد.
این محقق و پژوهشگر با اشاره به اهمیت تکثیر گیاه عروسک پشت پرده گفت: با توجه به ارزشمندی ترکیب فیزالین در اجرای این طرح پژوهشی به دنبال باززایی و تکثیر گیاه از طریق کشت بافت و سلول برای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از ذخایر ژنتیکی آنها بودیم.
حسن‌پور ادامه داد: تلاش در جهت تأمین نیاز صنایع دارویی به مواد اولیه و دستیابی به دانش فنی کشت سوسپانسیون و لاین سلولی گیاه از دیگر اهداف پیگیری شده در این طرح بود.
وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر پژوهش‌های قابل توجهی برای درک عوامل محدودکننده تولید ترکیبات دارویی صورت گرفته و سازوکار‌هایی نیز برای افزایش این ترکیبات در کشت سلولی معرفی شده است. این سازوکار‌ها کشت سوسپانسیون سلولی، انتخاب لاین سلولی، کشت سلول‌ها در داربست و بهینه‌سازی شرایط کشت را شامل می‌شود.
این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: در این تحقیق، بذر‌ها پس از استریل در محیط کشت قرار گرفتند و از گیاهچه‌های حاصل برای القای کالوس و کشت سوسپانسیون سلولی استفاده شد. سپس سلول‌ها تحت شدت خاص میدان مغناطیسی قرار گرفته و محتوای متابولیت‌های دارویی آنها تحریک شد.
حسن‌پور در پایان گفت: نتایج حاصل از این پژوهش، علاوه بر حفظ ذخایر ژنتیکی گونه‌های دارویی بومی و با ارزش کشور، راه را برای تولید نیمه‌صنعتی متابولیت‌های دارویی در شرایط آزمایشگاهی و توسعه تکنولوژی کشت سلولی فراهم کرده تا در رفع وابستگی کشور به مواد اولیه دارویی کوشا باشیم.