۱ مارس در تاریخ؛ از خلع ناپلئون سوم تا تصرف اندلس توسط اعراب مسلمانان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ روز ۱ مارس اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی در جهان دارد. در ادامه به مرور برخی از مهمترین رویداد‌های آن می‌پردازیم.

 ۱۵۶۲ - وقوع فاجعه واسی و آغاز جنگ‌های مذهبی اروپا

در قرن شانزدهم میلادی، ظهور مذهب پروتستان و جدایی آن از کلیسای کاتولیک، زمینه‌ساز درگیری‌های مذهبی در اروپا شد. در ۱۷ ژانویه ۱۵۶۲، نایب‌السلطنه فرانسه، شارل نهم، طی فرمانی، آزادی‌هایی را برای پیروان این مذهب در نظر گرفت. این اقدام می‌توانست به کاهش تنش‌ها کمک کند، اما در ۱ مارس همان سال، هنگام عبور رهبر کاتولیک‌ها از شهر واسی، درگیری شدیدی میان طرفداران دو مذهب رخ داد که منجر به کشته شدن ۲۳ پروتستان شد. این حادثه، نقطه آغاز جنگ‌های مذهبی فرانسه بود که طی هشت مرحله از سال ۱۵۶۲ تا ۱۵۹۸ ادامه یافت.

در مراحل نخستین، جنگ‌ها به سود پروتستان‌ها پیش رفت، اما این درگیری‌ها سرانجام پس از ۳۶ سال، با صدور فرمان نانت توسط هانری چهارم به پایان رسید. بر اساس این فرمان، آزادی‌های مذهبی از جمله حق عبادت خصوصی و عمومی، حقوق مدنی و بقای کلیسای پروتستان تضمین شد. بااین‌حال، در دوران سلطنت لوئی چهاردهم، این فرمان لغو و بار دیگر محدودیت‌هایی علیه پروتستان‌ها اعمال شد.

 ۱۸۶۸ - انتشار نخستین نشریه انقلابی زنان در آمریکا

در اول ژانویه ۱۸۶۸، سوزان آنتونی، از فعالان حقوق زنان در آمریکا، نشریه‌ای با نام «انقلاب» را منتشر کرد. اما تنها دو ماه بعد، در ۱ مارس همان سال، با همکاری الیزابت استانتون، نام این نشریه را به «منادی حق» تغییر داد.

این نشریه در ابتدا به دفاع از حق رأی زنان در انتخابات پرداخت، اما به‌تدریج موضوعاتی مانند برابری حقوق و دستمزد، حمایت از اتحادیه‌های کارگری و حق طلاق را نیز مطرح کرد. در ادامه، حتی انتخاب زنان به‌عنوان کشیش در کلیساهای کاتولیک را خواستار شد.

با وجود مشکلات مالی، سوزان آنتونی به انتشار این نشریه ادامه داد تا اینکه جورج ترین، یکی از فعالان سیاسی، تمامی هزینه‌های آن را بر عهده گرفت. این نشریه، یکی از تأثیرگذارترین رسانه‌های آن زمان در مبارزات زنان برای دستیابی به حقوق برابر محسوب می‌شود.

 ۱۸۷۱ - خلع ناپلئون سوم و پایان سلطنت در فرانسه

لویی ناپلئون، برادرزاده ناپلئون بناپارت، در سال ۱۸۴۸ میلادی به عنوان رئیس‌جمهور فرانسه انتخاب شد. او مدتی بعد خود را امپراتور ناپلئون سوم نامید و ۱۸ سال در این مقام باقی ماند.

با شکست سنگین فرانسه در برابر آلمان در جنگ سال ۱۸۷۰، مجلس ملی فرانسه در ۱ مارس ۱۸۷۱، ناپلئون سوم را از سلطنت خلع کرد و نظام سلطنتی را منحل نمود. بدین ترتیب، جمهوری سوم فرانسه آغاز شد و سلطنت در این کشور برای همیشه پایان یافت.

۷۱۴ - تکمیل تصرف اندلس توسط اعراب مسلمان

در سال ۷۱۱ میلادی، سپاهیان عرب مسلمان به فرماندهی طارق بن زیاد از طریق تنگه جبل‌الطارق وارد اسپانیا شدند و در نبردی سرنوشت‌ساز، سپاه رودریک، پادشاه ویزوگوت‌ها را شکست دادند. طی سه سال، مناطق جنوبی اسپانیا به‌طور کامل تحت کنترل مسلمانان درآمد و به اندلس معروف شد.

در ۱ مارس ۷۱۴، روند تصرف اندلس به پایان رسید و اعراب حکومت خود را در این منطقه تثبیت کردند. سال‌ها بعد، سپاهیان مسلمان از طریق اندلس وارد خاک فرانسه شدند و تا پواتیه پیشروی کردند، اما در این نبرد از نیروهای شارل مارتل شکست خوردند و به اسپانیا بازگشتند.

۱۸۱۱ - قتل‌عام ممالیک توسط محمدعلی پاشا در مصر

محمدعلی پاشا، فرمانروای مصر، برای از بین بردن نفوذ اشراف ممالیک، تصمیم گرفت تمامی رهبران آن‌ها را از بین ببرد. در ۱ مارس ۱۸۱۱، او سران ممالیک را به یک ضیافت در کاخ خود دعوت کرد و در حالی که آن‌ها بی‌خبر از نقشه‌اش بودند، به نیروهایش دستور داد تمامی ۵۰۰ تن از ممالیک را به قتل برسانند.

پس از این قتل‌عام، محمدعلی پاشا اقدام به تخریب قلعه‌های ممالیک و تصاحب دارایی‌های آن‌ها کرد و با این کار، حاکمیت ممالیک در مصر به پایان رسید. این واقعه یکی از مهم‌ترین اقدامات محمدعلی برای تثبیت قدرت خود در مصر بود.

زادروزها

• ۱۹۲۲ – اسحاق رابین، پنجمین نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
• ۱۹۵۳ – کارلوس کی‌روش، مربی فوتبال پرتغالی و سرمربی پیشین تیم ملی ایران
• ۱۹۵۶ – دالیا گریبائوسکایته، رئیس‌جمهور لیتوانی و کمیسر سابق اتحادیه اروپا
• ۱۹۶۹ – خاویر باردم، بازیگر اسپانیایی و برنده جایزه اسکار
• ۱۹۹۴ – جاستین بیبر، خواننده و ترانه‌سرای کانادایی

درگذشت‌ها

• ۱۴۳۱ – مارتین پنجم، دویست و ششمین پاپ کلیسای کاتولیک
• ۱۷۹۲ – لئوپولد دوم، امپراتور مقدس روم و پادشاه اتریش
• ۱۹۱۱ – یاکوبوس وانت‌هوف، فیزیکدان و شیمیدان هلندی
• ۱۹۳۸ – گابریله دانونزیو، شاعر و نویسنده ایتالیایی