۱۶ آوریل در تاریخ؛ از قرارداد صلح ایران و عثمانی تا شکل‌گیری اصطلاح جنگ سرد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ روز ۱۶ آوریل اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی در جهان دارد. در ادامه به مرور برخی از مهمترین رویداد‌های آن می‌پردازیم.

 ۱۶۱۳- قرارداد صلح ایران و عثمانی پس از سه سال جنگ

در ۱۶ آوریل ۱۶۱۳ میلادی، مذاکرات صلح میان ایران و امپراتوری عثمانی در اصفهان با امضای یک قرارداد رسمی پایان یافت. بر پایه این توافق، دولت عثمانی از تمامی ادعاهای خود در منطقه قفقاز صرف‌نظر کرد.

این قرارداد پس از سلسله جنگ‌هایی در مناطق اَیرَوان، قارص و وان امضا شد. در این نبردها، ارتش نوسازی‌شده صفوی که بر اساس نظام وظیفه عمومی (هر خانواده یک سرباز) تشکیل شده بود، برای نخستین بار به میدان آمد و در تمامی درگیری‌ها پیروز شد.

پیش از این، نیروی نظامی صفویه متشکل از قزلباش‌ها و قبایل خاص بود که بیشتر از فرماندهان طایفه‌ای تبعیت می‌کردند تا ساختار ارتش مرکزی.

 ۱۹۴۷- شکل‌گیری اصطلاح «جنگ سرد» در ادبیات سیاسی جهان

در پی تنش‌های پس از جنگ جهانی دوم میان ایالات متحده و شوروی، رقابت تبلیغاتی، اطلاعاتی و روانی میان دو بلوک شرق و غرب شدت گرفت.

در ۱۶ آوریل ۱۹۴۷، «برنارد باروخ»، سیاستمدار آمریکایی، برای نخستین بار از واژه «جنگ سرد» برای توصیف این وضعیت استفاده کرد. این اصطلاح به سرعت وارد فرهنگ سیاسی بین‌المللی شد.

ویژگی‌های جنگ سرد شامل رقابت تسلیحاتی، جنگ‌های نیابتی، تبلیغات سنگین، نبود گفت‌وگوی مؤثر و ایجاد پیمان‌های نظامی از جمله ناتو و ورشو بود. این کشمکش جهانی تا اوایل دهه ۹۰ میلادی ادامه یافت.

 ۱۹۷۵- تسلط خمر روژ بر کامبوج در یک کودتای خونین

در ۱۶ آوریل ۱۹۷۵، گروه چریکی خمر روژ پس از پنج سال جنگ، کنترل کامبوج را به‌دست گرفت و روز بعد پایتخت این کشور، پنوم‌پن، را نیز تصرف کرد.

رژیم کمونیستی افراطی به رهبری «پل پوت»، پس از تغییر نام کشور به «کامپوچیه»، نظام سرمایه‌داری و پولی را منحل کرد، شهرنشینان را به کار اجباری در روستاها فرستاد و هزاران نفر در این فرایند جان باختند.

این حکومت افراطی تا سال ۱۹۷۹ و تا زمانی که از حمایت ویتنام برخوردار بود، در قدرت باقی ماند، اما با ادعای ارضی علیه ویتنام، توسط همین کشور سرنگون شد.

زادروزها

• ۱۳۱۹م – ژان دوم، پادشاه فرانسه

• ۱۸۴۴م – آناتول فرانس، نویسنده فرانسوی و برنده جایزه نوبل ادبیات

• ۱۸۸۹م – چارلی چاپلین، کمدین و اسطوره تاریخ سینما

• ۱۹۲۴م – هنری مانچینی، آهنگساز آمریکایی ایتالیایی‌تبار

• ۱۹۲۷م – پاپ بندیکت شانزدهم، رهبر پیشین کلیسای کاتولیک رم

• ۱۹۲۸م – سلما الخضراء الجیوسی، نویسنده و مترجم فلسطینی

• ۱۹۴۰م – مارگریت دوم، ملکه دانمارک

 درگذشت‌ها

• ۱۸۲۸م – فرانسیسکو گویا، نقاش برجسته اسپانیایی

• ۱۹۹۷م – رولان توپور، نویسنده و تصویرگر فرانسوی