چرا احتمال نقض حکم اعدام تتلو در دیوان عالی کشور بالاست؟
محمد مهاجری، وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو در رابطه با پرونده امیرحسین مقصودلو ملقب به امیر تتلو اظهار داشت: درباره امیر تتلو که حکم اعدامش در روز‌های اخیر صادر شده و اکنون پرونده در دیوان عالی کشور در حال بررسی است. سخن‌ها بسیار است و بازار شایعات نیز در فضای مجازی داغ شده؛ از جمله اینکه اعلام شده ایشان به سلول انفرادی منتقل شده که در عرف، زمزمه‌های طناب دار یا چوبه دار را به ذهن متبادر می‌کند و می‌تواند در نگاه جامعه اثرگذار باشد.
وی افزود: در این گفت‌و‌گو شاید بهتر باشد بگوییم که به نظر می‌رسد آقای تتلو اعدام نمی‌شود؛ یا دقیق‌تر اینکه آقای تتلو نباید اعدام شود. در گفت‌وگویی که پیش‌تر داشتیم و در فضای رسانه‌ای نیز بازتاب گسترده‌ای یافت، مطرح کردیم که اگر آقای تتلو با اتهام «افساد فی الارض» مواجه می‌شد، طبق ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی، احتمال مجازات اعدام برای ایشان وجود داشت. اما اگر مسیر پرونده از مسیر افساد فی الارض می‌گذشت، احتمال نقض حکم اعدام ضعیف‌تر می‌بود. اکنون باید کلیدواژه که "آقای تتلو اعدام نمی‌شود"، را از منظر حقوقی این موضوع تحلیل کنیم.
مهاجری گفت: طبق اخبار منتشره و اطلاعاتی که وکلای پرونده آقای تتلو منتشر کرده‌اند، دلیل صدور حکم اعدام برای ایشان اتهام «ساب‌النبی» است. ساب‌النبی به معنای اهانت یا نسبت ناروایی به پیامبر اسلام یا ائمه معصومین است که در صورت اثبات، مجازات اعدام برای آن در نظر گرفته شده است.
وی افزود: اما نکته‌ای که باعث می‌شود احتمال عدم اجرای حکم اعدام آقای تتلو مطرح شود، ماده ۲۶۳ قانون مجازات اسلامی است. در این ماده صراحتاً ذکر شده است که اگر متهم ادعا کند که اظهاراتش از روی اکراه، غفلت، سهو، مستی، غضب، طبع زبان یا بدون توجه به معانی کلمات و یا نقل قول از دیگری بوده، ساب‌النبی محسوب نمی‌شود.
مهاجری تصریح کرد: این به این معنا نیست که اگر ساب‌النبی محسوب نشود، فرد از هر گونه مجازاتی معاف می‌شود؛ خیر، در مواد دیگر قانون مجازات اسلامی برای اهانت به پیامبران مجازات‌هایی پیش‌بینی شده است که بحثی جداگانه دارد.
این وکیل دادگستری در ادامه گفت:، اما طبق ماده ۲۶۳، صرف ادعای متهم کفایت می‌کند و نیازی به اثبات یا حتی بررسی احتمال صدق گفتار او وجود ندارد. این موضوع مبتنی بر قاعده «درأ» در فقه اسلامی است که می‌گوید حدود با بروز کوچک‌ترین شبهه ساقط می‌شوند. در ماده ۲۱۸ قانون مجازات اسلامی نیز آمده است که اگر شخصی ادعا کند و احتمال صدق گفتار وی وجود داشته باشد، حد ساقط می‌شود. اما در ماده ۲۶۳ حتی این شرط هم ذکر نشده و صرف ادعا کافی است.
وی در پایان گفت: بنابراین، اگر تتلو ادعا کند که اظهاراتش از روی غفلت یا بی‌توجهی به معانی کلمات بوده است، از منظر حقوقی دیگر ساب‌النبی محسوب نمی‌شود و مجازات اعدام او ساقط خواهد شد. پس با توجه به این نکات، به نظر می‌رسد که حکم اعدام آقای تتلو در دیوان عالی کشور نقض شود. البته باید منتظر ماند تا دیوان عالی کشور و قضات آن در روز‌های آینده رأی نهایی خود را صادر کنند.