دستورکار و شرکت کنندگان اجلاس ناتو در لاهه

 به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، شبکه خبری الجزیره قطر نوشت: رهبران سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، که شامل چندین کشور اروپایی، ایالات متحده، آمریکا و کانادا می‌شود، این هفته در لاهه هلند، برای تشکیل اجلاس سالانه این ائتلاف در بحبوحه جنگ مداوم روسیه علیه اوکراین و عدم اطمینان در مورد آینده واشنگتن در این ائتلاف، گردهم می‌آیند.

اجلاس ناتو که از روز سه‌شنبه آغاز می‌شود و دو روز طول می‌کشد، اولین اجلاسی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از زمان روی کار آمدن در ماه ژانویه برای دومین دوره ریاست جمهوری در آن شرکت می‌کند.

مارک روته، دبیرکل ناتو و نخست وزیر سابق هلند، نیز برای اولین بار ریاست این جلسه را بر عهده خواهد داشت.

جنگ اوکراین و هزینه دفاعی کشور‌های عضو ناتو که موضوع مورد توجه ویژه آمریکا بوده در دستورکار مذاکرات این اجلاس قرار دارد.

ترامپ مدتهاست که ادعا می‌کند آمریکا تحت فشار سنگین مالی است و از دیگر کشور‌ها خواسته هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دهند.

با این حال، درگیری بین ایران و رژیم اسرائیل که این هفته آمریکا به آن ملحق شد، می‌تواند اجلاس ناتو را تحت تاثیر قرار دهد.

شرکت کنندگان در اجلاس ناتو چه کسانی هستند؟

الجزیره نوشـت: در میان چندین رویداد برنامه‌ریزی‌شده برای این دو روز، تمرکز اصلی اجلاس‌های ناتو، نشست شورای آتلانتیک شمالی در ۲۵ ژوئن است که در آن سران کشور‌ها در مورد هزینه‌های امنیتی و سایر موضوعات مهم بحث خواهند کرد.

این رسانه افزود: انتظار می‌رود هر ۳۲ نفر از سران کشور‌های عضو ناتو از جمله آنها کایر استارمر نخست وزیر انگلیس، اعضای ارشد اتحادیه اروپا و نمایندگان اوکراین در این اجلاس حضور داشته باشند.

مارک کارنی، نخست وزیر کانادا، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا، پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا، دیک شوف، نخست وزیر هلند، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا یا آنتونیو کوستا، رئیس شورای اروپا اشاره شده است.

رهبران ناتو درباره مناقشه اسرائیل و ایران بحث خواهند کرد؟

الجزیره نوشت، انتظار می‌رود که شرکت کنندگان در اجلاس ناتو به مناقشه جاری بین (رژیم) اسرائیل و ایران بپردازند.

سخنگوی دولت آلمان روز جمعه در یک نشست خبری اظهار داشت که اعضای ناتو در این اجلاس درباره این درگیری بحث خواهند کرد، اما از اظهار نظر در مورد برنامه‌های نظامی خودداری کرد.

روز جمعه، سه کشور اروپایی، آلمان، فرانسه و انگلیس، در تلاش برای جلوگیری از یک جنگ طولانی در خاورمیانه، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در ژنو سوئیس، گفت‌و‌گو کردند.

چه موضوعات دیگری در دستورکار است؟

قرار است چندین موضوع مورد بحث قرار گیرد، از جمله جنگ روسیه- اوکراین و تأمین مالی ناتو.

جنگ روسیه و اوکراین از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، موضوع اصلی این اجلاس بوده و همچنان موضوع اصلی دستورکار است.

اعضای ناتو مدت‌هاست که تأکید کرده‌اند بزرگترین تهدید آنها روسیه است و در تأمین مالی اوکراین نقش کلیدی داشته‌اند.

در اجلاس ناتو ۲۰۲۴ در واشنگتن، متحدان ناتو اعلام کردند که «آینده اوکراین در ناتو است» و وعده دادند کمک‌های امنیتی بلندمدت با دستکم ۵۰ میلیارد یورو بودجه سالانه را اعطا کنند.

روته در ۱۲ ژوئن گفت که حمایت بلندمدت از اوکراین از اهمیت بالایی برخوردار است.

الجزیره در بخشی از گزارش خود آورده است: از زمان حمله روسیه، شکاف‌ها در ناتو آشکار شده است: در حالی که اعضایی مانند استونی مشتاق پیوستن اوکراین به ناتو و ارائه پشتیبانی نظامی بیشتر هستند، برخی مانند مجارستان، خواستار روابط دوستانه با روسیه هستند. در انتخابات ریاست جمهوری اخیر لهستان، موضوع پناهجویان اوکراینی در این کشور و همچنین روابط با اروپا، از نکات کلیدی گفت‌و‌گو‌ها بود.

افزایش میزان هزینه‌های دفاعی هر عضو به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی (GDP) آنها نیز موضوع مهمی است که در اجلاس ناتو درباره آن بحث خواهد شد.

در سال ۲۰۲۳، همزمان با ورود بحث جنگ روسیه- اوکراین به دومین سال خود، رهبران ناتو توافق کردند که هزینه‌های بودجه دفاعی ملی خود را تا سال ۲۰۲۴ به دستکم ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش دهند، که این رقم از آستانه قبلی ۱.۵ درصد بیشتر است. با این حال، همه اعضا این کار را انجام نداده‌اند و تنها ۲۲ کشور عضو به این هدف دست یافته‌اند. بلژیک، کانادا، کرواسی، ایتالیا، لوکزامبورگ، مونته‌نگرو، پرتغال، اسلوونی و اسپانیا در سال ۲۰۲۴ در تحقق این هدف ناکام ماندند.

متحدان ناتو نیز مورد انتقاد دولت ترامپ قرار گرفته‌اند که این اتحاد را به اتکای بیش از حد به بودجه ایالات متحده متهم می‌کند.

رهبری اتحادیه اروپا بر ناتو

روزنامه فایننشال تایمز در ماه مارس گزارش داد که کشور‌های اروپایی به طور فزاینده‌ای به دنبال افزایش نقش رهبری خود در صورت خروج یکجانبه ترامپ از ناتو هستند.

این روزنامه گزارش داد که انگلیس، فرانسه، آلمان و کشور‌های شمال اروپا از جمله کشور‌هایی بودند که در بحث‌های غیررسمی، اما ساختاریافته در مورد سازماندهی مجدد امور مالی این بلوک برای انعکاس هزینه‌های بیشتر اروپا شرکت داشتند و امیدوار بودند که پیش از اجلاس، طرحی را به ایالات متحده ارائه دهند.

اگرچه ترامپ اعلام نکرده است که ایالات متحده از ناتو خارج خواهد شد، اما موضع ناراضی واشنگتن باعث شده است که اتحادیه اروپا برای خروج سخت از این اتحاد آماده شود. مذاکرات احتمالاً می‌تواند به پیشنهاد احتمالی اتحادیه اروپا منجر شود.

برآورد‌ها نشان می‌دهد ایالات متحده در سال ۲۰۲۴میلادی، ۳.۱۹ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور دفاعی کرده است. این رقم نسبت به ۳.۶۸ درصد یک دهه پیش، زمانی که همه اعضا در ابتدا قول افزایش هزینه‌ها را پس از الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین به روسیه داده بودند، کاهش یافته است.

به گزارش فایننشال تایمز، حدود پنج تا ۱۰ سال طول می‌کشد تا هزینه‌های اتحادیه اروپا افزایش یابد تا قابلیت جایگزینی با توانایی‌های فعلی ایالات متحده را پیدا کند.