از حرف‌های عباسیان تا جشنواره جام‌جم

به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، برنامه «هفت» دیشب کاملاً تحت تأثیر جشنواره فیلم فجر و متن و حواشی سی و یکمین دوره آن بود که چهار روز دیگر آغاز خواهد شد.

در بخش های مختلف برنامه، این رویکرد وجود داشت و رنگ جشنواره همه قسمت های هفت دیشب را در بر گرفته بود؛ از اخبار بخش «در آرزوی سیمرغ» گرفته تا حرف های دبیر جشنواره و از گزارش های حواشی ستاد برگزاری جشنواره گرفته تا مسابقه پیامکی.

برنامه شب گذشته «هفت» 6 بهمن ماه به گفت و گو با محمدرضا عباسیان، دبیر جشنواره سی و یکم فیلم فجر و همچنین گفت و گو با مهدی فرجی، دبیر دومین جشنواره فیلم جام جم اختصاص داشت؛ نقد فیلم سینمایی «گیرنده» با حضور مهرداد غفارزاده، کارگردان فیلم، بخش دیگر برنامه شب گذشته بود.

در ابتدای برنامه محمود گبرلو، مجری و سردبیر برنامه با اشاره به نزدیک شدن به سال 92 عنوان کرد: فیلم های جشنواره امسال قرار است در سال آینده به نمایش درآیند، پس خوب است امسال به دور از حواشی و اتفاقاتی که پیش آمد برای سینما تصمیم بگیریم؛ سینمای ایران در سال 92 باید عادلانه و منصفانه باشد، اگر در آرامش کامل به ارزیابی بپردازیم، می توانیم برای مخاطبان سال پرباری را رقم بزنیم؛ سینما بستر اندیشه است و باید با گفت و گو به نتایج مورد نظر دست یابیم.

وی در ادامه صحبت هایش با بیان اینکه بزودی در برنامه هفت، فیلم های تاریخی سینما هم بررسی می شود، گفت: این برنامه متعلق به سینمای ایران است و قرار نیست فیلم های خارجی در آن مورد بررسی قرار گیرد.

همچنین در بخش دیگری از برنامه، گبرلو در کمال ناباوری اعلام کرد که ساعاتی قبل «مسعود بهنام»، صداگذار شناخته شده سینمای ایران که در حال صداگذاری فیلم «حوض نقاشی» به کارگردانی مازیار میری بود، دار فانی را وداع گفت.

آمار فروش فیلم ها و از هفت تا 7، بخش بعدی برنامه شب گذشته بود.

در ادامه نیز علی وزیریان، کارگردان فیلم «یک سطر واقعیت» مهمان تلفنی برنامه شد و درباره نامه ای که به مدیران حوزه هنری نوشته، توضیحاتی داد.

وی عنوان کرد: تحریم شامل یکسری از فیلم های سینمای ایران شده، اما معتقدم که رفتار خصمانه مسئله دیگری است که حوزه هنری با فیلم من داشته است؛ این فیلم دوشنبه در فرهنگسرای فردوس نمایش ویژه داده می شود، من از کمیسیون فرهنگی مجلس خواهش می کنم تا این فیلم را ببینند و به من بگویند که این اثر چه مشکلی دارد که دوستان حوزه هنری نمی خواستند آن را اکران کنند؛ این در حالی است که حوزه هنری «کلاه قرمزی» و «گشت ارشاد» را اکران کرد، اما از اکران «یک سطر واقعیت» امتناع می کند.

کارگردان فیلم «یک سطر واقعیت» ادامه داد: اصلاح ساختار مدیریت حوزه هنری حرف اصلی من است، در حال حاضر اعلام کرده اند که حوزه هنری مشکلی با فیلم ندارد، اما الان من دیگر نمی خواهم فیلم را در سینماهای این نهاد اکران کنم؛ خوشبختانه فیلم نیز به گروه سینمایی آفریقا برای اکران سپرده شده که گروه بسیار خوبی است؛ حوزه هنری شعار فرهنگی می دهد و ادعای اکران فیلم های فرهنگی دارد، اما معتقدم که در عمل اهداف سودجویانه را دنبال می کند؛ تمام مسائلی که حوزه هنری با آن روبروست به نامه ای باز می گردد که تعداد محدودی از هنرمندان نوشته اند و جناب خاموشی دقیقاً می دانند که من در مورد چه مسئله ای صحبت می کنم.

خبرهای جشنواره فیلم فجر در آیتم «در آرزوی سیمرغ» پخش شد که معرفی دبیران بخش های مختلف، پخش فهرست فیلم های بخش بین الملل، اعلام آغاز پیش فروش بلیت ها و اعلام ساخت آنونس جشنواره توسط بهرام عظیمی بخش های مختلف این آیتم بود.

محمدرضا عباسیان، دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر شب گذشته مهمان برنامه «هفت» بود.

وی در ابتدای این برنامه در پاسخ به اینکه چرا برای دبیری جشنواره انتخاب شده است، گفت: دلیل این اتفاق را باید از جواد شمقدری بپرسید؛ تصور شخصی من این است که مجموعه مسئولیت‌هایی که در طول چند سال گذشته به من محول شده مورد تایید بوده که مسئولیت سنگین دبیری جشنواره را به من واگذار کرده اند.

عباسیان با بیان اینکه موسسه رسانه های تصویری زیرمجموعه برگزاری جشنواره فیلم فجر بوده و در دوره گذشته هم در امور مالی به فارابی کمک می کرده است، عنوان کرد: نگاهی که در دوره جدید معاونت سینمایی وجود داشت، این بود که جشنواره ها و امور بین الملل، مستقل از فارابی عمل کنند و قرار بود موسسه جدیدی امور جشنواره ها را بر عهده بگیرد که البته از لحاظ قانونی این اتفاق نمی توانست روی دهد، بنابراین این مسئولیت به موسسه رسانه های تصویری واگذار شد؛ هدف جشنواره امسال حرکت به سمت استانداردهای بین المللی بود.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر در پاسخ به اینکه با چه معیارهایی هیئت انتخاب فیلم ها را معرفی کرده اند، ادامه داد: جشنواره فیلم فجر در هر دوره پرحاشیه است؛ چون سینما و جزئیات آن برای همه جذابیت دارد؛ فیلم فجر مهمترین شاخه هنری انقلاب است و از اهداف مهم این دوره استانداردسازی، کاهش جوایز و حذف دو بخش از جشنواره بوده است، کاهش فیلم های ایرانی به این دلیل بوده که جشنواره به صورت استاندارد و حرفه ای تر برگزار شود و مطابق با سیاست ها و گفتمان های انقلاب اسلامی باشد.

وی در ارتباط با پذیرش بیش از 22 فیلم در جشنواره با وجود اعلام قبلی گفت: در آیین نامه عنوان شده حداکثر 26 فیلم می تواند در بخش سینمای ایران پذیرفته شود که ما نیز بر سر آن ایستادیم، اما در مورد تغییر 22 فیلم به 26 فیلم باید عنوان کنم که چهار فیلم به عنوان رزرو در نظر گرفته شده بود تا اگر به هر ترتیبی یکی از این 22 فیلم آماده نشد، بتوانیم فیلم های دیگری را جایگزین کنیم؛ از آنجایی که نگران نرسیدن برخی از آثار بودیم و همچنین باید مراحل فنی چهار فیلم رزرو نیز انجام می شد، تصمیم گرفتیم آن چهار فیلم را هم به بخش مسابقه وارد کنیم تا در نهایت هر فیلمی نرسید، از این بخش حذف شود.

عباسیان با بیان اینکه در جشنواره های دنیا هیئت انتخاب معرفی نمی شود، عنوان کرد: انتخاب فیلم ها در همه جشنواره های معتبر دنیا بر عهده دبیر جشنواره است، اما در ایران این سنت متفاوت می باشد و هیئت انتخابی وجود دارد که اعلام و به مردم هم معرفی می شود.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر افزود: بخش عمده‌ای از معیارهای جشنواره سیاست های سازمان سینمایی است و بخش دیگری از آن، نظرات من به عنوان دبیر جشنواره می باشد که به هیئت انتخاب اعلام شد و آنها هم براساس این نظرات فیلم ها را انتخاب کردند.
 

وی در ادامه برنامه با بیان اینکه همیشه در هر رقابتی شخص بازنده معترض است، متذکر شد: در این دوره تلاش کردیم که ترکیبی از داوران دور هم جمع شوند تا انتخاب هایشان قطعیت بیشتری داشته باشد، اما همیشه نسبت به داوری ها اعتراض وجود دارد.

عباسیان در ارتباط با حق انتخاب داشتن اعضای هیئت انتخاب در این دوره عنوان کرد: هیئت انتخاب صد درصد حق انتخاب دارد و هیچ دخالتی از طرف مدیران در کار آنها نمی شود؛ من دوست دارم محافظه کار باشم، اما تجربه کاری ام در حوزه مستندسازی باعث شده اعتقادات و آرمان هایم بر محافظه کاریم غلبه داشته باشد؛ این که امسال ما ریسک بزرگ دیجیتال شدن فیلم ها را پذیرفتیم، اهمیت استانداردسازی و افزایش کیفیت جشنواره را می رساند.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر در ارتباط با حضور نهادهای مختلف و نظراتی که در جشنواره امسال ارائه می شود، عنوان کرد: علاوه بر بخش تجلی اراده ملی که 44 نهاد با داوران مختلف آثار را بررسی می کنند، در این دوره، نمایندگانی از گروه ها و نهادهای مختلف از جمله حوزه علمیه نیز درخواست داده اند که آثار را ببینند و نظرشان را اعلام کنند.

وی بیان کرد: متاسفانه همه علاقه مندی به سینما برای برخی در 10 روز جشنواره فجر خلاصه می شود و 11 ماه آینده دیگر علاقه ای برای دیدن آثار وجود ندارد؛ در این دوره ما تلاش کردیم بهترین ها را به نمایش درآوریم تا پویایی برای 11 ماه آینده هم باقی بماند؛ برخی آثار در جشنواره حضور ندارند و به این ترتیب قرار است به حوزه اکران خدمتی بشود؛ همچنین برخی فیلم ها بدون مقایسه می توانند اکران شوند.

عباسیان با اشاره به اینکه نگاه محمود گبرلو، مجری برنامه نسبت به جشنواره سیاسی و منتقدانه است، عنوان کرد: برخی فیلم های خوب جایشان در رقابت فجر نیست؛ چرا که جشنواره فیلم فجر محل عرضه همه داشته های سینمای ایران نیست، بلکه محل نمایش بهترین آثار است؛ ما جشنواره های دیگری داریم که می توانند محل رونمایی از آثار دیگری باشند.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر درباره تنوع آثار در این دوره عنوان کرد: خوشبختانه امسال تنوع فیلم ها بر عکس فیلم های سال های قبل که اتفاقات، بیشتر در آپارتمان ها می افتاد، خیلی زیاد شده است؛ موضوعات مختلفی مانند تاریخ اسلام، دفاع مقدس، مسائل منطقه ای، بحث معنویت، انرژی هسته ای و آسیب های اجتماعی در تنوع جغرافیایی روایت می شوند.

وی درباره اضافه کردن بخش خارج از مسابقه برخلاف اعلام اولیه عنوان کرد: باز هم می گویم که هیچ تغییری در آیین نامه جشنواره اتفاق نیفتاده است؛ امسال بخش خارج از مسابقه در جدول نداریم، اما برخی فیلم ها در بخشی غیر از سینمای ایران به نمایش در می آید؛ برنامه‌ریزی جشنواره باید مضربی از روزهای جشنواره باشد، امسال ما کمتر از 50 درصد فیلم های دریافتی را پذیرفتیم و حدود 30 درصد تعداد سانس های ما هم کاهش یافته است.

عباسیان درباره اینکه چرا استان خوزستان در این دوره از جشنواره حضور ندارد، عنوان کرد: از آنجایی که امسال اصرار داشتیم جشنواره صرفاً دیجیتال باشد، بنابراین شهرهایی می توانستند در آن شرکت کنند که به سینمای دیجیتال مجهز باشند؛ مسئله دیگر نیز به مسائل مالی باز می گردد که سال گذشته برخی تعهدات به تهیه کنندگان پرداخت نشد که شهر اهواز از این جمله بود؛ امسال فروش گیشه به صورت 50 درصد در استان ها به تهیه کنندگان پرداخت می شود.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر درباره تکراری بودن هیئت داوران عنوان کرد: فیلمساز و دارور خوب همیشه می تواند در جشنواره حضور داشته باشد؛ امسال تعداد زیادی از فیلمسازان ما درگیر فیلمسازی بودند که طبیعتاً ما به دنبال افرادی رفتیم که امسال مشغول فیلمسازی نبودند.
 

وی درباره دعوت از فیلم «رستاخیز» برای حضور در جشنواره عنوان کرد: دعوت من از تهیه کننده و کارگردان «رستاخیز» به دلیل محتوای این فیلم بود و برای اینکه بار معنوی جشنواره زیاد شود؛ قرار بود اگر فیلم از لحاظ فنی به پایان برسد، اثر را به جشنواره ارائه دهند، اما وقتی فرم حضور را پر نکردند، به این معنی است که فیلم آماده نشده؛ البته اینکه چه اتفاقی پشت پرده افتاده من بی اطلاعم.

عباسیان ادامه داد: در این دوره از جشنواره، بخش بین الملل بسیار پربار است؛ امسال طبق استانداردهای بین المللی، فیلم های خارجی را قانونی پخش می کنیم و دیگر خبری از رایت فیلم ها برای حضور در ایران نیست؛ همچنین امسال 20 فیلم جذاب در بخش فیلم های سه بعدی نمایش داده می شود.

دبیر سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر در ارتباط با حضور افرادی غیر از رسانه ها در برج میلاد متذکر شد: امسال تعامل خوبی با اهالی رسانه داریم و در کنار اصحاب رسانه باید پذیرای مهمانان دیگری هم باشیم؛ چون ظرفیت سالن برج میلاد بالاست و اهالی رسانه نیز طی نشستی این مسئله را پذیرفتند؛ همچنین سینما صحرا نیز کاملاً در اختیار صنوف سینمایی قرار دارد و مجموعه بلیت های هر صنف از طرف هیئت ساماندهی صنوف سینمایی در اختیار هنرمندان قرار می گیرد.

در میانه این بحث گزارشی از دبیرخانه جشنواره و نمایش تلاش های پشت پرده برای برگزاری مناسب این دوره نیز پخش شد.

هاشم میرزاخانی، رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره «نماز و نیایش به روایت دوربین» نیز در ادامه برنامه پشت خط آمد و درباره برگزاری دو سالانه این جشنواره و برگزیدگان این دوره توضیحاتی داد.

میرزاخانی ضمن معرفی بخش های مختلف جشنواره عنوان کرد: آیین افتتاح این جشنواره در حرم مطهر حضرت معصومه (س) برگزار شد و پس از آن، این جشنواره در شهر قم و همزمان در 30 استان کشور آغاز به کار کرد که با استقبال بسیار خوبی هم روبرو گردید؛ همچنین در اختتامیه روز گذشته جشنواره نیز بزرگداشت شهریار بحرانی، کارگردان سینما برگزار شد.

بخش دیگری از برنامه به بیان اخبار و اتفاقات جشنواره به زبانی طنز اختصاص داشت؛ بررسی دومین جشنواره فیلم های تلویزیونی جام جم با حضور مهدی فرجی، دبیر جشنواره بخش بعدی برنامه شب گذشته بود.

فرجی درباره ضرورت برگزاری این جشنواره عنوان کرد: رقابتی که در برگزاری جشنواره ها وجود دارد، در بالا بردن سطح کیفیت آثار موثر است؛ در این جشنواره نیز رقابت بین شبکه ها و همچنین دست اندرکاران آثار مختلف به وجود می آید؛ همچنین استعدادهای جوان نیز قابل شناسایی هستند و در بخش های بین المللی نیز می توانیم آثار ایران را به نمایش بگذاریم که امیدوارم برگزاری این جشنواره تداوم داشته باشد.

وی درباره بین المللی شدن این جشنواره از سال آینده عنوان کرد: بین المللی کردن جشنواره بسیار اهمیت دارد و امیدواریم سال آینده این اتفاق روی دهد و بتوانیم در محدوده جهان اسلام با تولید آثار مختلف به رقابت جهانی وارد شویم؛ در کشور ما فاصله بین سینما و تلویزیون کم است و تقریباً مرزی بین هنرمندانی که در این دو عرصه فعالیت می کنند، وجود ندارد.

دبیر جشنواره ادامه داد: بخش فیلم های تلویزیونی، سریال های طنز، کودک و نوجوان، مسابقات تلویزیونی و سریال، پنج بخش مختلف این دوره از جشنواره هستند؛ در هر دوره نیز قرار است به ساختارهای مختلفی بپردازیم تا فرصت برای حضور همه بخش ها فراهم شود که امیدوارم بتوانیم با تلاش، کمیت تولید آثار ایرانی را در کنار کیفیت بهتر آنها فراهم کنیم.

فرجی با بیان اینکه در بخش بین الملل بر روی مستندهای حیات وحش می توان سرمایه گذاری کرد، درباره مراسم اختتامیه عنوان کرد: اختتامیه این دوره جشنواره دوشنبه، 9 بهمن ماه برگزار می شود که در این مراسم قرار است از چهار خانواده شهید ارجمند و از 17 هنرمند برجسته که دو نفر از آنها مرحوم بیگلری پور و محمدعلی کشاورز هستند، تقدیر شود.

دیدار با اکبر اصفهانی، عکاس و بدلکار قدیمی سینما، بعد از سه هفته که پخش آن به دلیل تراکم برنامه به تاخیر می افتاد، آیتم بعدی برنامه شب گذشته بود.

در ادامه نیز محمد حمزه زاده، معاون هنری حوزه هنری روی خط آمد و با گلایه از صحبت های هفته قبل مانی حقیقی درباره حوزه هنری و نیز صحبت های وزیریان عنوان کرد: من به حق حوزه هنری در انتخاب فیلم برای سینماهایش تاکید می کنم؛ بهتر است علیرضا وزیریان ابتدا تکلیفش را با خودش مشخص کند و ببیند آیا می خواهد فیلمش در سینماهای حوزه هنری اکران شود یا خیر. اگر می خواهد فیلمش اکران شود چه اقدامی برای آن انجام داده است؛ چون آقای خاموشی هیچ گاه در اکران فیلم های حوزه دخالت نداشته و اینکه وزیریان با وی صحبت کرده، درست نبوده است.

وی ادامه داد: حوزه هنری مخالفتی برای اکران این فیلم ندارد؛ همچنین باید عنوان کنم ابتدا فیلمنامه فیلم به حوزه هنری ارائه شد که به دلایل فنی و محتوایی نظر مساعدی برای ساخت آن وجود نداشت، اما فیلم با حمایت حجت الاسلام خاموشی، زیرنظر یکی از موسسات سازمان تبلیغات اسلامی ساخته شد؛ همچنین معتقدم که آدم ها باید در اندازه شخصیت و توانایی های خودشان صحبت کنند.

گزارشی از فعالیت استودیوهای لابراتوار در آستانه دیجیتالی شدن سینماها در جشنواره، بخش دیگری از برنامه شب گذشته بود؛ نقد فیلم سینمایی «گیرنده» با حضور مهرداد غفارزاده، کارگردان فیلم و مسعود فراستی، منتقد برنامه بخش پایانی مجله تصویری هفت بود.

در ابتدا غفارزاده با بیان اینکه ایده فیلم را از خبر یکی از روزنامه ها گرفته است، عنوان کرد: وقتی درباره نامه های مردم به رئیس جمهور صحبت می کنیم، درباره جنبه های سیاسی آن هم باید بحث شود، اما من تلاش کردم که این فیلم از حواشی سیاسی به دور باشد تا در عوض بتوانم حرف های مد نظرم را بیان کنم؛ تا قبل از نمایش فیلم، حرف و حدیث هایی وجود داشت که فیلم سیاسی است و قرار است از یک مقطع ریاست جمهوری ستایش کند، اما زمان اکران این حرف ها منتفی شد.

وی با توضیح چگونگی حضورش در عرصه فرهنگ با حضور در مسجد جوادالائمه ادامه داد: در مورد این فیلم قطعاً محافظه کاری داشته ام، ولی نه در حدی که به داستان صدمه بزند؛ فکر می کنید فضا به اندازه ای باز است که بتوان چنین چیزهایی را به راحتی مطرح کرد؟ اما من تلاش کردم حرف هایی را که می توان زد، در فیلم نشان دهم؛ معتقدم که نام بردن از اسم رئیس جمهور در یک فیلم نشان دهنده سیاسی بودن آن نیست.

غفارزاده افزود: فکر می کنم این سوژه را باید به همین شکل می نوشتم و اگر قرار بود همه خرده قصه ها به داستان اصلی برسد، این چند پارگی بیشتر ارائه می شد؛ معتقد بودم که محور داستان باید حفظ شود و داستان های حاشیه ای در خلال آن روایت گردد؛ در حال حاضر دوره داستان نویسی، دوره ایجاز و اختصار است و مردم دوست دارند با یک کد به تصور مد نظر برسند، بنابراین اگر مضمون نامه ها در فیلم مطرح می شد با یک نگاه سطحی روبرو می شدیم.

فراستی نیز در بخشی از نقد این فیلم عنوان کرد: قصه فیلم در حال حاضر بی بو و خاصیت شده و نامه هایی که قرار بود به رئیس جمهور برسد، تشخص پیدا نکرده؛ بهتر بود بر کیلویی بودن نامه ها تاکید می شد، محافظه کاری در قصه نوشتن وارد شده که همین قضیه در فیلمسازی هم دست کارگردان را بسته است؛ چون خط قصه در اصل سیاسی است؛ قصه فیلم به طرح تبدیل نشده و بیشتر خرده قصه های فردی روایت می شود که در خدمت 150 کیلو نامه ای که قرار است به دست رئیس جمهور برسد، نیستند.

وی افزود: 80 درصد افراد فیلم حضور اضافی دارند و تعادل را برقرار نمی کنند، اولین مشکل فیلم، فیلمنامه است که به اصل قضیه که رساندن نامه ها به رئیس جمهور است، توجهی نمی کند؛ محتوا و خواسته های مردم نیز بیان نمی شود و لحن نامه ها هم مشخص نیست؛ این قصه اصلش باید کمدی می شد که نیست و حتی به یک درام تند سیاسی-اجتماعی جذاب هم تبدیل نشده است، بنابراین در نهایت همه چیز نقض غرض می شود و موضع فیلمساز مشخص نیست.

در بخشی از صحبت های این دو، گزارش مردمی درباره فیلم نیز پخش شد.

نظرسنجی برنامه نیز به طرح این سوال اختصاص داشت که به نظر شما مهمترین شاخصه برپایی فیلم فجر کدام است که در پایان از میان گزینه های حضور فیلم های خوب، کشف فیلمسازان جدید، داوری های عادلانه، منظم بودن برنامه های جشنواره، گزینه یک با بیش از 56 درصد، بیشترین رای را از آن خود کرد.