قائم مقام شورای عالی قرآن: صبر کنید تا نتیجه را ببینید/ رسانه‌ها بی‌انصافی نکنند

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ مدتی است طرح لباس یکدست قاریان قرآن کریم به موضوعی مبهم تبدیل شده که البته اظهارنظر برخی از رسانه ها نیز در این امر دخیل بوده است؛ از این رو با طرح این موضوع و پیگیری آن از مسئولان و پیشکسوتان این حوزه به دنبال پاسخی روشن درباره کم و کیف این طرح برآمدیم.

«سید علی سرابی»، قائم مقام شورای عالی قرآن کریم در مورد ویژگی های طرح لباس فرم قُرای قرآن کریم در گفت‌وگو با «خبرگزاری دانشجو» گفت: طرحی درباره لباس فرم قاریان قرآن در شورای توسعه فرهنگ قرآنی پیشنهاد شده و در حال بررسی است، اما این طرح هنوز در مراحل کارشناسی است؛ اینکه طرحی باشد یا نباشد، دارای چه ویژگی‌های باشد، به چه کسانی و برای چه مواقعی باشد، برای جلسات و قرائی که به خارج از کشور می‌روند یا برای همه اوقات باشد یا فقط موقع قرائت باشد مواردی است که باید به ضرورت کارشناسی در طرح به آنها پرداخته شود.

وی افزود: این طرح از طریق شورای عالی قرآن طراحی و پیگیری می‌شود و مسئول تهیه آن، شورای عالی قرآن است؛ این طرح با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بعضی دیگر از دستگاه‌های قرآنی و نیز به پیشنهاد شورای توسعه فرهنگ قرآنی تهیه شده که در صورت صلاحدید، تصویب می‌شود.

قائم مقام شورای عالی قرآن کریم در ادامه با اشاره به اینکه طرح در مرحله کارشناسی مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: آداب اسلامی در لباس، مباحث مربوط به فرهنگ و سنن ملی و ویژگی‌های فرهنگی کشورمان در طراحی لباس باید مورد توجه قرار گرفته و بعد هم شرایط افرادی که می‌توانند لباس را بر تن کنند و مواقعی که باید لباس مورد استفاده قرار بگیرد، مدنظر باشد.

سرابی در پاسخ به این سوال که آیا نظرات قاریان هم در این مورد گرفته شده است با خیر، گفت: حتماً یکی از کارهایی که در این زمینه باید انجام شود نظرسنجی‌هایی است که از خود قاریان، استادان، صاحب‌نظران مسائل فرهنگی و اقشار مردم به عمل می‌آید؛ در مدت تهیه این طرح، نظرسنجی وجود دارد و انشاالله انجام خواهد شد؛ ممکن است تعدادی از قاریان و اساتید صاحب‌نظر بروز و ظهور بیشتری داشته باشند و تعدادی هم در حد نظرسنجی مورد استفاده قرار بگیرند.

وی با بیان اینکه طرح و مدل لباس قرا هنوز آماده نیست، افزود: ما هنوز به مرحله طراحی نرسیده‌ایم؛ بعد از تدوین اصولی که باید در طراحی رعایت شود چه از لحاظ مستحبات لباس و چه از لحاظ رعایت ویژگی‌های فرهنگی کشورمان، قاعدتاً از طراحان لباس استفاده خواهیم کرد تا بر مبنای این اصول طرح‌هایی را در اختیار ما قرار بدهند، ولی هنوز به مرحله طراحی لباس نرسیده‌ایم؛ البته الگوهایی وجود دارد که این الگوها می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد از جمله لباس‌های شخصیت‌های مذهبی در کشور خودمان و دیگر کشورهای اسلامی و اینها به عنوان الگو می‌تواند مطرح شود.

قائم مقام شورای عالی قرآن با گلایه از قضاوت عجولانه برخی از رسانه ها در این مورد خاطرنشان کرد: در چند روز اخیر شاهد بودیم که بعضی از سایت‌ها و خبرگزاری‌ها به این موضوع پرداخته‌ و بعضاً هم نقدهای تندی در مورد این طرح داشته‌اند؛ باید این نکته را تاکید کنم که این طرح هنوز آماده و مطرح نشده است که بشود آن را نقد کرد؛ باید اول دوستانی که دید انتقادی دارند، ببینند که این طرح چیست و شامل چه بخش‌هایی از لباس و شامل چه کسانی و چه مواقعی می‌شود بعد از آن انتقاد کنند.

سرابی در ادامه افزود: برخی از سایت‌ها موضع‌گیری‌های متعددی کردند و برخی معلوم نیست بر چه مبنایی گفته‌اند که با این لباس قرار است رفتار قاریان کنترل شود و این استدلال را کرده‌اند که قاری قرآن که بخواهد رفتارش با لباس کنترل شود، چنین و چنان است، در حالی که اصلاً این بحث‌ها مطرح نبوده و فکر می‌کنم این ها قضاوت‌های عجولانه قبل از ارائه طرح است.

وی در پایان گفت: همه صاحب‌نظران در امور فرهنگی کشور پذیرفته‌اند که شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون‌های این شورا به عنوان مرکز مهندسی کشور با یک دید باز و کارشناسانه تمام مسائل را مورد دقت و بررسی قرار می‌دهند، به هر حال اگر موضوعی در این شورا و یا کمیسیون‌های تخصصی شورا - به عنوان مثال شورای توسعه فرهنگی قرآنی - مطرح می شود،  این نباید دغدغه باشد و کار نپخته ای صورت بگیرد، بلکه از نظرات کارشناسی اصحاب فرهنگ هم در طرح استفاده خواهد شد، بنابراین کارشناسان و اصحاب رسانه تا آماده شدن طرح صبر کنند.

طوسی: با اجرای طرح لباس یکدست قاریان موافقم، طرح بسیار خوبی است! 

در پیگیری همین موضوع استاد سعید طوسی، قاری قرآن کریم گفت: این طرح نزدیک به پنج، شش سال پیش در شورای عالی قرآن مطرح شد؛ مدل‌های مختلفی را تهیه کرده و آورده بودند و قرار شد که یک مدل به تصویب و به اجماع دوستان قاری و استادان برسد؛ اجرای این طرح اساساً کار بسیار خوبی است؛ چرا که لباس قرا از این حالت چندگونگی در می‌آید و اگراین لباس دارای درجه هم باشد، بهتر است، به هر حال اگر لباس متحدالشکل باشد، کار ارزشمند و خوبی است.

وی در ادامه به نظر مثبت خود در مورد این طرح اشاره کرد و افزود: این طرح در مجموع خیلی خوب است؛ لباسی که همشکل باشد و شاخصه یک قاری قرآن، حتی اگر برای مداحان هم طراحی بشود، خوب است.

طوسی با اشاره به فرم لباس قرا در برخی از کشورها گفت: معمولاً چیزی که در کشورهای اهل سنت مرسوم است، این است که عرق چین را ضروری می‌دانند و معمولاً از عبا استفاده می‌کنند؛ البته رنگ و شکل و نوع استفاده از عبا هم خیلی مهم است و قداستی به کار می‌دهد، ولی ما کلاه را خیلی ضروری نمی‌دانیم، همین که رنگ کت و شلوار و عبا با هم سنخیت داشته باشد، خوب است.

قاری قرآن کریم با اشاره به اینکه سنخیت رنگ لباس از قدیم هم مورد توجه بوده و نکات خاصی در مورد این موضوع وجود دارد، افزود: یک بخش از این به لباس روحانیت بر می‌گردد، مثلاً می‌گویند چرا عمامه سادات رنگش مشکی شده است؛ تا یک تاریخ مشخص سادات عمامه سبزرنگ استفاده می کردند و از آن به بعد عمامه مشکی رنگ مرسوم شد؛ برخی می‌گویند بعد از شهادت امام حسین(ع) این اتفاق افتاده و این نشانه عزاست، عبا هم با رنگ قهوه‌ای و مشکی مرسوم است، البته در مجموع استفاده از لباس تیره رنگ نهی شده است. من از فرم‌هایی که قبلاً در شورای عالی قرآن مورد بررسی قرار گرفت، اطلاع دارم اما اینکه کدام طرح‌ها مورد تصویب قرار گرفته است، مطلع نیستیم.

وی با اشاره به مخالفت برخی از قرا با تصویب و استفاده از لباس یکدست و علت آن گفت: باید این موضوع از جوانب مختلف بررسی شود، اینکه پوشیدن لباس به صورت اجباری باشد، خوب نیست و باید طوری تعریف شود تا برخی که موافق با پوشیدن این لباس نیستند، از این اقدام متنفر و منزجر نشوند.

طوسی با اشاره به خلاصه نشدن تمام مشکلات حوزه قرآن کریم در نداشتن لباس فرم یکدست قاریان خاطرنشان کرد: شاید برخی از مشکلات به گونه‌ای به این موضوع برگردد، ولی اصل مشکلات به این موضوع ختم نمی شود؛ باید لباس با فرهنگ ما منطبق باشد و دلیلی ندارد که لباسی که با فرهنگ ما ارتباط ندارد را بپوشیم، مثلاً قرای مصری لباس یکدست و متحدالشکلی را که چیزی شبیه قبای ماست به همراه یک کلاه مخصوص که در جوانی بعد از قاری شدن به آنها عطا می شود، می‌پوشند، ولی توجیه عقلانی ندارد که ما لباس قرای مصری را بپوشیم.

این قاری قرآن کریم در پایان در پاسخ به این سوال که در کنار موضوع لباس فرم، پرداختن به چه موضوعاتی در حوزه قرآن کریم ضروری است، گفت: شأن و جایگاه قاری و استاد و پیشکسوت قرآنی باید حفظ شود، البته اتفاقات خوبی افتاده، اما کافی نیست، اگر کارگزاران قرآنی در قسمت‌های مختلف سعی بر به کارگیری و دقت در سفارشات و فرمایشات مقام معظم رهبری کرده و به عنوان مثال روی معیشت افراد توجه داشته باشند، به نظر می‌رسد بسیاری از مشکلات حل می‌شود.

ربیعیان: اگر لباس متحدالشکل قاریان تجملاتی نشود، خوب است 

در ادامه بررسی همین مطلب «حسن ربیعیان»، دیگر قاری قرآن کریم در این مورد گفت: استفاده از لباس یکدست برای قرا خوب است، به شرط اینکه با پوشش و فرهنگ ما اختلاف چندانی نداشته باشد و به معنایی لباس شهرت نبوده و عرفی باشد؛ البته باید دارای شاخصه‌هایی هم باشد، اما اگر یک لباس ویژه و تجملاتی باشد مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت، به این ترتیب لباس قرا باید در عین سادگی، شاخص‌ باشد و در شأن قرآن.

وی با اظهار بی اطلاعی از مراحل پیگیری طرح و مدل های در دست بررسی خاطرنشان کرد: هنوز با ما مشورت نکرده‌اند و متاسفانه من طرح‌ها را هم ندیده‌ام، اگر ما در جامعه قرآنی کشور جایگاهی داریم باید آن‌ها را ببینیم، باید شأن و جایگاه قرا گرامی داشته شود تا بعد به موضوع لباس برسیم.

ربیعیان با اشاره به ختم نشدن مشکلات حوزه قرآن کشور در این موضوع گفت: لباس، موضوع جز است، گاهاً می‌بینیم که یک قاری به چهره‌ای بین‌المللی تبدیل می‌شود، اما بعد از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود، البته توجه به لباس فرم خوب است، اما مشکلات جامعه قرآنی و استادان به این موضوع ختم نمی‌گردد.

قاری قرآن کریم در پایان در پاسخ به این سوال که آیا از جامعه قرآنی و استادان در مورد این موضوع نظرخواهی شده است، گفت: از من که چندین سال است فعال قرآنی هستم و در این حوزه فعالیت می‌کنم، نظرخواهی نکرده‌اند؛ البته از اینکه دیگران از کم و کیف این طرح اطلاع داشته‌اند یا نه، مطلع نیستم.