به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، مناظره ای عصر امروز جمعه در شبکه یک پخش شد که به بررسی قیمت خودرو و عوامل گرانی آن پرداخت.
این مناظره با اجرای مرتضی حیدری و حضور جمشید پژویان رئیس شورای رقابت، حمید رضا فولادگر رئیس کمیسیون حمایت از تولید ملی در مجلس، محمد حسین ادیب کارشناس اقتصادی، رضا نجفی منش عضو هیات مدیره انجمن قطعهسازان ایران و داوود میرخانی رشتی رئیس سابق انجمن خودروسازان برگزارشد.
مرتضی حیدری، مجری این برنامه در ابتدای این مناظره گفت: از وزیر سابق صنعت و مدیران شرکتهای خودروسازی برای حضور در مناظره امروز دعوت کردیم اما آنها دعوت ما را نپذیرفتند. وی همچنین با اعلام اینکه از این پس مناظرههای اقتصادی با همان شیوه مناظرات انتخاباتی هر جمعه بعد از ظهر برگزار خواهد شد گفت: از مردم و نماینده رسانه های نیز برای شرکت در این برنامه دعوت به عمل خواهد آمد.
در زیر خلاصه ای از مهمترین محورهای سخنان مهمانان دعوت شده به این برنامه آورده شده است.
مهمترین محورهای سخنان جمشید پژویان
ایجاد نهادی تحت عنوان شورای رقابت در کشورهای دیگر نیز رخ داده و چیز جدیدی نیست. در بازارهایی که امکان انحصار وجود داشته باشد، این نهاد ورود پیدا میکند تا امکان رقابت را در بین همه به وجود بیاورد. در واقع به عنوان تنظیم کننده بازار عمل میکنیم.
دو سال پیش وارد بازار سرمایه خودرو شدیم. این قضیه سر و صدای زیادی نداشت و مورد توجه مصرف کنندگان قرار نگرفت. اما طبق قانون به این عرصه ورود پیدا کردیم.
جلوگیری کردیم از اینکه یک خودروساز در خودروساز دیگری صندلی مدیریت داشته باشد و یا در صورت تصاحب صندلیهای مدیریتی ایجاد انحصار و دخالت شود.
اسفند ماه سال قبل اعلام کردیم که وظیفه تدوین دستورالعمل قیمت بر عهده ماست. رئیس جمهور وقت حق را به ما داد. ظرف 20 روز و تا انتهای فروردین ماه امسال دستورالعمل قیمتگذاری را استخراج و تدوین کردیم. به وزارت صنعت هم ابلاغ کردیم و روی سایت هم قرار دادیم که مردم هم ببینند.
دو مدیرعامل خودروساز گفتند که با دستورالعمل شورای رقابت مشکلی نداریم. در کمیسیون صنعت مجلس باز هم اعلام کردند که با قیمتگذاری شورای رقابت مشکلی نداریم. در جلسه شورای رقابت هم همین قضیه تکرار شد. دستورالعمل به صورت علمی تدوین شده و هیچ جای اشکالی بر آن نیست.
عوامل گرانی خودرو را تشخیص دادیم و سهم هر بخش را مشخص کردیم.
در مهر ماه سال قبل از خودروسازان و وزارت صنعت دعوت کردیم و اعلام کردیم که وظیفه قیمتگذاری با شورای رقابت است. خواهش کردیم درخواست خود را به ما بدهند ولی به حرف ما توجهی نکردند و خودروسازان به سمت وزارت صنعت رفتند. ما با وزارت صنعت مشکل داریم چون خودروسازان فقط از این وزارتخانه تبعیت میکنند.
ممکن است مجازاتهایی را علیه خودروسازان اعمال کنیم.
خودروسازان برخی هزینهها را میخواهند به مصرف کننده تحمیل کنند. خودروساز نباید هزینه سرمایهگذاری های خود را در جاهای دیگر از مصرف کننده بگیرد.
هر چقدر گشتم هیچ امضای طلایی در صنعت خودروسازی ندیدم. ورود حجم زیادی خودروهای لوکس در سال قبل و سود هنگفت واردکنندگان خودرو موضوع عادی است و در مورد کالاهای دیگر هم شاهد چنین وضعیتی هستیم.
شورای رقابت با بودجه سالانه 1.5 میلیارد تومان چه ک میتواند کند؟ با این بودجه یک دبستان را هم نمیتوان اداره کرد! معاون راهبردی رئیس جمهوری قبلی پول ما را نداد و 40 تماس تلفنی مرا جواب نداد!
در سال های 1389 و 1390 ایران خودرو به ترتیب 3866 میلیارد تومان و 3543 میلیارد تومان و سایپا نیز 3539 میلیارد تومان و 5006 میلیارد تومان سود داشتند.
خودروسازان اگر حساب سازی کردند باید با آنها برخورد شود. این تخلف است. چهار سال است که آیین نامه مربوط به بازرسی ما از خودروسازان تدوین شده اما ابلاغ نشده است.
شورای رقابت طبق قانون تشکیل شده و حذف این شورا در حیطه وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت نیست.
تعرفه خودرو کاهش یابد تمام خودروسازان ما ورشکست میشوند. دلیل اصلی افزایش شدید قیمت خودرو در بازار در سال قبل کاهش عرضه خودرو در بازار توسط شرکتهای خودروساز بود.
اگر بر بازار خودرو نظارت نکنیم خودروسازان تلاش میکنند حداکثر سود را از مصرف کنندگان ببرند.
خودروساز پیش فروش میکند و پول آن را دریافت میکند و امکانات وام را هم دارد. خودروسازان یک بانک هم دارند و از وام آنها هم استفاده میکنند. خودروسازان در پارکینگها خودرو را انباشت کرده بودند و نمیفروختند تا قیمت ها در بازار بالا برود.
50 سال است صنعت خودرو کارش را در ایران شروع کرده و کره جنوبی دیرتر از ما شروع کرد. چطور شد که ما به اینجا رسیدیم و کره به اینجا.
صنعت خودروی ایران حتی از چین قطعه وارد میکند چرا وضعیتش به این حال و روز افتاده است.
حضور شورای رقابت در بازار خودرو باعث ایجاد آرامش در این بازار شد؛ اما دوباره خودروسازان دخالت کرده و بازار را به هم ریختند. اجازه نمیدهیم صنعت خودروسازی ایران ورشکست شود.
مهمترین محورهای سخنان محمدحسین ادیب
قیمت خودرو در ایران دو تا سه برابر جهانی است. در دنیای امروز کالاهای صنعتی حداکثر چهار درصد از ارزانترین کالا در جهان گرانتر هستند.
اگر حقوق ورودی کالایی بیش از 15 درصد باشد آن کالا قاچاق میشود. ولی خودرو قاچاق پذیر نیست.
قیمت خودرو در ایران گرانترین قیمت خودرو در سراسر کره زمین است. در بازار خودروی ایران رقابت وجود ندارد و شورای رقابت باید در این زمینه ورود پیدا کند.
متوجه شیوه عملکرد شورای رقابت نمیشوم. عملکرد گذشته ایشان هم این طور بوده است. شورای رقابت باید به دنبال عوامل گرانی خودرو در ایران میرفت و آنها را شناسایی میکرد و برای آن راه حل ارائه میداد که این کار را انجام نداده است.
مهمترین عامل گرانی خودرو در ایران الان حجم پایین تولید خودرو است.
سال قبل برای سه ساعت واردات خودرو آزاد شد و خودروهایی که وارد شد 300 هزار میلیارد تومان سود برای واردکنندگان آن ایجاد شد. در حوزه واردات شاهد امضاهای طلایی هستیم و سود سنگینی را نصیب واردکنندگان کرده است. دولت یازدهم جلوی امضاهای طلایی را بگیرد.
صنعت قطعهسازی ما 50 درصد گرانتر از استاندارد جهانی قطعه خودرو تولید میکند.
مدیریت صنعت خودروسازی در ایران موزهای و سنتی است. خودروهای ساخت داخل باعث شدهاند تا مصرف سوخت در کشور دو برابر آن مقداری است که باید باشد.
تعجب میکنم که پژویان میگوید امضای طلایی تا الان ندیدم و بعد گفتند که این امضاها در کشور خیلی زیاد هستند.
خودروسازان حساب های خود را دستکاری میکنند.
دولت به مردم 500 هزار میلیارد تومان بدهی دارد.خود من از این مقدار بدهی 420 هزار میلیارد تومان آن را کشف کردهام اما در صورتهای مالی شرکتها گم شده است! دولت از مهر سال قبل تا الان بدهی خود را نمیدهد.
دو نوع سود در کشور داریم. یک نوع سود عملیاتی که قانونی است و یک نوع سود هم ناشی از رانت است که غیرقانونی است. در سه ساعت مجوز ورود خودرو دادند و عدهای که خودرو آماده داشتند و وارد کردند و 230 درصد سود نصیبشان شد. چند سال قبل در مورد شکر هم چنین وضعیتی پیش آمد و سود هنگفتی نصیب واردکنندگان شد.
مهمترین محورهای سخنان داود میرخانی رشتی
قیمت خودرو در عرض 30 سال گذشته همین داستان را داشته است. نتیجه این بوده که اگر قیمت اجباری و تحمیلی باشد قیمت کارخانه با قیمت بازار آزاد متفاوت خواهد شد. یعنی رانت به وجود میآید.
از 76 تا 92 منحنی شاخص قیمت خودرو از 100 به 200 درصد رسید. سال قبل قیمت خودرو 44 درصد افزایش یافت. شاخص قیمت کل قیمتها از 100 به 1000 رسید.
در دولتهای نهم و دهم متاسفانه هر سه وزیر منصوب شده کمیته خودرو را به عنوان مسئول قیمتگذاری تعطیل و خودروسازان را سرکوب مالی کردند.
در زمان آقای غضنفری بحث حاشیه بازار به سازمان حمایت ابلاغ نشد. به دلیل هشت سال سرکوب مالی به یک باره فنر قیمت خودرو پاره شد.
قیمت نهادههای ما مانند فولاد، مس، آلومینیوم و مواد پتروشیمی سه برابر شده است. رئیسجمهوری سابق کم لطفی کردند که گفتند قیمت خودرو کیلویی چند.
خود رئیس جمهوری اجازه داد تا به خودروساز برای واردات مواد اولیه ارز مبادلهای داده شود اما داده نشد و با ارز آزاد مواد اولیه و نهادهها وارد شد.
خودروسازان سال قبل چهار هزار میلیارد تومان ضرر دادند. خودروسازان حساب سازی کردند و سود خود را بالا نشان دادند تا وام بیشتری بگیرند!
اظهارات پژویان را تکذیب میکنم. تعرفه بالای واردات خودرو کمکی به صنعت خودروسازی نکرده است. آقای جهانگیری 10 سال قبل قرار شد هر سال تعرفه واردات خودرو پله پله کاهش یابد. این کار عملیاتی نشد.
آقای پژویان به ما تهمت میزند. گرفتاری مالی باعث شد تا تولیدمان کاهش یابد. پول نداشتیم به قطعهسازانمان بدهیم.
آقای پژویان از نظر علمی خوب است اما از نظر صنعتی حرف های عجیب و غریبی میزند.
آقای پژویان تولید را تخریب کردند و به دنبال آزادسازی واردات خودرو به کشور هستند تا بعد از آن جشن بگیرند.
معاون اول رئیس جمهور قول داد تا دو هزار میلیارد تومان به خودروسازان بدهند اما ندادند.
شورای رقابت و سازمان حمایت با عملکرد خود باعث کاهش تولید خودرو و افزایش قیمت خودرو در بازار شدند. وزیر جدید صنعت باید کاهش قیمت خودرو در حاشیه بازار را در اولویت کاری خود قرار دهد.
مهمترین محورهای سخنان حمیدرضا فولادگر
مرجع قیمتگذاری در خودرو را اگر دولت بدانیم، با قانون برنامه پنجم مغایرت دارد. قیمت گذاری به کالاها و خدمات عمومی، انحصاری و کالاهای اساسی یارانه ای و اساسی محدود شده است. تصور این است که خودرو جزو اینها نیست، مگر ثابت شود که انحصاری است.
اشکال این است که چون شورای رقابت به موقع وارد این عرصه نشد و موقعی این ورود رخ داد که چند مرحله افزایش قیمت خودرو رخ داد، نوسانات ارزی ایجاد شد و هزینه تولید خودرو بالا رفت.
خودروسازان نتوانستند تعهدات خود را به مردم انجام دهند و مردم ناراضی شدند تازه بعد از آن شورای رقابت ورود پیدا کرد. دستورالعمل شورای رقابت دیگر تاثیر خود را از دست داد.
هم خودروسازان و هم مصرف کنندگان از دستورالعمل شورای رقابت ناراضی بودند. باید اثبات شود که بازار خودرو انحصاری است یا خیر؟
خودروسازان کشور باید واقعا خصوصی شوند. اگر این اتفاق بیفتد مشکل قیمت گذاری خودرو حل خواهد شد. الان خودروسازان کشور خصوصی نیستند.
در واردات خودرو سوءاستفادههای زیادی رخ داده است.
مهمترین محورهای سخنان محمدرضا نجفی منش
شورای عالی اقتصاد باید کالاهای انحصاری را تشخیص دهد. بین شورای رقابت و شورای عالی اقتصاد در زمینه تشخیص این کالاها اختلاف وجود دارد.
کالای انحصاری تا به درستی تعریف نشود مشکل مربوط به قیمتگذاری خودرو ادامه خواهد یافت.
16 خودروساز داخلی داریم و قیمت هم دست خودروساز نبوده است. بنابراین در بازار خودرو انحصار نداریم.
در صنعت قطعهسازی حدود 30 درصد نیروهای کار اخراج و تعدیل شدهاند. تولید این صنعت هم خوابیده است.
کدام دولت در دنیا درباره قیمتگذاری خودرو ورود پیدا کرده است؟ ورود شورای رقابت به قیمتگذاری خودرو اشتباه است. این وضعیت فقط باعث ایجاد رانت شدیدی در بازار خودرو شده است.
95 درصد خریداران خودرو از کارخانههای خودروسازی خودشان مصرف کننده نیستند و خودروی خریداری شده را در بازار میفروشند.
الان خودروی ما یکی از ارزانترین خودروهای ما در دنیا است به دلیل افزایش شدید نرخ ارز.
تولید قطعه 50 درصد گران تر از قیمتهای جهانی را قبول ندارم. 85 درصد منابع مالی خودروسازان خارجی از طریق شرکت های مالی تامین میشود.
دولت نهم و دهم مدام بر سر راه تولید ملی مانع گذاشت.
برنامه «مناظره» کاری از گروه دانش و اقتصاد شبکه یک سیماست که در استودیوی 11 و با همان دکور مناظره هشت نامزد یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری هر جمعه ساعت 16:30 با اجرای مرتضی حیدری و تهیه کنندگی سعید نبی از شبکه یک سیما پخش می شود.