به گزارش گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، اگرچه اکثر زمین لرزه هایی که درمراکز زلزله نگاری ایران ثبت می شوند خسارت های زیادی به بار نمی آورند اما گاه زلزله هایی نیز رخ می دهند که تلفات مادی و جانی بسیاری به همراه دارند، زلزله استانهای بوشهر و کرمانشاه که درسال جاری رخ دادند، ازاین نوع زلزله هابه شمار می روند.
براساس تحقیقات انجام شده و با نگاه به نقشه نقاط حادثه خیز جهان مشخص می شود که اکثریت مناطق ایران لرزه خیزهستند وامکان وقوع زلزله در آنها بالا می باشد که همین حادثه خیزبودن مناطق مختلف جغرافیای در ایران این سوال را در ذهن متبادر می کند که آیاساختمان های مسکونی در شهرهای ایران در برابر زلزله ای با قدرت متوسط مقاوم هستند یانه؟ این سوالی است که سیدبهلول حسینی، عضو کمیسیون عمران مجلس به آن پاسخ داد وگفت: درصورت وقوع زلزله ای باقدرت 3، 4ریشتر در ایران،ساختمان های فرسوده فرو می ریزند. این موضوع در مورد ساختمان های روستایی نیزکه ساخت و سازآنها اصولی نیست و ازسازه های فنی برخوردارنیستند نیزصادق است، با درنظر گرفتن این موضوع درصورت وقوع زلزله، خانه ها فرو ریخته وکوچه ها مسدود می شوند و امکان کمک رسانی به حادثه دیده ها کاهش می یابد به عبارتی دیگر اگر در نقاط حادثه خیز، زلزله ای اتفاق بیافتد، فاجعه رخ می دهد.
حسینی همچنین به اهمیت پیشگیری در زلزله اشاره کرد وگفت: کاری که قبل از وقوع زلزله با 1000 تومان می توان انجام داد پس ازوقوع با1000 برابرآن نمی توان کاری کرد که متاسفانه مسئولان دراین زمینه بیشتر شعارداده و برخی کارهای دیگر را در اولویت قرارمی دهند. در صورتی که ساخت و ساز اصولی یکی از مواردی است که باید جدی گرفته شود. گفتنی است ساخت وسازهای اصولی و بنا کردن ساختمان هایی که دربرابرزلزله مقاوم هستند هم همت مسئولان وهم همکاری مردم رامی طلبد. مجلس به عنوان قوه قانونگذار کشور در یک سوی این ماجرا قراردارد که موظف است قوانین و مقررات مناسب برای ساخت و ساز در کشور را براساس معیارهای مهندسی و شهرسازی تدوین کرده و به تصویب برساند.
به گفته سیدبهلول حسینی،عضوکمیسیون عمران مجلس،درحال حاضرساخت وساز ساختمان ها طبق نقشه انجام شده وازکانال های مختلف مانند شهرداری،سازمان مهندسی و ...نظارت می شود، اما ممکن است که میزان مصالح به کاررفته و کیفیت آنها مناسب نباشد. حسینی هم چنین به آیین نامه2800اشاره کرد و گفت: درمورد محافظت ساختمان ها درمقابل زلزله آیین نامه 2800مشخص می کند که درهرمنطقه ضریب ایمنی چه مقدارباشد، دراین آیین نامه مناطق زلزله خیز وهم چنین مناطق متناسب برای سکونت، انبارو... برای بهره برداری مشخص شده وحتی اسکلت مناسب از جمله فلزی، بتونی و...نیز برای این مناطق درنظرگرفته شده است.
این عضو کمیسیون عمران مجلس افزود: موارد متعددی دراین آیین نامه آمده که ممکن است که به خوبی اجرانشود به عنوان مثال درساخت از سیمان یا مصالح خوبی استفاده نشود و فندانسیون مناسبی پایه گذاری نشود که این مورد به نظارت سازمان های زیربط و نگاه تیزبین مردم باز می گردد.
حسینی هم چنین به تلاش مجلس برای تدوین مواد قانونی جدید دراین زمینه پرداخت و گفت: کمیسیون عمران به دنبال این است که مواد قانونی را به تصویب برساند که درجهت منافع مردم باشد تا آنها خانه های فرسوده خود را تخریب کرده و بازسازی کنند.
درسوی دیگرداستان پیشگیری درمقابل زلزله،ن قش شهرداری و سازمان نظام مهندسی پررنگ می شود این سازمانها که وظیفه نظارت برساخت وسازهای مناطق مسکونی رابرعهده دارند باید نگاه دقیقتری به این موضوع داشته باشند، دراین زمینه نقش تشویق و ارائه تسهیلات که از سوی وزارت مسکن و شهرداری ها ارائه می شود به تنهایی کارگشا نیست، به این دلیل که در بسیاری از مواقع ساخت آپارتمان ها به دست بساز بفروش هایی انجام می گیرد که برای رسیدن به سود و منفعت بیشتر درمیزان مصالح کم فروشی می کنند و همین موضوع موجب بروز اتفاق های ناخوشایندی می شود که خسارت های ناشی از وقوع زلزله را افزایش می دهد.
اگرازموضوع پیشگیری درمقابل زلزله که مهم ترین و حیاتی ترین بخش دربحث زلزله می باشد بگذریم به موضوع ایجاد ستاد بحران در مناطق مختلف کشور و آمادگی این ستاد درمقابل وقوع زلزله می رسیم،با توجه به اینکه خانه های فرسوده بسیاری درشهرهای کشور وجوددارند وعلاوه برآن در برخی ازخانه های تازه ساز نیز اصول وقوانین ایمنی رعایت نشده است لزوم آماده باش ستاد بحران در کشور ضروری و مهم تلقی می شود.
نماینده مردم میانه درخانه ملت معتقد است که درزمینه ستاد بحران در سطح کشور نواقصی وجود دارد به گونه ای که اگر زلزله ای در هر کدام از شهرهای ایران رخ دهد مسئولان و مردم آن شهرغافلگیر می شوند زیرا ساختمان های فرسوده کشور بسیارزیادهستند و دولت و شهرداری ها نیزبه این موضوع اهمیت چندانی نمی دهند وهیچ امتیازی و تشویقی برای کسانی که خواهان بازسازی خانه خود هستند در نظر گرفته نمی شود این درحالی است که اگر به مردم تسهیلات مناسبی داده شود مردم استقبال می کنند. حسینی درادامه افزود: برای مقابله با زلزله علاوه بر امتیازات و تشویق های خاصی که برای بازسازی مناطق فرسوده شهرهادرنظر گرفته می شود نیاز به یک ستاد بحران کاملا آماده نیز احساس می شود.
به گفته این نماینده مجلس شورای اسلامی براساس تحقیقات کمیسیون عمران مجلس، اکثرنقاط کشور از لحاظ حادثه خیز بودن در مقابل زلزله رتبه بالایی دارند و بااینکه از بیست سال قبل، نظارت بهتری بر ساخت و سازها انجام گرفته اما بسیاری از این ساختمان های تازه ساز نیزدر برابر یک زلزله 7 ریشتری آسیب پذیر هستند. حسینی درپایان گفت و گویش، پیشنهاداتی را برای کاهش خسارات و تلفات ناشی از زلزله مطرح کرد و گفت:دولت و شهرداری ها باید شرایطی را فراهم کنند تا افرادی که در مناطق پرتراکم و فرسوده زندگی می کنند بتوانند خانه هایشان را با تعداد طبقات بالا بازسازی کنند، درواقع دولت می تواند به جای ساخت مسکن مهر در حاشیه شهرها،این امکان رابرای خانه هایی که در مناطق شهری هستند فراهم کند تا به جای ساختمان هایی که قراراست در 3یا 4 طبقه بازسازی شوند به برج ساخته شود.
پیشگیری در برابر زلزله و آمادگی ستاد بحران ازجمله مباحثی است که بسیار مورد توجه رسانه ها بوده اما موضوعی که دراین زمینه مغفول مانده است، تدوین قوانین مناسب و اجرایی کردن آن توسط نهادهای دولتی و غیردولتی است،اگرچه پس از وقوع زلزله های با قدرت بالا وپس از به بارآمدن تلفات وخسارات زیاد بحث زلزله و پیشگیری دررسانه ها برجسته می شود و مسئولین وعده های بسیاری دراین زمینه می دهند اما با گذشت زمان همه چیز فراموش می شود، درواقع بحث زلزله و ایمنی دربرابر آن به روزمقابله با بلایای طبیعی درتقویم محدود شده که خاطره زلزله مهیب ودلخراش بم درسال 1382 را در ذهن ها تداعی می کند.
منبع: دوهفته نامه کاروتلاش/ استان آذربایجان غربی