گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ 27 دی ماه سال 1370سیدعباس موسوی، دبیر کل حزب الله لبنان پس از سخنرانی در مراسم هشتمین سالگرد شهادت شیخ راغب حرب، به همراه همسرش «ام یاسر» و فرزند خردسالش «حسین»، با شلیک مستقیم موشک هلی کوپتر اسراییلی به خودروی حامل آنان، در سن چهل سالگی به شهادت رسید. پیکر دبیر کل شهید حزب الله و خانواده اش، در شهر «نبی شیث»، امروز به زیارتگاهی برای شیعیان لبنان تبدیل شده است.
در ادامه نقش شهید سیدعباس موسوی را در شکل گیری حزب الله لبنان مرور می کنیم؛
بعد از شهادت سیدعباس موسوی، شورای مرکزی حزب الله، سیدحسن نصرالله را به دبیرکلی حزب الله لبنان انتخاب کرد. تلآویو با ترور دبیرکل حزباللَّه، قصد اختلال در مبارزه آنان را داشت و اسرائیلیان بارها اعتراف کردند که فکر میکردند با ترور سیدعباس موسوی، کار حزب الله تمام خواهد شد. بی خبر از آنکه خداوند سیدحسن نصرالله را برای مقاومت ذخیره کرده بود که فردی سرسختتر از موسوی شد.
تشکیل حزب الله لبنان
به دنبال اشغال لبنان توسط صهیونیستهای غاصب در سال 1402 قمری و عملیات شهادتطلبانه شیعیان علیه متجاوزان اسرائیلی، سازمانی به نام بسیج عمومی مستضعفین شکل گرفت که بعدها به مقاومت اسلامی معروف شد. اولین ظهور علنی حزب الله در سال 1404 قمری بود که با انتشار و توزیع اعلامیهای خطاب به محرومین جهان به مناسبت کشتار صبرا و شتیلا و نیز یک سال بعد، به مناسبت شهادت "شیخ راغب حرب" ضمن اعلام موجودیت، اهداف و طرحهای خود را برای مسائل گوناگون لبنان اعلام کرد و خواستار تغییر نظام سیاسی لبنان که بر اساس نقشههای سیاسی استعمار تنظیم شده بود، گردید.
علامه سیدعباس موسوی که در صف مقدم ستیز با رژیم اشغالگر قدس قرار داشت، با هم فکری جمعی از علماء و گروهی از شاگردان خود، جنبش انقلابی «حزب الله لبنان» را در سال 1370 بنیان نهاد و به عنوان دبیر کل این حرکت شیعی، با ایمان و شجاعت خود، اقشار گوناگون و به خصوص نسل جوان را شیفته خود ساخت.
موسوی با تلاش بسیار اختلاف ایجادشده میان شیعیان جنوب لبنان و مردم فلسطین را برطرف ساخت و نقشههای رژیم صهیونیستی را برای این کار افشا کرد. حضور حزب الله در صحنههای سیاسی لبنان همراه با عملیات شهادتطلبانه علیه متجاوزان صهیونیستی و پیروزیهای حماسهآفرین و شکوهمند آنان، موجب گردید که شیعیان جنوب و دیگر نواحی لبنان به سوی این تشکیلات گرایش یابند. این تشکل از قویترین نیروهای سیاسی و نظامی در لبنان است که نقش مؤثر و تعیینکنندهای در مسائل کلان لبنان دارد.
کمک به ایجاد امنیت در نواحی جنوب لبنان، تقویت روحیه مقاومت مسلمانان صرفنظر از وابستگیهای قومی و فرقهای و جلوگیری از عادیسازی روابط رژیم اشغالگر قدس با دولت لبنان از جمله برنامههای حزب اللّه است.
تأسیس مدرسه علوم دینی
موسوی، در بعلبک لبنان، به همراه امام موسی صدر و علامه سید محمدحسین فضل الله وشهید سیدمحمد باقر صدر، مرکزی را برای فراگیری علوم دینی برای طلابی که امکان عزیمت به نجف را نداشتند، بنیان نهاد.
او برای شروع مبارزه در لبنان نیاز به پرورش نیروی با ایمان و متخصص داشت و این کار بهترین روش برای تربیت نیروی مخلص بود. پس از تأسیس این مدرسه مردم آواره لبنان را که در کشورهای دیگر مثل عراق بودند جمع کرد و زمینههای فعالیت خود را آماده کرد. اولین طلبههایی که به روستاها و مناطق مختلف لبنان برای تبلیغ علوم دینی رفتند، از این حوزه علمیه بودند.
سیدعباس موسوی با سازندگی فکری و سیاسی و از سوی دیگر با تهذیب نفس و خودسازی، انسانهای آزادیخواه را به راه مبارزه گسیل داد و باعث بیداری در سراسر جهان شد.
تأثیرپذیری از اندیشههای امام خمینی (ره)
با تشکیل حکومت اسلامی در ایران، سیدعباس که در صف مقدم جهاد علیه رژیم صهیونیستی قرار داشت؛ در سال 1979 به ایران سفر کرد تا از نزدیک با افکار امام خمینی(ره) آشنا شود. سیدعباس موسوی با راه و روش و سیره حضرت امام خمینی(ره) در مبارزه علیه کفر و ظلم و ستمگر با دست خالی و ایمان و توکل به خداوند پرورش یافت و خود را برای انجام وظیفه بینالمللی خود در طول تاریخ آماده کرد.
با تأثیرپذیری حزب الله لبنان، از اندیشه امام خمینی(ره) و نهضتی که بنیانگذاری کرد، این تشکّل مقاوم، در فعالیتهای خود به مبارزه با رژیم صهیونیستی بسنده نکرد و در عرصههای سیاسی و اجتماعی لبنان حضور گسترده یافت و متولی بسیاری از امور محرومان، کارگران و مردمان ساکن در نواحی عقبافتاده شد.
او در لبنان از انقلاب اسلامی و بنیانگذار آن سخت دفاع کرد و خود را در وجود امام خمینی(ره) درآمیخت و در این راه سخن شهید محمدباقر صدر را عملی نمود، آن گاه که به مردم توصیه کرد: «در امام خمینی(ره) ذوب شوید، همانگونه که در اسلام ذوب گردیدهاید.»
آشنایی با سید حسن نصرالله
سیدحسن نصرالله در 16 سالگی تصمیم گرفت به جای رفتن به دانشگاه به حوزه علمیه نجف برود. در عراق، آیت الله محمدباقر صدر، او را به سیدعباس موسوی سپرد و توصیه نمود که در کنار تدریس تمام مایحتاج او را فراهم کند. نصرالله تا سال 1978 در کنار موسوی در عراق ماند.
رابطه نزدیک آن دو پیوند علمی و دینی بین آنان ایجاد کرد و در سال 1979، نصرالله، به عنوان مسئول سیاسی بقاع و عضو دفتر سیاسی جنبش امل تعیین شد. حزب الله در حالی در سال 1982 اعلام موجودیت کرد که سیدحسن نصرالله 22 سال بیشتر نداشت. نخستین وظیفه او در این تشکل جدید، آماده سازی نیروهای مقاومت و تأسیس هستههای نظامی بود.
قدرت نفوذ کلام او در بین نیروهای طرفدار حزب الله، در کنار بینش سیاسی و دینی او عامل مهمی در انتخاب وی به عنوان جانشین سیدعباس موسوی بود. او پس از ضربه سختی که این جنبش نوپا از سوی اسرائیل دریافت کرده بود، وحدت و یکپارچگی درونی را تقویت کرده و هدایت آن را بر عهده گرفت.
بخشی ازپیام رهبر انقلاب، امام خامنه ای به مناسبت شهادت سیدعباس موسوی، دبیر کل حزب الله لبنان، به این شرح است:
رحمت خدا بر این سید عالیقدر و شجاع و بااخلاص و هوشمند ولعنت و نفرین خدا و خلق بر صهیونیست های ددمنش و خون آشام که در راه مقاصد پلید و تجاوزکارانه ی خود از هیچ جنایتی رویگردان نیستند و بر حامیان خبیث و مستکبرشان که با چشم پوشی از جنایات بزرگ آن رژیم و کمک به ادامه آن، چهره ضد انسانی و خباثت بار خود را بیش از پیش آشکار می کنند و از هیچ توطئه و خیانتی علیه مسلمانان حق طلب روی نمی گردانند.
خون به ناحق ریخته این شهید بزرگوار عزیز و همراهان مظلومش، مبارزه حق طلبانه مردم لبنان و فلسطین را بر ضد اشغالگران صهیونیست جدی تر و عمیق تر خواهد ساخت. این سید عالیقدر که علم را با عمل و گفتار با صدق و فداکاری را با درایت توأم کرده بود در راه هدف الهی و مقدس خود که دفاع از اسلام و مقابله با ظلم و تجاوز بوده به شهادت رسید و به سعادت ابدی نائل آمد و راه او به وسیله یاران و هم سنگرانش و ملت مسلمان و مظلوم لبنان و فلسطین ادامه خواهد یافت.
اسرائیل و آمریکا بدانند که اینگونه جنایات نخواهد توانست راه سلطه گری ظالمانه آنان را هموار کند و ملت هایی را که در طول سالیان دراز مورد ظلم و شرارت آنان قرارگرفته اند بترساند.
تجلیل رهبر انقلاب از شخصیت شهید
به نظر من، آنچه که براى شهید عزیزمان آقاى سیّد عباس موسوى پیش آمد، بهترین سرانجامى است که براى یک مجاهد فی سبیل الله ممکن است پیش بیاید. براى کسى که در راه خدا تلاش مىکند، بهتر از این نمی شود چیزى را فرض کرد. ما هم همین آرزو را داریم؛ اما ایشان موفق شد و زودتر به مقصد رسید. البته فقدان ایشان براى ما مصیبت است؛ و براى صحنه لبنان و به خصوص حزب اللّه، یک قربانى دادن در راه خداست. مرحوم شهید سیّد عباس موسوى شخص برجستهاى بود؛ در او خصوصیات بسیار خوبى باهم جمع شده بود؛ دین و تقوا و متانت را، باهوش و شجاعت همراه کرده بود.
ما فداکارى او را در صحنه لبنان تجربه کرده بودیم. ما در اینجا خودمان از نزدیک جوش و خروش و همّ و غم او را براى مسأله لبنان لمس کرده بودیم. من آن روزهاى سخت و محنتبار درگیری هاى داخلى لبنان را فراموش نمىکنم که ایشان اینجا پیش ما آمد و تقریباً هفت ساعت با ما در یک جلسه نشست، براى اینکه به نتیجه اى برسیم؛ و من مىدیدم که چقدر ایشان پُرخروش و مهتم به مسائل مردم و مجاهدان بود. خداوند او را رحمت کند و با اولیایش محشور نماید و به این مظلومیتى که علاوه بر شهادت براى او پیش آمد، اجر وافرى به او و به کسانش بدهد.
(بیانات در دیدار اعضاى کادر مرکزى حزباللَّه لبنان - 12/12/1370)
شهید سیدعباس موسوی در دیدار با امام خامنه ای - نفر اول از سمت چپ