«خوب، بد، زشت»؛ سریالی که می‌تواند ادامه داشته باشد

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ «خوب، بد، زشت» عنوان سریال نوروزی شبکه 2 سیما بود؛ کاری که با برخورداری از قالبی طنز به بسیاری از معضلات اجتماعی پرداخته . در این میان سعی کرده تا حد امکان از شعارهای رایج در چنین کارهایی دور باشد. ویژگی ای که اگر به درستی در برنامه های سیما مورد توجه قرار گیرد دیگر شاهد بسیاری از شعارگویی های رایج نخواهیم بود.
 

این سریال که کارگردانی آن را منوچهر هادی بر عهده داشته، دارای چند نکته بارز و ممتاز است. کارگردانی خوب، ویژگی ای که سبب شده فیلمنامه به شکلی درست تصویر شود و همچنین انتخاب میزانسن ها و هدایت بازیگران که در این کار به نحو احسن انجام شده است. در قدم بعدی باید از انتخاب بازیگران این سریال به عنوان امتیاز بالای این سریال نام برد که به درستی با شخصیت های قصه همخوان است.

البته ممکن است برخی ها نسبت به انتخاب امین حیایی به عنوان یک جوان جنوب شهری که زندان نیز رفته اعتراض داشته باشند، چون تصور می کنند که این شکل از شخصیت، بارها توسط امین حیایی تکرار شده است که تصویر کردن دوباره آن خالی از لطف است، اما مسئله مهم در  «خوب، بد، زشت» این است که شخصیت امین حیایی با وجود تکراری بودن به شکلی زیبایی تصویر مجدد شده، حتی نکته هایی در رفتار این شخصیت لحاظ شده که از تکراری بودن آن جلوگیری کرده است.

درباره دیگر شخصیت های این سریال هم می توان سخن گفت. بویژه دو شخصیت مهدی سلوکی و سیروس همتی که هر دو بشدت جذاب و تماشاگر پسند بودند، بویژه اینکه تا به حال هیچ مخاطبی چنین نقش هایی را از این دو بازیگر به یاد نداشته است. همین مسئله نیز سبب باور پذیرتر شدن کار شده است، البته در این میان نباید از بازی خوب حسین محب اهری و محمد کاسبی نیز غافل شد.

جدا از بحث بازی، باید به نکته های دیگری هم اشاره کرد که در این سریال به طرز ظریفی به آن پرداخته شده است. برای نمونه می توان به ردیاب هایی که به مچ پای امین حیایی بسته شده بود اشاره کرد. این حربه به نوعی حکم پلیس را بازی می کرد بدون اینکه بخواهد شخصیت پلیس را وارد قصه کند؛ روشی که سبب شده بود بار طنز سریال هم بیشتر شود.

در این سریال نوروزی فضای عید را هم می شد مشاهده کرد، بویژه سکانس پایانی آن که با تحویل سال به انتها رسید. نکته ای که در برخی از آثار تلویزیونی لحاظ نمی شود و ما شاهدیم آن مناسبت خاص که سریال برایش ساخته شده در مجموعه وجود ندارد، البته توجه به نوروز را دائماً در کار نمی بینیم چون ممکن است این رویکرد سبب دلزگی تماشاگر شود، اما در این کار تنها در مواقعی به آن توجه می شود.

با گذر از بحث های فنی باید به موضوعات معنایی این کار نیز اشاره کرد. در این حوزه قادریم دو رویکرد را مشاهده کنیم. ابتدا مضامین اجتماعی، دوم توصیه های اخلاقی و دینی. در گام اول به موضوعات اجتماعی می پردازیم. در این سریال به بحث ازداوج پرداخته می شود که یکی از اصلی ترین دغدغه های جامعه ماست که سبب بسیاری از مشکلات نیز شده است، چون با وجود مشکلات اقتصادی، هم از تعداد ازدواج ها کم شده و هم اینکه میزان طلاق بالا رفته است.

در توضیح بیشتر مطلب فوق در گام اول باید به بحث انتخاب همسر اشاره کرد که قادر است سر منشا اتفاقات مثبت و منفی انتهای فیلم باشد. برای مثال می بینیم که امین حیایی بر خلاف قواعد حاکم بر انتخاب همسر، فردی را برای ازدواج انتخاب می کند که به هیچ وجه متناسب با موقعیت خودش نیست. نکته ای که در پایان آن را درک کرد و متوجه اشتباه خویش شد. در ضمن در «خوب، بد زشت» به این مهم توجه می شود که اگر دو فرد به لحاظ فکری به هم نزدیک باشند دیگر طبقه اجتماعی نمی تواند سد محکمی در مقابل آنان باشد. این اتفاق در «خوب، بد، زشت» برای مهدی سلوکی روی داد.

اما مسئله بسیار مهم در این سریال بحث تاثیرات و استفاده نامناسب از فیس بوک ها، سریال های ماهواره ای و ... است که بشدت برای جامعه ما خطرآفرین شده، چون بسیاری از افرادی که در این حوزه حضور دارند با طرز استفاده از امکانات ارتباط جمعی آشنا نیستند. درباره سریال های ماهواره ای هم باید گفت که این تولیدات برای فرهنگ ایرانی ساخته نشده و بشدت برای خانواده ها خطرناک است. این هشدار در «خوب، بد، زشت» نیز به هیچ وجه به شکلی مستقیم انجام نشده، بلکه با پرداختن به تاثیرات، شاهد فروپاشی خانواده هستیم.

در بعد دیگر پیام های ارزشی این سریال، باید به توجهات دینی و اخلاقی این سریال اشاره کنیم. در این کار موضوعاتی چون امر به معروف، احترام به پدر و مادر، توجه به احکام دینی، مال حرام و حلال، باز داشتن نگاه از نامحرم، حجاب و ... مورد توجه قرار گرفته است، اما به هیچ وجه نگاه به این موضوعات رویکردی ظاهری ندارد، بلکه تماماً رفتار شخصیت هاست که به این مضامین، جان می بخشد.

در پایان باید به این سریال امتیازی مثبت داد که توانسته در عین برخورداری از مفاهیم ارزشمند هم در بحث فنی موفق باشد هم اینکه در زمینه جذب مخاطب به موفقیت های لازم دست پیدا کند؛ امتیازی که می تواند عاملی برای ساخت قسمت دوم این سریال باشد، چون سریال «پایتخت» نشان داد که یک کار خوب را باید ادامه داد.