به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ هر کس در زندگی بارها دست به انتخاب میزند اما یکی از سختترین انتخابها در هنگام "انتخاب رشته" رخ میدهد؛ زیرا فرد با یک تصمیم خواه آگاهانه یا ناآگاهانه سرنوشتش را رقم میزند.
در این میان تکلیف داوطلبان رتبههای تک رقمی روشن است. این افراد تنها به اطلاعاتی راجع به دانشگاههای معتبر کشور نیاز دارند اما داوطلبان سطح متوسط نیاز دارند با دقت و وسواس بیشتری به انتخاب رشته دست بزنند.
به همین دلیل این روزها دوباره با اعلام نتایج اولیه کنکور، بازار موسسات و آموزشگاههای مجاز و غیرمجازرونق گرفته و با اجرای طرحهای طلایی و نقرهایی به صورت اینترنتی، از راه دور و حضوری سعی در جذب داوطلبان دارند. جالب اینجا است بعضی ازاین موسسات فقط استفاده مالی و تبلیغاتی میکنند و حق مشاورهشان از کمترین تا نجومیترین میزان است.
در تماسهایی که با مراکز مشاوره و انتخاب رشته گرفتیم مشاهده شد که یکی از الزامات مشاوره داوطلبان قبل از هر چیزی واریز مبلغ تعیین شده به حساب موسسه است. داوطلبان پس از پرداخت این مبلغ و ارایه کد رهگیری وارد مرحله بعدی یعنی مشاوره میشوند.
همچنین در مراجعه به چندین مرکز مشاهده کردیم که اغلب مشاورههای ارائه شده به دو صورت انجام میگیرد. افرادی که پول بیشتری میدهند یک راست راهی اتاق مشاوره میشوند اما کسانی که مبلغ کمتری برای حق مشاوره پرداخت میکنند، انتخاب رشته آنها توسط دستیاران این موسسه انجام میشود.
به گفته اغلب کارکنان این مراکز قبولی بالای 95 درصدی داوطلبان در مرحله دوم تضمین شده است.
اما سوال اینجا است آیا واقعا برای انتخاب رشته به پرداخت هزینههای هنگفت به این موسسات نیازی است؟ اصلا چه کسانی برای انتخاب رشته مناسب هستند؟ آیا داوطللب خودش هم میتواند انتخاب رشته اصلحی داشته باشد؟
حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش در گفتگو با خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو» در پاسخ به این سوال گفت: به نظر من، صالحترین، مجربترین و تخصصیترین فرد برای انتخاب رشته، خود داوطلب است؛ زیرا او به خوبی از تواناییها، علایق و استعدادهای فردی و خلقیات روحی و روانیاش آگاه است.
وی افزود: همچنین داوطلبان میتوانند از اساتیدی که سالها در آن رشته تدریس کردهاند یا دانشجویان رشتههای مختلف که این شرایط را سپری کردهاند، کمک بگیرد و با مراجعه به این افراد نسبت به رشته انتخابیشان آگاهی کسب کنند.
توکلی با تاکید بر اینکه کتابهای مربوط به معرفی رشتههای آموزش عالی که از طریق سازمان سنجش یا مراجع قانونی منتشر شده است، هم میتواند در انتخاب رشته داوطلبان کمک کند، به داوطلبان و والدین آنها توصیه کرد که به هیچ وجه تحت تاثیر تبلیغات موسسات و آموزشگاههای مجاز و غیر مجاز درباره انتخاب رشته قرار نگیرند.
در این میان برخی موسسات با انتشار آگهی خود از عنوان چشمگیر «زیر مجموعه سازمان سنجش»، استفاده میکنند و قصد دارند تا با استفاده از این عناوین و غفلت داوطلبان به بازار خود رونق دهند.
از مشاور عالی سازمان سنجش در این باره پرسیده شد و وی با اشاره به ادعای برخی موسسات مبنی بر فعالیت زیرمجموعه سازمان سنجش تاکید کرد: سازمان سنجش یک سازمان مستقل است و هیچ شعبهای ندارد. داوطلبان نباید به موسساتی که به نام سازمان سنجش اقدام به ارائه مشاوره و خدمات انتخاب رشته میکنند، اعتماد کنند.
وی گفت: ما هم اکنون بیش از 700 هزار نفر متخصص انتخاب رشته در سازمان سنجش داریم که داوطلبان میتوانند با مراجعه به این افراد، انتخاب رشته مناسبی انجام دهند.
داوطلبان باید در انتخاب رشته چه نکاتی را رعایت کنند؟
عوامل متعددی بر انتخاب رشته دانشگاهی تاثیر میگذارند. بعضی از این عوامل به فرد و برخی دیگر به جامعه برمیگردند که برخی از مهمترین عوامل موثر در انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل به شرح زیر است:
رشته تحصیلی انتخاب کنید که به آن علاقه دارید: یکی از مهمترین مسایلی که هنگام انتخاب رشته باید مورد توجه قرار گیرد علاقه فرد است؛ میل و علاقه در هر کار سبب میشود شخص با انرژی بیشتری فعالیت کند. بسیاری از دانشجویان به خاطر آنکه به رشته تحصیلی خود علاقه نداشتهاند، ترک تحصیل کردهاند و تعدادی دیگر نیز نتوانستهاند در رشته خود موفق باشند.
داوطلبان دانشگاهها بهتر است قبل از هر چیز زمینه علایق خود را شناسایی کنند و هنگام انتخاب رشته به آن توجه داشته باشند.
نسبت به رشته انتخابیتان شناخت و آگاهی کسب کنید: شناخت و آگاهی داشتن از رشته تحصیلی سبب ایجاد انگیزه در فرد میشود. بعضی افراد نسبت به رشتهها و دانشگاههایی ابراز علاقه میکنند، ولی وقتی مشغول به تحصیل میشوند، احساس میکنند که در انتخاب خود دچار اشتباه شدهاند. دلیل این امر نداشتن اطلاع و آگاهی مناسب از رشتههای تحصیلی و مراکز آموزشی است بنابراین قبل از انتخاب رشته شناخت کافی نسبت به آن حرفه کسب کنید.
آینده شغلی رشته تحصیلی انتخابیتان را در نظر بگیرید: همه رشتههای تحصیلی از وضعیت شغلی یکسانی برخوردار نیستند بنابراین بازار کار آنها اشباع شده است. از طرفی بعضی از رشتههای تحصیلی زمینه شغلی مناسبی ندارند؛ چرا که یا شناخته شده نیستند یا ضرورت آنها در حال حاضر احساس نشده است. واقع بینی و دوری از تعصب، داوطلبان را یاری میکند رشته مناسبی انتخاب کنند.
توان اقتصادی تان را در نظر بگیرید: گاهی اوقات لازم است کسی که در دانشگاه پذیرفته میشود برای تحصیل به شهری مسافرت کند که از محل اقامتش دور است. از طرف دیگر تحصیل در رشتههای مختلف هزینههای متفاوتی را در بر دارد. رشتههای شبانه و دانشگاههای غیر انتفاعی نیازمند وضعیت اقتصادی مناسب خانوادهها است بنابراین افرادی که قادر به تامین هزینه رشتهها و دانشگاهها هستند، میتوانند این رشته ها را انتخاب کنند
سهمیه پذیرش هر رشته را مد نظر بگیرید: گزینش دانشجو در بیشتر رشتهها به صورت بومی در استان یا ناحیه یا قطب است بنابراین پیشنهاد میشود که داوطلبان حتی الامکان از انتخاب محلهایی که در خارج از مناطق بومی داوطلب است خودداری کنند. شانس قبولی داوطلبی که رشتههای تحصیلی و دانشگاههای شهر یا استان خود را انتخاب میکند بیشتر از داوطلبی است که در شرایط تقریبا مشابه دست به انتخاب رشتهها و دانشگاههای مربوط به شهرها یا استانهای دیگر میزند.
امکانات مراکز آموزشی را مد نظر بگیرید: تعداد زیادی از مراکز آموزشی، امکانات مناسبی در اختیار دانشجویان خود قرار میدهند به طور مثال برای دانشجویان خوابگاه تدارک میبینند و در برخی موارد کمک هزینههای تحصیلی یا بن کتاب در اختیار آنان قرار میدهند. در عوض بعضی از مراکز آموزشی و دانشگاهها نمیتوانند برای دانشجویان خود خوابگاه تهیه کرده و امکانات دیگر را برایشان فراهم آورند. توجه به این مساله هنگام انتخاب محل تحصیل مهم است.