فضاسازی آمریکا در آستانه مذاکرات هسته‌ای/ از همکاری نکردن ایران با آژانس متاسفیم!

به گزارش گروه بین الملل "خبرگزاری دانشجو" به نقل از رویترز، لورا کندی نماینده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی از آنچه وی ناکامی ایران در همکاری با آژانس در خصوص تحقیقات درباره تحقیقات بمب اتمی خواند، ابراز تاسف کرد.

وی با اشاره به گزارش جدید آژانس که 10 روز قبل منتشر شد و در آن ادعا شده بود ایران به موارد مشکوک در خصوص کار بر روی طراحی بمب اتمی پاسخ نداده است، در وین به خبرنگاران گفت: ما از عدم همکاری سازنده آنها در این خصوص ناامید شده‌ایم.

اظهارات نماینده آمریکا در دیده بان اتمی سازمان ملل در حالی مطرح می‌شود که قرار است فردا سه شنبه دور حساس و نهایی مذاکرات ایران و گروه 1+5 در پایتخت اتریش آغاز شود.

کندی در ادامه سخنانش گفت: نگرانی‌های خود درباره شکست ایران در تعامل اساسی با آژانس درباره موضوع ابعاد نظامی احتمالی را در بیانیه‌ای به نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی که پنجشنبه برگزار می‌شود اعلام خواهیم کرد.

آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش فصلی پیشین خود در مورد ایران را در 5 سپتامبر منتشر کرد. با اینکه انتظار می‌رفت گزارش بعدی در این زمینه در ماه دسامبر تنظیم شود، این گزارش در 7 نوامبر (16 آبان) به صورت زودهنگام و در قالب یک گزارش دوماهانه منتشر شد.

بخشی از دلایل این تعجیل آژانس را باید در پرتو استفاده از فرصت زمانی مربوط به آغاز مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 1+5 و تاثیرگذاری بر این روند مورد تحلیل قرار داد. آژانس با این اقدام، پیام های مختلف مثبت و منفی را برای مذاکرات آینده ارسال کرده و ظرفیت های گوناگونی را در اختیار بازیگران منطقه ای و بین المللی برای نقش آفرینی در خصوص این مذاکرات و حاشیه های آن قرار داده است.

از سوی دیگر یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارشی که در مورخ 7 نوامبر و پیش از آغاز نشست مسقط منتشر کرد، خبرساز ظاهر شد. آمانو با ارائه یک برآورد غیرفنی از ذخایر اورانیوم غنی شده زیر 5 صد درصد در ایران طی دو ماه قبل از انتشار این گزارش یعنی در ماههای اوت و سپتامبر 2014، به گونه ای بحث انگیز و نادرست عمل کرد.

این گزارش به افکار عمومی چنین القا کرد که ایران مقادیر قابل توجهی از اورانیوم  زیر 5 درصد را در این فاصله دو ماهه غنی سازی و انباشت کرده است. این برآورد برای بازیگرانی که سعی در مساله سازی برای برنامه هسته ای کشورمان بودند، مستندی قرار گرفت تا ماهیت این برنامه را زیر سئوال برده و در مورد نیات و اهداف ایران از این برنامه، همان اتهامات بی اساسی را که پیش از این نیز به عناوین مختلف مطرح کرده بودند، مستند و مبنادار جلوه دهند.

خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه به نقل از دیپلمات‌ها گزارش داده است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور اصلاحیه‌ای خطاب به اعضا، رقم اعلام‌شده برای ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران را اصلاح کرده است. یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس در گزارش به اصطلاح فصلی خود که با عنوان ارزیابی فصلی برنامه هسته ای ایران از نظر اجرای مقررات پادمان و توافق های مرتبط با آن تدوین شده بود، میزان ذخایر اورانیوم با غنای 5درصد ایران را 8390 کیلوگرم اعلام کرده بود. با این حال، به گزارش رویترز به نقل از دیپلمات ها، آژانس در اصلاحیه‌ صادر شده خطاب به اعضای شورای حکام، این رقم را 8290 کیلوگرم اعلام کرده است. در این گزارش که روز جمعه دو هفته پیش منتشر شد، آمانو عنوان کرده بود  میزان ذخایر اورانیوم با غنای 5درصد ایران در فاصله دو ماهه بعد از انتشار گزارش فصلی قبلی (5 سپتامبر تا 7 نوامبر 2014)، 625 کیلوگرم افزایش یافته و به حدود 8.4 تن رسیده است. آژانس اما این رقم را اصلاح و عنوان کرده است که میزان افزایش ذخایر، 525 کیلوگرم بوده است. یعنی با گذشت چند روز از انتشار این گزارش، نادرستی این برآوردها آشکار شد.

این قبیل اشتباهات فنی و تخصصی آژانسی که تنها مسئولیت اصلی آن ارزیابی کارشناسانه از فعالیت های هسته ای و مسائل مرتبط با آن است، متضمن یک پیام و معنای مهم و راهبردی است: اینکه آژانس نهادی نیست که ارزیابیها و یافته های آن را بتوان به صورت صد در صد و مطلق، معتبر دانست. بلکه به دلایل مختلف، این نهاد بین المللی با افراط و تفریط یعنی نگاه غیرکارشناسانه نیز روبرو است. سیطره برخی قدرتها بر کار فنی این نهاد از جمله دلایلی است که سبب شده است مسائل سیاسی و قضاوت های امنیتی، بر بررسی‌هایی که معمول یک کار فنی است، غلبه پیدا کرده و مانع از کار درست این نهاد تخصصی غیرسیاسی شود.