رهنمای رودپشتی: نقش علوم انسانی در رسیدن به توسعه بی‌بدیل است

به گزارش خبرنگار "خبرگزاری دانشجو" از ایلام، پروفسور فریدون رهنمای رودپشتی، معاون برنامه ریزی دانشگاه آزاد در همایش ملی "پژوهش، استان و توسعه با نگاهی به بایدها و نبایدهای برنامه ششم توسعه" که 25 و 26 آذرماه با حضور مسئولان ملی و استانی در هتل زاگرس ایلام برگزار می‌شود، بیان داشت: سه واژه؛ رشد، توسعه و پیشرفت اصطلاحاتی هستند که در ادبیات توسعه مطرح می‌شود و هر کدام معادل‌های خاص خود را دارند، لازم است که نقش دانشگاه و دانش را در هر کدام از این سه فرایند تعریف کنیم.

وی رشد را فرایندی کمی اما ناکافی دانست و افزود: تا دو دهه گذشته در برنامه‌ریزی‌ها از توسعه سخن می‌راندند و آن را در کنار مکملی به نام "رشد" می‌نامیدند که از پایداری بیشتری برخوردار است، واژه توسعه پایدار از این فرایند برگرفته شده، در پیشرفت اقتدارگرایی و کمال‌گرایی مبتنی بر تثبیت جایگاه انسان است، بشر بنا به ویژگی‌هایی که خداوند به وی هدیه داده است می‌تواند از فطرت خویش در مسیر پیشرفت استفاده کند.

معاون برنامه ریزی دانشگاه آزاد بیان داشت: زمانی که از توسعه و پیشرفت صحبت می‌کنید نقش دانشگاه و دانش بارزتر و ملموس‌تر به نظر می‌رسد، ما در مرحله گذار نمی‌توانیم با توجه به پیچیدگی‌های محیط، برنامه ریزی، تصمیم گیری و تامین نیازهای شهروندی از عنصر دانش به سادگی عبور کنیم؛ بنابراین وقتی که دوره‌های مختلف رشد و توسعه را در اقتصادهای بین الملل به ویژه در کشور خودمان مطالعه می‌کنیم آنچه که واضح و مبرهن می‌باشد، نقش دانش و دانشگاهیان در فراهم آوری زمینه‌های رشد و توسعه است.

رهنمای رودپشتی توجه به ویژگی‌های استمرار، کمال گرایی و مجمع ایده‌های پیشرفت گرایی را لازمه اندیشه ورزی دانست و ادامه داد: در پی این معانی بود که نسل جدیدی از مفاهیم اقتصادی در غالب اقتصاد دانش بنیان شکل گرفت، ورود و معرفی نسل جدیدی از اقتصاد، می‌تواند مبانی برنامه ریزی توسعه‌ای را به همراه داشته باشد، کشور ما که تجربیات زیادی در حوزه برنامه‌ریزی دارد تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی برنامه پنجم توسعه را پشت سر می‌گذاشت و امروز نیز در آستانه طراحی برنامه ششم توسعه است.

وی برنامه ششم توسعه را حساس‌تر از برنامه‌های پیشین عنوان کرد و افزود: ما از سرمایه‌های بی‌بدیلی در حوزه منابع و انرژی برخوردار هستیم که مهمترین آن‌ها نیروی انسانی توانمند، با دانش و اخلاقمدار است.

معاون برنامه ریزی دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه ما در فرایند پژوهش باید صبور باشیم و در  گوش دادن به ایده‌های دیگران تحمل به خرج دهیم، گفت: تامل، خرد، دانش و دانایی مبنای و لازمه حرکت در مسیر پژوهش است وقتی این مولفه‌ها در کنار یکدیگر قرار گیرند هسته‌های فکری اقتصاد دانش بنیان به وجود می‌آید.

رهنمای رودپشتی دانشگاه آزاد اسلامی را نهاد مولود انقلاب و زاده شده در سال 1361 به وسیله بیانیه حجت الاسلام رفسنجانی اعلام کرد و گفت: این دانشگاه به تعبیر ما از هیچ، همه چیز را آفرید؛ اینکه ما از واژه همه چیز استفاده می‌کنیم بدین معنا نیست که خالی از کمبودها و کاستی‌ها نیستیم بلکه جنس آن از جنس برنامه‌ریزی راهبردی و کلان تلقی می‌شود.

وی یکی از شاخص‌های توسعه را آموزش عادلانه دانست و خاطرنشان کرد: عدالت آموزشی همان استراتژی است که یونسکو در سال 2010 به عنوان سیاست راهبردی در عرصه آموزشی مطرح کرد، دانشگاه آزاد توانسته است ایفاگر این وظیفه خطیر باشد، چه بخواهیم و چه انکار کنیم باید این موضوع را بپذیریم که نقش بخش غیردولتی در برنامه ریزی توسعه‌ای مهم و انکارناپذیر می‌باشد، سیاست اصل 44 یعنی مشارکت مردم و دانشگاه آزاد اسلامی این را نشان داد، مردم نیز به مجموعه دانشگاه آزاد اعتماد کردند و من دست خانواده‌هایی که با سپردن فرزندانشان به مجموعه دانشگاه آزاد اعتماد کردند را می‌بوسم.

معاون برنامه ریزی دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: بیش از پنج میلیون فارغ التحصیل و بیش از یک میلیون و هفتصد هزار دانشجو در تمام مقاطع در حال تحصیل در دانشگاه آزاد هستند، حسن اعتماد مردم باعث به وجود آمدن ظرفیتی به نام دانشگاه آزاد شد، تنها تمرکز بر فرصت‌های درون زا نمی‌تواند فرصت‌های توسعه‌ای را فراهم آورد.

رهنمای رودپشتی اقتصاد مقاومتی را نگاه کامل به ظرفیت‌های درونی، تعامل با فضاهای بیرونی و ایجاد هم افزایی عنوان کرد و گفت: هر علمی محصولات خود را دارد، برخی‌ها فکر می‌کنند تنها علوم فنی می‌توانند دارای محصول باشند؛ اما اینگونه نیست، امروز به این نتیجه رسیده‌ایم که برای دست یافتن به توسعه، نقش علوم انسانی نسبت به سایر علوم، بی‌بدیل‌تر هستند، علوم انسانی تنها دانشی هستند که کشورها از خارج مرزهای خود وارد نمی‌کنند، علوم انسانی دانش ساز هستند.