راهكارهاي كاهش استرس در فصل امتحانات؛
به گزارش خبرنگار دانشگاه «خبرگزاري دانشجو»؛ آغاز فصل امتحانات برای درصد قابل توجهی از دانشجویان و حتی خانواده‌های آنان توأم است با نوعی استرس و دلهره آشکار و پنهان؛ گاهاً این استرسِ کاذب اَثرات بسیار مخربی بر نتیجه زحمات بسیاری از دانشجویان می‌گذارد.
در راستای شناسایی و راههای کاهش استرس در فصل امتحانات دانشجویان، گفتگوی را با مجید ابهری عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، جامعه‌شناس و متخصص علوم رفتاری ترتیب داده‌ایم که در ادامه آنرا خواهید خواند.
***به عنوان سوال آغازین، استرس فصل امتحانات را تعریف کنید؟ و چه نوع دانشجویانی دچار اين استرس می‌شوند؟
با شروع فصل امتحانات دانش آموزان و دانشجویان شرایط روحی وی‍ژه پیدا می‌کنند که به آن «استرس امتحانات» می‌گویند.
دانشجویانی که دچار استرس فصل امتحانات می‌شوند، بر دو دسته می‌باشند:
۱. دانشجویانی دچار این استرس می‌شوند که آمادگی لازم برای گذرانیدن آزمون‌ها را ندارند؛ یعنی درس خود را مرتب مرور نکردند، انباشته کردند و حالا چند روز مانده به امتحان قرار است ۲/۱یا ۳/۱ یک کتاب را از امتحان بگذارند، این شرایط فرد را دچار التهاب روانی و فکری می‌کند که نوعی از استرس است.
۲. گروهی دیگر از دانشجویان اصلاً از ماهیت امتحان دچار دلهره می‌شوند.
***شما چه راهكارهاي براي مقابله با استرس فصل امتحانات براي دسته دوم دانشجويان داريد؟
من به دانشجویان عزیز توصیه می‌کنم که با ورزش، تغذیه مناسب و مطالعهٔ قسمت به قسمت دروس یعنی هر روز درسی که در کلاس به آنها داده می‌شود، شب مطالعه کنند، تا دچار اضطراب در فصل امتحانات نشوند.
البته این نکته را اضافه کنم بیدار ماندن تا نیمه‌های شب فرد را دچار خستگی روحی و روانی می‌کند و خواب کافی، خودداری از اتلاف وقت محور اصلی پیشگیری از استرس در فصل امتحانات می‌باشد.
***نقش اساتید در فصل امتحانات را چگونه ارزيابي مي كنيد و چه توصیه ايی برای اساتید دارید در جهت کمک به رفع استرس دانشجویان؟
نقش آموزگار، اساتید در زمینه رفع استرس بسیار موثر می‌باشد. اساتید می‌توانند با امادگی سازی قبل امتحانات یعنی صحبت با دانشجویان و کاهش استرس و اضطراب آنان به شکلی که این امتحان اخرین امتحانت نیست و فرصت‌های دیگری نیز وجود دارد، می‌تواند دانشجویان را آرام ساخته و آنان را آماده امتحانات نمایند.
بطور کلی برای کاهش استرس و اضطراب خانواده، مربیان وخود فرد می‌توانند با برنامه ریزی که در دوران تحصیل دارند، نسبت به جلوگیری از استرس اقدام نمایند.
***والدین چگونه می توانند به کاهش استرس در فرزندانشان کمک کنند؟
البته خانواده در دوران ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و حتی دانشگاه نقش اساسی در کاهش استرس دارند.
متاسفانه بعضی از والدین باعث ایجاد التهاب در فرزندانشان می‌شوند، یعنی با ۲۰ خواهی فرزندان خود را دچار نوعی سر گشتگی فکری می‌کنند. والدین از فرزندان ماهیت آموزش درس بخواهند؛ نه اینکه حتما معدل یا نمره ۲۰ را.
خانواده‌ها باید از ایجاد مهمانی و رفت و آمد در دوران امتحانات خودداری کرده و با آرام سازی منزل به فرزندان خود یاری نمایند.
متاسفانه بعضی از والدین در دوره امتحانات با رفتن به مهمانی و دعوت مه‌مان موجب اختلال فکری و تحصیلی در فرزندان می‌شوند البته خانواده‌ها با مراقبت از خواب و تغذیه مناسب فرزندان می‌توانند کمک موثری در کاهش استرس به آنان بنمایند.
***دانشگاه به عنوان متولي برگزار كننده امتحانات چه وظايفي بر عهده دارد؟
در مورد دانشگاه بايد عرض كنم كه دانشگاه مي تواند با برگزاري ازمون هاي ميان ترم و ازمون هاي فصول مختلف، دانشجويان را محياي امتحانات اصلي كند.
متاسفانه دانشجويان ايرانی تا ازمون نداشته باشند؛ اقدام به مطالعه و تحليل نمي كنند مگر اينكه صحبت امتحان باشد و مجبور به مطالعه شوند و همچنين دانشگاه مي تواند با انتخاب ساعت مناسب، محل برگزاري و نوع انتخاب مراقب كمك شاياني به دانشجويان در همگام امتحانات كند.
***چه توصيه اي براي مسئولين امور دانشجویی و خوابگاه ها در جهت کمک به دانشجویان برای برگزاری هر چه بهتر امتحانات دارید؟
متاسفانه در مورد دانشجويان مقيم در خوابگاه مي بايد عرض كنم چون بسياري از اين عزيزان از كلاس ها و ترم ها متفاوت مي باشند، فصول امتحانات متفاوتي هم دارند. بنابراين ممكن است امتحانات يك دانشجو با دانشجوي ديگر تفاوت داشته باشد و زمان امتحانات يكساني نداشته باشند و در يك زمان يكسان تمامي دانشجويان هم اتاقي دغدغه اي امتحانات را نداشته باشند.
مسئولين خوابگاه ها و امور دانشجويي مي تواند با طبقه بندي، سازماندهي دانشجويان در يك طيف تحصيلي مشابه و همين طور كنترل تغذيه، استراحت و ايجاد فضاي آرام خوابگاه مي تواند دانشجويان دور از خانواده را براي فصل امتحانات آماده بنمايد.
***در صحبت هایان به نقش تغذیه در فصل امتحانات اشاره کردید؛ لطفا در خصوص اينكه در ايام امتحانات چه بايد خورد و چه نبايد خورد توضيح دهيد؟
مصرف ميوه ها ي تازه، خشكبار، غذا هاي سبك و كم چرب مي تواند دانشجويان را از نظر فكري، روحي وذهني آماده مطالعه و گذراندن امتحانات كنند.
دانشجويان قبل امتحانات بايد از خوردن غذاي پر چرب و سنگين خود داري نموده و حدالمقدور سعي كنند از نوشيدن چاي و قهوه به طور فراوان در شب امتحان خودداري كنند.
***پس نوشيدن قهوه بطور فراوان در شب امتحان براي رفع خواب آلودگي يك باور اشتباه است؟
بلكه اين يك باور غير علمي است، مصرف زياد قهوه و چاي بدليل كافئيني كه دارد خواب آور است و باعث عميق شدن خواب مي شود.
***بسیاری از دانشجویان از این نكته شكايت می کنند که هنگام مطالعه تمرکز کافی روی مطالب ندارند؛ شما به عنوان متخصص علوم رفتاري چه راهكاري ويژه اي برای رفع این مشکل دارید؟
"آزمون تمركز" به دانشجويان و جوانان به عنوان يك تكنيك جهت جلوگيري از تفرقه فكري و عصبي مي تواند كمك شاياني كند.
تمرين "آزمون تمركز" زمينه ايجاد تمركز فكري را ايجاد مي كند. يعني از يك دقيقه در روز آغاز كرده و به يك كلمه يا مطلب خاص فكر كنند و متمركز شوند و آنرا بطور مرتب يك دقيقه روزانه اضافه كنند. با اين تكنيك متداول و علمي مي توانند تمركز رو مطالب را فزوني دهند و از عصبي شدن جلوگيري كنند.
***بهترین زمان براي مطالعه، تسريع عمل يادگيري از لحاظ علمی چه موقع از شبانه روز مي باشد؟
زمان مطالعه بستگي به عادت افراد دارد، بعضي ها در صبح زود و هنگام طلوع آفتاب و بعضي ها در شب براي مطالعه راحت ترند.
اما بطور كلي بهترين ساعت براي فراگيري، مطالعه و آمادگي ذهني بعد طلوع آفتاب و قبل غروب آفتاب مي باشد.
***و اما چه توصیه ای برای دانشجویانی دارید که در طول ترم کم کاری کرده اند و دروس خود را بموقع مطالعه نکرده اند؟
براي دانشجوياني كه دروس خود را در طول ترم نخواند و موقع امتحانات دچار اضطراب شدند، بهترين توصيه بعد از 30 سال تجربه آموزشي بنده اين است كه دانشجويان حدالمقدور نكات مهم درس را با توجه به سوالات ترم هاي گذشته مطالعه كنند و از عصبي شدن و از ايجاد اضطراب جلوگيري كنند.
چراكه مطالعه دروس 2 واحدي 400 صفحه اي غير مقدور بوده است و فقط بايد نكات مهم كه اغلب سوالات از ميان آنها انتخاب مي شوند را مطالعه و يادداشت كنند.
***آیا یادداشت کردند هنگام درس خواندن به عمل فراگیری مطالب درسي کمکی خواهد کرد؟
بعضي از دانشجويان هنگام مطالعه مخصوصاً بعضي دورس مثل زبان خارجه، رياضيات و آمار اگر هنگام مطالعه يادداشت كنند و به حل تمرين بپردازند، مطالب علمي در ذهن آنان نهادينه مي شود و یادداشت کردن در حین مطالعه کمک فراوانی به یادگیری می کند.
تعداد نظرات: ۱
ارسال نظرات
شب امتحان کولاک میکنیم ،یعنی خود استاد تو کف جوابام میمونه !!!!!!!!!!!!!!!!:)