هر ایرانی، هر سال، یک درخت

به گزارش گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، آمارها نشان می دهد ایران روی هم 3 میلیون و 400 هزار هکتار جنگل در دامنه ‌های شمالی کوه‌ های البرز و استان‌ های ساحلی دریای خزر دارد. مساحت جنگل‌ های دیگر که پراکنده در سایر نقاط کشور می ‌باشند، نیز تا سه میلیون هکتار است. از این جنگل ها تنها 1.3 میلیون هکتار برای بهره برداری صنعتی قابل استفاده‌ است. از سوی دیگر، هر ايراني سالانه 13 كيلوگرم كاغذ مصرف مي‌ كند كه با احتساب جمعیت کشور، رقمي برابر 910 ميليون كيلوگرم در سال مي ‌شود. براي توليد هر تن كاغذ بايد 17 درخت تنومند قطع شود كه با يك حساب سرانگشتی، در سال بيش از 15 ميليون درخت برای تآمین کاغذ قطع مي‌شود. این آمار نشان می دهد میزان و سرعت تخریب جنگل ها بالا است.

علل این تخریب برخواسته از انگیزه هایی است که بررسی آن بسی مهم و قابل تامل است:

    ایجاد شهرها و شهرک های جدید: این موضوع سبب می شود که سرمایه داران و سرمایه گذاران بدون توجه به منافع ملی به فکر سود شخصی بوده و با ایجاد مناطق مسکونی در بسترهای حاصل خیز و بکر زیست بوم منطقه را تغییر داده و به مرور بافت درختی و جنگلی را عوض نمایند.

    تبدیل طبیعت به زباله دانی: موضوع تفریح به عنوان یک نیاز ذاتی و فعال در مردم خصوصا در جوامع صنعتی و شهرهای بزرگ سبب مسافریت و حتی مهاجرت به مناطق جنگلی و طبیعت شده است. استفاده نادرست از این مناطق و ذخیره سازی زباله در طبیعت خود گویای این مساله مهم می باشد. دفن زباله در طبیعت، آتش بازی و رفتارهای پر خطر در طبیعت، قطع تفریحی یا آسیب زدن به درختان از جمله عواملی است که به نوبه خود بزرگترین تهدید انسانی برای طبیعت می باشد.

    عدم بازیافت در مبدا: وقتی بازیافت محصولاتی که با درختان در ارتباط می باشند در مبدا صورت نپذیرد سبب می شود که ما برای تامین نیاز خود به سمت قطع درختان پیش برویم. این موضوع خود می تواند تهدیدی جدی برای جنگل ها به شمار رود، در حالی که با دقت، هوشیاری، آموزش به جا و ترغیب مصرف کنندگان می توانیم موضوع مدیریت بازیافت را تحقق ببخشیم.

در این بین درختان و جنگل نقشی حیاتی در زندگی ایفا می کنند که برخی از نمودهای آن به شرح زیر است:

جلوگیری از فرسایش خاک: کاشت گیاهانی با بافت های مقاوم در برابر شوری و کم آبی باعث می شود که ما در فرسایش خاک و کویر زدایی گام برداریم و بافت خاک را از تخریب نابجا نجات بدهیم. این مورد تا آنجا قابل توجه است که می توان سدی جلوی فرسایش خاک ایجاد نمود.

آسایش و رفاه عمومی از طریق نبض تنفسی شهر: تصفیه هوا به صورت طبیعی از طریق درختان صورت می پذیرد و این مساله در حالی تحقق می یابد که هرچه میزان درختان زیاد تر باشد از میزان آلودگی هوا بیشتر کاسته می شود. برای این منظور، برای شهر هایی چون اهواز به دلیل ریزگرد ها توصیه می شود که در بستری از درخت کاری به موضوع تلقیح مصنوعی ابر ها پرداخته شود تا بهبود هوا در شرایط مساعدی حاصل شود.

تامین مواد غذایی مردم: کاشت درختان میوه و مورد استفاده مردم در دو شکل دیم و آبی باعث می شود که کشور در نیازهای مورد نظر به میوه و خشکبار خودکفا بشود و نیازی به واردات در این زمینه نباشد و علاوه بر اشتغال زایی در مناطق روستایی نیاز های مردم تامین گردد.

تاثیر در جذب بارندگی و آب های سطحی: درختان با فعالیت های ارگانیکی در خاک باعث می شوند که پوکی قابل توجهی در خاک ایجاد شود و جذب بارندگی سریع تر شده و این باعث غنی شدن سفره های زیر زمینی و قنات ها می باشد. پس اولین عامل در مهار آب و استفاده بهینه از آن در جهت تامین آب برای کشاورزی و زندگی مردم توجه به درخت کاری است. نگهداری آب بهترین گزینه در صرفه جویی است.

به نظر می رسد ترویج درختکاری در ایران مستلزم توجه به انگیزه هایی است که از طرف مردم برای این کار لحاظ می گردد.

حس زیبایی دوستی: اولین و عام ترین دلیل درخت کاری، زیبایی بصری آن است که برخواسته از تنوع رنگ ها و گونه ها ست. همچنین به قابل حمل بودن و نگهداری در فضای آپارتمان نیز باید اشاره کرد.

درآمدزایی: فروش انواع محصولات باغی و درختچه های آپارتمانی به نوعی در تحصیل ثروت ملی جایگاه قابل قبولی دارد. فروش نهال های میوه و احداث باغ های جدید نقش قابل توجهی در رشد منابع ملی و خودکفایی اقتصادی در جهت پیشرفت اقتصاد مقاومتی مبتنی بر تولید ملی غیر نفتی دارد.

رشد صنعت صادرات: این پتانسیل در درختکاری وجود دارد که می توان در کنار تولید و تامین نیاز داخل به موضوع صادرات خصوصا در صنعت فرآوری و بسته بندی و همچنین خشکبار توجه جدی نمود و با این روش ضمن تولید بیشتر کیفیت را در این صنعت بهبود بخشید.

حرکت در راستای اقتصاد مقاومتی: ایجاد بستر درآمد زایی از درخت کاری خصوصا در مناطق جنگلی، همچنین تقویت صنعت توریسم و جاذبه های گردشگری باعث می شود ما در شکل جدیدی از درآمد زایی وارد شویم و وابستگی خود را از نفت کم نموده و به اقتصاد مستقل، مستمر، مطمئن و زاینده فکر کنیم. همچنین با صادرات محصولات فرآوری شده کشاورزی همچون پسته، خرما و انجیر از خام فروشی و ضررهای جانبی جلوگیری نماییم.

تمامی مسائل مطرح شده خود گواه این موضوع است که باید به مساله درخت کاری و حفاظت از آن در جریان محیط زیست توجه جدی نموده و زمینه تحقق و رشد آن را فراهم کنیم.

 منبع: دوهفته نامه باختر امروز استان ایلام