ماجرای چند دانشجو که از شرکت دانش‌بنیان صاحب کارخانه شدند

به گزارش «خبرگزاری دانشجو» به نقل از پایگاه خبری دانشجویان بیدار، در جریان بازدید از پارک علم و فناوری خراسان شمالی با شرکت دانش بنیان کشت و کارگستر نوژان خراسان شمالی آشنا شدیم که اعضایش فارغ التحصیلان دانشگاه فردوسی مشهد هستند؛ اما نکته مهم این است که همگی فرزندان خراسان شمالی هستند.

آنها موفق شده اند با استفاده از باکتری های موجود در پسماندهای بلا استفاده کشاورزی و روستایی، کود کاملا طبیعی(ارگانیک) تولید کنند که می تواند جایگزین کود شیمیایی که نیترات آن باعث سرطان شده و آب های زیرزمینی و رودخانه ها را آلوده می کند، بشود.

این کود با استفاده از باکتری ها وقتی وارد خاک می شود، بعنوان موجودی زنده باقی می ماند، تکثیر می شود و باعث رشد بهتر و طبیعی محصول شده و زمین های شور را هم بارور می کند، ضمنا زمان استراحت زمین کشاورزی را از یکسال به یکماه کاهش می دهد.

مدیر عامل شرکت محمد علی ابراهیمی است، دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته برق که با کمک رسول حق جو دانش آموخته ارشد رشته بیوشیمی و دو تن دیگر شرکت را راه انداخته اند.

همه چیز از پایان نامه رسول شروع شد

از رسول می خواهم از ابتدای دوران دانشجویی و چگونگی شکل گیری این ایده برایمان توضیح دهد و او می گوید: موضوع پایان نامه بنده شناسایی و خالص سازی «باکتری» ها بود.

همین پایان نامه منجر به ارائه یک طرح به پارک علم و فناوری خراسان شمالی شد و روال کار آغاز شد.

این طرح داوری شد و رای آورد و وارد مرحله پیش رشد شد، در مرحله پیش رشد پارک یک سری امکانات(اعم از آزمایشگاه، تسهیلات، دفتر کار و...) در اختیار شما قرار می دهد تا بتوانید نمونه اولیه را به صورت آزمایشگاهی تولید کنید.

اگر پارک علم و فناوری نبود، هیچ وقت نمی توانستیم به اینجا برسیم

این جا محمد علی ابراهیمی هم وارد بحث می شود و تاکید می کند: پارک علم و فناوری خیلی برای ما خوب بوده و با توجه به آن سرمایه اندکی که داشتیم، اگر پارک نبود هیچ وقت نمی توانستیم به اینجا برسیم.

او ادامه می دهد: اما متاسفانه در استان هنوز جوانان و دانشگاهیان از این تسهیلات استفاده نمی کنند، باید بگویم پارک در مقابل سایر نهادهای مربوطه حمایت عملی و واقعی انجام می دهد.

دوباره رسول حق جو رشته بحث را دست می گیرد و می گوید: نمونه اولیه را به موسسه آب و خاک فرستادیم و بررسی اولیه روی آن انجام داد و تایید کرد که این باکتری به تعداد لازم تکثیر شده و برای کشاورزی مفید است.

کود تولیدی ما 10 برابر کودهای موجود قدرت داشت

بحث ادامه پیدا می کند و رسول در ادامه می گوید: تعداد باکتری ازت کودهای معمولی 10 به توان 7 است و کود تولیدی ما 10 به توان 8 بود یعنی 10 برابر کودهای موجود قدرت داشت.

وی افزود: نمی گوییم کود یکباره معجزه می کند؛ اما اگر در کنار کود حیوانی استفاده شود و مکمل شود، اثر بهتری می گذارد، آفت ها کمتر می شود، گیاه رشد بهتری دارد و از همه مهمتر شیمیایی نیست که نیتراتش کشاورز را سرطانی کند یا آبهای رودخانه ها را آلوده کند.

محمد علی نیز می گوید: الان زمین های کشاورزی استان معتاد به کود شیمیایی شده اند و باید مرحله به مرحله آنها را ترک داد، سال اول شاید رشد گیاهان صرفا با کود ما و بدون کود شیمیایی کمتر شود، اما سال بعد بهتر می شود تا از آخر زمین عادت به کشاورزی طبیعی و ارگانیک می کند.

وی ادامه می دهد: در کشور ما فریاد می زنند که کود شیمیایی این مضرات را دارد و نباید استفاده شود؛ اما از سوی دیگر کانتینر کانتینر تخلیه می شود و به آن یارانه هم می دهند!

سخترین و حساس ترین بخش نوشتن طرح تجاری بود

از رسول می پرسم روال اداری ثبت شرکت چقدر سختی داشت، او می گوید: بعد از مرحله پیش رشد وارد مرحله ثبت شرکت و نوشتن طرح تجاری شدیم و در این مسیر هم پارک علم و فناوری تسهیلات خوبی به ما ارائه کرد.

وی افزود: سخترین بخش نوشتن طرح تجاری بود، باید حتما تجربه داشته باشی و با کارشناسان مشورت بگیری چرا که عوامل مختلف را باید در آن بسنجید مثل هزینههای تولید، نیاز بازار، دوره بازگشت سرمایه و پرسنل.

برای راه اندازی شرکت 200 میلیون هزینه شد؛ نصف از جیب و نصف از تسهیلات

از این عزیزان می پرسم چقدر از هزینه های راه اندازی شرکت را از جیب پرداخت کردند و چقدر را از تسهیلات پارک و جاهای دیگر، محمد علی ابراهیمی می گوید: تقریبا 200 میلیون هزینه شد؛ نصف از جیب و نصف از تسهیلات.

وی ادامه داد: وام پارک علم و فناوری خیلی خوب بود و در کل توصیه می کنم به همه دانشجویان و دانشگاهیان استانمان که نترسند و طرح های خود را آماده کرده و وارد کار بشوند.

شاید علت کمبود شرکت های دانش بنیان کمبود طرح های بدرد بخور باشد

او در خصوص عملکرد پارک علم و فناوری خراسان شمالی و علت کمبود شرکت های دانش بنیان استان می گوید: شاید یکی از دلایلی که پروژه ها کم است، این است که به سادگی به طرح هایی که کیفیت ندارند پذیرش نمی دهند.

وی اظهار کرد: پارک ثابت کرده است به کسانی که طرحشان کیفیت، تحقیقات و سطح علمی لازم را داشته باشد، امکانات می دهد و حمایت جدی می کند نمونه اش خود ما که واقعا راضی هستیم.

غیر از پارک سایر نهاد ها مفهوم و اهمیت شرکت دانش بنیان را خوب درک نکرده اند

ابراهیمی می گوید: نهادهای حمایتی غیر از پارک، فضای دانش بنیان بودن و فعالیت چند جوان کارشناس و نخبه را درک نمی کند و به ما به چشم یک مولتی میلیاردر نگاه می کند.

رسول می گوید بعد از نوشتن طرح تجاری وارد عرصه تولید شدیم و در ادامه گفت: دستگاه های کارخانه را نیز خودمان طراحی کردیم.

قصه دانش بنیان یعنی اینکه کارخانه ما با سرمایه اندک با کارخانه 20 میلیاردی پایتخت برابری می کند

وی تصریح کرد: کارخانه ما با همین سرمایه اندکی که شده تجهیزاتی دارد که با کارخانه 20 میلیاردی پایتخت با همین خط تولید و ظرفیت کمتر برابری می کند.

و تاکید کرد: اساسا قصه دانش بنیان همین است، با سرمایه خیلی کمتر محصولی تولید می شود که ارزش افزوده بالایی دارد.

چگونه خوابگاه دانشجویی مقدمه تاسیس شرکت شد

محمد علی در پاسخ به این سئوال که شما چگونه هم کود را که یک محصول از رشته شیمی است، طراحی کردید و هم دستگاه های کارخانه که با رشته برق و مکانیک سرو کار دارد ساختید، می گوید: معنای شرکت یعنی همین.

وی تصریح کرد: شرکت ما اعضایش از تخصص ها و رشته های مختلف است، یک عضومان رشته برق است، یکی مکانیک، یکی کامپیوتر و یکی بیوشیمی که دور هم جمع شده اند، همفکری کرده اند و ایده را به محصول تبدیل کرده اند.

ابراهیمی در پاسخ به این سئوال که بعد از تولید محصول دیگر چه نیازی به این تخصص ها هست، بیان کرد: دستگاه ها نگهداری می خواهد، ارتقا و تحقیق و توسعه می خواهد.

روحیه کار جمعی یکی از موانع بزرگ بر سر راه شکوفایی جوانان

در ادامه بحث اشاره ای می کنم به یک معضل اجتماعی به نام «نداشتن روحیه کار جمعی» و از بچه ها می پرسم شما چطور موفق شدید این روحیه را بوجود بیاورید، آیا همدیگر را می شناختید؟

رسول می گوید: ما از همان دوران دانشجویی و در خوابگاه دانشگاه فردوسی به واسطه اینکه هم استانی بودیم، یکدیگر را پیدا کردیم و دور هم جمع شدیم ضمن اینکه رشته های تحصیلی مان هم با هم متفاوت بود.

محمد علی ابراهیمی در ادامه بحث گفت: یک اتاق فکر همانجا تشکیل دادیم و پیوند های دوستی بین ما در همان ایام خیلی عمیق شد و وقتی رسول حق جو طرح را به ما ارائه کرد و گفت چنین دستگاه هایی را می خواهم بسازم، بچه ها کمک کردند و ساختیم.

او می گوید: اساسا کار دانشگاه ها باید همین باشد که چنین کسانی را دور هم جمع کند و باعث شود گروه های دانش بنیان همدیگر را بشناسند و شکل بگیرند.

تحریم ها باعث شد توجه مسئولین به تولید داخلی معطوف شود

او ادامه می دهد: فکر می کنم تحریم ها به نفع تولید داخلی بود؛ چرا که در دو سه سال اخیر وقتی خرید محصولات خارجی هزینه بر شد، توجه ها به تولید کننده های داخلی بیشتر شد.

محمد علی یک مثال ملموس می زند و می گوید: رقیب اصلی محصول تولیدی ما در بازار یک کود ژاپنی است به نام EM که پولش 10 برابر قیمت ماست.

 وی اظهار کرد: خوب اگر این وارد نشود با توجه به اینکه ما نمونه داخلی اش را با همان کیفیت داریم، تولیدی ما تقویت و شناخته شده می شود.

ابراهیمی می گوید: ضمن اینکه چیزی که یک کشور مسلمان می خورد باید حلال باشد، معلوم نیست کودی که ژاپن که کشوری لائیک است، تولید می کند حاوی چه موادی است، مثل ژلاتین که مقطعی بی رویه وارد کشور شد و بعدها مشخص شد حاوی ژل بدن خوک بوده است.

مسئولان باید کاری کنند دغدغه تولید کننده فقط تولید باشد نه راه افتادن در بازار برای فروش محصولات

از دوستان می خواهم جمع بندی صحبت های خودشان و سخن آخر را بزنند، رسول حق جو می گوید: نهادهای حمایتی ما یادگرفته اند فقط پول بدهند و باید زود هم برگردانید.

وی افزود: اما از یک طرف پول می دهند و از سوی دیگر محصولات خارجی را وارد می کنند، فقط پول نیست که باید در بازاریابی و بازارسازی و فرهنگسازی خرید، این محصولا داخلی هم کمک کنند.

محمد علی هم می گوید: تولید کننده کارش باید تولید باشد نه بازاریابی کردن، امروز دغدغه ما فروش محصول به کل فروشی هاست ضمنا باید این فرهنگ را در خود بوجود بیاوریم که وقتی مشابه ایرانی محصول حتی با کیفیت پایین تر است خارجی نخریم.

او با تاکید می گوید: باید بیدار شویم، خرید کالای خارجی یعنی سرمایه ملی و پول از کشور خارج می شود و خرید کالای ایرانی یعنی این سرمایه در داخل باقی میماند و باعث رونق اقتصاد می شود.

درد دل ها/ صدها نفر به ما گفتند اگر سوپری بزنید از کار تولیدی بهتر است!

محمد علی بعنوان مثال می گوید: ما از طریق نهاد ترویج جهاد کشاورزی کود های خود را در شهرستان شیروان و مانه و سملقان به کشاورزان معرفی کردیم و در سطح چند زمین آنها را آزمایش کردیم و نتایج خوبی حاصل شد.

وی افزود: اما آنجا که خواستیم مرحله دوم آموزش ها به همراه بازاریابی را انجام دهیم گفتند فعلا نیاز نیست؛ چرا که انبارهای دولتی از کود شیمیایی پر است و ابتدا آنها باید مصرف شود، اینها مسائلی است که باید مسئولین حل کنند.

او می گوید: ما جوانان کشور نباید بگذاریم فرهنگ به سمت واسطه گری برود، امروز جوانان ما می گویند سوپر مارکت بزنم از کار تولیدی بهتر است، اگر بگویم تا کنون 100 نفر این حرف را به ما زده اند، بیراه نگفته ام.

وی افزود: می گویند این کار را رها کن و برو دانشگاه حق التدریس درس بده درآمدش بهتر و تضمینی است؛ اما بروم درس بدهم که خروجی اش چی بشود، باز شاگردان من هم بروند درس بدهند!

این بود گفتگوی ما با چند جوان کوشا و نخبه استانمان خراسان شمالی که استعدادهای فراوانی در میان اقشار مختلف دانش آموز و دانشجو و دانشگاهی  آن نهفته است.

ملاحظه کردید که پارک علم و فناوری خراسان شمالی که واقعا ناشناخته است و چگونه از این عزیزان حمایت کرده است تا توانسته اند در این سن پایین صاحب خط تولید و کارخانه بشوند.

فقط بعنوان ختم کلام اینکه حتی اگر کوچکترین طرحی دارید که قابلیت تجاری شدن دارد حتما سری به پارک بزنید تا قدم به قدم ایده شما را به محصول اولیه و سپس به تولید انبوه نزدیک کند.