افرادی که با سیاست‌های دولت قبلی در حال فعالیت بودند را جابه جا کردیم/ مقاله را صرف مقاله بودن منتشر کردند

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ محمد میرزایی، رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، مردی میانسال و پرسابقه، با اولین اعلام درخواست، دیدار را پذیرفت؛ برعکس تمامی روسای دانشگاه‌ها اطاقش در طبقه‌ همکف بود؛ بسیار دلباز و با پنجره‌هایی بزرگ رو به محوطه‌ اصلی دانشگاه، دانشجویان را کامل می‌دید. 

آنچه که در ادامه می‌آید قسمت دوم مشروح گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری دانشجو از کرمان با وی است: 

موفقیت‌ها و دستاوری‌های دانشگاه هایتک کرمان را شرح دهید. 

با توجه به اینکه دانشگاه هایتک در آستانه‌ هشت ساله شدن است و یک دانشگاه کاملا جوان به شمار می‌آید؛ تعداد مقالات ما با توجه به تعداد اعضای هیات علمی مناسب بوده و ضریب بالای دو را داریم؛ چون اساسا دانشگاه تحصیلات تکمیلی است یک مجموعه‌ی روبه جلو محسوب می‌شود؛ ما پذیرش عضو هیئت علمی زیادی داریم که متاسفانه مشکل کمبود بودجه و ردیف استخدامی در این موضوع است؛ تا تابستان ۹۳ قانونی را داشتیم که اگر رئیس یک دانشگاه حکم پیمانی‌ای برای عضو هیات علمی‌ صادر می‌کرد؛ سال بعد برنامه و بودجه به صورت اتوماتیک موظف به تامین بودجه بود و وزارت علوم موظف به ایجاد ردیف استخدامی بود که متاسفانه از سال قبل این قانون لغو شده است و ما دانشگاه‌های تازه تاسیس و جوان با مشکل روبه رو شده ایم؛ به همین دلیل ما امسال از بین بالای ۶۰ بورسیه که در سال ۹۳ و ۹۴، داشته‌ایم نمی‌توانیم بیش از ۳۰ تا ۳۵ درصد اون‌ها رو به کار بگیریم. 

تعداد اعضای هیئت علمی، دانشجویان و ردیف‌های بودجه‌ای دانشگاه به چه صورت است؟ 

این سه موسسه سه ردیف بودجه‌ای مستقل دارند و در مجموع اعتبارات سال ۹۴ جاری سه مجموعه مبلغی حدود ۲۰ میلیارد تومان است و شش میلیارد تومان نیز بودجه عمرانی و تجهیزاتی است که در حال تکمیل دانشکده‌ عمران دانشگاه و ساختمان پارک علم و فناوری هستیم؛ تعداد دانشجویانمان حدود ۸۰۰ نفر است و در حال حاضر اعضای هیات علمی دانشگاه و پژوهشگاه نزدیک به ۱۲۰ نفر است و حدود ۲۰۰ نفر هم نیروی غیر عضو هیات علمی داریم. 

رتبه‌ علمی دانشگاه در بین دانشگاه‌های هم ردیف خود به چه صورت است؟ 

در هم ردیفان خود جزو متوسط‌های رو به بالا هستیم در دانشگاه‌های صنعتی چون تازه تاسیس هستیم و دارای حجم کوچکی هستیم؛ منتهی هنوز راه زیادی در پیش داریم. 

اخیرا برخی افراد از خیالی بودن پیشرفت‌ها در ایران سخن گفته‌اند؛ نظر شما در این رابطه چیست؟ 

دستاورهای علمی ما به طور کلی خوب بوده اما در دو دولت گذشته تاکید بر کمیت باعث شد که کیفیت ضربه ببیند و از آن مهم‌تر اینکه برنامه ریزی‌ها هدفمند نبوده و این یکی از مشکلات آموزش عالی کشور است. 

در مملکت ما مشکلی که ایجاد شده این است که تحصیل را برای تحصیل خواسته‌اند، مقاله را برای مقاله خواسته‌اند؛ ما از لحاظ تعداد مقاله در منطقه سرآمد شدیم و بالغ بر سی هزار مقاله‌ی ISI داریم و تعدادی هم ISC ولی متاسفانه این ایراد به این سیاست‌ها وارد است؛ که این مقالات برونداد واقعی حل مشکلات مردم را ندارند و به اندازه‌ تعداد مقاله‌ای که داریم تکنولوژی و فناوری‌ای نداریم؛ به اندازه‌ تعداد دانشجویی که داریم برایشان کار ایجاد نکرده‌ایم یعنی یک هماهنگی و هدفمندی در توسعه نبوده است. 

در تعاریف اصول اولیه مشکل داریم؛ مقاله در اصول آکادمیک دنیا یعنی اینکه یک استاد در پی حل کردن مشکلی بوده است؛ چه نظری و چه تجربی کارش را انجام داده و به یک نتیجه رسیده است؛ حالا نتیجه چه مثبت باشد، چه منفی باشد مقاله زمانی موضوعیت پیدا می‌کند که این کار هدفمند باشد، تلاش آکادمیک انجام شود و زمانی که به نتیجه رسید به دو دلیل شخص پژوهشکر این تلاش هایش‌ها را به عنوان مقاله منتشر می‌کند، یک اینکه دیگران از نتایج این تحقیق استفاده کنند و دو افراد دیگری کار موازی‌ای را انجام ندهند؛ به عنوان مثال وقتی که من می‌بینم که فردی در دانشگاه تهران روی این موضوع کار می‌کند من دیگر در کرمان بر روی این موضوع فعالیت موازی انجام ندهم. 

پس مقاله بیانگر یک کار هدفمند است که برای رسیدن به اهداف مشخصی به غیر از انتشار مقاله انجام شده است؛ مقاله گزارش کار یک گروه پژوهشی و پژوهشگر است؛ آن موقع اگر سی و پنچ هزار مقاله‌ی اینچنینیی داشتیم این ایراد وارد نبود ولی الان متاسفانه نمی‌توان دفاع کرد. 

همانگونه که به وضوح می‌بینید که فارغ التحصیلان رشته‌های ریاضی، شیمی و تعداد زیاد فارغ التحصیلان در رشته‌های دیگر در جامعه بیکار هستند، ممکن است به عنوان مثال صد هزار مهندس کشاورزی در کشور تربیت کردید و ۵ هزار نفر از آنان قابلیت‌های خوبی در این جهت دارند و ممکن است از این تعداد تنها سه هزار نفر جذب کار شوند و ما بقی بیکار بمانند؛ مقالات ما هم متاسفانه همین مورد را پیدا کرده‌اند؛ گزارش یک کار هدفمند نیستند و بعضی‌ها مقاله بوده که مقاله باشد. 

نکته‌ی دوم اینکه نیاز کشور ما به تکنیسین خیلی بیشتر از فوق لیسانس و دکتری است؛ ظرفیت دیپلم و فوق دیپلم کشور ما خیلی زیاد است ما متاسفانه در این زمینه‌ها خوب کار نکردیم و از آن بد‌تر خیلی از طرح‌ها را قلب کردیم؛ مثالی را در رابطه با طرح علمی کاربردی برایتان خواهم گفت زیاد شنیده ائید، الان تقریبا تمام دوایر دولتی یک دانشکده با دانشگاه علمی کاربردی دارند؛ مثلا دانشکده‌ی علمی کاربردی حج و زیارت کرمان؛ این دانشکده سالانه ۹۰ دانشجو می‌گیرد حساب کنید مگر در استان کرمان چه تعداد کاروان وجود دارد، فرض کنید این تعداد کاروان‌ها ۵۰ تا ۶۰ یا ۷۰ باشد و هرکدام ۳ تا ۴ تا پرسنل نیاز دارد و اگر همه‌ پذیرفته شدگان اهل درس باشند؛ طی دو الی سه سال نیاز این مجموعه کامل خواهد شد؛ اما متاسفانه دانشکده را تاسیس کرده‌اند و همینطور در حال آموزش هستند و نمی‌دانند برای چه این کار را انجام ی دهند. 

در تعریف علمی کاربردی؛ بنده از موسس این طرح سئوال کردم؛ ایشان می‌گوید قرار بود یک مرحله ۵ ساله شامل پنج دوره (۹ماه کار فیزیکی و ۳ ماه کار نظری) انجام شود تا یک دیپلم بتواند فوق دیپلم بگیرد، یعنی برای گرفتن فوق دیپلم اولا باید شما کار می‌داشتید و بیمه پرداخت می‌کردید و سه ماه هر سال دوره می‌دیدید و ۹ ماه کار عملی می‌کردید و بعد از پنج سال فوق دیپلم علمی کاربردی را در یافت می‌کردید؛ دوره‌ لیسانس قراربود در مرحله‌ اول اجرا نشود، متاسفانه امروز به مرحله‌ فوق لیسانس و بالا‌تر هم رسیده و این ضوابط اجرا نمی‌شود در نتیجه دوره‌ علمی کاربردی در کشورهایی که انجام شده خیلی مفید بوده و در کشور ما متاسفانه هیچ فایده‌ای غیر از آموزش برای آموزش نداشته است. 

شما بعد از حضور در دانشگاه هایتک کرمان به عنوان رئیس دست به تغییرات فراوانی در سه مجموعه‌ دانشگاه؛ پارک و پژوهشگاه زدید؛ دلیل این امر چه بود؟ 

البته فراوان که خیر ولی درحد نیاز بله. دو دلیل برای انجام این تغییرات داریم؛ یک اینکه کار‌ها در آموزش عالی به صورت دوره‌ای است و معمولا دانشکده‌ها دوره‌های سه ساله دارند و گروه‌های علمی دوره‌ی دو ساله دارند و بگونه‌ای است که هر چند سالی یکسری تغییرات نیاز است؛ مسئله‌ی بعدی هم این بود که یکسری از همکاران ما با سیاست‌های دولت‌های قبلی در حال فعالیت بودند و حال که سیاست‌ها عوض شده طبعا نیاز است کسانی که سیاست‌های جدید را قبول دارند بیایند مسئولیت‌های اجرایی را بپذیرند و قطعا بهتر می‌توانند انجام وظیفه نمایند. 

آیا این دیدگاه ضرر علمی‌به مجموعه نمی‌رساند؟ 

به صورت جدی خیر؛ بحث مدیریت آموزش عالی در دوره‌های قبل به کلان مملکت هم کشیده شد به نظر می‌آید بهتر باشد که مدیران اجرایی آموزش عالی خودشان عضو هیات علمی نباشند، البته یک دوره‌ای هم در دانشگاه تهران این موضوع دایر شد که اصلا مدیریت یک رشته شود کسانی که مسئولیت می‌پذیرند جدای از اعضای هیات علمی باشند و در نتیجه اساسا این مشکل هنوز وجود دارد؛ اما در مورد این سئوالتان از لحاظ علمی نه مشکلی ایجاد نشد؛ همکاران در سطوح همطراز جابه جا می‌شوند، در گروه‌ها به صورت دوساله عوض می‌شدند و به این صورت نیست که از لحاظ علمی کاهش داشته باشم؛ ما تمام تلاشمان افزایش کیفیت است و این مدنظر بوده است و با عجله این کار‌ها را نکردیم و به مرور انجام دادیم و فکر نمی‌کنم که در این رابطه مشکلی داشته باشیم. 

به نظر شما مشکل دانشجویان دانشگاه‌تان چیست؟ 

به نظر من مشکل دانشجویان سه دسته است یکی سطح دانش است؛ این موضوع به این علت است که در مملکت سیستم مالیاتی و عوارضی مناسبی نداریم در نتیجه همیشه واحد‌هایی که در مرکزکشورند جلو‌تر هستند؛ در دنیا به دلیل اینکه یک همسان سازی ایجاد شود به بحث مالیات و عوارض تاکید دارند و این باعث پخش نسبی منابع و نیروی انسانی می‌شود و این موضوع باعث می‌شود که دانشجویانی به این دانشگاه می‌آیند که از لحاظ رتبه علمی و دانش رتبه‌ی بالایی ندارند. 

مشکل دوم بی‌انگیزگی جوانان است وقتی که می‌بیند برادر خواهر دوست و فامیل و آشنای ایشان فوق لیسانس و دکتری رو گرفته بیکار است؛ چه انگیزه‌ای برای یادگیری و درس خواندن دارد. 

مشکل سوم هم این است که ما دانشگاه نوپایی هستیم؛ البته ادعا می‌کنیم که خوابگاه‌هایمان بهترین خوایگاه هاست؛ سطح کیفیت غذا‌ها بالاست؛ غذایی که من می‌خورم با دانشجویان یکی است و در این مجموعه تلاش کردیم که در این زمینه کمتر مشکل داشته باشیم؛ اما دانشگاه تازه تاسیسی هستیم و می‌دانیم که هنوز یکسری نارسایی‌هایی وجود دارد. 

این گفتگو ادامه دارد...

شما می توانید قسمت نخست این گفتگو را از ایـــنـــجا بخوانید.