صنایع با چشم نیاز به دانشگاه‌ها نگاه نمی‌کنند/ صندوق پژوهش و فنآوری در کرمان راه اندازی می‌شود

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ محمد میرزایی، رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، مردی می‌انسال و پرسابقه، با اولین اعلام درخواست، دیدار را پذیرفت؛ برعکس تمامی روسای دانشگاه‌ها اطاقش در طبقه‌ همکف بود؛ بسیار دلباز و با پنجره‌هایی بزرگ رو به محوطه‌ اصلی دانشگاه، دانشجویان را کامل می‌دید. 

کامل ما را نمی‌شناخت؛ اما خوب برای توضیح دادیم و خندید و بسم الله گفت... 

آنچه که در ادامه می‌آید قسمت اول مشروح گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری دانشجو از کرمان با وی است: 

لطفا بیوگرافی کوتاهی از زندگی علمی و سابقه‌ خود بیان کنید و بفرمایید چه شد که به سمت ریاست دانشگاه هایتک کرمان منصوب شدید؟ 

از دانشجویانی بودم که دوره‌ تحصیل من تا دکتری ۲۴ سال طول کشید، ورودی سال ۵۵ رشته شیمی بودم و اکنون دکتری شیمی تجزیه و دانشیار پایه‌ ۲۸ هستم. 

سابقه‌ اجرایی من از حضور سه چهار ماهه جبهه بعد از تعطیلی دانشگاه‌ها در دوران انقلاب فرهنگی آغاز می‌شود؛ بعد از آن در استانداری کرمان در دفتر تولیدی مشغول به کار شدم؛ مدت سه سال فرماندار شهرستان بافت بودم و حدود سه یا چهار سال هم رئیس دانشکده صنعتی معدنی شهرستان زرند، در یک دوره‌ پنج ساله ۷۹ تا ۸۴ هم در همین محل رئیس مرکز بین المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته بودم و از شهریور سال قبل نیز ابتدا به عنوان سرپرست و بعد به عنوان رئیس مشغول به کار شدم. 

کمی حوزه‌ فعالیت و برنامه‌های دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان را برایمان توضیح دهید. 

در واقع ما یک مجموعه‌ منحصر بفرد در کشور هستیم که به علت بین المللی بودن قوانین خاص دارد، در سال ۷۵ ماده واحده‌ای برای تاسیس مرکز بین المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی و کتابخانه منطقه‌ شیراز به مجلس ارائه شد و بعد از تصویب این ماده واحده در مجلس وزارت علوم اساسنامه‌ این مرکز را پیشنهاد و در سال ۱۳۷۷ اساسنامه به تصویب هیات دولت رسید. 

مجموعه پردیس دانش ماهان شامل سه ضلع آموزش، پژوهش و فناوری

موضوعیت کلی مجموعه یک پردیس دانش است؛ شامل سه ضلع آموزش، پژوهش و فناوری؛ و بر طبق مفاد اساس نامه که مصوب هیات دولت است هر گونه تغییر هم از اختیارات هیئت دولت است. 

از لحاظ اجرایی ابتدا یکسری ساختمان‌ها ساخته شد و این مرکز در امر پژوهش شروع به کار کرد دو بعد‌ها سازمان پژوهش های علمی صنعتی کرمان در این مجموعه ادغام شد؛ مرکز رشد علوم فناوری در سال ۸۲ تصویب شد و در سال ۱۳۸۶ مجوز پارک علوم وفناوری به مجموعه اضافه شد در سال ۸۷ مجوز دانشگاه تحصیلات تکمیلی نیز به مجموعه داده شد و در حال حاضر خوشبختانه سه مجموعه مستقل از هم و هماهنگ دانشگاه تحصیلات تکمیلی؛ پژوهشگاه فناوری پیشرفته و پارک علم و فنا وری استان کرمان در حال فعالیت هستند که هر کدام ردیف بودجه‌ جدا و مشخصی نیز دارند. 

دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته حدود شش دانشکده در رشته هایی که طبق تعریف صنعتی و فناوری پیشرفته باشد، از قبیل مهندسی برق و کامپیو‌تر؛ عمران و نقشه برداری؛ علوم و فناوری‌های نوین؛ مهندسی معدن و مکانیک، مهندسی صنایع و مهندسی شیمی مشغول به فعالیت است که در مجموع با زیر گروه‌ها حدود ۳۰ رشته گرایش در دانشگاه وجود دارد و نزدیک به ۷۹۰ دانشجویی ارشد و دکتری در حال تحصیل هستند. 

برای کنترل کیفیت و افزایش کمیت برنامه داریم

نخستین برنامه‌های آینده ما هم براساس سیاست‌ها و یک سری اصول پایه‌ی اعلامی از سوی وزارت علوم «کنترل کمیت» است، بر همین مبنا یک مقدار تعداد دانشجویان را تعدیل کردیم که تعداد دانشجویانمان متناسب با امکانات اعضای هیئت علمی و آزمایشگاه‌هایمان باشد و دومین برنامه نیز «افزایش کیفیت» است که امروزه به حق یکی از مشکلات در اموزش عالی است. 

همانگونه که توضیح دادم؛ متاسفانه دلمان خوش است که بیش از چهار میلیون دانشجو در کشور داریم، منتهی به نظر می‌رسد که این تعداد تناسبی با ظرفیت علمی و آزمایشگاهی و مالی ما ندارد و از آن بد‌تر این است که با وجود این تعداد تحصیل کرده در رشته‌های مختلف جای کار برای آنان وجود ندارد، می‌دانید که قسمت بیشتر بیکاران مارا فارغ التحصیلان تشکیل می‌دهند. 

سومین اصل ابلاغی از سوی وزارت علوم «هم راستا شدن دانشگاه با احتیاجات جامعه» است، ما بر اساس این سه اصل کارهایی را که انجام داده‌ایم به عنوان مثال برای افزایش کیفیت هر چه در توان داریم آزمایشگاه‌ها را تجهیز کرده‌ایم و بودجه‌ی تجهیزاتی دانشگاه را افزایش دادیم؛ یکسری آیین نامه‌ها را کیفی سازی کردیم؛ در بحث ارتقا و گرنت و امتیاز دهی به اعضای هیات علمی که سطح مجموعه بالا‌تر رود و به تدریج کیفیت بالا رود. 

از طرفی برای اینکه دانشجویان بهتری برای تحصیل در این دانشگاه اقبال بکند تلاش شده مسائل کیفی، خوابگاه‌ها، غذا و امکاناتشان را ارتقاء کیفیت بدهیم و تلاشمان این است که در دوره‌ی ۵ ساله فضایی ایجاد کنیم که واقعا برای کسانی که علاقه به یادگیری و پژوهش داشته باشند فضا مناسب باشد؛ در رابطه با هم راستایی با نیاز اجتماع نیز سعی کردیم رشته‌هایی را برای این دانشگاه پیگیری کنیم که واقعا مورد نیاز جامعه است و سیاست مکمل بودن دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشگاه‌های کشور را بازی کنیم؛ ما تلاش کردیم در این منطقه رشته‌هایی که در دانشگاه‌های مادر وجود دارد را تبدیل کنیم، به عنوان مثال یکی از برنامه‌ی امسال دانشگاه این است که شیمی تجزیه را به شیمی تجزیه حیاتی؛ شیمی عالی را به شیمی دارویی؛ ریاضی محض را به مکانیک محاسباتی؛ بیوشیمی را به مهندسی پروتئین تبدیل کنیم. 

این تبدیل رشته‌ها در جهت اصل سوم است؛ رشته‌هایی که در دانشگاه‌های دیگر وجود دارد و ظرفیت کشور تقریبا در این رشته‌ها اشباع شده است را با این سه محور باتوکل به خدا به رشته‌هایی کاربردی برای جامعه تبدیل کنیم. 

رشته‌های موجود در دانشگاه هایتک ۸۵ درصد تجربی هستند و ما به آزمایشگاه‌های مجهز نیاز داریم که متاسفانه در این زمینه واقعا مشکل داریم و امیدواریم که دولت بتواند از لحاظ ارزی کمک کند؛ از لوازم ازمایشگاهی‌ای که در داخل کشور ساخته می‌شود آنچه که قابل استفاده است نزدیک به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان خریداری کرده‌ایم؛ اما متاسفانه هنوز دستگاه‌های مدرنی که مورد نیازاست در داخل وجود ندارد و با توجه به قیمت دلار در توان دانشگاه نیست که بتواند از بودجه‌ی خودش خریداری کند؛ این موضوع را به مرکز منتقل کرده ائیم که انشالله در سالهای آینده فکری برای تجهیزات آزمایشگاه‌ها بکنند. 

در مورد پژوهشگاه یک مقدار مشکلاتمان بیشتراست دلیل هم این است که پژوهشگاه‌ها نیاز به تجهیزات بیشتری دارند؛ از ما خواسته شد که پژوهشگاه‌ها وارد حل مشکلات کشور شوند ما هم در این زمینه با مس سرچشمه؛ گل گوهر برق منطقه‌ای؛ توانیر؛ برق‌های شمال و جنوب استان و زغال سنگ زرند تفاهم نامه و هم قراردادهایی امضا کرده‌ایم و پروژه‌هایی را آغاز کرده‌ایم؛ جلسات مختلفی با کار‌شناسان این واحد‌ها برگزار شده است ما در این زمینه به سمتی می‌ریم که حداکثر استفاده را از این مسیر ببریم و هم بتوانیم مشکلات شرکت‌ها و صنایع را حل کنیم. 

صنایع به دانشگاه‌ها با چشم نیاز نگاه نمی‌کنند

متاسفانه در رابطه دانشگاه با صنعت، پژوهشگاه با صنعت هنوز یک سری مسائل جدی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها این است تا زمانی که اقتصاد کشور رقابتی نشود واحد‌های صنعتی و تولیدی نیاز به علم و دانش را به طور جدی احساس نخواهند کرد. 

در حال حاضر از فضای مثبتی که ایجاد شده استفاده می‌کنیم و ارتباطمان با صنعت خوب است اما کافی نیست؛ ولی هنوز شرکت‌ها به چشم نیاز به اقدامات ما نگاه نمی‌کنند بلکه به چشم کمک به پژوهش به ما نگاه می‌کنند که این هم در همین حد می‌ماند؛ اصل اساسی که جهان غرب را پیشرفته کرده است رقابت است، اتومبیل سازی که خیلی برای مردم ملموس است را در نظر بگیرید از ژاپن، کره جنوبی، چین، فرانسه و آمریکا و غیره اکثر کشور‌ها شرکت‌های بزرگ خودرو سازی دارند و همه می‌دانند شرکتی که بتواند با کیفیت‌ترین ماشین را با قیمت مناسب‌تر ارائه کند برنده خواهد شد. 

پارک علم فناوری کرمان از برخی دیگر پارک‌ها اندکی عقب افتاده است

و اما پارک علم و فنآوری؛ با توجه به اینکه همزمان با سالهای اول تاسیس دانشگاه مجور اخذ گرفت به نظر می‌آید که پارک علم و فنآوری به خوبی رشد نکرده است؛ ما جز اولین‌ها در تاسیس مر کز رشد بودیم اما اندکی نسبت به بعضی پارک‌ها عقب هستیم. 

چند موضوع را پیگیری کرده‌ایم، موضوع اول اینکه ۵۰ هکتار از زمین‌های پریس دانش ماهان را در اختیار پارک قرار دادیم که بتوانند به شرکت‌های دانش بنیان بر طبق قانون و روالی که دارند واگذار کنند؛ موضوع دوم که پیگیری کردیم طرحی بود که ۴۳۰۰ متر فضای پارک علم و فنآوری را شروع به ساخت کردیم که اعتبار خوبی نیز برای این موضوع دیده شده، باوجود اینکه در تخصیص‌ها مشکل داریم؛ اما پیمانکار خوبی بر روی پروژه در حال کار است و با اینکه از تابستان قرارداد بستیم ۲۰ تا ۲۵ درصد کار پیشرفته و می‌توانم به شما اطمینان بدهم در صورت تامین اعتبار سال آینده این موقع ما می‌توانیم در فضای جدید پارک علوم و فنآوری کرمان با هم صحبت کنیم؛ کارهای دیگری که انجام داده ائیم در رابطه با صندوق پژوهش و فناوری است که در استان کرمان وجود نداشته است؛ ما مجوز‌ها و کارهای ایجاد این صندوق را در استان کرمان انجام داده ائیم تا حدود زیادی مقدمات مجوز نهایی آن فراهم شده است که امیدواریم بتوانیم قبل از پایان سال این صندوق را تاسیس کنیم. 

صندوق پژوهش و فنآوری در کرمان راه اندازی می‌شود

این تاسیس دو فایده بزرگ برای مجموعه پارک و شرکت‌های پارک دارد یک اینکه خودش به عنوان صندوق پژوهش و فناوری وام‌هایی را در اختیار شرکت‌های پارک قراردهد و دیگراینکه این صندوق می‌تواند نماینده صندوق نواوری و شکوفایی کشور در کرمان شود. 

می‌دانید که صندوق نوآوری و شکوفایی مورد عنایت ویژه‌ دولت قرار دارد؛ سه هزار میلیارد تومان اعتبار از سال ۹۳ تا ۹۵ برای این صندوق دیده شده است و همچنین هیئت مدیره‌ی قوی‌ای که رئیس آن شخص رئیس جمهور است، دیده شده است. 

این صندوق پژوهش و فناوری در استان کرمان می‌تواند صندوق نوآوری و شکوفایی را نمایندگی کند؛ مدیر عامل و مشاور و معاون صندوق نوآوری و شکوفایی را دعوت کردیم از شرکت‌های پارک بازدید داشتند و امیدواریم که به زودی شاهد تحرک بیشتری در این زمینه باشیم، علاوه بر این ما با استاندار، اطاق بازرگانی، مدیریت کل صنایع، کشاورزی و زیر ساخت‌ها هماهنگ کردیم و یک کمیسیون فن آوری برای استان تعریف کردیم که شامل مسولین دانشگاه هاو مقامات اجرایی استان؛ استاندار معاونین و تعدادی از بزرگان بخش صنعت و کشاورزی استان از بخش خصوصی می‌شود.

کمیته‌ فناوری استان را در کرمان تشکیل داده ائیم/بخش خصوصی در این کمیته پررنگ است

به دو دلیل به عملکرد این کمیسیون امیدواریم؛ یک اینکه اعضا را به گونه‌ای انتخاب کردیم که تمامی افراد موثر در استان نقش داشته باشند و موضوع مهم‌تر این است که نقش بخش خصوصی را آنجا برجسته کردیم و می‌خواهیم در بخش فناوری واقعیت‌هایی که در بروی زمین وجود دارد؛ بر روی میز بیاید. 

ما برای این کمیته‌ی فنآوری یک سری زیر مجموعه تخصصی تعریف کرده‌ایم که افراد بخش خصوصی نسبتشون بالا‌تر از دولتی‌ها باشد؛ در کرمان از افرادی که مشهور هستند و موفقیت‌هایی را کسب کردند همانند آقای آگاه، آقای خلیلی صاحب شرکت هامون و آقایان ابراهیمی و دیگر افراد مطرح دعوت کرده‌ایم که بتوانیم با شناخت واقعی مشکلات آنان به سمت پیشرفت حرکت کنیم. 

یکی از محورهای اصلی صندوق نوآوری و شکوفایی این است که به شرکت‌های دولتی و شهرداری کاری نخواهند داشت و وامی پرداخت نخواهد کرد و اگر هم دولت در جایی سهم داشته باشد باید سهم آن زیر ۵۰ درصد باشد که مدیریت بر عهده‌ی بخش خصوصی قرار گیرد. 

من امیدوارم که به زودی بتوانیم با فعال شدن این زیر مجموعه‌ها و کمیته‌ی فنآوری به شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌هایی که در امور فنآوری تلاش می‌کنند کمک خوبی بکنیم؛ بانک‌ها اقتصاد دارایی تمام افراد موثر در این کمیته نقش دارند. 

به جشنواره تجازی سازی دیدی واقع بینانه داشتیم

کارهای دیگری هم که در دانشگاه انجام دادیم، برگزاری جشنواره‌ی تجاری سازی بود؛ ما این جشنواره را با دیدی واقع بینانه شروع کردیم و اول از اروپا و آمریکا شروع نکردیم؛ اول به سراغ ایرانیان مقیم دبی رفتیم که در خارج از ایران انجمن‌های غیر سیاسی را تشکیل دادند و در حال انجام کارهای اقتصادی هستند؛ با آنان ارتباط برقرار کردیم و جشنواره‌ی تجازی سازی را برای اولین بار ۲۲ مهر در همین دانشگاه برگزار کردیم. 

خرداد ماه سال آینده نیز برنامه داریم که انشالله همین جشنواره را در دبی برگزار کنیم؛ دبیرخانه دائمی این جشنواره نیز در کرمان خواهد بود و برنامه داریم که سالانه این جشنواره را برگزار کنیم و تلاش می‌کنیم که در واقع اگر کسی ایده‌ای را به مرحله‌ی پروتوتایپ رسانده باشد بتوانیم به آنان کمک کنیم.

دستاوردهای جشنواره‌ تجاری سازی برای دانشگاه و پارک علم و فناوری کرمان چه بود؟ 

در نگاهی واقع بینانه از برگزاری جشنواره راضی هستیم، توقع نداریم با برگزاری یک جشنواره در استان صد میلیارد تومان کسی سرمایه گذاری کند؛ منتهی برخورد‌ها و انعکاس‌هایی که در جشنواره وجود داشت؛ اطاق بازرگانی در این جشنواره خیلی مشتاقانه حضور داشت و شرکت کرد و با افرادی که ما از خارج از کشور آورده بودیم جلساتی را برگزار کرد؛ دوستان ما در اطاق بازرگانی نیز امیدوارند، مدیر کل فناوری وزارت علوم نیز که در جشنواره حضور داشتند؛ در حال کمک کردن هستند که حتما این حرکت را ادامه بدیم؛ همچنین چند تن از مسئولین پارک‌ها هم که در این جشنواره حضور داشتند مذاکرات خوبی را با شرکت‌ها انجام دادند. 

می‌دانید سرمایه اصولا اضطراب گریز است، کسی سرمایه‌اش را در محیطی که اضطراب وجود دارد نخواهد ریخت و باید منتظر بمانید که مسائل کلی حل شود و سرماگذاران آسودگی خاطر را برای سرمایه گذاری پیداکنند. 

در این قضیه ما به صورت نسبی موفق بودیم چون سرمایه گذاران تضمین کردند که در خردادماه سال آینده با هزینه‌ی خودشان این جشنواره را در دبی برگزار کنیم. 

اتفاق جالب در برگزاری این جشنواره این موضوع است که هزینه‌ی برگزاری این جشنواره را بخش خصوصی متقبل شده است؛ این موضوع برای ما تازگی دارد، ما به طور معمول در جشنوار‌های قبلی درصدی از هزینه هارا خودمان پرداخت می‌کردیم و درصدی را به عنوان کرایه‌ی غرفه از شرکت‌ها دریافت می‌کردیم ولی اینکه کلیت قضیه به عهده‌ی بخش خصوصی باشد و ما هیچ پولی را در این جشنواره از دولت هزینه نکنیم اتفاق نیکویی است. 

این رخداد با توجه به اینکه بخش خصوصی یک دینارش را هم بدون نظر و بیهوده خرج نمی‌کند؛ نشان می‌دهد که بخش خصوصی نیز به این جشنواره‌ها امیدوارند. 

 ما هم امیدواریم؛ که در استان کرمان و در دیگر استان هایی که شرکت‌های دانش بنیان وجود دارد و نیاز به سرمایه گذاری دارند پارک علم و فنآوری کرمان مرکزی شود که سرمایه گذار و صاحب ایده را به هم برسانیم و انشالله شاهد رشد و شکوفایی کشور باشیم. تازه‌ترین خبری که از سوی انجمن تجار ایرانی ساکن در دبی رسیده است، اعلام آمادگی آنان در تامین ۷۵ درصد سرمایه گذاری برای بازار یابی محصولات شرکت های دانش بنیان کشور تا ۱۸۰ هزار دلار و برای شرکت های پارک کرمان تا  ۵۰ هزار دلار است.

این گفت وگو ادامه دارد...