عمادی: ما به جامعه جهانی هیچ عذرخواهی بدهکار نیستیم/ حجت الاسلام موسوی شیرازی: نمونه‌های حقوق بشر در حکومت اسلامی بسیار است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، حجت الاسلام سیدصادق موسوی شیرازی امروز در مناظره «فقه سیاسی و حقوق بشر» که به همت انجمن علمی علوم سیاسی در دانشکده حقوق، علوم سیاسی و زبان‌های خارجی دانشگاه آزاد مشهد برگزار شد، بیان کرد: امام حسن عسکری یکی از نمونه‌هایی هستند که در دوران حکومت‌هایی به نام اسلام زندگی می‌کردند. ایشان در منزلی متولد شدند که پدرشان در همان منزل محبوس بود و در نهایت نیز در همان منزل نیز دفن شدند.

وی با اشاره به این‌که امام حسن عسکری مانند پدر، مادر و عمه‌اشان در همان منزل دفن شدند، گفت: این فضا را کسانی برای ائمه ایجاد کردند که مدعی حکوت اسلامی بودند و امامان شیعه نخستین کسانی بودند که ز حقوق بشر محروم می‌شدند.

این محقق با بیان این موضوع که امسال تقارنی میان شهارت امام حسن عسکری(ع)، امامت حضرت صاحب الزمان، ولادت حضرت نبی اکرم و ولادت حضرت مسیح وجود دارد، تصریح کرد: بشارت آمدن نبی اکرم از سوی حضرت مسیح بوده و حضرت رسول نیز ابتدا و انتهای حرکت اسلام را از سوی خاندان خود اعلام می‌کند.

حجت الاسلام موسوی شیرازی ادامه داد: امام علی از چهره‌هایی بودند که در طول تاریخ از سوی شیعیان خود مورد ظلم قرار گرفتند به این معنا که تصویری که شیعیان از ایشان دارند بیشتر به سختی‌های زندگی ایشان و عدالت و دیگر مسائل پرداخته و کمتر بر مسئله زمامداری شیعیان کار شده است.

این فقیه بیان داشت: امام علی گفته‌اند چنانچه من زمامدار شدم برای مسیحیان بر اساس انجیل و برای یهودیان بر اساس تورات حکم خواهم کرد و این است منطق امام علی(ع) در حکومت داری.

وی افزود: ما باید برای شناخت اسلام، حقوق بشریت بازنگری کنیم و امام علی را به عنوان سنبل حکومت اسلامی بشناسانیم.

حقوق بشری جهان شمول است که مشمول همه ارزش‌ها باشد

در ادامه عمادی با اشاره به این‌که برای دفاع از حقوق بشر ایران در مجامع بین الملل نیازمند بحث‌های حقوقی هستیم، تصریح کرد: حقوق بشر برای ما مهم است نه به این جهت که چالش بین المللی داریم، خیر. حقوق بشر لازم است زیرا کرامت انسانی دارای اهمیت است.

مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه ادامه داد: حقوق بشر یک موضوع چند لایه اعم از فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیت ملی است. این پیچیدگی لایه‌های تشکیل دهنده حقوق بشر است که موضوع حقوق بشر را پیچیده می‌کند، بنابراین به یک جنبه آن نمی‌توان اکتفا کرد.

وی با طرح این پرسش که حقوق بشر کنوانسیون منع تبیض نژادی دارد، کجای فقه مخالف این امر است؟، گفت: نباید به این موضوع نگاه تقلیلی  داشت و گفت ما یک فقه و یک حقوق بشر جدا داریم.

عمادی با بیان این موضوع که فقه ما تکلیف محور است نه حق محور، بیان کرد: حقوق بشر بین المللی نسبت به برخی مبانی فقهی دارای تعارضاتی است مانند بحث حدود و قصاص. چنانچه قرار است حقوق بشر جهان شمول باشد باید متشکل از تمامی ارزش‌ها باشد این به این معنا نیست که حقوق بشر فعلی با فرهنگی ما در تعارض است، بلکه به این معناست که باید بپذیریم که تنها یک فرهنگ در دنیا وجود ندارد، بلکه دارای فرهنگ‌های بسیاری هستیم.

مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه یادآور شد: زمانی که پس جنگ جهانی اول حقوق بشر نوشته شد، نماینده‌ای از  کشورهای اسلامی در زمان نگاشتن این متن وجود نداشت، بنابراین چنانچه بخواهیم عنوان کنیم که حقوق بشر جهان شمول است باید بگوییم شامل کدام جهان می‌شود.

وی ادامه داد: ممکن است در غرب همجنس بازی یک حق بشری باشد؛ اما ما این را قبول نداریم، بنابراین چنانچه گفته شد ایران ناقض حقوق بشر است زیرا آن را قبول ندارد، درست نیست؛ زیرا تعهدی در این رابطه نداده‌ایم.

نمونه‌های حقوق بشر در حکومت اسلامی بسیار است

حجت الاسلام موسوی شیرازی بیان کرد: موضوع حقوق بشر موضوعی است که فراز و نشیب‌های بسیاری در زندگی بشر داشته است، خاطرنشان کرد: پیامبر اسلام و دیگر ادیان از ردیف پایین جامعه مبعوث شدند. حضرت محمد، حضرت مسیح و دیگر انبیاء در روزگار خود آزار و اذیت‌های بسیاری را تحمل کردند، بنابراین شروع دین با تبلیغ بود و نه با زور و چنانچه علاقه‌ای در میان مردم در رابطه با پذیرش دین نبود، کسی دین را نمی‌پذیرفت.

این محقق ضمن تاکید بر این‌که چنانچه دعوت نمی‌توانست وجدان مخاطبان را جذب کند فردی دیندار نمی‌شد، گفت: زمانی که یک خارجی در حضور امام علی عنوان می‌کند خدا بکشد علی را که چه کافری است، اصحاب ایشان درصدد مقابله برمی‌آیند که امام علی می‌فرمایند دست نگاه دارید من او را بخشیدم.

وی با اشاره به این‌که نمونه‌های حقوق بشر در حکومت اسلامی بسیار است، بیان داشت: روزی امام علی پیرمردی را در حال گدایی دید. امام علی از اصحاب خود پرسیدند چرا این فرد گدایی می‌کند؟ اصحاب گفتند نصرانی است. امام علی در جواب گفتند تا زمانی که این فرد جوان بود از زور او استفاده می‌شد؛ اما حالا که فرتوت شده به کناری انداخته‌اندش. از بیت المال مسلمین وی را تحت تکفل قرار دهید.

حجت الاسلام موسوی شیرازی ادامه داد: جزئی از مشروعیت اسلام ماخوذ از تورات و انجیل است پس وقتی اسلام جزئی از مشروعیت خود را از آنان گرفته، نمی‌تواند با آنان برخورد بدی داشته باشد.

ایران هیچ عذرخواهی به جامعه جهانی بدهکار نیست

عمادی بیان کرد: دو نوع سازوکار بین المللی در حقوق بشر داریم که یک سازو کار مربوط به معاهدات است که کنواسیون‌ها و میثاق‌ها در این سازوکار قرار می‌گیرد و ایران جزو  بسیاری از این میثاق‌ها است و به عنوان یک کشور اسلامی نه تنها مانعی برای عضویت در این میثاق ندارد بلکه هیچ گزارش معوقه‌ای هم در این رابطه ندارد.

وی با اشاره به این مسئله که در بحث معاهدات ایران همکاری خوبی با سازمان ملل متحد دارد، گفت: در بحث شورای حقوق بشر که تحت عنوان یو پی آر تمامی کشورهای عضو سازمان ملل را به صورت یکسان مورد بررسی قرار می‌دهند که پس از تغییرات دولت در آمریکا این شورا تبدیل به یک شورای سیاسی شد، ایران نیز عضویت دارد.

مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه مکانیسم یو پی آر را مکانیسمی مثبت در جهت بررسی کشورها دانست و بیان داشت: سیاست جمهوری اسلامی ایران همکاری با این مکانیسم است.

عمادی با تاکید بر این نکته که ما هچ عذرخواهی به جامعه جهانی بدهکار نیستیم، خاطرنشان کرد: آنان که یک سویه به حقوق بشر نگاه می‌کنند باید عذر خواهی کنند آنانی که بحث یمن را نادیده گرفتند باید عذر بخواهند.

وی افزود: همه کشورها ایراداتی دارند و باید برای ارتقاء حقوق بشر در کشورشان بکوشند؛ اما این‌که کشوری به صورت خاص مورد تبعیض قرار گیرد را قبول نداریم، چنانچه قرار است از یک سری کشورها به دلیل برخی مبانی اعتراض کنیم باید به دیگر کشورها که نژادپرستی را پیشه خود کرده‌اند نیز معترض شویم.

مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دانشجویی که پرسید چرا نمی‌پذیریم که در سال 88 یک تعداد از جوانان کشته شدند و در سال 92 مهندسی شد، جوابی نداد.

قول و عمل پیامبر و ائمه در اسلام حجت است

حجت الاسلام موسوی شیرازی با اشاره به این‌که قول پیامبر برای همه مسلمین حجت است، تصریح کرد: برای ما شیعیان، قول و عمل امام علی پس از پیامبر نیز حجت است. قول و عمل یک فقیه و دانشمند هر چند نظریه‌ای مثبت در رابطه با اسلام ارائه دهد حجت محسوب نمی‌شود.

این محقق ضمن تاکید بر این نکته که هیچ فردی چه در ایران و چه خارج از کشور نمی‌تواند ادعا کند که نماینده پیامبر و امام علی (ع) است، در پاسخ به این پرسش که آیا در جوامع اسلامی حقوقی که برای یک مسلمان قائل می‌شوند برای یک غیر مسلمان نیز قائل هستند به طور مثال پست‌های کلیدی را به اقلیت‌ها می‌دهند؟، بیان داشت: در همه جای دنیا چه حزب باشد و چه یک عقیده، هر زمان که گروه اکثریتی به پستی برسند سمت‌های کلیدی را به غیر خودی نمی‌دهند.

نخستین کشوری بودیم که به کنواسیون رعایت حقوق معلولین پیوستیم

عمادی یادآور شد: ما جزو نخستین کشورهایی بودیم که به کنوانسیون رعایت حقوق افراد معلول پیوستیم و در حال حاضر دو سازمان بنیاد شهید و بهزیستی پیگیر حقوق ایران افراد می‌باشند.

مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه ضمن اشاره به این مطلب که این مسائل می‌بایست در نهادهای علمی مورد بحث و بررسی قرار گیرد، تصریح کرد: دولت یازدهم به بحث پیگیری مطالبات اقلیت‌ها اهتمام دارد و حتی نخستین سفیر اهل سنت کشور را به ویتنام فرستادیم.

وی با تاکید بر این‌که قطعا وزارت امور خارجه به حقوق بشر اهتمام دارد، گفت: امروز حقوق بشر یک گفتمان غالب بین المللی است به طوری که حقوق بشر در کنار توسعه و صلح قرار گرفته است.

بسیاری از قوانین در جمهوری اسلامی ایران هنوز برگرفته از قوانین رژیم سابق هستند

در ادامه حجت الاسلام موسوی شیرازی ضمن اشاره به این موضوع که هر چه را که عقل حکم می‌کند شرع نیز حکم می‌کند، بیان داشت: ملاک برای اسلامی بودن یا باید متن صریح قرآن باشد و با عمل و قول پیامبر و امام علی(ع). چنانچه از سوی این بزرگواران حکمی صادر شد آن حکم ملاک خواهد بود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: هیچ کس معتقد نیست آن چه را که پیامبر به دنبال آن بود در این دوره رعایت می‌شود. هیچ کس این ادعا را ندارد که آنچه که امروز از قوانین ما وجود دارد تماما نشان دهنده اسلام است. بسیاری از قوانین جمهوری اسلامی ایران هنوز برگرفته از قوانین نظام سابق هستند و تقلیلی در آن صورت نگرفته است.

این فقیه یادآور شد: ما معتقدیم که پیامبر و ائمه مجسم اسلام هستند ونه فردی دیگری.

علت نپیوستن ایران به کنواسیون منع شکنجه

عمادی با یادآوری این‌که ایران کنوانسیون منع شکنجه و کنوانسیون تبعیض علیه زنان را نپذیرفته است، گفت: اساسا منع شکنجه یکی از مواد میثاق سیاسی مدنی و یکی از مواد قانون اساسی ما است، بنابراین نپذیرفتن این دو کنوانسیون به این معنا نیست که به طور مثال ما با شکنجه موافقیم خیر. در حقیقت ما با عنوان مجازات‌های تحقیرآمیز که در ادامه نام این کنواسیون آمده مشکل داریم.

نگاه اسلام به بانوان نگاه متعالی است

حجت الاسلام موسوی شیرازی تاکید کرد: نگاه اسلام به مجموع جامعه یک نگاه گروه گروهی نیست، این‌ها یک مجموعه هستند. نگاه اسلام به مرد و زن به عنوان دو جنس در مقابل هم نیست بلکه به عنوان دو قسمت از یک مکمل انسانی است.

وی تاکید کرد: اسلام نسبت به زن سه مرحله فرزند، همسری و مادری را مطرح می‌کند که در هر سه این مرحله نگاهش نسبت به زن نگاهی متعالی است.

این محقق در پایان سخنان خود در خصوص تفکیک جنسیتی بیان کرد: در تمامی کشورها محدودیت‌هایی وجود دارد که ممکن است این محدودیت‌ها در طول زمان فرق ‌کنند ما حتی در کشورهای اروپایی وجود چنین محدودیت‌هایی را میان دختران و پسران مشاهده می‌کنیم.

در پایان این مناظره عمادی، مدیرکل اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه تاکید کرد: ایران یک کشور اسلامی است بنابراین قوانینش باید برگرفته از نگاه اسلامی باشد.‌