نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «سیانور» عصر روز گذشته نهم خرداد ماه با حضور بهروز شعیبی کارگردان، سید محمود رضوی تهیه کننده، علیرضا برازنده مدیر فیلمبرداری، هانیه توسلی، حامد کمیلی و پدرام شریفی بازیگران و سحر عصر آزاد منتقد سینما در دانشکده علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد.
در ابتدای این نشست پس از تقدیر از عوامل فیلم، سحر عصرآزاد منتقد سینما گفت: سینمای سیاسی یا به تعبیری ژانر سیاسی خیلی سابقه روشنی در سینمای ایران ندارد. بلکه طی این سالها معدود فیلم هایی در این ژانر ساخته شده است. از این رو ساخت «سیانور» در این ژانر یک غنیمت است. «سیانور» از این منظر قابل بحث است که به مقطع تاریخی از ایران پرداخته است که کمتر تا کنون بروز پیدا کرده است.
او افزود: «سیانور» چندمین همکاری بهروز شعیبی با سید محمود رضوی است. از این جهت این کارگردان و تهیه کننده به یک نقطه نظر مشترک رسیده اند.
در ادامه سید محمود رضوی تهیه کننده سینما درباره تولید «سیانور» گفت:قصه ساخت «سیانور» به هفت یا هشت سال پیش بر می گردد. ما قرار بود سال 87 یک سریال تلویزیونی درباره همین برهه تاریخی که در «سیانور» مطرح می شود، بسازیم. تقریبا 40 قسمت از یک سریال 100 قسمتی نوشته شد. اما سال 92 ساخت این مجموعه منتفی شد. در همان زمان هم چندین شخصیت در این فیلمنامه وجود داشت همچون تقی شهرام، لیلا زمردیان، مجید شریف واقفی و... که برایم جذابیتهای خاص خودشان را داشتند.
او افزود:بعد از مدتی متوجه شدم که آقای مسعود احمدیان درباره همین مقطع یک فیلمنامه سینمایی نوشته اند. با آقای شعیبی موضوع را مطرح کردم و پس از بازنویسی به سمت ساخت فیلم رفتیم.
بهروز شعیبی کارگردان فیلم در ادامه بیان کرد:من بعد از ساخت فیلم «دهلیز» و مجموعه «پرده نشین» متوجه شدم که ما نسلی هستیم که همیشه بر اساس اطلاعاتی که به ما داده شده است، کار می کنیم و باید فراتر از این اطلاعات و سواد اجتماعی که به ما داده شده ، کار کنیم. پس از اینکه فیلمنامه «سیانور» را خواندم حس کردم باید درباره شخصیت هایی در سینما کار کنیم که از آنها غافل بوده ایم. نسل ما تصاویر محدودی از تاریخ خود دیده ایم. امروز بعد از ساخت این فیلم، می دانم که در دهه 50 چه افرادی در این جامعه زندگی می کردند. امیدوارم باز هم بتوانیم پا را فراتر بگذاریم.
علیرضا برازنده مدیر فیلمبرداری «سیانور» در ادامه این نشست درباره همکاری خود با بهروز شعیبی گفت:من از پیش تولید درگیر پروژه شدم و از همان زمان می دانستم که کارگردان نیاز به چه فضای بصری دارد. با توجه به اینکه فیلم در دهه 50 می گذشت به شعیبی پیشنهاد دادم که بهتر است فیلمبرداری را با نگاتیو انجام دهیم که خوشبختانه با موافقت گروه تولید مواجه شدم.
هانیه توسلی بازیگر نقش هما در «سیانور» درباره حضور خود در این فیلم عنوان کرد:این دومین همکاری من با بهروز شعیبی است. نقش هما متفاوت ترین نقشی است که تا کنون بازی کرده ام. تا امروز در غالب چنین شخصیتی قرار نگرفته بودم. من خودم شخصا اطلاعات زیادی از آن مقطع تاریخی نداشتم. شاید فقط اطلاعاتم در حد شنیده هایم بود. اما در طول کار کتاب های متعددی را در این زمینه مطالعه کردم و بیشتر با افرادی صحبت می کردیم که اطلاعات دقیقی از آن زمان داشتند. البته شخصیت من در «سیانور» نمود واقعی ندارد. اما هما در «سیانور» زن چریکی است که از همه چیز خود می گذرد برای اینکه به آرمانهایش برسد. اما خودم فکر میکنم نباید زنی زندگی خود را تا این حد فدای آرمانهای سیاسیش کند.
پدرام شریفی بازیگر نقش امیر در «سیانور» در ادامه افزود: شخصیت امیر با توجه به وجه عاشقانه ای که با هما دارد، فضای ملتهب فیلم را تلطیف می کند. به نوعی این شخصیت بین وظیفه و عشق قرار می گیرد و این انتخاب بسیار سختی است. برای اینکه بتوانیم به این شخصیت نزدیک شوم باید درباره فضای عاشقانه بین افراد در دهه 50 تحقیق می کردم چرا که قطعا با زمان ما خیلی فرق داشت. اما در این مسیر خیلی چیزها یاد گرفتم.
عصر آزاد در تکمیل صحبت بازیگران گفت:ریتم بازی بازیگران قطعا در فضا سازی اتمسفر ان سالها تاثیر دارد.
حامد کمیلی بازیگر نقش وحید افراخته نیز درادامه بیان کرد:وحید افراخته عجیب ترین و متفاوت ترین نقش من بود. اما من بر خلاف دیگر دوستان با یک شخصیت مستند روبرو بودم. به همین دلیل از همان ابتدا سعی کردم اطلاعات بیشتری از این شخصیت به دست بیاورم و با افرادی صحبت کردم این شخصیت را به خوبی می شناختند. اما به هر حال باید جزئیاتی را وارد این شخصیت می کردیم. در عین حال که نقش سختی بود اما تکلیفش در تاریخ مشخص بود. زمانی که شعیبی فیلمنامه «سیانور» را پیشنهاد داد خیلی راحت آن را پذیرفتم چرا که تجربه خوب مجموعه «پرده نشین» را پیش از این با شعیبی داشتم.
در ادامه رضوی تهیه کننده «سیانور» درباره شرایط تولید فیلم های سیاسی گفت:ساخت فیلم های شخصیت محور کار سختی است و اگر قرار باشد چنین کاری در دل یک فیلم سیاسی باشد کار را سخت تر می کند. فیلمسازانی که در این عرصه فعالیت می کنند بیشتر با استقبال مردم و یا فضاهای جشنواره ای سراغ ساخت این آثار می روند. در جشنواره فجر که «سیانور» با وجود داوری نادیده گرفته شد. اما ادامه این کار به استقبال مخاطبین بر می گردد. مسئولین که حمایتی از فیلم نکردند باید دید مردم چه واکنشی دارند.
بهروز شعیبی در پاسخ به سوالی درباره کمرنگ بودن شخصیت تقی شهرام در فیلم عنوان کرد:درباره اتفاقات آن برهه تاریخی می توان قصه های مختلفی را نوشت و فیلم های متعددی ساخت. شخصیت تقی شهرام نیز در همان زمان شخصیت بسیار پیچیده ای است. و به تنهایی خودش می تواند یک سریال یا فیلم مجزا باشد. ما مجبور بودیم با توجه به زمان فیلم برش هایی از هر شخصیت را نشان دهیم. ما نیز بر اساس قصه به هر کدام از شخصیت ها پرداختیم.
هانیه توسلی درباره شخصیت زنان چریک در مقطع تاریخی دهه 50 گفت: در آن دوران بیشتر جوانان درگیر مسائل سیاسی می شدند. من خودم ترجیح می دهم با هنر حرفمم را بیان کنم تا با سیاست. سیاست کمی عجیب است و خیلی کاری با آن ندارم. اینکه زنی عضو یک گروه و سازمان شود و به خاطر آن تمام زندگی خود را از دست بدهد ار اصلا قبول ندارم.
شعیبی در ارتباط با وجه تاریخی بودن «سیانور» عنوان کرد: «سیانور» یک فیلم تاریخی است که در یک برهه ملتهب سیاسی قصه خود را بیان می کند. این فیلم جدا از اینکه در غالب گونه سیاسی باشد یک فیلم تاریخی بی طرف است.
رضوی در پاسخ به این سوال که ممکن است این فیلم در اکران عمومی دچار ممیزی شود گفت:این فیلم برای اکران هیچ سکانسی از آن حذف نخواهد شد. ما روی یک خط تاریخی حرکت کردیم و حساسیت ها را می شناختیم.
در پایان هانیه توسلی درباره جایگاه این فیلم در کارنامه خود گفت: من در فیلم قبلی بهروز شعیبی هم حضور داشتم و برای ان سیمرغ دریافت کردم. شعیبی کارگردان حرفه ای است که کار خود را با وسواس انجام می دهد. «سیانور» و «دهلیز» جر فیلم های خوب کارنامه من هستند.