۳۷ هزار سد در کشورهای در حال توسعه در حال ساخت است /دولتی کردن مدیریت آب و قداست زدایی بزرگترین ضربه به آب بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، احسان توکلی نبوی، دانش آموخته دانشگاه ملی استرالیا امروز در همایش «حل بحران آب، تعجیل یا تدبیر» در دانشگاه فردوسی مشهد، با تاکید بر اینکه زمان آغاز بحران آب بسیار مهم است، گفت: با مشخص شدن زمان شروع بحران می‌توان مقصران آن را مشخص کرد و برای حل بحران راه کار ارائه داد.

دانش آموخته دانشگاه ملی استرالیا بیان کرد: گفته شده در ایران بحران آب از 10 سال قبل شروع شده است.

وی با اشاره به سد سازی در کشور خاطرنشان کرد: تعداد سدهایی که در قبل از انقلاب در ایارن ساخته شده 40 تا 50 عدد بوده که این تعداد در بعد از پیروزی انقلاب بیشتر شده است.

توکلی نبوی با رد این نظریه که اکنون سد سازی در کشورهای دنیا رو به کاهش است، گفت: هم اکنون در کشورهای در حال توسعه 37 هزار سد در حال ساخت بر روی رودخانه‌ها است.در حال حاضر کمتر از 20 درصد بر روی رودخانه‌های دنیا سدی ساخته نشده است.

وی در ادامه با اشاره به میزان برداشت آب از منابع زیر زمینی در کشور ایران و کشورهای همسایه ابراز داشت: در مطالعاتی که ناسا در بین سال‌های 81 تا 87 انجام داد؛ متوجه شدند میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی در ایران، سوریه، ترکیه و عراق به قدری زیاد است که این میزان برابر پمپاژ 60 درصد آب دریای بحر المیت است.

این دانش آموخته دانشگاه ملی استرالیا در ادامه سخنانش به ماهیت بحران آب در کشور اشاره کرد و افزود: در این ماهیت سه ضلع دولت، جامعه و علم مورد بررسی قرار می‌گیرند.

توکلی نبوی با بیان اینکه توسعه مال محور است نه فرهنگ محور، بیان کرد: تصویر توسعه باید اصلاح شود.

وی تصویر سازی توسعه را در چهار بخش مرکز بر حاشیه، یک علم بر دیگر علوم، یک زیر رشته بر رشته و متخصص بر مردم عنوان کرد و افزود: در بخش اول تصویری که تهرانی‌ها از بخش‌ها و قسمت‌های مختلف جامعه مثل دریاچه ارومیه دارند با تصویری که مردم حاشیه نشین کشور دارند، متفاوت است و این باعث غلبه تصویر مردم تهران بر تصویر حاشیه نشین‌ها می‌شود.

این دانش آموخته ادامه داد: در تصویر سازی به قدرت یک علم بر علوم دیگر برمی‌خوریم که می‌توان گفت در کشور استرالیا در زمینه بحران آب، بیشتر اقتصاددانان طرح و نظر می‌دهند، اما در ایران بیشترین حرف را مهندسین عمران- مهندسین آب می‌زنند.

توکلی نبوی در ادامه به تصویر آینده ایران در زمینه آب اشاره کرد و افزود: 50 سال پیش در سال 1346 وزیر نیروی ایران به جانشین کردن سدهای انحرافی و مخزنی، ازیاد باران و شیرین کردن آب شور دریا اشاره کرده بود؛ که این تصویر 50 سال گذشته تاکنون در حوزه آب تغییر نکرده است.

وی تاکید کرد: حل مسئله آب در کشور رابطه مستقیم با تصویر توسعه‌ای کشور دارد و آب یک مسئله چند وجهی است که برای تصمیم گیری در مورد آن باید همه کارشناسان از جمله جامعه شناس و انسان شناس نیز پای میز بنشینند و حرف خود را بزنند.

این دانش آموخته دانشگاه ملی استرالیا ادامه داد: در کشور جغرافیادانانی داریم که متاسفانه در تصمیم گیری‌ها زیاد از نظر آنان بهره مند نمی‌شویم. ایجاد فضای مشارکت و گفت‌وگو در دیدن وضعیت آب در آینده مهم است.

در ادامه اعلایی، عضو تشکل مردمی ناجیان آب با انتقاد از اینکه آب را دولتی کرده‌ایم، گفت: هشت هزار سال پدران ما به درستی زندگی کردند و آب نیز مقدس شمرده می‌شد؛ اما ما در عصر حاضر از آن قداست زدایی کردیم. توسعه کشور ما تا سال 1340 مبتنی بر محیط زیست بود، چون مالکیت آن با مردم بود.

اعلایی با بیان اینکه ما هم اکنون در شهرستان گناباد و فردوس حتی یک چاه غیر مجاز نداریم، خاطرنشان کرد: دولت نمی‌تواند آب را مدیریت کند، بلکه باید خطوط را مشخص کند. اگر مردم در زمینه حل بحران آب کشور به میدان نیایند، اقداماتی که صورت می‌پذیرد ایضایی خواهد بود.

عضو تشکل مردمی ناجیان آب در ادامه با بیان اینکه دشت مشهد 1.4 منابع آب تجدیدپذیرش است، با اشاره به مصرف بی رویه آب توسط مردم و هدر رفت آن در کشاورزی سنتی گفت: باید واقعیت‌های بحران آب را برای مردم و کشاورزان بیان کنیم، بحران آب ویرانگر است و سربازان خط مقدم آن کشاورزان هستند.

وی تاکید کرد: دولتی کردن مدیریت آب و قداست زدایی از آن بزرگترین ضربه به آب بود و ما باید با اقدامات مناسب و فرهنگ سازی از ظرفیت آبی خود استان خراسان رضوی برای حل مشکلاتش بهره ببریم.

در ادامه جمشیدی، مدیر عامل تشکل مردمی ناجیان آب با بیان اینکه کشور ما با بحران آب مواجه شده؛ اما راه کار خروج از آن را نمی‌دانیم و با اشاره به نقش اساتید و دانشگاه‌ها در این زمینه خاطرنشان کرد: اساتید دانشگاه‌ها باید راه را به ما معرفی کنند.

وی مشارکت مردم را در حل بحران آب مهم دانست و گفت: مردم باید در این زمینه به میدان بیایند و دولت نیز به عنوان مجری با مشارکت مردم کار را پیش ببرد.