آمریکا و ناتو در اقداماتی هم جهت، ابتکارعملهایی را به منظور تقویت ساختارهای نظامی کشورهای اروپا و مقابله با «تهدیدات ناشی از روسیه» در نظر گرفتهاند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» امروز در تحلیلی نوشته است: آمریکا آمادگی دارد تا هزینه هنگفتی برای کمک به کشورهای اروپایی صرف کند تا با به اصطلاح «تهدیدات روسیه» مقابله کند. این موضوع در پیش نویس لایحه بودجه دفاعی سال مالی ۲۰۱۸ آمریکا مورد تاکید قرار گرفته است.
تحقق ابتکارعملهای جدید برای بازدارنگی «بلندپروازیهای تهاجمی مسکو» در سطح ناتو نیز مورد تصمیم گیری قرار گرفته است. صحبت بر سر ایجاد ستادهای فرماندهی مضاعف و همچنین مرکز اجرای عملیات سایبری در کشورهای اروپایی است. به عقیده کارشناسان، تایید این اقدامات گویای آمادگی آمریکا و اتحادیه اروپا برای ادامه همکاریهای نظامی خود، برغم اختلاف نظرات قبلی آنهاست.
آمریکا تصمیم گرفته است بودجهای معادل ۴، ۶ میلیارد دلار برای مقابله با «تهدیدات روسیه» در چارچوب برنامه «ابتکارعملهای اروپایی برای بازدارندگی روسیه» هزینه کند. این سند روز گذشته در سایت رسمی کمیته نیروهای مسلح مجلس سنای کنگره آمریکا منتشر شد. از این مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار آن تنها برای کشورهای منطقه بالتیک اختصاص دارد.
بر اساس این سند، وزیر دفاع آمریکا موظف شده تا طرحی را برای اقدام در چارچوب برنامه «ابتکارعملهای اروپایی برای بازدارندگی روسیه» برای ۴ سال آینده تهیه کند. علاوه بر این، پنتاگون باید گزارش کاملی در باره مبارزه با «تهدیدات ناشی از روسیه» ارائه دهد.
توجه وزارت دفاع آمریکا روی ابزارهای سایبری متمرکز خواهد بود که به عقیده آنها کرملیم ظاهرا از آنها برای تاثیرگذاری بر اوضاع در آمریکا و اروپا استفاده میکند. بحث قبل از هر چیز بر سر فعالیتهای ضداطلاعاتی و ارگانهای ویژه در زمینه جنگهای سایبری روسیه است.
در لایحه بودجه دفاعی آمریکا همچنین مسئله کمک نظامی به اوکراین، باز هم برای «بازدارندگی روسیه» مطرح شده و برای این منظور بودجهای معادل ۳۵۰ میلیون دلار در نظر گرفته شده که بخشی از آن برای ارسال «تسلیحات نظامی تدافعی» به این کشور است. البته در این سند آمده است که اوکراین تنها در صورت اجرای اصلاحات در ساختارهای نظامی خود، بنا به توصیه کشورهای غربی، این کمک مالی را بدست خواهد آورد.
آمریکا و اتحادیه اروپا در چارچوب ناتو همکاری نزدیکی دارند
ناتو هم ابتکارعمل جدیدی برای «بازدارندگی روسیه» در نظر گرفته است. در نشست وزیران دفاع کشورهی عضو ناتو در بروکسل از ایجاد دو فرماندهی نظامی جدید در اروپا خبر داده شد. وظیفه یکی از آنها تقویت روند اعزام نیروها از آمریکا و کانادا به کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. ستاد دوم هم باید به امر هماهنگی اقدامات نیروهایی بپردازد که دیگر در قاره اروپا، بویژه در مناطق شرقی، مستقر هستند.
بازگشایی این ستادها گویای تغییر اساسی در برخورد ناتو با «تهدید روسیه» است. در دوران جنگ سرد پیمان آتلانتیک شمالی دارای ۳۳ ستاد فرماندهی در قاره اروپا بود، ولی بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تعداد آنها بطور قابل توجهی کاهش یافت، بطوریکه در سال ۲۰۱۱ تعداد این ستادهای فرماندهی از ۱۳ به ۷ عدد تقلیل یافت. تعداد پرسنل این مراکز هم به نصف کاهش و از حدود ۱۴ هزار نفر به ۷ هزار نفر رسیده بود.
مقامات ناتو و پنتاگون در این خصوص هم عقیده هستند که وضعیت امنیتی در قاره اروپا بعد از سال ۲۰۱۴ به اینطرف به سمت وخامت تغییر کرده است. مرکز ویژه اجرای عملیت سایبری هم وظیفه مهم تامین امنیت سایبری در جریان عملیات نظامی ناتو و همچنین دفاع از سرورها و منابع اینترنتی این سازمان در برابر حملات سایبری را برعهده دارد.
در محافل کارشناسی بر این عقیده هستند که همه این اقدامات گویای این است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا و آمریا حاضرند اختلافات قبلی خود را کنار گذاشته و جبهه واحدی را برای مقابله با تهدیدات جدید بوجود آورند.
این در حالی است که "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان پیش از این گفته بود که آمریکا دیگر شریک قابل اعتمادی برای اتحادیه اروپا نیست و کشورهای اروپایی باید سرنوشتشان را در دست خود نگهدارند. از سوی دیگر "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا هم از متحدان اروپایی این کشور انتقاد کرده بود که چرا هزینه بیشتری برای دفاع از خویش صرف نمیکنند.
اختلاف نظرات و منافع مشترک اتحادیه اروپا و آمریکا
"جان بیو" کارشناس مسائل تاریخی و کارشناس علمی مرکز تجزیه و تحلیل «Policy Exchange» در این رابطه یادآور شده است: «برغم این اظهارات تند، همکاری آمریکا و اتحادیه اروپا در چارچوب ناتو همچنان نزدیک است. در واقع، آمریکا تحت رهبری "دونالد ترامپ" نه تنها از حمایت از متحدان اروپایی دست برداشته، بلکه این حمایت را افزایش نیز داده است.»
به گفته وی، اکنون شاهد هستیم که هزینه بازدارندگی روسیه در مقایسه با دوران "باراک اوباما"، ۴۰ درصد افزایش یافته و ظاهرا آمریکا قصد دست برداشتن از تعهدات خویش برای تامین امنیت را ندارد. البته اعمال فشارهای ترامپ باعث شد تا کشورهای اروپایی سهم بیشتری نسبت به قبل در عرصه تامین امنیت ناتو بپردازند.
"مارک گالیوتی" کارشناس ارشد موسسه روابط بین الملل در پراگ در گفتگو با «نیزاویسیمایا گازیتا» یادآور شده است: «زمانی که صحبت بر سر سیاست اتحادیه اروپا در خصوص موضوعی مطرح است، باید خیلی محتاط بود، برای اینکه کشورهای عضو این سازمان با یکدیگر اختلاف نظرات زیادی دارند. ولی در مجموع در زمینه افزایش بودجه دفاعی و تقویت مرزهای شرقی، بین آمریا و اتحادیه اروپا توافق کامل وجود دارد.»
ضمن اینکه، به گفته وی، نباید گفت که واشنگتن و پایتختهای اروپایی در رابطه با برخورد با روسیه، هرگز با یکدیگر اختلاف نظری ندارند. این اختلافات بخصوص در برخورد با مسکو و راههای تحقق طرحها مشهود است.
به عقیده این کارشاس، خط مشی سیاسی دولت کنونی آمریکا در مسائل کلیدی تفاوت زیادی با دولت باراک اوباما ندارد. ضمن اینکه دولت اوباما، بیشتر برخوردهای یکجانبه داشت که از جمله آنها، تصویب قانون تشدید تحریمها علیه روسیه و تصمیم برای ارسال تسلیحات نظامی پرنده به اوکراین بود که هر دو مورد از دید شرکای اروپایی وی، قابل قبول نبودند. در خصوص دورنمای درازمدت هم مهمترین مشکل اتحادیه اروپا و در مجموع جامعه جهانی، بی ثباتی مواضع دولت ایالات متحده است.