نتایج مطالعات پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف پیرامون جابهجایی بینالمللی دانشجویان و تحصیلکردگان جهان و ایران" منتشر شد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، براساس آمار سازمان بینالمللی مهاجرت، در حال حاضر بیش از ۲۵۷.۷ میلیون نفر از مردم جهان مهاجر هستند؛ نتایج مطالعهای در میان ۱۵۶ کشور نشان میدهد که تعداد مهاجران بالقوه دنیا بیش از ۷۰۰ میلیون نفر است.
در نتیجه این مطالعه آمده است ۱.۸ میلیون نفر از ایرانیان ابراز علاقه و تمایل به مهاجرت داشتهاند در حالیکه از این تعداد صرفا ۴۰۰ هزار نفر اعلام کردهاند که برای مهاجرت برنامه داشته یا در حال آماده شدن برای مهاجرت هستند.
کشور ایران با در نظر گرفتن شاخص تعداد افراد دارای برنامه مهاجرت نسبت به کل جمعیت کشور در میان ۲۰ کشور برتر این شاخص قرار ندارد.
تعداد دانشجویان بینالمللی دنیا از ۱.۳ میلیون دانشجوی بینالمللی در سال ۱۹۹۰، به رقم حدود ۵.۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۴ رسیده که تقریبا چهار برابر شده است همچنین پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵، این رقم به هشت میلیون نفر برسد.
ایران با حدود ۵۱، ۶۰۰ نفر دانشجوی خارج از کشور در سال ۲۰۱۲، در رتبه دهم کشورهای دانشجو فرست، قرار داشته است، اما در سال ۲۰۱۵ با همین حدود تعداد دانشجوی بینالمللی در رتبه پانزدهم کشورهای دانشجو فرست قرار دارد.
حدود یک درصد از کل دانشجویان ایرانی ساکن خارج هستند در حالیکه این نرخ در چین ۱.۸ درصد دانشجویان، برای عربستان سعودی ۵.۶ درصد و برای ترکیه ۰.۷۵ درصد است.
تعداد دانشجویان خروجی از ایران همواره کمتر از دو درصد از تعداد کل دانشجویان ایرانی در طول ۲۰ سال گذشته بوده است؛ به طور کلی با توسعه آموزش عالی کشور، نسبت دانشجویان خروجی به کل دانشجویان نزولی بوده است.
ایران از لحاظ نرخ مهاجرت افراد تحصیل کرده به کل جمعیت تحصیلکرده کشور (۴.۵ درصد) در رتبه ۱۴ ام کشورهای فرستنده به منطقه OECD قرار گرفته است.
نیمی از مهاجران ایرانی را مهاجران ماهر – تحصیلکرده تشکیل میدهند و ایران رتبه چهارم را در میان کشورهای مهاجرفرست به منطقه OECD دارد.
ایران در منطقه MENA از لحاظ تعداد مهاجران تحصیلکرده رتبه اول و از لحاظ نرخ خروج مهاجران تحصیلکرده رتبه نهم را داراست.
در سال ۲۰۱۷ تعداد دانشجویان ایرانی ساکن امریکا به ۱۲ هزار و ۶۰۰ نفر رسیده است.
دانشجویان ایرانی بیشترین تعداد دکتریها در زمینه علوم و مهندسی در امریکا را از میان کشورهای منطقه خاورمیانه داشتهاند و بعد از آن به ترتیب کشورهای بحرین و عربستان سعودی قرار گرفتهاند.
براساس آمار موجود، طی سالهای ۲۰۱۲-۲۰۱۶ کمتر از یک درصد کل دانشجویان خروجی از ایران به ۱۰ دانشگاه برتر امریکا و دنیا راه پیدا کردهاند.
ایران در میان مقاصد دانشجویان بینالمللی، کشور شاخصی به حساب نمیآید لذا سهم اندکی (کمتر از ۰.۰۵ درصد از تعداد کل دانشجویان کشور) در بازار جذب دانشجویان بینالمللی را در میان کشورهای منطقه در اختیار دارد.
این در حالی است که کشورهایی همچون عربستان و ترکیه سهم نسبتا بالا و قابل توجهی را از بازار دانشجویان بینالمللی کسب کرده اند.
نکات ذکر شده، ضمن تأکید بر ضرورت نگاه علمی و ارائه آمار مهاجرتی مبتنی بر مستندات، بر لزوم أتخاذ سیاستهای منسجم و هدفمند منطبق با شرایط حساس کنونی بهویژه بهرهگیری از ظرفیتهای عظیم ایرانیان تحصیل کرده خارج از کشور و همچنین حضور فعال در عرصه بازار بینالمللی دانشجویان و تحصیلکردگان تأکید میورزد.