یک روزنامه عرب زبان نوشت که توجیهات و دروغپردازیهای عربستان برای رفع اتهام ترور خاشقجی حتی متحدان این کشور نظیر آمریکا و اروپاییها را قانع نکرده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو به نقل از پایگاه خبری رأی الیوم، عربستان سعودی بیش از پیش در مسئله ربایش و ترور جمال خاشقجی روزنامه نگار سعودی متهم شده است و گاهی نیز از همدستی ترکیه یا آمریکا با این کشور در خصوص این توطئه مطالبی مطرح میشود.
این در حالی است که بنابر اعلام خبرگزاری رسمی عربستان، تازهترین کسی که این اتهامات را رد کرده، عبدالعزیز بن سعود بن نایف وزیر امور داخلی این کشور است که مدعی شده مطالبی که در خصوص دستورات عربستان برای قتل خاشقجی منتشر شده، دروغ است و عربستان به مبانی اخلاقی و سنتهای خود برای حفظ قواعد و عرف و منشورهای بینالمللی پایبند است.
در حالی که سعودیها نسبت به نخبگان متحد خود اطمینان داشتند و بعید میدانستند تنشی از سوی آمریکا متوجه آنها شود و تحلیلگران آنها معتقد بودند که وجود مجازات شدید از سوی آمریکا برای آنها جهت حفظ معاملههای تسلیحاتی سنگین با این کشور بعید است، اما دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به عنوان متحد و هوادار سلمان بن عبدالعزیز تهدید کرده که اگر متحد منطقهای این کشور در ترور خاشقجی دست داشته باشد، مجازات سختی خواهد دید.
ترامپ در عین حال احتمال داده که عربستان در پشت پرده ناپدید شدن خاشقجی حضور داشته باشد. اینها گزیدههایی از مصاحبه دونالد ترامپ با شبکه آمریکایی سیبیاس است که دیروز منتشر شد و گزارش کامل آن امروز پخش خواهد شد. این اظهارات نشان میدهد ترامپ ولو به صورت کلامی تسلیم فشارهای رسانهای جهانی شده است.
از سوی دیگر وحشت گستردهای در داخل عربستان سعودی نسبت به تحولات پرشتاب در نتیجه ترور خاشقجی به وجود آمده و به نظر میرسد دیپلماسی عربستان در این عرصه شکست خورده و نمیتواند به توافق و سازشی دست پیدا کند. تحلیلگران و روزنامههای ترک زبان معتقدند که دولت ترکیه احتمالاً طی ۴۸ ساعت آینده کلیپهای صوتی و تصویری را که شرایط ترور خاشقجی را ضبط کردهاند، منتشر خواهد کرد. این کلیپها اثبات خواهد کرد که خاشقجی مورد شکنجه قرار گرفته و سپس کشته شده و اعضای بدنش نیز تکه تکه شدهاند و شکی نیست که تمامی این اتفاقات پشت دیوارهای کنسولگری عربستان و با حضور تیم امنیتی ۱۵ نفره از سوی عربستان انجام شده است. دوربینهای ترکیه ورود این افراد به داخل ترکیه و مسیر آنها به سمت سفارت را رصد کردهاند و تمامی این اتفاقات در شرایطی دنبال شده که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه متعهد شده حقیقت را روشن خواهد کرد.
روایتهای عربستان سعودی برای متحدان این کشور از جمله فرانسه و انگلیس نیز قانع کننده نیست. سعودیها حضور تیم امنیتی خود در داخل ترکیه را تایید کردهاند، اما مدعی شدهاند که این سفر برای گذراندن یک مرخصی گردشگری انجام شده است.
جالب اینجاست که تحلیلگران میگویند که مناسبات عربستان و ترکیه در پی بحران این کشور با قطر در شرایط خوبی قرار ندارد، بنابراین چطور میشود یک تیم امنیتی سعودی مرخصی خود را در ترکیه سپری میکنند و بیشتر افراد این تیم کارمندان امنیتی یا عناصر نظامی یا عضوی از پزشکی قانونی و یکی از محافظان شخصی ولیعهد سعودی است. چه طور میشود که این سفر گردشگری باعث خشم شاهزاده ولیعهد نمیشود و در عین حال زمان این سفر و حضور آنها در کنسولگری کاملاً با لحظه ورود خاشقجی به کنسولگری برای گرفتن اسناد شخصیاش همزمان شده است.
محافل رسمی و سیاسی عربستان حتی خود را برای احتمال انتشار کلیپهای صوتی و تصویری از سوی ترکیه نیز آماده کرده و تلاش دارند مدعی شوند که این تصاویر جعلی بوده و نیروهای امنیتی ترکیه آن را ساخته و پرداخته کردهاند. این در حالی است که ترکیه هنوز اجازه تفتیش و انجام آزمایش در کنسولگری عربستان و استفاده از مواد شیمیایی برای کشف بقایای خون ناشی از عملیات احتمالی قتل خاشقجی را پیدا نکردهاند.
به نظر میرسد تیم امنیتی عربستان سعودی که مسئول انجام این جنایت بوده به اندازه کافی در انجام ماموریت خود حرفهای نبودهاند. یکی از محققین امنیتی در پلیس لندن در گفتگویی با یکی از شبکههای خبری میگوید که نشانههای جنایت از این دست حتی بعد از چند هفته از ارتکاب باقی میماند. عامل سرعت و شتابزدگی باعث شده این تیم اشتباهات فاحشی انجام دهند و همین موضوع عربستان سعودی را مجبور به وقت کشی و عدم صدور مجوز برای بازرسی از ساختمان کنسولگری کرده است، با این امید که بتوانند آثار جنایت را به صورت کامل پاک کنند.
یک روزنامه نگار سعودی در این رابطه به رأی الیوم میگوید که مقامات عربستان تلاش داشتند بدون سر و صدا سر خاشقجی را زیر آب کنند، اما از آنجا که خدیجه چنگیز نامزد وی در بیرون ساختمان کنسولگری منتظر وی بود، موضوع ورود او به داخل ساختمان را فاش کرد. او چندین ساعت در بیرون منتظر بود و وقتی نسبت به عدم خروج خاشقجی مطمئن شد، موضوع را رسانهای کرد. اما در صورتی که خاشقجی به تنهایی در ساختمان حاضر میشد، احتمالاً اثبات ورود او به ساختمان کنسولگری و حتی اثبات ربوده شدن او زمان زیادی طول میکشید ودر این مدت آثار جنایت برطرف میشد.
به نظر میرسد جمال خاشقجی در اعتماد به حاکمیت کشورش زیادهروی کرد. او انتظار نداشت که قلمش چنین هزینه سنگینی برای او رقم بزند. او یک روزنامه نگار منتقد و توصیه گر بود و مخالف دولت نبود. به همین علت به هشدارهای مطرح شده از سوی یکی از دوستانش در خصوص عدم ورود به سفارت کشورش توجه نکرد. او میگفت که در سفارت کشورش در میان مردم خودش قرار دارد.
البته او تا لحظه آخر عمرش به فعالیت مطبوعاتی خود ادامه داد و اسناد مربوط به محل جنایت را جمعآوری کرد. روزنامه صباح ترکیه در این رابطه مینویسد که خاشقجی یک ساعت مشکی رنگ با برند اپل داشت که صحنه حادثه را مستند کرده و تصاویر و صوت آن را ضبط کرده است. تیم امنیتی سعودی بعدها متوجه این موضوع میشود، اما نمیتواند این فیلمها را حذف کند.