جزییات طرح تخصیص سهمیه سوخت به فرد به جای خودرو

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، سیدمحمد صادق الحسینی در دومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی که با موضوع بررسی یارانه‌های پنهان در بخش حامل‌های انرژی برگزار شد، گفت: ایران کشوری نفت خیز است که سال‌ها دارایی‌های خود را در بخش انرژی به صورت ارزان و عملا نزدیک به صفر به مردم واگذار کرده است.

وی با تاکید بر اینکه یارانه پنهانی که در بخش حامل‌های انرژی اختصاص داده می‌شود معادل دو برابر بودجه عمومی بوده و به حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد، افزود: پرداخت این رقم در هیچ کشوری به عنوان یارانه سابقه ندارد.

این کارشناس اقتصادی یادآور شد: وقتی هم که به سیاست گذار می‌گوییم باید یارانه حامل‌های انرژی کاهش یابد اعلام می‌کند من هم با حذف یا کاهش قیمت یارانه حامل‌های انرژی موافقم، اما نمی‌توانم آن را اجرا کنم دلیل آن را نیز دموکراتیک بودن ایران می‌داند و می‌گوید هر کسی این کار را انجام دهد نمی‌تواند رای مردم را به دست آورد؛ این موضع دولت یا سیاست گذار نشان می‌دهد به دنبال افزایش بهره وری در حامل‌های انرژی نیست بلکه به دنبال بیشینه سازی آرای خود است؛ یا دلیل می‌آورند که ممکن است مردم آشوب کنند و پمپ بنزین‌ها را آتش بزنند.

صادق الحسینی، راه حل میانه کاهش یارانه حامل‌های انرژی را افزایش قیمت این حامل‌ها همراه با انتقال بخشی از حامل‌ها به خود مردم دانست.

وی در تشریح این طرح گفت: طرح ذخیره بندی بنزین برای هر فرد ایرانی راه حل مناسبی در این زمینه است به این صورت که این طرح آزمایشی بوده و با بنزین شروع می‌شود، اما باید به تدریج همه حامل‌های انرژی را در آن دخالت داد.

به گفته این اقتصاددان با اجرای این طرح حامل‌های انرژی به نوعی «اعتبار» تبدیل می‌شود که از سوی مردم می‌تواند قابل مصرف یا قابل فروش باشد.

صادق الحسینی، شدت مصرف انرژی در ایران را سه تا هشت برابر میانگین جهانی تخمین زد و افزود: ایران بدترین نمره دنیا از لحاظ معماری انرژی را دارد که به معنای داشتن کمترین میزان بهره وری در حامل‌های انرژی در دنیا است.

صادق الحسینی افزود: در این طرح یک سبد انرژی شامل انواع حامل‌ها اعم از بنزین، گازوئیل، برق و ... به صورت آزمایشی و رایگان به مردم داده می‌شود و به آن‌ها اعلام می‌شود که هر کس توانست بر اساس میزان سهمیه تخصیصی مصرف کند پاداش می‌گیرد. این در حالی است که در سیستم اختصاص یارانه به حامل‌های انرژی، هر کس بیشتر مصرف کند پاداش بیشتری دریافت می‌کند.

این کارشناس اقتصادی افزود: در طرح تخصیص سهمیه انرژی به فرد، اگر دریافت کننده سهمیه مازاد بر مصرف در پایان زمان سهمیه داشت می‌تواند آن را در یک بازار کنترل شده و متشکل به فروش برساند. دولت در این بازار تنها نقش بازارسازی را بر عهده داشته و قیمت گذاری نمی‌کند. دریافت کنندگان سهمیه نیز تنها امکان فروش سهمیه مازاد مصرف را دارند، اما امکان خرید در این بازار وجود ندارد تا فضای سفته بازی ایجاد نشود، بلکه خرید انرژی بیشتر صرفا با اتمام سهمیه اتفاق می‌افتد و هر کس بیشتر از سهمیه خود سوخت مصرف کند باید نرخ آزاد برای آن بپردازد.

صادق الحسینی تصریح کرد: در این طرح ما به التفاوت نرخ یارانه‌ای و آزاد سهمیه انرژی افرادی که سوخت سهمیه‌ای خود را مصرف نمی‌کنند به صورت نقدی به کارت یارانه آن‌ها واریز می‌شود.

وی افزود: بر اساس تحقیقات انجام شده هشت دهک شهری و ۹ دهک روستایی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی منتفع می‌شوند در نتیجه مقاومت سیاسی که بر سر آزادسازی نرخ‌ها وجود دارد از بین رفته و همچنین شدت مصرف انرژی کاهش و بهره وری و درآمد دولت افزایش می‌یابد.