یک بازگشت بی‌حاشیه برای کارگردان پرحاشیه/ بهینه‌سازی علم و اخلاق در «یلدا»!

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو- محمدصالح سلطانی؛ یلدا فیلم خوبی نیست. رسیدن به این جمله، زمان زیادی لازم ندارد. تماشای چند دقیقه ابتدایی فیلم و فهمیدن سوژه‌ی قصه، کافی است که دست فیلمساز برای مخاطبش رو شود و کلیشه‌ای بودن «یلدا»، از پلان به پلانش بیرون بزند. سوژه‌ی باسمه‌ای و دم دستی فیلم هیچ چیز تازه‌ای ندارد. به معنای کلمه هیچ چیز تازه‌ای ندارد. کپی دست‌چندمی از سوژه‌های «ماه عسل» است. با قصه‌ای که از ابتدا، انتهایش معلوم است و هیچ ضربه و نقطه اوجی ندارد. از این بدتر اما، اجرای ضعیف همین قصه‌ی ضعیف است. تمام ماجرای «یلدا» در یک استودیوی تلویزیونی می‌گذرد. استودیوی برنامه‌ای به نام «لذت عفو»، که شما بخوانیدش «ماه عسل». مجریِ این برنامه، با بازی ضعیف آرمان درویش، یکی از بدترین پرسوناژهای یلداست و تقریبا هر وقت که وارد فیلم می‌شود، صدای خنده تماشاگران را به آسمان می‌برد. بقیه فیلم هم دستکمی از اجرای عجیب این «آقای مجری» ندارد. یک نمایش ضعیف است از یک سوژه دم‌دستی که قرار است با تکرار چندباره‌ی جمله‌ی «لذتی که در عفو هست در انتقام نیست» این پیام را به مخاطبش منتقل کند. مخاطبی که حتما از تماشای این همه کرختی و یکنواختی خسته خواهد شد. از اشتباهات آشکار و پنهانِ محتوایی فیلم هم عبور کنیم بهتر است. فقط کاش یک نفر پیش از ساخت فیلم به آقای بخشی می‌گفت که هیچ برنامه‌ای تاکنون در تاریخ صداوسیما به رکورد 20 میلیون پیامک نرسیده و بالاترین رکورد با عددی نزدیک 6 میلیون پیامک دریافتی متعلق به برنامه «نود» و عادل فردوسی‌پور است. و کاش کسی به آقای بخشی می‌گفت نامگذاری دانشگاهی به نام «دانشگاه کاربردی بهینه‌سازی علم و اخلاق» بیش از آن‌که نشانه خلاقیت باشد، نمودی از غریبگی کامل فیلمساز با فضای دانشگاهی است.

اینکه چرا کارگردانی با سابقه سیاه ساخت فیلم «یک خانواده محترم» به جشنواره راه داده می‌شود و با وجود ساخت فیلم دوم، در بخش فیلم‌اولی‌‎ها حضور پیدا می‌کند؛ و اینکه چرا برای فیلمی تا این حد ضعیف، قطار سرمایه‌گذاران فرانسوی و علی مصفا پول وسط گذاشته‌اند؛ و اینکه چرا فیلمی که کارگردان آن می‌گوید هنوز صدا و تصویرش کامل نیست وارد جشنواره می‌شود به کنار. همه اینها به کنار. سوال مهم این است که چرا مسعود بخشی باید پس از فیلم جنجالی «یک خانواده محترم» سوژه‌‎ای تا این حد دم دستی را انتخاب کند؟ پاسخ را احتمالاً باید در برنامه‌های آینده آقای کارگردان پیدا کرد. مسعود بخشی، با «یلدا» بازگشت کم‌حاشیه‌ای به سینمای ایران داشته و بعد از جشنواره فجر37، در بدنه سینمای ایران به رسمیت شناخته خواهد شد. به نظر می‌رسد برای مسعود بخشی، اصل ساخت «یلدا» از هر چیزی مهم‌تر بوده و احتمالا دم دستی‌ترین سوژه را برای ساختنش انتخاب کرده. او با «یلدا» تلاش می‌کند خاطره تلخ «یک خانواده محترم» را کنار بزند و البته به طرز کنایه‌آمیزی انگار فیلم، روایتی از ماجرای خود بخشی در «یک خانواده محترم» است. بخشی احتمالاً با زبان بی‌‎زبانی دارد از سینمای ایران بابت ساخت آن فیلم موهن عذرخواهی می‌کند و با یادآوری این حدیث که:«لذتی که در عفو هست در انتقام نیست.» از مسئولین سینمایی می‌خواهد او را ببخشند و بپذیرند. کارکرد یلدا چیزی بیش از این نیست. یک بازگشت آرام و کم‌سروصدا برای کارگردان جنجالیِ این سال‌ها. همین.