گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- محمد کفیلی؛ یک نیمسال از سال تحصیلی دانشگاهها گذشته و مسیر اتحادیههای دانشجوی به نیمه رسیده. فرصت استراحت بین دو نیمسال در بهمنماه، زمان مناسبی برای مرور کارنامهی تشکلهای دانشجویی در نیمسال گذشته، و بررسی برنامههای آنها برای نیمسال بعدی است. به همین بهانه، از شورای مرکزی اتحادیههای دانشجویی دعوت کردیم تا مهمان با باشند و «کارنامه» عملکردشان را به مخاطبین ما ارائه کنند. قسمت چهارم این سلسلهنشستها، با حضور اعضای شورای مرکزی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت برگزار شد. علی دهقان دبیر این اتحادیه و امین پویان راد و خانم عاقلی، صلایی و حسینی به ترتیب مسئول واحدهای آموزش، سیاسی، فرهنگی و تشکیلات خواهران دفتر تحکیم وحدت، پاسخگوی سوالات صریح ما بودند.
*عملکرد شما در طی نیم سال اول تحصیلی که گذشت چگونه بود و چه فعالیتهایی و با چه رویکردی در اتحادیه دفتر تحکیم وحدت انجام دادید؟
آموزش و تولید محتوا برای آینده، حوزه زنان، رویکرد کلان سیاسی و فعالیتهای فرهنگی چهار حوزه اصلی فعالیتهای دفتر تحکیم وحدت است. ما در خصوص فعالیتهای فرهنگی سعی داشتیم به صورت ریشهایی به مشکلات فرهنگی کشور نگاه کنیم؛ از این رو با برگزاری جلسات تخصصی با اعضا شورای عالی انقلاب فرهنگی درصدد رفع و حل این مشکلات بودهایم.
فعالیتهای سیاسی دفتر تحکیم ناظر بر جمهوریت نظام اسلامی ایران و یا همان مردم سالاری دینی است که در ترم گذشته در قالب فعالیتهایی با محوریت مشارکتهای سیاسی و اجتماعی از سوی عامه مردم آن را دنبال کردیم. مردم سالاری دینی یکی از پایههای است که حتی شعار سالیانه تحکیم با عنوان "نوسازی مشارکت، نوگرایی جمهوریت" تحت تاثیر همین گفتمان سیاسی انتخاب شده است. هدف ما از انتخاب این شعار هم تسهیل ارتباط بین حاکمیت و مردم و استمرار مشارکت مردم در فضای مدیریتی کشور بوده است.
ما در گفتمان مردم سالاری دینی دفتر تحکیم وحدت در مرحله اول خواهان آن هستیم که ساختارهای نظام اصلاح شوند و بعد از آن با تغییر و اصلاح این ساختارها، ساختار جدیدی با کارآمدی بیشتر و با لحاظ کردن مشارکت حداکثری مردم جایگزین شود.
در حوزه واحد آموزش که جزو محوریترین ارکان این تشکیلات است سعی داشتیم به صورت ویژه به مسئله تربیت نیرو توجه کنیم و افراد توانمندی برای فعالیت در دفاتر اتحادیه در دانشگاهها تربیت کنیم.
دفتر تحکیم وحدت با توجه به گفتمان غالب خود سعی می کند به مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی از نگاه کرامت مردم ورود یابد و به مسائل روز نیز ناظر بر همین گفتمان واکنش نشان دهد. ما در دفتر تحکیم وحدت مهم ترین رکن تشکیلات را آموزش میدانیم از این رو سعی میکنیم کیفیت فعالیتها و تربیت نیروی مناسب را با تقویت حوزه آموزشی به مطلوب ترین حد ممکن برسانیم و بحث کادرسازی را نیز از همین طریق پیگیری کنیم.
دوره آموزشی السابقون یکی از دوره هایی است که دفتر تحکیم وحدت در واحد آموزشی خود تعریف کرده است. این دوره دارای پنج مرحله است که دو مرحله آن به صورت حضوری و سه مرحله دیگر نیز به صورت مجازی برگزار می شود؛ در مرحله اول این دوره اعضا برای ثبت نام و شناسایی به صورت مجازی شرکت میکنند. عمده این افراد از اعضا جدیدالورود به دانشگاهها هستند. در مرحله دوم نیز یک اردو تشکیلاتی آموزشی برگزار میشود که داوطلبان پذیرفته شده در دوره مجازی به این مرحله راه پیدا میکنند.
ما در دوسال گذشته جزواتی تحت عنوان؛ الگوی ازدواج اسلامی، جریان شناسی سیاسی و کارتشکیلاتی را تحت واحد آموزش تولید کرده ایم. در هر حال هدف دفتر تحکیم این بوده که محور فعالیتها و آموزشهای خود را در فضای گفتمانی قرار دهد به همین دلیل پیگیر آموزش مناسب اعضای این اتحادیه در دانشگاهها بوده ایم از طرفی سعی کرده ایم از فعالیتهای صرفا اجرایی فاصله بگیریم.
گفتمانی که دفتر تحکیم وحدت سعی کرده تا به فضای جنبش دانشجویی غالب کند با محوریت گفتمان مردم سالاری بوده به همین دلیل شعار سالیانه اتحادیه نیز تحت تاثیر همین گفتمان انتخاب شده است.
کرسی آزاد اندیشی برهان سال گذشته به همت واحد فرهنگی اتحادیه برگزار می شد اما در ترم آتی این کرسی با همکاری واحد سیاسی ادامه می یابد. موضوع این نشستها و کرسیهای آزاد اندیشی با محوریت شورای عالی انقلاب فرهنگی و فعالیتهای ناظر بر این شورا بوده است. ما در همین جهت نیز جلساتی با دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار و بطور تخصصی در این زمینه ورود کرده ایم.
کرسیهای آزاد اندیشی برهان دارای دو مزیت نسبی است نخست فضای مطالعاتی گسترده و دقیقی است که افراد برای شرکت در جلسات کرسی آزاد اندیشی باید ناظر بر موضوع مورد گفتگو آن را مد نظر قرار دهند و مزیت دیگر نیز حضور فعالان و ایده پردازان دانشجویی در کنار کارشناسان سیاسی و فرهنگی در کرسی ها است.
دفتر تحکیم وحدت گروهی متشکل از دانشجویان رشتههای علوم انسانی عضو این اتحادیه را تشکیل داده است که در خصوص علوم انسانی اسلامی و سند تحول دانشگاه به صورت تخصصی ورود کردهاند.
این اتحادیه همچنین یک برنامه مطالعاتی جامع را با عنوان جرعهایی از ولایت برگزار کرده منابع این طرح تلفیقی از نهج البلاغه و سخنان امام خمینی (ره) و شهید بهشتی است که با آیات قرآن تطبیق داشته اند دفتر تحکیم وحدت در راستای اجرای این طرح تاکنون سه جزوه از منابع مورد نظر را منتشر و چهارمین جزوه نیز در ترم آینده منتشر میشود.
این اتحادیه در ترم گذشته نیز در راستای فعالیتهای هنری با همکای جشنواره فیلم عمار جشنوارهایی با عنوان جشنواره شهید رجب بیگی را در قالب داستان نویسی و ایده پردازی برگزار کرد برگزیدگان این جشنواره در نشست میان دوره دفتر تحکیم وحدت که در قم برگزار شد تقدیر شدند.
فعالیتهای واحد سیاسی دفتر تحکیم وحدت چندین سال است، طبق سیر محتوایی و گفتمانی با محوریت مردم سالاری دینی و جمهوریت دنبال میشوند. دفتر تحکیم وحدت با توجه به اصل جمهوریت و بر مبنای مردم سالاری براین عقیده است که اگر میخواهیم نفس مردم سالاری دینی قوت بگیرد باید نفس مشارکت مردم در فعالیتهای سیاسی را مورد توجه قرار دهیم به همین دلیل به مسائل و موضوعاتی مانند مجلس که مظهر مردم سالاری دینی است ورود پیدا کردیم.
حضور فعال دفتر تحکیم وحدت در نماز جمعه تهران و دیگر شهرها که از سال گذشته آغاز شد با هدف تقویت ارتباط بیشتر و نزدیک تر شدن جنبش دانشجویی و به طور خاص دفتر تحکیم وحدت با مردم بوده است. در واقع ما در قالب این اقدام ضمن گفتگو با مردم به روشنگری و بازگویی ایرادات و نواقص موجود در بین عملکرد مسئولین می پرداختیم.
اگر بخواهیم از جایگاه مردم در نظام اسلامی صحبت کنیم این بحث ناظر به دو مرحله است؛ اول مرحله تاسیس یک نظام اسلامی است و دیگری استمرار آن نظام اسلامی. جامعه ما مرحله اول یعنی تاسیس را با اراده مردمی با موفقیت پشت سر گذاشته است ولی مرحله استمرار نظام با مشارکت مردمی به صورن مناسب پیش نرفته است. بنابراین اگر دفتر تحکیم وحدت این اصل را مورد توجه قرار میدهد ناظر بر این است که نقطه ضعف نظام در وضعیت فعلی عدم مشارکت صحیح مردم در نظام است. با این وجود شعار نوسازی مشارکت و نوگرایی جمهوریت نیز ناظر بر کارآمدی نظام بر طبق همین اصل مشارکت است.
ما معتقدیم ساختارهای ایجاد کننده ارتباط بین نظام و مردم در نظام وجود دارد ولی فرسوده است؛ از این رو نیاز فعلی جامعه ما احیا و ارتقا این ساختار ها در نظام است.
*باتوجه به روند و رویکردی که نشستهای برهان داشته است و بنابر تاکید رهبری بر برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی، آیا شما برنامه خاصی برای ادامه و استمرار این روند در ادامه دارید؟
نکته قابل توجه در خصوص برهان تولید نیروی متخصصی بود که در راستای برگزاری این سلسله نشستها تربیت و به نیروی پیش برنده اهداف دفتر تحکیم وحدت تبدیل شدهاند. هدف اصلی نشستهای برهان تولید نیروهای متخصص در موضاعات مختلف است که در آینده نیز به مانند گذشته ادامه می یابند. در واقع نشستهای برهان قرار است دانشجویانی تحلیلگر و متخصص را تولید کند.
*فعالیتهای واحد خواهران اتحادیه دانشجویی شما فعالیتهای متفاوت و موثری بوده است و به ویژه در حوزه زنان فعایتهای خوبی داشته اید، این رویکرد ناشی از چیست و در ادامه نیز روند شما به چه صورت خواهد بود؟
عملکرد واحد خواهران در ترم گذشته به دو بخش شامل حوزه زنان و تشکیلات خواهران تقسیم میشود. فعالیت اول واحد خواهران این اتحادیه حوزه تشکیلات خواهران در خصوص فعالیت زنان در فضای تشکیلاتی و در تشکلهای دانشجویی را در برمی گیرد. هدف ما این است این حوزه را به خوبی تقویت کنیم چون این حوزه توسط عمده تشکلهای دانشجویی مورد غفلت قرار گرفته است. این واحد در حوزه زنان پیگیر مطالبات زنان و طرح مباحث تئوری و عملیاتی در این زمینه بودهاست.
فعالیت دفتر تحکیم وحدت در حوزه زنان در دو بخش مطالعاتی و عملیاتی پیگیری می شود. در این راستا نیز هدف ما ارتقا سطح علمی و محتوایی اعضای دفتر اتحادیه در حوزه زنان بوده است. دفتر تحکیم وحدت از امسال محتواهای آموزشی حوزه زنان را به بستههای آموزشی خود اضافه و با برگزاری حلقههای مطالعاتی با حضور اساتید این روند را با کیفیت مناسب پیگیری کرده است.
ما در فضای عملیاتی نیز عمده فعالیتهای خود را با محوریت کار در نشریه دانشجویی پیگیری کرده ایم به گونه ای که بیشتر از دو سال است نشریهایی با همین محوریت به صورت مستمر منتشر میشود. حوزه زنان در عمده تشکلها گاهی اوقات با سیاست زدگی، نگاه متحجرانه و نگاه فمینیستی همراه بوده ولی دفتر تحکیم وحدت سعی در فاصله گرفتن از این فضاها داشته است. به همین دلیل فعالیتهای حوزه زنان در دفتر تحکیم وحدت یکی از وجوه متمایز کننده این اتحادیه نسبت به دیگر مجموعه ها است.
متاسفانه فعالیتهای دختران در تشکیلات بازتاب رسانهایی مناسبی ندارد و ما به شدت از این فضا گلایه مندیم. ما خواستار آن هستیم که رسانهها برای تقویت این گفتمان در حوزه زنان به مجموعههای هم سو و دفتر تحکیم وحدت کمک بکنند.
نشریه ندا که به شکل تخصصی در حوزه زنان منتشر میشود جز موفقترین نشریههای دانشجویی است نوع نگاه دفتر تحکیم وحدت به فعالیتهای این نشریه را بیان کنید؟
نشریه ندا دو سال پیش اولین شمارهاش منتشر شد و در حال حاضر در بیست دانشگاه در سطح کشور منتشر میشود و به صورت متوسط در هر شماره 4000 نسخه از آن چاپ میشود و تا کنون نیز یازده شماره به چاپ رسیده است.
در نشریه ندا سعی داریم به موضوعات مختلفی بپردازیم. رویکرد این نشریه با توجه به سلیقه مخاطب خود نشریه مشخص میشود که جامعه مخاطبان آن نیز جامعه عام دختران در دانشگاههای سراسر کشور تعریف شدهاند و سعی میشود به موضوعات مختلف و مورد دغدغه آنها مانند؛ عدالت جنسیتی، ازدواج، اشتغال، فضای مجازی و دیگر مسائل مورد توجه دختران بپردازد.
ما در هر شماره سعی کردیم از غالبهای نو استفاده کنیم مانند بخش داستانی نشریه که توسط خود اعضا دفتر تحکیم وحدت نوشته میشود. شورای سردبیری نشریه ندا با توجه به فضای غالب و هجمههایی که علیه زنان در جامعه وجود دارد این نیاز را احساس کرد که باید تخصصیتر به این فضا ورود کند و از همین جهت ویژه نامههای ندا را هم در همین خصوص منتشر میکند که در شماره اول آن در ترم گذشته به حضور اجتماعی زنان پرداخت و در ترم آینده نیز شماره دوم ویژه نامه ندا منتشر خواهد شد.
*تعدد اتحادیههای دانشجویی انقلابی که عمدتا با یک خط فکری مشابه اعلام موضع میکنند را چگونه بررسی میکنید؟
تفاوت اتحادیههای دانشجویی، تفاوت در اولویتها است و وجه تمایز در بین اتحادیههای مختلف دانشجویی در عملکردها میباشد، با وجود چهار اتحادیه دانشجویی به همراه بسیج دانشجویی که هر پنج تشکل در اصول و مبانی فکری برابر هستند و در راستای اهداف نظام اسلامی فعالیت میکنند، اما عمدتا در بین این تشکلها در رویکردها و نوع دغدغهها تفاوت وجود دارد.
تعدد تشکلهای دانشجویی و انقلابی در دانشگاهها باعث میشود که هر دانشجو با توجه به دغدغه و نوع نگاه به مسائل در یکی از آنها فعالیت کند.
*موضع دفتر تحکیم وحدت در حوزه عدالت خواهی به چه صورت است؟
در رابطه به مفهوم عدالت باید توجه داشت که از مفهوم عدالت به صورت عام طلقی میشود یا به صورت خاص، عدالت خواهی به صورت عام جز ماهیتهای انقلابی گری است و هر فعالیت ذیل گفتمان انقلاب اسلامی متناظر بر آرمان عدالت خواهی میباشد.
عدالت خواهی یکی از آرمانهای انقلاب اسلامی است و متناظر بر یک حزب و تشکل خاص نیست، گاهی عدالت خود هدف و غایت و گاهی نیز عدالت خواهی در راستای آرمان خواهی قرار میگیرد، موضع دفتر تحکیم وحدت در خصوص عدالت خواهی نیز متناظر بر همان گفتمان مردم سالاری میباشد و به صورت مصداقی و متمرکز مورد توجه قرار نمیگیرد و پرداختن به صرف عدالت خواهی هدف ما نیست و رسیدگی به آن در راستای پرداختن به مردم سالاری دینی محقق خواهد شد.
*دفتر تحکیم وحدت از لحاظ تعداد دفاتر در دانشگاهها جز خلوتترین اتحادیههای دانشجویی میباشد، این وضعیت را چگونه بررسی میکنید و آیا برنامهایی برای افزایش دفاتر نیز دارید؟
نکته قابل توجه تفاوت دفتر تحکیم وحدت با باقی اتحادیههای دانشجویی است، دفتر تحکیم وحدت در آستانه چهل سالگی است. ملاحظاتی در اضافه کردن دفاتر تحکیم وحدت وجود دارد، از جمله اینکه اشخاصی همیشه خواهان سواستفاده از نام و سابقه دفتر تحکیم وحدت بودهاند از همین جهت با توجه به این ملاحظات دقت بیشتری به مسئله افزایش تعداد دفاتر دارد، با این حال دفتر تحکیم وحدت برنامه برای افزایش دفاتر خود در دانشگاه دارد و توجه بیشتر در افزایش کیفیت دفاتر است و کمیت در اولویت دوم برنامههای ما قرار دارد.