۳۰ درصد سهمیه مناطق محروم دردسر ساز شد / دانشجویان تعهدی چه چیز را ظالمانه می‌دانند؟

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، چند سالی می‌شود که دانشجویان پزشکی در پیچ و خم یک اعتراض باقی مانده‌اند اعتراضی که از حوالی سال ۹۲ به پا خواست درست زمانی که داوطلبان کنکور تجربی برای پذیرش در رشته‌های علوم پزشکی تعهد‌نامه‌ای را به امضاء رساندند که به موجب آن تا اتمام مدت خدمت از مسائل بسیاری محروم می‌شوند. در این گزارش قصد داریم  به مشکلات این دانشجویان بپردازیم و پاسخی برای آن بیابیم.

پزشکان، دندانپزشکان، پرستاران و پیراپزشکان از جمله مشاغلی هستند که بعد از فارغ التحصیلی باید طرح فعالیت در مناطق محروم را به صورت اجباری بگذرانند. به دلیل نبود شرایط مناسب، فارغ التحصیلان گروه پزشکی بعد از اتمام طرح در مناطق محروم به مرکز استان‌ها باز می‌گردند. با وجود اعزام جایگزین از سوی وزارت بهداشت، مناطق محروم همواره به دلیل توزیع نامناسب نیروی انسانی و عدم علاقه‌مندی پزشکان به حضور در مناطق محروم با کبود پزشک مواجه بوده‌اند.

شرایط نامتوازن اعزام پزشک در مناطق کمتر برخوردار موجب شد تا قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر سابق بهداشت در سال ۹۲ طرحی را ارائه دهد که به موجب آن بند ۳ ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی و تخصصی اصلاح شود.

 

طبق مصوبات این طرح ۳۰ درصد ورودی رشته‌های پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشته‌های گروه پزشکی از طریق جذب دانشجوی بومی با اولویت مناطق محروم و متناسب با نیاز استان‌ها و در چهارچوب نظام سطح‌بندی پذیرش خواهند شد.

طبق بند مذکور کسانی که در رشته‌های پزشکی به شکل تعهدی مشغول به تحصیل هستند، باید سه برابر طول تحصیل یعنی ۲۱ سال در شهر خود مشغول به کار شوند. به عبارتی جوان ۱۸ ساله‌ای که در این رشته‌ها پذیرش می‌شود باید هفت سال درس بخواند تا پزشک عمومی شود و بعد از اتمام تحصیل در سن ۲۵ سالگی دوره ۲۱ ساله خدمتش را آغاز کند و سرانجام پس از گذراندن مدت تحصیل و خدمت در سن ۴۶ سالگی قرار گیرد. دانشجویان تعهدی به دلایل زیادی از جمله علاقه به خدمت در این مناطق خود را موظف به گذراندن خدمت پزشکی می‌دانند و با این بند هیچ مشکلی ندارند.

مسئله از جایی آغاز می‌شود که در یکی از بند‌های این اصلاحیه تبصره‌ای مبنی بر عدم ادامه تحصیل دانشجویان تا گذراندن نیمی از مدت خدمت پزشکی یعنی به میزان ۱۰.۵ سال درج می‌شود طبق این تبصره و بند‌های بعدی دانشجوی تعهدی علاوه بر عدم ادامه تحصیل تا مدت مذکور حق فعالیت پزشکی در سایر نقاط کشور، بهره‌مندی از تاییدیه تحصیلی و مدارک مربوط به آن، خروج از کشور، اشتغال در تمامی ارگان‌های حکومتی، دولتی، موسسات عمومی غیردولتی، شهرداری ها، خیریه‌ها و موسسات خصوصی، اخذ پروانه کسب، اخذ پروانه حرف پزشکی و... را نخواهد داشت.

نکته قابل تعمل دیگری که دانشجویان تعهدی در گفتگو‌های خود با خبرگزاری دانشجو مطرح کرده‌اند مبنی بر عدم اجازه تاسیس مطب توسط این دانشجویان در مناطق محروم که در متن تعهد نامه قید نشده است و همچنین عدم وجود شرایط انتقال دانشجویان به مناطق دیگر بود این بند از مصوبه مشکلات زیادی را برای برخی از دانشجویان به همراه داشت که از جمله آن‌ها می‌توانیم به دانشجویانی اشاره کنیم که در مدت تحصیل خود با دانشجوی تعهدی دیگری ازدواج کرده‌اند و حالا به دلیل عدم شرایط انتقال تا سن ۴۶ سالگی حق زندگی مشترک را ندارند. بیشتر بخوانید

با پیگیری‌های انجام شده و گفتگو با کیانوش جهان پور مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت به پاسخ‌‍های متفاوتی از جمله، شرایط انتقال برای دانشجویان متاهل سهمیه مناطق محروم هرگز ایجاد نخواهد شد، دانشجویان به دنبال شانه خالی کردن از تعهد نامه نباشند، اگر تعهدنامه وجود نداشت دانشجویان نمی‌توانستند با رتبه‌های خود وارد دانشگاه‌های علوم پزشکی شوند و اینکه محتوای تعهد نامه هرگز تغییر نمی‌کند، دست یافتیم که آن‌چنان به مذاق دانشجویان خوش نیامد و باعث تشدید اعتراض‌ها شد. بیشتر بخوانید

چندی پیش نیز محمد جواد جمالی نوبندگانی نماینده مردم فسا در گفتگوی خود اعلام کرد: دانشجویان تعهدی با رتبه‌های زیر صد هزار مجاز به انتخاب رشته شده‌اند و اکنون اگر تعهد موجود نبود هرگز به دانشگاه‌های علوم پزشکی راه نمی‌یافتند. این سخن مسئولان ما را برآن داشت تا در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام دهیم.

شاید تنها چند نمونه از کارنامه‌های دانشجویان تعهدی برای نقض این سخن کافی باشد. طبق مستندات ارائه شده بسیاری از دانشجویان با رتبه ۴ و ۵ هزار مجاز به انتخاب رشته شده‌اند.

 

 

 

موضوع را از سوی محمد باقر لاریجانی معاون آموزشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی پیگیری کردیم وی در این باره گفت: مسئله تعهد دانشجویان پزشکی مناطق محروم معایب و محاسن خود را دارد از فضایل این امر می‌توان به تامین نیروی بیمارستان‌های مناطق محروم تا ۲۱ سال اشاره کرد البته این طرح معایب خود راهم دارد که ازجمله آن‌ها می‌توانیم به محدود بودن پزشک در مواجه با بیمار‌های مختلف اشاره کرد.

وی با بیان اینکه قصد داریم با تشکیل جلسه نکات مثبت و منفی این طرح را بررسی کنیم گفت: ان شاء الله نکات مثبت این طرح بر نکات منفیش ارجح خواهد شد.

 

آنچه که مشهود است، مخالفت چندین ساله دانشجویان با برخی از بند‌های این طرح و همچنین شفاف‌سازی بسیاری از مسائلی که تعهدی برای آن داده نشد؛ اما با قوانین متعدد مانع اجرای آن شدند؛ است پیگیری‌های متفاوت از سوی دانشجویان و برخی مسئولان همچنان ادامه دارد اما گویا وزارت بهداشت بعد از هشت سال هنوز نتوانسته است نقاط ضعف این تعهد‌نامه را مرتفع سازد.